Ever Green
متخصص بخش پزشکی
خطاهاي دهگانه زيبايي
مي‌دانيد چقدر از اطلاعاتي كه درباره پوست‌تان داريد يا پيشنهادهايي كه از سوي ديگران درباره محصولات بهداشتي و آرايشي به شما مي‌شود، درست است يا غلط؟
عصمت شباني
به تبليغات كارخانه‌هاي سازنده اعتماد مي‌كنيد يا از دوستانتان اطلاعات مي‌گيريد؟ تبليغات كارخانه‌هاي سازنده هر محصول و از جمله محصولات آرايشي، فقط براي به فروش رساندن موادي است كه مي‌سازند.
اطلاعات دوستان شما هم بيشتر از شما نيست و از همين جاست كه برخي باورهاي غلط شكل مي‌گيرند. در اين مقاله به چند نمونه از اين باورهاي نادرست و بسيار شايع اشاره مي‌كنيم:
)1 محصولات آرايشي كه از مواد كاملا طبيعي ساخته مي‌شوند، بهتر از انواع شيميايي هستند.
البته بايد ديد <كاملا طبيعي> چه معنايي دارد چون متاسفانه در برخي كارخانه‌هاي سازنده، حق اين عبارت ادا نمي‌شود و تقريبا در تمام محصولات آرايشي مواد مصنوعي هم به كار مي‌رود. از سوي ديگر، گياهي و طبيعي بودن يك محصول لزوما به اين معنا نيست كه آن محصول، از محصولات آزمايشگاهي است يا نسبت به آنها برتري خاصي دارد.
)2 هر چه محصولات آرايشي را گران‌تر بخريد، محصولات با كيفيت‌تر و بهتري انتخاب خواهيد كرد.
قيمت محصولات آرايشي و بهداشتي تعيين كننده كيفيت و اثرگذاري آنها نيست. بيشتر كارخانه‌هاي سازنده مي‌خواهند مردم باور كنند كه وقتي قيمت يك محصول بالاست، حتما ماده خاصي در آن به كار رفته كه باعث مي‌شود صددرصد تاثيرگذار باشد ولي اغلب موارد اين‌گونه نيست و گاه محصولاتي حتي با قيمت پايين‌تر- كه خارجي هم نيستند و اسم و رسم خاصي هم ندارند- به اندازه گران‌ترين و معروف‌ترين كرم خارجي تاثير دارند، با اين تفاوت كه نيازي نيست براي خريد آنها چندين برابر هزينه كنيد.
)3 خشكي پوست باعث ايجاد كك‌ومك مي‌شود.
كك و مك با افزايش سن ايجاد مي‌شود و مهم‌ترين دليل آن تغييراتي است كه تابش آفتاب بر پوست ايجاد مي‌كند. چرب يا مرطوب كردن پوست خشك، بر ظاهر آن تاثير مثبتي مي‌گذارد ولي در درازمدت هيچ تاثيري بر از بين بردن كك‌ومك يا پيشگيري از آن ندارد. بهترين راه جلوگيري از آن، محافظت از پوست در برابر آفتاب است.
)4 استفاده از آنتي اكسيدان‌هاي موضعي باعث از بين رفتن كك و مك مي‌شود.
راديكال‌هاي آزاد نقش مهمي در ايجاد كك‌ومك دارند. به نظر مي‌رسد با مصرف آنتي اكسيدان‌ها- كه عليه راديكال‌هاي آزاد عمل مي‌كنند- بتوان جلوي ايجاد كك‌ومك را گرفت و حتي آن را از بين برد. البته هنوز تحقيقات مشخص نكرده‌اند كه كدام يك از آنتي‌اكسيدان‌ها مي‌توانند اين كار را به خوبي انجام دهند و پژوهش در اين زمينه ادامه دارد.
