Ever Green
متخصص بخش پزشکی
در بیماران دیابتی، خطر ابتلا به بیماری های قلبی بیشتر می باشد و این حالت در دیابت نوع 2 رایج تر است.
مطالعه ی تحقیقی فرامینگام نشان داد افراد دیابتی بیشتر از افراد غیر دیابتی ، مستعد ابتلا به بیماری های قلبی هستند. مطالعه فرامینگام برای تعیین عوامل خطر پیشرفت بیماری قلبی، گروه هایی از افراد جامعه، از جمله افراد دیابتی را بررسی کرد. این مطالعه نشان داد اختلالاتی که از چند جهت، سلامتی را تهدید می نمایند (از جمله بیماری دیابت)، احتمال پیشرفت بیماری قلبی را افزایش می دهند. متاسفانه باید اذعان نمود در افراد مبتلا به دیابت، حتی اگر قند خون هم کنترل شود، میزان خطر ابتلا به حملات قلبی افزایش می یابد، ولی این خطر در صورت عدم کنترل قند خون به مراتب بالاتر خواهد بود.
به غیر از بیماری دیابت، دیگر عوامل خطری که منجر به بروز بیماری های قلبی می شوند شامل : فشار خون بالا ، سیگار کشیدن ، مقدار کلسترول خون بالا و سابقه خانوادگی بیماری قلبی زودهنگام است. هر چقدر فردی عوامل خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری قلبی را داشته باشد، شانس پیشرفت بیماری های قلبی و به دنبال آن مرگ ناشی از بیماری قلبی در وی افزایش خواهد یافت. در افراد دیابتی نیز اگر یک فرد عوامل خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری قلبی را داشته باشد (مثلا کشیدن سیگار)، شانس مرگ ناشی از بیماری قلبی نیز در او افزایش خواهد یافت.
در هر حال متاسفانه احتمال مرگ افراد دیابتی در اثر بیماری های قلبی، نسبت به افراد غیر دیابتی، خیلی بالاتر است.
بنابراین هنگامی که شخصی با یکی از عوامل خطر بیماری قلبی (مثلا فشار خون بالا) دارای شانس معینی برای مرگ ناشی از بیماری های قلبی می باشد، در فرد دیابتی با همان عامل خطر، شانس مرگ 2 تا 4 برابر بیشتر می باشد.
یک مطالعه نشان داد در افراد دیابتی ای که هیچ یک از عوامل خطر بالا را ندارند، احتمال مرگ ناشی از بیماری قلبی، 5 برابر بیش از افراد غیر دیابتی می باشد.
مطالعه دیگری نیز نشان داد افراد دیابتی نسبت به افراد غیر دیابتی که در گذشته سابقه حمله قلبی را داشته اند، بیشتر مستعد ابتلا به حمله قلبی هستند.
بر همین اساس متخصصین دیابت و قلب پیشنهاد می کنند که افراد دیابتی باید مانند افرادی که سابقه حمله های قلبی را داشته اند، در رفع عوامل خطر بیماری های قلبی تلاش کنند، زیرا هم استعداد بیشتری برای ابتلا به حمله قلبی دارند و هم میزان مرگ و میر آنها در اثر بیماری قلبی نسبت به سایر افراد بیشتر است.
علت بروز بیماری های قلبی در افراد دیابتی چیست؟
شایع ترین علت بروز بیماری قلبی در یک فرد دیابتی ، سخت شدن شریان های (سرخرگ های) کرونر و یا آترواسکلروزیس می باشد، که این امر ناشی از تجمع کلسترول در رگ هایی است که مسوول رساندن غذا و اکسیژن به قلب هستند (شریان های کرونر).
نتایج به دست آمده از پژوهش های انجام شده حاکی از آن است که در دیابتی های نوع 2 زمان شروع تجمع کلسترول در دیواره رگ ها، اغلب قبل از افزایش قند خون می باشد. به عبارتی دیگر، معمولا حتی قبل از تشخیص بیماری دیابت نوع 2، زمینه بیماری قلبی پایه ریزی می شود. وقتی پلاک های کلسترول (رسوبات کلسترول) شکسته شوند، می توانند منجر به ایجاد لخته خون در رگ و مسدود کردن جریان خون در رگ های خونرسان قلب گردند که در نهایت منجر به یک حمله قلبی خواهد شد.
مشابه فرایند مذکور می تواند در دیگر شریان های بدن نیز اتفاق بیفتد که مثلا باعث کاهش خونرسانی به مغز و سکته مغزی می گردد، و یا منجر به کاهش خون رسانی به پاها، دست ها و بازوها و بروز بیماری های عروق محیطی می گردد.
