Ever Green
متخصص بخش پزشکی
گیتی بهدادی پور - کارشناس تغذیه
رشد قدی به عوامل مختلفی وابسته است.از جمله مهمترین این عوامل ژنتیک ، سن بروز بلوغ ، نوع رژیم غذایی ، وضعیت وزنی و فعالیت فیزیکی است.تاثیر بعضی از این عوامل مانند ژنتیک اجتناب ناپذیر است اما با تغییر بهینه سایر عوامل و البته در زمان مناسب ، میتوان رشد قدی را افزایش داد.
کودکان تا بروز بلوغ ، با روندی ثابت رشد میکنند.در طی دوران بلوغ ، پدیده "جهش رشد" اتفاق می افتد.در دختران جهش رشد در 10 تا 11 سالگی شروع شده و در 12 سالگی به اوج میرسد و در سن 14 سالگی به پایان میرسد.در پسرها این دوره از 12 تا 13 سالگی شروع میشود ، در 15 سالگی به اوج میرسد و در19 تا 20 سالگی به پایان میرسد.البته این زمانها از فردی تا فرد دیگر میتواند متغیر باشد.
درطی دوره جهش رشد ، رشد چشمگیری در استخوانها و ماهیچه ها رخ میدهد به طوری که پسرها تقریبا 9 سانتی متر و دخترها تقریبا 8 سانتی متر بلندتر میشوند.
در این دوره ، با داشتن رژیم غذایی مناسب میتوان رشد قدی را بهبود داد.
ورزشهای کششی نیز به رشد قدی کمک زیادی میکند.مانند بسکتبال ، والیبال ، شنا ، بارفیکس و ...
استراحت و خواب کافی نیز زمینه را برای رشد مناسب فراهم میسازد.
باید توجه داشت که اغلب دخترها با شروع اولین قاعدگی تقریبا 98٪ قد خود را کسب کرده اند.در بعضی دخترها به خاطر وجود ژن CYP1B1 بلوغ زودتر اتفاق می افتد. این افراد قد نهایی كوتاه تری خواهند داشت زیرا فرصت كمتری برای رشد پیش از اوج قدگیری داشته اند.
تغذیه و رشد قدی:
رژیم غذایی مناسب شامل همه گروههای غذایی است :نان و غلات ، سبزی و میوه ، گوشت و حبوبات ، شیر و لبنیات و چربیهای ضروری.
توجه خاص به این مواد غذایی در رشد قدی موثر است:
- کلسیم :
کلسیم برای رشد و استحکام استخوان ضروری است.روزانه حداقل 1000 میلیگرم کلسیم باید از رژیم غذایی تامین شود.منابع خوب کلسیم عبارتند از: شیر و ماست و پنیر که منابع عالی کاسیم هستند ، سبزیجاتی مثل کلم که منابع خوب کلسیم هستند و غذاهای دریایی مثل ساردین.
- ویتامین D3 :
ویتامین دی برای متابولیسم کلسیم و رشد استخوان ضروری است.روزانه حداقل 200 IU ویتامین دی باید دریافت شود.به این منظور حداقل 20 تا 30 دقیقه قرار گرفتن در معرض نور آفتاب لازم است.
- پروتئین :
منابع پروتئین با کیفیت عالی عبارتند از انواع گوشتها ، سفیده تخم مرغ ، حبوبات و مغزیجات و لبنیات .
- روی :
دریافت منابع خوب روی در رشد بسیار موثر است.منابع روی گوشت ها و مغزیجات و غذاهای دریایی است.
- آب :
دریافت آب کافی (حداقل 8 لیوان در روز ) ، ماهیچه ها را تقویت کرده و به رشد قدی کمک میکند.
توجه به این نکته هم مهم است که ترشح طبیعی هورمون رشد در دوران کودکی در روند رشد بسیار نقش تعیین کننده ای دارد.هنگامی که کمبود این هورمون در کودکان کوتاه قد توسط پزشک تشخیص داده میشود ، با تزریق آن میتوان رشد قدی را بهبود بخشید.