در حال حاضر، در ميان محصولاتي كه اثر آنتي‌اكسيداني آنها در صورت مصرف موضعي ثابت شده است، فقط مي‌توان به تركيبات رتين A اشاره كرد و ساير محصولات بايد بيشتر مورد آزمايش قرار گيرند تا تاثير آنها مشخص كرد.
)5 مشكلات پوستي در مردان بسيار كمتر از زنان است.
مردان هم مانند زنان به پيري پوست، كك‌ومك، بيماري‌هاي پوستي مثل آكنه و درماتيت سبوروئيك مبتلا مي‌شوند. افزون بر اينها، مشكل اصلاح موهاي صورت را هم دارند ولي به اندازه زنان پول خود را صرف خريد كرم‌هاي ضدلك و ساير محصولات آرايشي نمي‌كنند. علاوه بر اين، ديده شده استفاده از ضدآفتاب يا محافظت كافي از پوست در مقابل آفتاب هم ميان آنان شايع نيست، هر چند كار صحيح نيست و آنها هم بايد از پوستشان در مقابل آفتاب محافظت كنند.
)6 مراجعه به متخصص پوست، يعني تشخيص سريع و دقيق بيماري پوستي
اگر چه متخصص پوست سال‌ها درس مي‌خواند و با انواع بيماري‌هاي پوستي آشنا مي‌شود، اما برخي ضايعات و راش‌هاي پوستي با نشانه‌هاي انواع شايع بيماريها همخواني ندارند و متخصص پوست بر اساس فهرستي از شايع‌ترين تشخيص‌ها مجبور است درمان را آغاز كند و تشخيص، از روي پاسخ به درمان يا عدم پاسخ به آن صورت مي‌گيرد. پس اگر با يك بار مراجعه به متخصص پوست نتيجه نگرفتيد نبايد از دكترتان ايراد بگيريد چون هميشه تشخيص بيماري‌هاي پوستي با يك نگاه امكان‌‌پذير نيست و گاه لا‌زم است آزمايش و حتي نمونه‌برداري از ضايعه انجام شود.
)7 بيماري‌هاي پوستي اگر درست تشخيص داده شوند، زود خوب مي‌شوند.
برخي بيماري‌هاي پوستي اگر درست تشخيص داده شوند و داروي مناسب و سريع براي آنها تجويز شود، سرعت بهبود قابل توجهي دارند، ولي هميشه اين طور نيست و برخي بيماري‌هاي پوستي مثل پسوريازيس، درماتيت آتوپيك و يا درماتيت سبوروئيك تمايل به مزمن شدن دارند. اين بيماريها با درمان بهتر مي‌شوند ولي با قطع درمان برمي‌گردند و اين طبيعت بيماري است و نبايد آن را به ناتواني پزشك در درمان نسبت داد. چون براي برخي بيماري‌هاي پوستي هنوز درمان قطعي يافت نشده است.
)8 برنزه كردن پوست، هيچ خطري براي سلامت پوست ندارد.
تماس با اشعه ماوراي بنفش كه در نور خورشيد هم وجود دارد، علت 90 درصد علايم پيري زودرس پوست است. اين اشعه مي‌تواند باعث صدمات پوستي مثل كك‌ومك، افزايش چين‌وچروك، پايين آمدن قدرت دفاعي پوست در برابر عفونت و حتي سرطان شود. برنزه كردن پوست هم يعني قرار گرفتن در معرض اشعه آفتاب و برابر با تمامي خطراتي است كه از آنها نام برديم. حالا خودتان بسنجيد اين همه خطر به كمي تيره‌تر شدن پوست مي‌ارزد!
)9 تماس با كسي كه در حال حاضر تب‌خال ندارد، باعث انتقال تب‌خال نمي‌شود.
كسي كه يك بار تب‌خال زده، ويروس عامل اين بيماري را- كه هرپس ناميده مي‌شود- در بدن خود دارد. گاه اين ويروس با پايين آمدن ايمني بدن فعال و باعث بروز تب‌خال مي‌شود و گاه به‌طور نهفته در اعصاب باقي مي‌ماند.
