عجایب هفتگانه - مجسمه زئوس
نقاشی مجسمه زئوس در معبد، به نسبت ارتفاع مجسمه با مردم دقت کنید!
در یکصد و پنجاه کیلومتری غرب آتن در یونان، شهری تاریخی بنام المپیا (Olympia) قرار دارد، شهری که جایگاه اولیه بازیهای المپیک بوده و اصلا" نام این بازیها از آن گرفته شده است. در ارزش و مقام بازیهای المپیک در ایام باستان همین بس که در مدت بازیها جنگها متوقف می شد و ورزشکاران از آسیا صغیر، سوریه، مصر و ... برای مسابقه و پرستش زئوس (Zeus) به شهر المپیا می آمدند.
تحقیقات تاریخی نشان میدهد که بازی های المپیک از سال 776 قبل از میلاد آغاز شده است و بعدها در سال 450 قبل از میلاد معبد زئوس توسط معماری بنام لیبون (Libon) ساخته شد. معبد زئوس بسیار ساده و با معماری معمولی یونان ساخته شد لذا لازم بود تا به نوعی عظمت و بزرگی زئوس در معبد ترسیم شود. راه حل چیزی نبود جز یک مجسمه با عظمت از زئوس، مجسمه سازی بنام فی دیاس (Pheidias) مسئول ساخت این مجسمه با شکوه شد.
فی دیاس تجربه ساخت مجسمه های بزرگ از طلا و عاج را داشت. کارگاه مجسمه سازی او هنوز در المپیا موجود است، او در آنجا قطعات مجسمه زئوس را ساخت و پس از پایان ساخت قطعات در معبد آنها را روی هم سوار کرد.
برای سالها معبد زئوس محل جذب ورزشکاران و بازدیدکنندگان از سراسر دنیا بود. در قرن اول میلاد یکی از امپراتورهای روم بنام گالیگولا (Galigula) قصد آنرا داشت که این مجسمه زیبا را به رم ببرد. اما در میان راه چهارچوب هایی که برای حمل مجسمه ساخته بودند شکست و خساراتی هم به مجسمه وارد شد بعدها این معبد و مجسمه زئوس در قرن دوم میلادی توسط یونانیان مرمت و باز سازی شد.
در سال 391 پس از میلاد امپراتور یونان تئودسیوس اول (Theodosius I) بازی های المپیک را ممنوع کرد و درب های معبد زئوس را به روی همه بست. او بازی های المپیک را تمریناتی برای کفر و شرک می دانست. پس از آن باران، زلزله و ... آسیبهای جدی به معبد زئوس وارد کرد تا اینکه قبل از قرن پنجم میلادی یکی از ثروتمندان یونان مجسمه زئوس را از معبد به شهری بنام کنستانتینوپل (Constantinople) - که امروز جزو خاک ترکیه و حوالی استانبول است - برد.
مجسمه زئوس در این شهر تا سال 462 سالم نگهداری شد تا اینکه در این سال در یک آتش سوزی بسیار بزرگ تخریب شد. در نوشته های به جا مانده از یونان باستان آمده است که "با وجود آنکه معبد زئوس بسیار بزرگ است و با اینکه مجسمه، زئوس را در حالت نشسته نمایش می دهد اما سر مجسمه تقریبآ به سقف چسبیده است. ما نگران هستیم اگر چنانچه روزی زئوس بخواهد بایستد، سقف درهم خواهد شکست!"
ارتفاع مجسمه زئوس حدود 13 متر بود و سطح مجسه به ابعاد 6.5 در 1 متر جای داده می شد، یونانیان باستان مجسمه زئوس را در مراسم مختلف با زیورآلات خاصی آرایش می کردند. در ارتباط با عظمت و زیبایی این مجسه جهانگرد معروف یونانی پاسانیاس (Pausanias) می نویسد :
"روی سر این مجسمه تاجی از برگ زیتون قرار داشت و در دست راست او نشان پیروزی ... در دست چپ او عصای سلطنتی که مینا کاری شده بود و روی عصا یک عقاب از طلا نشسته بود. کفشهایش طلا بود و لباسهایش از پوست حیوانات و گل یاس و ... تخت پادشاهی او از طلا، چوب آبنوس و عاج فیل ساخته شده بود."
