Ever Green
متخصص بخش پزشکی
گیتی بهدادی پور - کارشناس تغذیه
اندازه گیری الکترولیت هایی همچون پتاسیم،سدیم،کلر و گازکربنیک در خون معمولا در در شرایطی همچون دیابت کنترل نشده،COPD،بیماری کلیوی،بیمارانی که گاواژ میشوند ، بعضی اختلالات داخلی ، آسیب ، ورم و اسیدوز/آلکالوز انجام میشود.
پتاسیم:
بدن به تغییر مقدار پتاسیم بسیار حساس است. با بالا یا پایین رفتن پتاسیم، آریتمی قلبی یا آسیب های عصبی اتفاق می افتد.
مقادیر نرمال آن در خون5- 3.6 میلی اکی والان در لیتر است.
کاهش پتاسیم خون(هایپوکالمی) در مواردی همچون کاهش دریافت غذایی و در وضعیت کاتابولیک ، اسهال، استفراغ ،سیروز کبدی و یا آسپیراسیون رخ میدهد.علاوه بر این مصرف بعضی داروها همچون داروهای مدر و شیرین بیان نیز باعث کاهش سطح پتاسیم خون میشوند.
افزایش پتاسیم خون (هایپرکالمی) در اثربیماری کلیوی، آسیب های ناشی از تصادفات،عفونت و خون لیز شده اتفاق می افتد.مصرف داروهایی همچون ممانعت کننده های ACE نیز باعث افزایش پتاسیم میشوند.
سدیم:
سدیم مهمترین یون در مایع خارج سلولی است و به خاطر خاصیت احتباس دهنده آب ، ارزشمند است. مقادیر نرمال آن در خون 135-145 mEq/L است.
این الکترولیت در بدن نقشهای زیادی اعمال میکند. از جمله : فعالیت آنزیمها،کنترل اسمولالیته مایعات داخل عروقی، کنترل تعادل اسید و باز، هدایت ایمپالسهای عصبی ماهیچه ای از طریق پمپ سدیم (همزمان با خارج شدن پتاسیم ، سدیم وارد سلول میشود) و ...
کاهش سطح سدیم خون (هایپوناترمی)،در اثر از دست دهی سدیم یا احتباس آب یا هردو رخ میدهد. به عنوان مثال اسهال،استفراغ،تعریق زیاد، تزریق مداوم سرم قندی 5% ،رژیم کم نمک، سوختگی، واکنشهای التهابی، آسیب بافت ها و ...
به تفکیک وضعیت ، دلایل کاهش سدیم(هایپوناترمی) به شرح زیر است:
هایپوناترمی و ورم:
نارسایی کبدی
سنروم نفروتیک
هایپوناترمی و دهیدراسیون:
اسهال
بیماری ادیسون
از دست دهی نمک از کلیه
هاپوناترمی در حجم نرمال خون:
اسهال و استفراغ بدنبال نوشیدن آب زیاد
مصرف ممانعت کننده های ACE
ترشح ناکافی هورمون آنتی دیورتیک
مصرف دارو
ناراحتی قفسه سینه
بیماری عصبی
افزایش سدیم میتواند بخاطر دهیدراسیون (کاهش آب بدن) ، اسهال و استفراغ شدید، بیماری احتقانی قلبی،بیماری کوشینگ، نارسایی کبدی، رژیم پر سدیم و ... باشد.
کلر:
مقادیر نرمال کلر در خون 95-105 mEq/L است.
فعالیت کلر بیشتر در مایعات خارج سلولی است.کلر همانند سدیم، نقش مهمی در حفظ تعادل مایعات بدن دارد.این یون همچنین در حفظ تعادل اسید و باز موثر است.در بیشتر مواقع اگر مقدار سدیم نرمال باشد، مقدار کلر نیز نرمال خواهد بود. مقدار نرمال دریافت کلر 2 گرم در روز است.
اندازه گیری الکترولیت هایی همچون پتاسیم،سدیم،کلر و گازکربنیک در خون معمولا در در شرایطی همچون دیابت کنترل نشده،COPD،بیماری کلیوی،بیمارانی که گاواژ میشوند ، بعضی اختلالات داخلی ، آسیب ، ورم و اسیدوز/آلکالوز انجام میشود.
پتاسیم:
بدن به تغییر مقدار پتاسیم بسیار حساس است. با بالا یا پایین رفتن پتاسیم، آریتمی قلبی یا آسیب های عصبی اتفاق می افتد.
مقادیر نرمال آن در خون5- 3.6 میلی اکی والان در لیتر است.
کاهش پتاسیم خون(هایپوکالمی) در مواردی همچون کاهش دریافت غذایی و در وضعیت کاتابولیک ، اسهال، استفراغ ،سیروز کبدی و یا آسپیراسیون رخ میدهد.علاوه بر این مصرف بعضی داروها همچون داروهای مدر و شیرین بیان نیز باعث کاهش سطح پتاسیم خون میشوند.
افزایش پتاسیم خون (هایپرکالمی) در اثربیماری کلیوی، آسیب های ناشی از تصادفات،عفونت و خون لیز شده اتفاق می افتد.مصرف داروهایی همچون ممانعت کننده های ACE نیز باعث افزایش پتاسیم میشوند.
سدیم:
سدیم مهمترین یون در مایع خارج سلولی است و به خاطر خاصیت احتباس دهنده آب ، ارزشمند است. مقادیر نرمال آن در خون 135-145 mEq/L است.
این الکترولیت در بدن نقشهای زیادی اعمال میکند. از جمله : فعالیت آنزیمها،کنترل اسمولالیته مایعات داخل عروقی، کنترل تعادل اسید و باز، هدایت ایمپالسهای عصبی ماهیچه ای از طریق پمپ سدیم (همزمان با خارج شدن پتاسیم ، سدیم وارد سلول میشود) و ...
کاهش سطح سدیم خون (هایپوناترمی)،در اثر از دست دهی سدیم یا احتباس آب یا هردو رخ میدهد. به عنوان مثال اسهال،استفراغ،تعریق زیاد، تزریق مداوم سرم قندی 5% ،رژیم کم نمک، سوختگی، واکنشهای التهابی، آسیب بافت ها و ...
به تفکیک وضعیت ، دلایل کاهش سدیم(هایپوناترمی) به شرح زیر است:
هایپوناترمی و ورم:
نارسایی کبدی
سنروم نفروتیک
هایپوناترمی و دهیدراسیون:
اسهال
بیماری ادیسون
از دست دهی نمک از کلیه
هاپوناترمی در حجم نرمال خون:
اسهال و استفراغ بدنبال نوشیدن آب زیاد
مصرف ممانعت کننده های ACE
ترشح ناکافی هورمون آنتی دیورتیک
مصرف دارو
ناراحتی قفسه سینه
بیماری عصبی
افزایش سدیم میتواند بخاطر دهیدراسیون (کاهش آب بدن) ، اسهال و استفراغ شدید، بیماری احتقانی قلبی،بیماری کوشینگ، نارسایی کبدی، رژیم پر سدیم و ... باشد.
کلر:
مقادیر نرمال کلر در خون 95-105 mEq/L است.
فعالیت کلر بیشتر در مایعات خارج سلولی است.کلر همانند سدیم، نقش مهمی در حفظ تعادل مایعات بدن دارد.این یون همچنین در حفظ تعادل اسید و باز موثر است.در بیشتر مواقع اگر مقدار سدیم نرمال باشد، مقدار کلر نیز نرمال خواهد بود. مقدار نرمال دریافت کلر 2 گرم در روز است.