فرد آلوده حتي پيش از بروز ضايعات مي‌تواند انتقال دهنده اين ويروس باشد. بنابراين در تماس با پوست سالم هم گاه مبتلا به تب‌خال خواهيد شد، چون ممكن است فردي كه با او تماس داشته‌ايد، آلوده به ويروس باشد و در روزهاي آينده تب‌خال بزند.
اين ده اشتباه، شايع‌ترين اشتباهاتي هستند كه در ميان مردم وجود دارند ولي هر فردي ممكن است بسته به نوع پوست و بيماري پوستي‌اش سوالاتي داشته باشد. بهتر است به جاي طرح اين سوالات با دوستان يا اكتفا به شنيده‌هايتان موضوع را با يك متخصص در ميان بگذاريد تا از پاسخي كه مي‌گيريد، مطمئن باشيد.
)10 آكنه با خوردن شكلات و شيريني تشديد مي‌شود.
علت اصلي بروز آكنه، توليد بيش از حد چربي به‌وسيله غدد سباسه يا همان غدد چربي در پوست است كه به بسته شدن منافذ پوست مي‌انجامد. مقدار چربي‌اي كه اين غدد ترشح مي‌كنند، تحت تاثير هورمون‌هاست كه به وسيله آنها تنظيم مي‌شود و به غذا خوردن مربوط نيست. بنابراين خوردن شكلات، غذاهاي چرب و نيز غذاهاي آماده نمي‌تواند باعث ايجاد جوش يا آكنه شود زيرا اين غذاها هيچ تاثيري بر هورمون‌ها ندارند. به همين دليل، يك فرد 45 ساله با خوردن شكلات جوش نمي‌زند ولي بيشتر جوان‌ها دچار آكنه مي‌شوند. اما به هرحال اگر شما از كساني هستيد كه با خوردن يك غذاي خاص جوش مي‌زنيد، بهتر است از آن غذاي خاص پرهيز كنيد.
مي‌دانيد چقدر از اطلاعاتي كه درباره پوست‌تان داريد يا پيشنهادهايي كه از سوي ديگران درباره محصولات بهداشتي و آرايشي به شما مي‌شود، درست است يا غلط؟
عصمت شباني
به تبليغات كارخانه‌هاي سازنده اعتماد مي‌كنيد يا از دوستانتان اطلاعات مي‌گيريد؟ تبليغات كارخانه‌هاي سازنده هر محصول و از جمله محصولات آرايشي، فقط براي به فروش رساندن موادي است كه مي‌سازند.
اطلاعات دوستان شما هم بيشتر از شما نيست و از همين جاست كه برخي باورهاي غلط شكل مي‌گيرند. در اين مقاله به چند نمونه از اين باورهاي نادرست و بسيار شايع اشاره مي‌كنيم:
)1 محصولات آرايشي كه از مواد كاملا طبيعي ساخته مي‌شوند، بهتر از انواع شيميايي هستند.
البته بايد ديد <كاملا طبيعي> چه معنايي دارد چون متاسفانه در برخي كارخانه‌هاي سازنده، حق اين عبارت ادا نمي‌شود و تقريبا در تمام محصولات آرايشي مواد مصنوعي هم به كار مي‌رود. از سوي ديگر، گياهي و طبيعي بودن يك محصول لزوما به اين معنا نيست كه آن محصول، از محصولات آزمايشگاهي است يا نسبت به آنها برتري خاصي دارد.
)2 هر چه محصولات آرايشي را گران‌تر بخريد، محصولات با كيفيت‌تر و بهتري انتخاب خواهيد كرد.