لازم به ذکر است که مجسمه زئوس یکی از عجایب هفتگانه باستانی می باشد.
تقريباً 3000 سال پيش المپيا مرکز مذهبي در جنوب غربي يونان باستان زئوس پادشاه خدايان را مي پرستيدند و در زمان هاي مشخص به افتخار او جشن هايي برپا مي کردند. در اين جشن ها مسابقات ورزشي هم انجام مي شد. تا آنجا که در تاريخ ثبت شده، نخستين بازي هاي المپيک حدود 2800 سال قبل برگزار شده است. به مدت 1100 سال بازي ها هر سال انجام مي شد آنگاه برگزاري مسابقات به چهار سال يک بار کاهش يافت. از نظر ساکنان دنياي قديم اين بازي ها خيلي مهم بودند؛ چندانکه در زمان برگزاري مسابقات جنگ ها متوقف مي شد تا شرکت کنندگان و تماشاگران بتوانند به آساني خود را به محل مسابقات برسانند.تقريباً 40 سال پس از تولد حضرت مسيح، يکي از امپراطوران رومي به نام کاليگولا تصميم گرفت مجسمه زئوس را به روم ببرد. گروهي از کارگران رومي براي اين کار مأمور شدند؛ اما بر اساس يک افسانه، زئوس قهقه اي بلند سر داد و کارگران از ترس پا به فرار گذاشتند
معبد زئوس
2500 سال قبل، شهروندان المپيا تصميم گرفتند معبدي براي زئوس بسازند. ساختمان باشکوه اين معبد بين سالهاي 456 تا 466 قبل از ميلاد بنا شد. اين بنا با قالب هاي سنگي بزرگي که ستون هاي تو پر و بزرگي آنها را احاطه کرده بودند، ساخته شده بود. تا چند سال پس از پايان کار ساختمان معبد، مجسمه مناسبي از زئوس در آن نبود. به همين دليل مجسمه سازي ماهر از آتن را براي ساختن مجسمه زئوس انتخاب کردند.
ساختمان مجسمه
مجسمه ساز فدياس بود که قبلاً نيز مجسمه هايي با شکوه از الهه آتنا ساخته بود. فيدياس و کارگرانش در ابتدا داربستي چوبي را بعنوان اسکلت مجسمه برپا کردند. سپس اسکلت چوبي را با صفحاتي از عاج به عنوان پوست آن پوشانيدند و صفحاتي از طلا را براي لباس هاي آن استفاده کردند. در پايان کار همه جاي مجسمه پوشيده شده بود و آن قالب توخالي به مجسمه اي توپر شبيه شده بود.
اکنون بازديدکنندگان مي توانند در اطراف ويرانه هاي معبد قدم بزنند و جايگاهي را که زماني مجسمه باشکوه زئوس قرار داشت، ببينند. البته مجسمه زئوس براي هميشه نابوده شده است و چيزي از آن در دست نيست
با گسترش دين مسيح در سال 391 بعد از ميلاد، روميان بازي هاي المپيک را تحريم کردند و معبد يوناني را تعطيل نمودند. سال ها بعد مجسمه زئوس را با کشتي به قسطنطنيه بردند. در سال 462 ميلادي قصري که مجسمه در آن بود با آتش ويران شد و چيزي از آن باقي نماند. تقريباً 1400 سال قبل زلزله هايي تمام سرزمين المپيا را لرزانيد و ويران کرد. همچنين سيل و ريزش زمين باعث نابودي کامل معبد و ورزشگاه شد. چندانکه عاقبت همه بنا در گل و لاي فرو رفت. البته گل و لاي باعث شد که قسمت هايي از شهر المپيا از گزند حوادث در امان بماند و پس از چند صد سال دوباره مورد کاوس قرار گيرد. در سال هاي اخير باستان شناسان برخي از اماکن شهر را پاکسازي کرده اند. اکنون بازديدکنندگان مي توانند در اطراف ويرانه هاي معبد قدم بزنند و جايگاهي را که زماني مجسمه باشکوه زئوس قرار داشت، ببينند. البته مجسمه زئوس براي هميشه نابوده شده است و چيزي از آن در دست نيست.
