قرآن کریم، حتی در همان آیاتی که کیفر و مجازات را برای مجرمان و گناهکاران تشریع می‌کند و مؤمنان را از خطر و زیان آنان برحذر می‌دارد، گذشت و چشم پوشی از خطایشان را نیز به عنوان یک ارزش برتر مطرح می‌سازد.
امام رضا(ع)- درباره آیه «پس با گذشتی نیکو گذشت کن ...» مقصود آیه را، گذشتِ بدون کیفر دادن و نکوهش و سرزنش عنوان می‌کنند۱".
امام علی(ع) همچنین گذشت را زکات پیروزی توصیف کرده‌اند۲".
پیامبر خدا(ص) در پاسخ به این سوال که گذشت کردن چه ثمراتی دارد؟ فرمودند:
"بر شما باد به گذشت؛ زیرا که گذشت جز بر عزّت بنده نمیافزاید. پس از یکدیگر گذشت کنید، تا خداوند شما را عزّت بخشد۳".
ایشان می‌فرمایند:
"هر که پُرگذشت باشد، عمرش دراز شود۴".
رسول مکرم اسلام(ص)همچنین تاکید می‌فرمایند:
"از لغزش‌های خطاکاران درگذرید، تا بدین سبب خداوند شما را از مقدّرات ناگوار نگه دارد۵" .
آن حضرت نیز فرمودند:
"هر کس در زمانی که قدرت (بر انتقام) دارد گذشت کند، خداوند در روز دشواری از او گذشت کند۶".
البته مضامین بخشی از روایات و احادیث معصومین(ع) حاکی از عقوبت افرادی است که شایسته عقوبت هستند لذا امام زین العابدین(ع) در رساله حقوق خود می‌فرماید:
"حق کسی که به تو بدی کرده، آن است که از او بگذری، ولی اگر عفو او را مضر دانستی، می‌توانی او را عقوبت کنی۷".
در سخن دیگری امام علی(ع)کسی را که از روی علم و اطّلاع مرتکب جرمی شده، شایسته عفو ندانسته، می‌فرماید:
" آن که با بصیرت بر زشتی گناه، آن را مرتکب می‌شود، سزاوار عفو نیست۸".
پی نوشت ها:
۱- أعلام‌الدین: ۳۰۷ منتخب میزان الحکمة: ۳۸۸
۲- نهج البلاغة: الحکمة ۲۱۱ منتخب میزان الحکمة: ۳۸۸
۳- الکافی: ۲ / ۱۰۸ / ۵ منتخب میزان الحکمة: ۳۸۶
۴- أعلام الدین: ۳۱۵ منتخب میزان الحکمة: ۳۸۸
۵- تنبیه الخواطر: ۲ / ۱۲۰ منتخب میزان الحکمة: ۳۸۸
۶- کنز العمّال: ۷۰۰۷ منتخب میزان الحکمة: ۳۸۸
۷- بحارالانوار، ج ۷۷، ص ۴۱۹
۸- شرح غررالحکم، ج ۱، ص ۳۹۱
منبع:مادحین