Ever Green
متخصص بخش پزشکی
برای اغلب خانمهای مبتلا به كانسر پستان به گونه ای ازجراحی نیاز است. انواع جراحی برای كنترول موضعی شامل :
o جراحی با حفظ پستان ( جراحی قسمتی از پستان و خارج کردن غدد لمفاوی زیر بغل )
o جراحی تمام پستان
o جراحی تمام پستان و نمونه برداری وخارج كردن غدد لمفاوی زیر بغل
بعلاوه خانمها ممكن است تصمیم به ترمیم پستان درهنگام جراحی اولیه یا بعدا بگیرند.
جرای با حفط پستان:
لامپكتومی یعنی خارج كردن تومور پستان ( که به آن لامپ می گویند ) ویك حاشیه سالم در اطراف توده پستان.اگردربررسی بافت برداشته شده به وسیله لامپكتومی نشان داده شودكه درحاشیه هنوز بافت كانسری وجود داردجراح بایدمجددا جراحی كرده و بافت اضافه تری را خارج كند.در ضمن جراحی باید غدد لمفائی زیر بغل همان طرف توسط جراح خارج گردد. در حال حاضر تمام بیمارانی که با این روش جراحی میشوند باید اشعه درمانی شوند. زمان اشعه درمانی از شش هفته بعد از جراحی به بعد است.
درنوع دیگر جراحی باحفظ پستان ، جراح قسمتی از پستان یا ربع پستان ( بافت وسیعتری از پستان ) را خارج می كند ( به علاوه خارج کردن غدد لمفاوی زیر بغل ) .بعد از شش تا هفت هفته از این جراحی پرتودرمانی شروع میشود .
عوارض جانبی این جراحی تورم موقت و درد و سفتی بدلیل اسكار محل جراحی می باشد كه در محل هر جراحی دیگر هم ایجاد می گردد.
برای اكثر خانم های با كانسر پستان که جراحی با حفظ پستان برای آنها انجام میشود نتیجه با با جراحی پستان به طور كامل برابر بوده و تفاوتی بین طول عمر بیماران و عود کانسر در بین این دو روش درمان وجود نداشته است .
بهر حال جراحی با حقط پستان یك انتخاب برای همه بیماران نبوده و معمولا برای بیماران با خصوصیات زیر توصیه نمیشود :
o زنهایی كه در محل پستان درگیرقبلاٌ اشعه درمانی شده اند
o خانمهایی كه دو یا چند كانون سرطانی در یك پستان داشته و فاصله آنهااز هم به قدری باشد كه با یك شكاف جراحی نتوان همه را خارج كرد
o خانمهایی كه قبلا تومور پستان داشته و در جراحی مجدد جراح نتواند تومور را با حاشیه پاك خارج كند
o خانمهایی با بیماری بافت همبند مانند اسكلرودرمی كه حساسیت زیاد به پرتودرمانی دارند
o خانمهایی حامله كه نیاز به اشعه درمانی در ضمن بارداری پیدا میكنند ( به دلیل حساسیت جنین به پرتودرمانی )
o خانمهایی كه پستان خیلی بزرگ و یا خیلی كوچك دارند
ماستكتومی ( خارج کردن تمام پستان ) : درماستكتومی ساده ویاكامل جراح تمام پستان را خارج میكند.این نوع جراحی گاهی برای مرحله صفر بیماری به كار میرود.
ماستكتومی رادیكال ( شدید ) تعدیل شدهModified radical mastectomy :به نوعی از جراحی اطلاق می شود كه تمامی بافت پستان به همراه تعدادی ازغددلمفاوی زیربغل توسط جراح خارج میشود.این شایع ترین نوع جراحی است كه برای بیماران انجام میشود.
ماستكتومی رادیكال یك جراحی خیلی وسیع است كه تمام پستان،غدد لمفاوی زیربغل وعضله جدارقفسه صدری ( عضله پكتورال ) كه زیر پستان است خارج میشود . این جراحی درابتدا خیلی رایج بود . اما بدلیل بدشكل كردن شدید و عوارض جانبی كه ایجاد میكرد منسوخ شده است و ثابت شده ماستكتومی رادیكال تعدیل شده همان اثر را دارد.
