• توجه: در صورتی که از کاربران قدیمی ایران انجمن هستید و امکان ورود به سایت را ندارید، میتوانید با آیدی altin_admin@ در تلگرام تماس حاصل نمایید.

آموزش کارگاهي فيلمنامه نويسي

R

rahnama

پدر ایران انجمن

يادداشت: در نخستين روزهاي تاريخ سينما چيزي بعنوان فيلمنامه وجود نداشت، سينما صرفاً يك هيجان تازه و معجزه شگفت انگيز بازار مكاره بود. بسياري فيلمها بصورت في‌البداهه...
image.php

معلم نمي‌تواند شما را نويسنده كند، فقط خودتان مي‌توانيد،
كتاب و معلم فقط به شما كمك كنند تا خود را ياري دهيد.
آلن آرمر

در نخستين روزهاي تاريخ سينما چيزي بعنوان فيلمنامه وجود نداشت، سينما صرفاً يك هيجان تازه و معجزه شگفت انگيز بازار مكاره بود. بسياري فيلمها بصورت في‌البداهه و ديگر فيلمها به صورت يادداشتي بر تكه اي كاغذ شكل مي‌گرفتند.
بعدها كه طرحهاي داستاني به حد كافي پيچيده شدند، وجود فيلمنامه ضرورت پيدا كرد.
اولين شركت فيلمسازي كه نويسندگان را به خدمت گرفت، «بيوگراف» در اوايل قرن بيستم بود. نخستين فيلمنامه‌ها شبيه خلاصه داستان (سيناپس) بود. در اين دوران فيلمسازي براساس آثار داستان نويسان و نمايشنامه‌نويسان رونق گرفت بطوري كه حدود 300 طرح داستاني از ميان آثار شكسپير به فيلم تبديل شد.
از پيشرفته‌ترين شيوه‌هاي فيلمنامه‌نويسي آن دوران كه بوسيله جوان ماتيس براي فيلمنامه‌هاي صامت ابداع شد، شيوه «دكوپاژ مانند» است. در اين روش فيلمنامه بصورت نما به نما و تفكيك شده با ذكر ديدگاه دوربين نوشته مي‌‌شد. به اين خاطر در پايان دوره صامت، كارگرداني و فيلمنامه نويسي بسيار نزديك بهم و تقريباً يكسان شمرده مي‌شد. (خواننده جاز 1927 اولين فيلم ناطق)
با ورود صدا و كلمات به سينما شيوه فيلمنامه نويسي تغييراتي اساسي كرد، در ابتدا نسخه‌هاي تئاتري را فيلم مي‌كردند ولي بخاطر كاركرد متفاوت تئاتر و سينما ديالوگها خسته كننده و ملال آور بود.
به اين ترتيب به تدريج تركيب مناسبي از تصوير و ديالوگ براي نگارش فيلمنامه پذيرفته شد.
در 1933 «اتحاديه فيلمنامه نويسان» آمريكا بنيان نهاده شد و فيلمنامه نويسي بصورت حرفه‌اي مستقل از كارگرداني درآمد.
در روند پيشرفت فيلمنامه نويسي امروزه فيلمنامه‌‌ها بيشتر بصورت گروهي نگارش مي‌شود. كه نفر اصلي طراح داستان و كساني مثل :ديالوگ نويسان، طنز نويسان و... فيلمنامه نويس را همراهي مي‌كنند.
تعريف فيلم نامه :
تعاريف متعددي براي فيلم نامه ذكر مي‌كنند كه در حقيقت همة آنها يكسان است.
- داستاني كه با تصاوير، در قالب گفت و گو و توصيف، در بطن ساختار دراماتيك بيان مي‌شود.
- طرحي ساختاري براي فيلم.
- ثبت علائمي براي انتقال صوت و تصاوير به نوار فيلم با روشي كه بيشترين تأثير خود را در حداقل زمان بر مخاطب به جاي گذارد.