رشد قدی به عوامل مختلفی وابسته است.از جمله مهمترین این عوامل ژنتیک ، سن بروز بلوغ ، نوع رژیم غذایی ، وضعیت وزنی و فعالیت فیزیکی است.تاثیر بعضی از این عوامل مانند ژنتیک اجتناب ناپذیر است اما با تغییر بهینه سایر عوامل و البته در زمان مناسب ، میتوان رشد قدی را افزایش داد.
کودکان تا بروز بلوغ ، با روندی ثابت رشد میکنند.در طی دوران بلوغ ، پدیده "جهش رشد" اتفاق می افتد.در دختران جهش رشد در 10 تا 11 سالگی شروع شده و در 12 سالگی به اوج میرسد و در سن 14 سالگی به پایان میرسد.در پسرها این دوره از 12 تا 13 سالگی شروع میشود ، در 15 سالگی به اوج میرسد و در19 تا 20 سالگی به پایان میرسد.البته این زمانها از فردی تا فرد دیگر میتواند متغیر باشد.
درطی دوره جهش رشد ، رشد چشمگیری در استخوانها و ماهیچه ها رخ میدهد به طوری که پسرها تقریبا 9 سانتی متر و دخترها تقریبا 8 سانتی متر بلندتر میشوند.
در این دوره ، با داشتن رژیم غذایی مناسب میتوان رشد قدی را بهبود داد.
ورزشهای کششی نیز به رشد قدی کمک زیادی میکند.مانند بسکتبال ، والیبال ، شنا ، بارفیکس و ...
استراحت و خواب کافی نیز زمینه را برای رشد مناسب فراهم میسازد.
باید توجه داشت که اغلب دخترها با شروع اولین قاعدگی تقریبا 98٪ قد خود را کسب کرده اند.در بعضی دخترها به خاطر وجود ژن CYP1B1 بلوغ زودتر اتفاق می افتد. این افراد قد نهایی كوتاه تری خواهند داشت زیرا فرصت كمتری برای رشد پیش از اوج قدگیری داشته اند.
تغذیه و رشد قدی:
رژیم غذایی مناسب شامل همه گروههای غذایی است :نان و غلات ، سبزی و میوه ، گوشت و حبوبات ، شیر و لبنیات و چربیهای ضروری.
توجه خاص به این مواد غذایی در رشد قدی موثر است:
- کلسیم :
کلسیم برای رشد و استحکام استخوان ضروری است.روزانه حداقل 1000 میلیگرم کلسیم باید از رژیم غذایی تامین شود.منابع خوب کلسیم عبارتند از: شیر و ماست و پنیر که منابع عالی کاسیم هستند ، سبزیجاتی مثل کلم که منابع خوب کلسیم هستند و غذاهای دریایی مثل ساردین.
- ویتامین D3 :
ویتامین دی برای متابولیسم کلسیم و رشد استخوان ضروری است.روزانه حداقل 200 IU ویتامین دی باید دریافت شود.به این منظور حداقل 20 تا 30 دقیقه قرار گرفتن در معرض نور آفتاب لازم است.
- پروتئین :
منابع پروتئین با کیفیت عالی عبارتند از انواع گوشتها ، سفیده تخم مرغ ، حبوبات و مغزیجات و لبنیات .
- روی :
دریافت منابع خوب روی در رشد بسیار موثر است.منابع روی گوشت ها و مغزیجات و غذاهای دریایی است.
- آب :
دریافت آب کافی (حداقل 8 لیوان در روز ) ، ماهیچه ها را تقویت کرده و به رشد قدی کمک میکند.
توجه به این نکته هم مهم است که ترشح طبیعی هورمون رشد در دوران کودکی در روند رشد بسیار نقش تعیین کننده ای دارد.هنگامی که کمبود این هورمون در کودکان کوتاه قد توسط پزشک تشخیص داده میشود ، با تزریق آن میتوان رشد قدی را بهبود بخشید.