نقاشی مجسمه زئوس در معبد، به نسبت ارتفاع مجسمه با مردم دقت کنید!
در یکصد و پنجاه کیلومتری غرب آتن در یونان، شهری تاریخی بنام المپیا (Olympia) قرار دارد، شهری که جایگاه اولیه بازیهای المپیک بوده و اصلا" نام این بازیها از آن گرفته شده است. در ارزش و مقام بازیهای المپیک در ایام باستان همین بس که در مدت بازیها جنگها متوقف می شد و ورزشکاران از آسیا صغیر، سوریه، مصر و ... برای مسابقه و پرستش زئوس (Zeus) به شهر المپیا می آمدند.
تحقیقات تاریخی نشان میدهد که بازی های المپیک از سال 776 قبل از میلاد آغاز شده است و بعدها در سال 450 قبل از میلاد معبد زئوس توسط معماری بنام لیبون (Libon) ساخته شد. معبد زئوس بسیار ساده و با معماری معمولی یونان ساخته شد لذا لازم بود تا به نوعی عظمت و بزرگی زئوس در معبد ترسیم شود. راه حل چیزی نبود جز یک مجسمه با عظمت از زئوس، مجسمه سازی بنام فی دیاس (Pheidias) مسئول ساخت این مجسمه با شکوه شد.
فی دیاس تجربه ساخت مجسمه های بزرگ از طلا و عاج را داشت. کارگاه مجسمه سازی او هنوز در المپیا موجود است، او در آنجا قطعات مجسمه زئوس را ساخت و پس از پایان ساخت قطعات در معبد آنها را روی هم سوار کرد.
برای سالها معبد زئوس محل جذب ورزشکاران و بازدیدکنندگان از سراسر دنیا بود. در قرن اول میلاد یکی از امپراتورهای روم بنام گالیگولا (Galigula) قصد آنرا داشت که این مجسمه زیبا را به رم ببرد. اما در میان راه چهارچوب هایی که برای حمل مجسمه ساخته بودند شکست و خساراتی هم به مجسمه وارد شد بعدها این معبد و مجسمه زئوس در قرن دوم میلادی توسط یونانیان مرمت و باز سازی شد.
در سال 391 پس از میلاد امپراتور یونان تئودسیوس اول (Theodosius I) بازی های المپیک را ممنوع کرد و درب های معبد زئوس را به روی همه بست. او بازی های المپیک را تمریناتی برای کفر و شرک می دانست. پس از آن باران، زلزله و ... آسیبهای جدی به معبد زئوس وارد کرد تا اینکه قبل از قرن پنجم میلادی یکی از ثروتمندان یونان مجسمه زئوس را از معبد به شهری بنام کنستانتینوپل (Constantinople) - که امروز جزو خاک ترکیه و حوالی استانبول است - برد.
مجسمه زئوس در این شهر تا سال 462 سالم نگهداری شد تا اینکه در این سال در یک آتش سوزی بسیار بزرگ تخریب شد. در نوشته های به جا مانده از یونان باستان آمده است که "با وجود آنکه معبد زئوس بسیار بزرگ است و با اینکه مجسمه، زئوس را در حالت نشسته نمایش می دهد اما سر مجسمه تقریبآ به سقف چسبیده است. ما نگران هستیم اگر چنانچه روزی زئوس بخواهد بایستد، سقف درهم خواهد شکست!"
ارتفاع مجسمه زئوس حدود 13 متر بود و سطح مجسه به ابعاد 6.5 در 1 متر جای داده می شد، یونانیان باستان مجسمه زئوس را در مراسم مختلف با زیورآلات خاصی آرایش می کردند. در ارتباط با عظمت و زیبایی این مجسه جهانگرد معروف یونانی پاسانیاس (Pausanias) می نویسد :
"روی سر این مجسمه تاجی از برگ زیتون قرار داشت و در دست راست او نشان پیروزی ... در دست چپ او عصای سلطنتی که مینا کاری شده بود و روی عصا یک عقاب از طلا نشسته بود. کفشهایش طلا بود و لباسهایش از پوست حیوانات و گل یاس و ... تخت پادشاهی او از طلا، چوب آبنوس و عاج فیل ساخته شده بود."