قيمت محصولات آرايشي و بهداشتي تعيين كننده كيفيت و اثرگذاري آنها نيست. بيشتر كارخانه‌هاي سازنده مي‌خواهند مردم باور كنند كه وقتي قيمت يك محصول بالاست، حتما ماده خاصي در آن به كار رفته كه باعث مي‌شود صددرصد تاثيرگذار باشد ولي اغلب موارد اين‌گونه نيست و گاه محصولاتي حتي با قيمت پايين‌تر- كه خارجي هم نيستند و اسم و رسم خاصي هم ندارند- به اندازه گران‌ترين و معروف‌ترين كرم خارجي تاثير دارند، با اين تفاوت كه نيازي نيست براي خريد آنها چندين برابر هزينه كنيد.
)3 خشكي پوست باعث ايجاد كك‌ومك مي‌شود.
كك و مك با افزايش سن ايجاد مي‌شود و مهم‌ترين دليل آن تغييراتي است كه تابش آفتاب بر پوست ايجاد مي‌كند. چرب يا مرطوب كردن پوست خشك، بر ظاهر آن تاثير مثبتي مي‌گذارد ولي در درازمدت هيچ تاثيري بر از بين بردن كك‌ومك يا پيشگيري از آن ندارد. بهترين راه جلوگيري از آن، محافظت از پوست در برابر آفتاب است.
)4 استفاده از آنتي اكسيدان‌هاي موضعي باعث از بين رفتن كك و مك مي‌شود.
راديكال‌هاي آزاد نقش مهمي در ايجاد كك‌ومك دارند. به نظر مي‌رسد با مصرف آنتي اكسيدان‌ها- كه عليه راديكال‌هاي آزاد عمل مي‌كنند- بتوان جلوي ايجاد كك‌ومك را گرفت و حتي آن را از بين برد. البته هنوز تحقيقات مشخص نكرده‌اند كه كدام يك از آنتي‌اكسيدان‌ها مي‌توانند اين كار را به خوبي انجام دهند و پژوهش در اين زمينه ادامه دارد.
در حال حاضر، در ميان محصولاتي كه اثر آنتي‌اكسيداني آنها در صورت مصرف موضعي ثابت شده است، فقط مي‌توان به تركيبات رتين A اشاره كرد و ساير محصولات بايد بيشتر مورد آزمايش قرار گيرند تا تاثير آنها مشخص كرد.
)5 مشكلات پوستي در مردان بسيار كمتر از زنان است.
مردان هم مانند زنان به پيري پوست، كك‌ومك، بيماري‌هاي پوستي مثل آكنه و درماتيت سبوروئيك مبتلا مي‌شوند. افزون بر اينها، مشكل اصلاح موهاي صورت را هم دارند ولي به اندازه زنان پول خود را صرف خريد كرم‌هاي ضدلك و ساير محصولات آرايشي نمي‌كنند. علاوه بر اين، ديده شده استفاده از ضدآفتاب يا محافظت كافي از پوست در مقابل آفتاب هم ميان آنان شايع نيست، هر چند كار صحيح نيست و آنها هم بايد از پوستشان در مقابل آفتاب محافظت كنند.
)6 مراجعه به متخصص پوست، يعني تشخيص سريع و دقيق بيماري پوستي
اگر چه متخصص پوست سال‌ها درس مي‌خواند و با انواع بيماري‌هاي پوستي آشنا مي‌شود، اما برخي ضايعات و راش‌هاي پوستي با نشانه‌هاي انواع شايع بيماريها همخواني ندارند و متخصص پوست بر اساس فهرستي از شايع‌ترين تشخيص‌ها مجبور است درمان را آغاز كند و تشخيص، از روي پاسخ به درمان يا عدم پاسخ به آن صورت مي‌گيرد. پس اگر با يك بار مراجعه به متخصص پوست نتيجه نگرفتيد نبايد از دكترتان ايراد بگيريد چون هميشه تشخيص بيماري‌هاي پوستي با يك نگاه امكان‌‌پذير نيست و گاه لا‌زم است آزمايش و حتي نمونه‌برداري از ضايعه انجام شود.