عوارض جانبی احتمالی ماستكتومی ولامپكتومی شامل عفونت زخم ، تجمع خون در زخم ، وتجمع یك مایع بدون رنگ درمحل جراحی به نام"سرم"میباشد . اگر غدد لمفاوی زیر بغل نیز خارج شود عوارض جانبی دیگری نیز ایجاد خواهد شد كه در مبحث جراحی زیر بغل شرح داده میشوند .
جراحی زیر بغل: جهت تعیین اینكه آیا بیماری پستان به غدد لمفاوی زیر بغل راه یافته یا نه در ضمن عمل جراحی، غدد لمفاوی زیر بغل خارج شده و در زیر میكروسكوپ بررسی میشود .
همانگونه كه قبلاشرح داده شدجراحی زیربغل قسمتی ازجراحی پستان كامل یا تعدیل شده میباشد و همچنین درهنگام لامپكتومی نیز انجام می شود.اینكه آیا درمان كمكی یا ادجوانت نیازمیباشد یا خیر به حضور یا عدم حضور سلولهای كانسری در غدد لمفاوی زیر بغل ربط دارد . ابتدا فكر می شد خارج كردن هرچه بیشتر این غدد احتمال انتشار بیماری به نقاط دیگر بدن را كمتر كرده و احتمال بهبودی را بالاتر می برد . حالا مشخص شده سلولهای كانسر پستان كه به خارج پستان وغدد لمفاوی منتقل شده اند با درمان سیستمیك بهتر درمان میشوند . لذا هدف اصلی از جراحی زیر بغل در حال حاضر كمك در اتخاذ یك روش درمان مناسب تر می باشد .
مهمترین عارضه جانبی جراحی غدد لمفاوی زیربغل لمفادم میباشد ( تورم دست ) كه در10-20% زنهای با كانسر پستان اتفاق می افتد.این عارضه در اثر انسداد در مسیر عبور لمف از دست صورت میگیرد . خون توسط شریان به دست وارد میگردد و پس از تبادلات باید توسط وریدها و عروق لمفاوی از دست خارج گردد. عروق لمفاوی در مسیر خود باید از غدد لمفاوی بگذرند. اگرهنگام جراحی در مسیر عبور لمف اختلال ایجاد شودلمف در دست تجمع کرده سبب تورم دست می گردد.این تورم معمولا بدون درد و قرمزی و داغی است. اقداماتی را میتوان انجام داد كه عوارض و شدت لمفادم را كمتر كند كه در قسمت "چه اتفاقی بعد از درمان كانسر پستان خواهد افتاد؟ " شرح داده خواهد شد .
بیمارانی كه تورم وقرمزی ویا سفتی و درد در دست بعد از جراحی غدد لمفاوی زیر بغل پیدا میكنند باید با پزشك یا پرستار مربوطه جهت مشاوره تماس گیرند.
بیماران همچنین ممكن است از محدودیت گذرا یا مداوم در حركت دست و شانه بعد از جراحی شاكی باشند . بی حسی و خواب رفتگی در قسمت بالا و داخل بازو یك عارضه شایع دیگر است كه بدلیل عبور اعصاب این ناحیه از ورای منطقه جراحی شده غدد لمفاوی و قطع یا آزردگی آنها ضمن جراحی پیش می آید.
بیوپسی از غده لمفاوی نگهبان :در این روش یك ماده رادیواكتیو یا یك ماده رنگی را در منطقه تومورال تزریق میكنند .
رنگ یا ماده رادیواكتیو به وسیله عروق لمفاوی به غده لمفاوی نگهبان حمل میشود. اولین غده لمفاوی كه لنف از منطقه تومورال به آن منتقل میشود ، بیشترین احتمال را دارد كه سلولهای كانسری نیز از طریق عروق لمفاوی به آنها رسیده باشند. اگر غده لمفاوی نگهبان در گیر شده باشد غدد لمفاوی بیشتری خارج میشود . غده نگهبان توسط جراح در اطاق عمل به وسیله دید مستقیم ، رنگ و یا دستگاه مخصوص كشف ماده رادیواكتیو تشخیص داده شده وخارج میشود .