- داستان شخصيتي كه تجربه‌اي حسي را پشت سر مي‌گذارد، با مشكلي مواجه مي‌شود و در طول فيلمنامه در پي حل آنست.
دلايل شكل‌گيري فيلم نامه :
- صرفه‌جويي درهزينه توليد فيلم
- پرورش كامل ايده‌ها
- استفاده از تمام ايده‌ها
- منظم كردن ايده‌ها
تفاوت داستان و فيلمنامه :
داستان يك اثر كامل هنري است ولي فيلمنامه نويسي يك روند مشاركتي و فيلمنامه يك جزء از مجموعه يك كار هنري يعني فيلمسازي است مانند نقشه يك ساختمان. مخاطب اصلي فيلمنامه نه خواننده يا تماشاگر كه گروه سازنده فيلم است، يعني فيلمنامه نوشته مخصوص خواص است.
وظايف فيلمنامه نويس پيش از شروع به نوشتن :
1- بايد پيش از شروع به نوشتن داستان را بر حسب شخصيتي كه مسير ماجراي دراماتيك را طي كرده بشناسيد. براي اين كار مهمترين مطلب، يافتن موضوعي براي يك داستان است.
2- پس از انتخاب موضوع آنرا بر حسب محوريت شخصيتها بصورت كوتاه بنويسيد.
3- يك يا چند شخصيت اصلي انتخاب كنيد و نياز آنها را كه در طول داستان مي‌خواهند به آنها برسند مشخص كنيد.
♦ نياز مريم در فيلمنامه نجات يافتگان طي كردن مسير بيابان و رسيدن به مريوان است.
4- تحقيق به دو صورت كتابخانه‌اي و ميداني صورت مي‌گيرد و يكي از مهمترين بخشهاي شكل‌گيري يك فيلم نامه است.
روش تحقيق ميداني :
به محلهايي كه مي‌خواهيد درباره آنها بنويسيد برويد و خصوصيات آنها را نوشته يا روي نوار ضبط كنيد و حتي الامكان از آنها عكس بگيريد. مي‌توانيد در مورد هر شخصيت با دوستان، هم رشته‌اي‌ها، هم صنفي‌ها و يا شخصي مشابه به او صحبت كنيد. در اين مرحله شايد لازم باشد مدتي را با شخصيت يا مشابه او زندگي كنيد.
♦مصاحبه‌ حاتمي‌كيا با مسعود فراستي درباره مراحل تحقيق فيلمنامه از كرخه تا راين:
در جشنواره اصفهان سال هفتاد به يكي از ميهمانان فيلمساز جشنواره به نام خانم فَرانك جلالي برخوردم كه مقيم آلمان بود. قصه را به او گفتم و از او آدرس گرفتم كه در آلمان بيشتر صحبت كنيم، قبول كرد. رفتم و چند صباحي كنارشان بودم. راحت در زندگي آنها فرو رفته بودم. يادم هست در جنگلهاي روستايي كه اقوام شوهرش زندگي مي‌كردند، يك لحظه كه خلوت مي‌كردم، وحشت برم مي‌داشت و مي‌گفتم «خدايا من اينجا چكار مي‌كنم؟ كرخه كجا، اين جنگلهاي مونيخ كجا»؟.... ولي چيزي نهيب مي‌زد :«يا علي، نايست، پيش برو»! همان حالي كه براي جبهه رفتن در اواخر جنگ داشتم.
روش كتابخانه‌اي :
ممكن است درمورد مكان، داستان، يا شخصيتهايي كه به آنها دسترسي نداريد بنويسيد بهترين منابع تحقيق؛ كتاب، روزنامه، مجلات، پايان‌نامه و خصوصاً اينترنت است.
تمرين 1: فكر اوليه براي يك فيلمنامه را در سه- چهار جمله بر حسب ماجرا و شخصيت بنويسيد.

محمد مهدي خالقي

منبع

 
برای ارسال پاسخ شما باید وارد سیستم شوید.
بالا