)7 بيماري‌هاي پوستي اگر درست تشخيص داده شوند، زود خوب مي‌شوند.
برخي بيماري‌هاي پوستي اگر درست تشخيص داده شوند و داروي مناسب و سريع براي آنها تجويز شود، سرعت بهبود قابل توجهي دارند، ولي هميشه اين طور نيست و برخي بيماري‌هاي پوستي مثل پسوريازيس، درماتيت آتوپيك و يا درماتيت سبوروئيك تمايل به مزمن شدن دارند. اين بيماريها با درمان بهتر مي‌شوند ولي با قطع درمان برمي‌گردند و اين طبيعت بيماري است و نبايد آن را به ناتواني پزشك در درمان نسبت داد. چون براي برخي بيماري‌هاي پوستي هنوز درمان قطعي يافت نشده است.
)8 برنزه كردن پوست، هيچ خطري براي سلامت پوست ندارد.
تماس با اشعه ماوراي بنفش كه در نور خورشيد هم وجود دارد، علت 90 درصد علايم پيري زودرس پوست است. اين اشعه مي‌تواند باعث صدمات پوستي مثل كك‌ومك، افزايش چين‌وچروك، پايين آمدن قدرت دفاعي پوست در برابر عفونت و حتي سرطان شود. برنزه كردن پوست هم يعني قرار گرفتن در معرض اشعه آفتاب و برابر با تمامي خطراتي است كه از آنها نام برديم. حالا خودتان بسنجيد اين همه خطر به كمي تيره‌تر شدن پوست مي‌ارزد!
)9 تماس با كسي كه در حال حاضر تب‌خال ندارد، باعث انتقال تب‌خال نمي‌شود.
كسي كه يك بار تب‌خال زده، ويروس عامل اين بيماري را- كه هرپس ناميده مي‌شود- در بدن خود دارد. گاه اين ويروس با پايين آمدن ايمني بدن فعال و باعث بروز تب‌خال مي‌شود و گاه به‌طور نهفته در اعصاب باقي مي‌ماند.
فرد آلوده حتي پيش از بروز ضايعات مي‌تواند انتقال دهنده اين ويروس باشد. بنابراين در تماس با پوست سالم هم گاه مبتلا به تب‌خال خواهيد شد، چون ممكن است فردي كه با او تماس داشته‌ايد، آلوده به ويروس باشد و در روزهاي آينده تب‌خال بزند.
اين ده اشتباه، شايع‌ترين اشتباهاتي هستند كه در ميان مردم وجود دارند ولي هر فردي ممكن است بسته به نوع پوست و بيماري پوستي‌اش سوالاتي داشته باشد. بهتر است به جاي طرح اين سوالات با دوستان يا اكتفا به شنيده‌هايتان موضوع را با يك متخصص در ميان بگذاريد تا از پاسخي كه مي‌گيريد، مطمئن باشيد.
)10 آكنه با خوردن شكلات و شيريني تشديد مي‌شود.
علت اصلي بروز آكنه، توليد بيش از حد چربي به‌وسيله غدد سباسه يا همان غدد چربي در پوست است كه به بسته شدن منافذ پوست مي‌انجامد. مقدار چربي‌اي كه اين غدد ترشح مي‌كنند، تحت تاثير هورمون‌هاست كه به وسيله آنها تنظيم مي‌شود و به غذا خوردن مربوط نيست. بنابراين خوردن شكلات، غذاهاي چرب و نيز غذاهاي آماده نمي‌تواند باعث ايجاد جوش يا آكنه شود زيرا اين غذاها هيچ تاثيري بر هورمون‌ها ندارند. به همين دليل، يك فرد 45 ساله با خوردن شكلات جوش نمي‌زند ولي بيشتر جوان‌ها دچار آكنه مي‌شوند. اما به هرحال اگر شما از كساني هستيد كه با خوردن يك غذاي خاص جوش مي‌زنيد، بهتر است از آن غذاي خاص پرهيز كنيد.