اگر این غده نگهبان درگیر نباشد از خارج كردن غدد دیگر پرهیز میشود. با این روش درتعداد كمتری از بیماران نیازبه جراحی وسیع زیربغل پیش می آید. خارج كردن غدد لمفاوی در حال حاضر روش استاندارد می باشد هر چند ریسك لمفادم را به همراه دارد. بررسی هایی در حال انجام است تا مشخص كنند كدام بیمار از بررسی لنف نود نگهبان سود می برد وكدام بیمار از جراحی استاندارد زیر بغل.
o جراحی با حفظ پستان ( جراحی قسمتی از پستان و خارج کردن غدد لمفاوی زیر بغل )
o جراحی تمام پستان
o جراحی تمام پستان و نمونه برداری وخارج كردن غدد لمفاوی زیر بغل
بعلاوه خانمها ممكن است تصمیم به ترمیم پستان درهنگام جراحی اولیه یا بعدا بگیرند.
جرای با حفط پستان:
لامپكتومی یعنی خارج كردن تومور پستان ( که به آن لامپ می گویند ) ویك حاشیه سالم در اطراف توده پستان.اگردربررسی بافت برداشته شده به وسیله لامپكتومی نشان داده شودكه درحاشیه هنوز بافت كانسری وجود داردجراح بایدمجددا جراحی كرده و بافت اضافه تری را خارج كند.در ضمن جراحی باید غدد لمفائی زیر بغل همان طرف توسط جراح خارج گردد. در حال حاضر تمام بیمارانی که با این روش جراحی میشوند باید اشعه درمانی شوند. زمان اشعه درمانی از شش هفته بعد از جراحی به بعد است.
درنوع دیگر جراحی باحفظ پستان ، جراح قسمتی از پستان یا ربع پستان ( بافت وسیعتری از پستان ) را خارج می كند ( به علاوه خارج کردن غدد لمفاوی زیر بغل ) .بعد از شش تا هفت هفته از این جراحی پرتودرمانی شروع میشود .
عوارض جانبی این جراحی تورم موقت و درد و سفتی بدلیل اسكار محل جراحی می باشد كه در محل هر جراحی دیگر هم ایجاد می گردد.
برای اكثر خانم های با كانسر پستان که جراحی با حفظ پستان برای آنها انجام میشود نتیجه با با جراحی پستان به طور كامل برابر بوده و تفاوتی بین طول عمر بیماران و عود کانسر در بین این دو روش درمان وجود نداشته است .
بهر حال جراحی با حقط پستان یك انتخاب برای همه بیماران نبوده و معمولا برای بیماران با خصوصیات زیر توصیه نمیشود :
o زنهایی كه در محل پستان درگیرقبلاٌ اشعه درمانی شده اند
o خانمهایی كه دو یا چند كانون سرطانی در یك پستان داشته و فاصله آنهااز هم به قدری باشد كه با یك شكاف جراحی نتوان همه را خارج كرد
o خانمهایی كه قبلا تومور پستان داشته و در جراحی مجدد جراح نتواند تومور را با حاشیه پاك خارج كند
o خانمهایی با بیماری بافت همبند مانند اسكلرودرمی كه حساسیت زیاد به پرتودرمانی دارند
o خانمهایی حامله كه نیاز به اشعه درمانی در ضمن بارداری پیدا میكنند ( به دلیل حساسیت جنین به پرتودرمانی )
o خانمهایی كه پستان خیلی بزرگ و یا خیلی كوچك دارند
ماستكتومی ( خارج کردن تمام پستان ) : درماستكتومی ساده ویاكامل جراح تمام پستان را خارج میكند.این نوع جراحی گاهی برای مرحله صفر بیماری به كار میرود.
ماستكتومی رادیكال ( شدید ) تعدیل شدهModified radical mastectomy :به نوعی از جراحی اطلاق می شود كه تمامی بافت پستان به همراه تعدادی ازغددلمفاوی زیربغل توسط جراح خارج میشود.این شایع ترین نوع جراحی است كه برای بیماران انجام میشود.
ماستكتومی رادیكال یك جراحی خیلی وسیع است كه تمام پستان،غدد لمفاوی زیربغل وعضله جدارقفسه صدری ( عضله پكتورال ) كه زیر پستان است خارج میشود . این جراحی درابتدا خیلی رایج بود . اما بدلیل بدشكل كردن شدید و عوارض جانبی كه ایجاد میكرد منسوخ شده است و ثابت شده ماستكتومی رادیكال تعدیل شده همان اثر را دارد.
عوارض جانبی احتمالی ماستكتومی ولامپكتومی شامل عفونت زخم ، تجمع خون در زخم ، وتجمع یك مایع بدون رنگ درمحل جراحی به نام"سرم"میباشد . اگر غدد لمفاوی زیر بغل نیز خارج شود عوارض جانبی دیگری نیز ایجاد خواهد شد كه در مبحث جراحی زیر بغل شرح داده میشوند .