بر همین اساس در افراد دیابتی، نه تنها خطر سکته قلبی بالا می باشد، بلکه خطر ابتلا به نارسایی قلبی نیز در آنان زیاد است. نارسایی قلبی یک مشکل بالینی جدی است که در آن قلب نمی تواند خون را به میزان کافی برای فعالیت های بدن پمپاژ کند. این وضعیت در نهایت منجر به تجمع مایع در ریه ها و تنگی نفس می گردد و یا ممکن است مایع در بخش های دیگر بدن (به ویژه پاها) تجمع یابد و باعث ورم یا ادم در اندام تحتانی شود.ش
مطالعه ی تحقیقی فرامینگام نشان داد افراد دیابتی بیشتر از افراد غیر دیابتی ، مستعد ابتلا به بیماری های قلبی هستند. مطالعه فرامینگام برای تعیین عوامل خطر پیشرفت بیماری قلبی، گروه هایی از افراد جامعه، از جمله افراد دیابتی را بررسی کرد. این مطالعه نشان داد اختلالاتی که از چند جهت، سلامتی را تهدید می نمایند (از جمله بیماری دیابت)، احتمال پیشرفت بیماری قلبی را افزایش می دهند. متاسفانه باید اذعان نمود در افراد مبتلا به دیابت، حتی اگر قند خون هم کنترل شود، میزان خطر ابتلا به حملات قلبی افزایش می یابد، ولی این خطر در صورت عدم کنترل قند خون به مراتب بالاتر خواهد بود.
به غیر از بیماری دیابت، دیگر عوامل خطری که منجر به بروز بیماری های قلبی می شوند شامل : فشار خون بالا ، سیگار کشیدن ، مقدار کلسترول خون بالا و سابقه خانوادگی بیماری قلبی زودهنگام است. هر چقدر فردی عوامل خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری قلبی را داشته باشد، شانس پیشرفت بیماری های قلبی و به دنبال آن مرگ ناشی از بیماری قلبی در وی افزایش خواهد یافت. در افراد دیابتی نیز اگر یک فرد عوامل خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری قلبی را داشته باشد (مثلا کشیدن سیگار)، شانس مرگ ناشی از بیماری قلبی نیز در او افزایش خواهد یافت.
در هر حال متاسفانه احتمال مرگ افراد دیابتی در اثر بیماری های قلبی، نسبت به افراد غیر دیابتی، خیلی بالاتر است.
بنابراین هنگامی که شخصی با یکی از عوامل خطر بیماری قلبی (مثلا فشار خون بالا) دارای شانس معینی برای مرگ ناشی از بیماری های قلبی می باشد، در فرد دیابتی با همان عامل خطر، شانس مرگ 2 تا 4 برابر بیشتر می باشد.
یک مطالعه نشان داد در افراد دیابتی ای که هیچ یک از عوامل خطر بالا را ندارند، احتمال مرگ ناشی از بیماری قلبی، 5 برابر بیش از افراد غیر دیابتی می باشد.
مطالعه دیگری نیز نشان داد افراد دیابتی نسبت به افراد غیر دیابتی که در گذشته سابقه حمله قلبی را داشته اند، بیشتر مستعد ابتلا به حمله قلبی هستند.
بر همین اساس متخصصین دیابت و قلب پیشنهاد می کنند که افراد دیابتی باید مانند افرادی که سابقه حمله های قلبی را داشته اند، در رفع عوامل خطر بیماری های قلبی تلاش کنند، زیرا هم استعداد بیشتری برای ابتلا به حمله قلبی دارند و هم میزان مرگ و میر آنها در اثر بیماری قلبی نسبت به سایر افراد بیشتر است.
علت بروز بیماری های قلبی در افراد دیابتی چیست؟
شایع ترین علت بروز بیماری قلبی در یک فرد دیابتی ، سخت شدن شریان های (سرخرگ های) کرونر و یا آترواسکلروزیس می باشد، که این امر ناشی از تجمع کلسترول در رگ هایی است که مسوول رساندن غذا و اکسیژن به قلب هستند (شریان های کرونر).
نتایج به دست آمده از پژوهش های انجام شده حاکی از آن است که در دیابتی های نوع 2 زمان شروع تجمع کلسترول در دیواره رگ ها، اغلب قبل از افزایش قند خون می باشد. به عبارتی دیگر، معمولا حتی قبل از تشخیص بیماری دیابت نوع 2، زمینه بیماری قلبی پایه ریزی می شود. وقتی پلاک های کلسترول (رسوبات کلسترول) شکسته شوند، می توانند منجر به ایجاد لخته خون در رگ و مسدود کردن جریان خون در رگ های خونرسان قلب گردند که در نهایت منجر به یک حمله قلبی خواهد شد.
مشابه فرایند مذکور می تواند در دیگر شریان های بدن نیز اتفاق بیفتد که مثلا باعث کاهش خونرسانی به مغز و سکته مغزی می گردد، و یا منجر به کاهش خون رسانی به پاها، دست ها و بازوها و بروز بیماری های عروق محیطی می گردد.
بر همین اساس در افراد دیابتی، نه تنها خطر سکته قلبی بالا می باشد، بلکه خطر ابتلا به نارسایی قلبی نیز در آنان زیاد است. نارسایی قلبی یک مشکل بالینی جدی است که در آن قلب نمی تواند خون را به میزان کافی برای فعالیت های بدن پمپاژ کند. این وضعیت در نهایت منجر به تجمع مایع در ریه ها و تنگی نفس می گردد و یا ممکن است مایع در بخش های دیگر بدن (به ویژه پاها) تجمع یابد و باعث ورم یا ادم در اندام تحتانی شود.ش