لازم به ذکر است که مجسمه زئوس یکی از عجایب هفتگانه باستانی می باشد.
تقريباً 3000 سال پيش المپيا مرکز مذهبي در جنوب غربي يونان باستان زئوس پادشاه خدايان را مي پرستيدند و در زمان هاي مشخص به افتخار او جشن هايي برپا مي کردند. در اين جشن ها مسابقات ورزشي هم انجام مي شد. تا آنجا که در تاريخ ثبت شده، نخستين بازي هاي المپيک حدود 2800 سال قبل برگزار شده است. به مدت 1100 سال بازي ها هر سال انجام مي شد آنگاه برگزاري مسابقات به چهار سال يک بار کاهش يافت. از نظر ساکنان دنياي قديم اين بازي ها خيلي مهم بودند؛ چندانکه در زمان برگزاري مسابقات جنگ ها متوقف مي شد تا شرکت کنندگان و تماشاگران بتوانند به آساني خود را به محل مسابقات برسانند.تقريباً 40 سال پس از تولد حضرت مسيح، يکي از امپراطوران رومي به نام کاليگولا تصميم گرفت مجسمه زئوس را به روم ببرد. گروهي از کارگران رومي براي اين کار مأمور شدند؛ اما بر اساس يک افسانه، زئوس قهقه اي بلند سر داد و کارگران از ترس پا به فرار گذاشتند
معبد زئوس
2500 سال قبل، شهروندان المپيا تصميم گرفتند معبدي براي زئوس بسازند. ساختمان باشکوه اين معبد بين سالهاي 456 تا 466 قبل از ميلاد بنا شد. اين بنا با قالب هاي سنگي بزرگي که ستون هاي تو پر و بزرگي آنها را احاطه کرده بودند، ساخته شده بود. تا چند سال پس از پايان کار ساختمان معبد، مجسمه مناسبي از زئوس در آن نبود. به همين دليل مجسمه سازي ماهر از آتن را براي ساختن مجسمه زئوس انتخاب کردند.
ساختمان مجسمه
مجسمه ساز فدياس بود که قبلاً نيز مجسمه هايي با شکوه از الهه آتنا ساخته بود. فيدياس و کارگرانش در ابتدا داربستي چوبي را بعنوان اسکلت مجسمه برپا کردند. سپس اسکلت چوبي را با صفحاتي از عاج به عنوان پوست آن پوشانيدند و صفحاتي از طلا را براي لباس هاي آن استفاده کردند. در پايان کار همه جاي مجسمه پوشيده شده بود و آن قالب توخالي به مجسمه اي توپر شبيه شده بود.
اکنون بازديدکنندگان مي توانند در اطراف ويرانه هاي معبد قدم بزنند و جايگاهي را که زماني مجسمه باشکوه زئوس قرار داشت، ببينند. البته مجسمه زئوس براي هميشه نابوده شده است و چيزي از آن در دست نيست
با گسترش دين مسيح در سال 391 بعد از ميلاد، روميان بازي هاي المپيک را تحريم کردند و معبد يوناني را تعطيل نمودند. سال ها بعد مجسمه زئوس را با کشتي به قسطنطنيه بردند. در سال 462 ميلادي قصري که مجسمه در آن بود با آتش ويران شد و چيزي از آن باقي نماند. تقريباً 1400 سال قبل زلزله هايي تمام سرزمين المپيا را لرزانيد و ويران کرد. همچنين سيل و ريزش زمين باعث نابودي کامل معبد و ورزشگاه شد. چندانکه عاقبت همه بنا در گل و لاي فرو رفت. البته گل و لاي باعث شد که قسمت هايي از شهر المپيا از گزند حوادث در امان بماند و پس از چند صد سال دوباره مورد کاوس قرار گيرد. در سال هاي اخير باستان شناسان برخي از اماکن شهر را پاکسازي کرده اند. اکنون بازديدکنندگان مي توانند در اطراف ويرانه هاي معبد قدم بزنند و جايگاهي را که زماني مجسمه باشکوه زئوس قرار داشت، ببينند. البته مجسمه زئوس براي هميشه نابوده شده است و چيزي از آن در دست نيست.