جراحی زیر بغل: جهت تعیین اینكه آیا بیماری پستان به غدد لمفاوی زیر بغل راه یافته یا نه در ضمن عمل جراحی، غدد لمفاوی زیر بغل خارج شده و در زیر میكروسكوپ بررسی میشود .
همانگونه كه قبلاشرح داده شدجراحی زیربغل قسمتی ازجراحی پستان كامل یا تعدیل شده میباشد و همچنین درهنگام لامپكتومی نیز انجام می شود.اینكه آیا درمان كمكی یا ادجوانت نیازمیباشد یا خیر به حضور یا عدم حضور سلولهای كانسری در غدد لمفاوی زیر بغل ربط دارد . ابتدا فكر می شد خارج كردن هرچه بیشتر این غدد احتمال انتشار بیماری به نقاط دیگر بدن را كمتر كرده و احتمال بهبودی را بالاتر می برد . حالا مشخص شده سلولهای كانسر پستان كه به خارج پستان وغدد لمفاوی منتقل شده اند با درمان سیستمیك بهتر درمان میشوند . لذا هدف اصلی از جراحی زیر بغل در حال حاضر كمك در اتخاذ یك روش درمان مناسب تر می باشد .
مهمترین عارضه جانبی جراحی غدد لمفاوی زیربغل لمفادم میباشد ( تورم دست ) كه در10-20% زنهای با كانسر پستان اتفاق می افتد.این عارضه در اثر انسداد در مسیر عبور لمف از دست صورت میگیرد . خون توسط شریان به دست وارد میگردد و پس از تبادلات باید توسط وریدها و عروق لمفاوی از دست خارج گردد. عروق لمفاوی در مسیر خود باید از غدد لمفاوی بگذرند. اگرهنگام جراحی در مسیر عبور لمف اختلال ایجاد شودلمف در دست تجمع کرده سبب تورم دست می گردد.این تورم معمولا بدون درد و قرمزی و داغی است. اقداماتی را میتوان انجام داد كه عوارض و شدت لمفادم را كمتر كند كه در قسمت "چه اتفاقی بعد از درمان كانسر پستان خواهد افتاد؟ " شرح داده خواهد شد .
بیمارانی كه تورم وقرمزی ویا سفتی و درد در دست بعد از جراحی غدد لمفاوی زیر بغل پیدا میكنند باید با پزشك یا پرستار مربوطه جهت مشاوره تماس گیرند.
بیماران همچنین ممكن است از محدودیت گذرا یا مداوم در حركت دست و شانه بعد از جراحی شاكی باشند . بی حسی و خواب رفتگی در قسمت بالا و داخل بازو یك عارضه شایع دیگر است كه بدلیل عبور اعصاب این ناحیه از ورای منطقه جراحی شده غدد لمفاوی و قطع یا آزردگی آنها ضمن جراحی پیش می آید.
بیوپسی از غده لمفاوی نگهبان :در این روش یك ماده رادیواكتیو یا یك ماده رنگی را در منطقه تومورال تزریق میكنند .
رنگ یا ماده رادیواكتیو به وسیله عروق لمفاوی به غده لمفاوی نگهبان حمل میشود. اولین غده لمفاوی كه لنف از منطقه تومورال به آن منتقل میشود ، بیشترین احتمال را دارد كه سلولهای كانسری نیز از طریق عروق لمفاوی به آنها رسیده باشند. اگر غده لمفاوی نگهبان در گیر شده باشد غدد لمفاوی بیشتری خارج میشود . غده نگهبان توسط جراح در اطاق عمل به وسیله دید مستقیم ، رنگ و یا دستگاه مخصوص كشف ماده رادیواكتیو تشخیص داده شده وخارج میشود .
اگر این غده نگهبان درگیر نباشد از خارج كردن غدد دیگر پرهیز میشود. با این روش درتعداد كمتری از بیماران نیازبه جراحی وسیع زیربغل پیش می آید. خارج كردن غدد لمفاوی در حال حاضر روش استاندارد می باشد هر چند ریسك لمفادم را به همراه دارد. بررسی هایی در حال انجام است تا مشخص كنند كدام بیمار از بررسی لنف نود نگهبان سود می برد وكدام بیمار از جراحی استاندارد زیر بغل.