• توجه: در صورتی که از کاربران قدیمی ایران انجمن هستید و امکان ورود به سایت را ندارید، میتوانید با آیدی altin_admin@ در تلگرام تماس حاصل نمایید.

مسجد هامبورگ

Nicol

متخصص بخش گردشگری

مسجد و مركز اسلامي هامبورگ يكي از نخستين اماكن عبادت مسلمانان است كه پس از جنگ دوم جهاني در كشور آلمان گشوده شد . مرحوم آيت الله دكتر بهشتي وحجت الاسلام دكتر محمد خاتمي
دو تن ازشخصيت هاي بزرگ روحاني هستند كه طي اين مدت امامت مسجد هامبورگ را بر عهده داشته اند.

تاريخچه بنيانگذاري

در سال 1332 ( 1953 ميلادي ) گروهي از ايرانيان مقيم هامبورگ در يك گردهمايي پيرامون لزوم تشكيل مركزي اسلامي و بناي مسجدي براي ايرانيان و ساير مسلمانان مقيم اين شهر به توافق رسيدند. آنها سپس طي نامه اي به آيت الله بروجردي، پيشنهاد تأسيس مسجدي جهت انجام عبادت و برگزاري جلسات ديني براي مسلمانان را با ايشان مطرح كردند . مرحوم آيت الله بروجردي، مرجع تقليد شيعيان، طي نامه اي ضمن موافقت با اجراي اين طرح ، مبلغ 10 هزار تومان ( معادل حدود 6 هزار مارك در آن ايام ) نيز به عنوان نخستين رقم مالي براي انجام اين كار حواله كردند .
اجلاس ديگري كه در همان سال برگزاري شد ، هيأت 9 نفره براي ساخت مسجد انتخاب شد. همزمان با اين اقدام گروهي از بازرگانان تهران نيز مسئوليت جمع آوري كمكهاي مالي براي احداث مسجد هامبورگ را برعهده گرفتند .
در سال 1955 ميلادي ( 1324 شمسي ) حجت الاسلام محمد محققي ، به عنوان نماينده آيت الله بروجردي و نخستين امام مسجد هامبورگ انتخاب شد . پس از ورود ايشان به هامبورگ، نسبت به خريد زمين مسجد كه وجه آن از سوي يكي از تجار خير ايراني اهدا شده بود ، اقدام گرديد . سپس طرح معماري مسجد هامبورگ به مسابقه گذاشته شد . يك شركت آلماني به اتفاق يك معمار هنرمند ايراني در اين مسابقه برنده شده بود، ماموريت يافت طرح احداث مركز اسلامي هامبورگ را در خيابان Aussicht Schoene در كنار درياچه زيباي آلستر در هامبورگ به مورد اجرا در آورد .
نخستين گلنگ ساختمان مسجد در بهمن 1336 ( فوريه 1960) زده شد ، ولي با فوت آيت الله بروجردي و بازگشت آقاي محققي به ايران ، كار ساخت مسجد به وقفه افتاد . علاوه بر اين ، پاره اي مشكلات مالي نيز مانع از پيشرفت اين طرح شده و مسجد نيمه تمام مانده بود ، تا اين كه در سال 1965 ميلادي (1343هجري ) آيت الله دكتر بهشتي با تأييد مراجع وقت به عنوان امام مسجد برگزيده و وارد هامبورگ شد. از جمله نخستين اقدامات ايشان ، برگزاري انتخابات براي تعيين هيأت امناي جديد بود . اين هيأت پس از ارزيابي وضعيت ، براي خارج كردن مسجد از حالت مترو كه يك برنامه اجرايي پنج مرحله اي تدوين كرد ، كه عبارت بود از :
ـ تكميل وضوخانه ، دفاتر اداري و كتابخانه.
ـ تكميل نماي خارجي مسجد .
ـ تكميل محوطه سازي بيرون مسجد.
ـ تكميل مابقي ساختمان مسجد از جمله گنبد آن.
ـ ايجاد ساختمان مسكوني براي سرايدار مسجد.
تا سال 1967 كه 7 سال از زمان نخستين كلنگ مسجد گذشته بود ، بخش اداري داخل مسجد و كاشيكاري ديوارهاي خارجي مسجد نيز به پايان رسيد . در 19 بهمن 1344 ( 8 فوريه 1966) مركز اسلامي هامبورگ رسماً به ثبت رسيد و فعاليت فرهنگي خود را آغاز كرد .
در سال 1968 حجت الاسلام محمد شبستري به دعوت آيت الله بهشتي جهت همكاري به هامبورگ رفت و درسال 1970 با بازگشت آقاي بهشتي به ايران مسئوليت امامت مسجد و مديريت مركز اسلامي هامبورگ را بر عهده گرفت . در اين ايام كارشكني هاي سفارت وقت ايران و مسدود كردن حساب بانكي مركز اسلامي هامبورگ، فشار مضاعفي را بر فعاليت هاي رو به گسترش مسجد ايجاد كرد . امام مسجد با تلاش بيشتر و با همياري جمعي از مسلمانان علاقمند توانست مشكلات مالي خود را تا حد زيادي برطرف كند . در فاصله سالهاي 1969 تا 1979 كار ساختماني مربوط به سالن سخنراني ، رو كار مسجد و بخشي از زير زمين ، نيز به اتمام رسيد .
دوره مسئوليت حجت الاسلام دكتر محمد خاتمي ( از سال 1357 تا 1359 برابر 1978 تا 1980ميلادي ) به عنوان امام مسجد و مدير مركز اسلامي هامبورگ مقارن بود با اوج گرفتن مبارزات مردم ايران براي به ثمر رساندن انقلاب اسلامي. در اين ايام فعاليت هاي فرهنگي مسجد و مركز هامبورگ بسيار گسترده شد ، اما از لحاظ ساختماني تلاش عمده اي مقدور نبود .
با بازگشت آقاي خاتمي به ايران و عهده دار شدن اين مسئوليت از جانب آقاي محمد مقدم ( 1358 تا 1370 برابر با 1980 تا 1992) گذشته از ترميم و بازسازي مسجد و مركز ، بناي زير زمين مسجد تكميل گرديد و بخشي از كاشيكاريهاي داخل گنبد نيز در سال 1989 به اتمام رسيد .
با ورود حجت الاسلام محمد باقر انصاري به هامبورگ در سال 1370 شمسي ( 1992 ميلادي ) و عهده دار شدن امامت و مسجد و مديريت مركز اسلامي از جانب ايشان ، علاوه بر انجام برخي از تعميرات ضروري و نصب كاشيهاي داخل گنبد ، بناي محراب زيباي آن نيز در سال ( 1371) 1993 به اتمام رسيد .
امامت مسجد ومسئوليت رياست مركز اسلامي هامبورگ اكنون بر عهده حجت الاسلام والمسلمين سيد رضا حسيني نسب است .
 

Nicol

متخصص بخش گردشگری
ساختمان مسجد

ساختمان مسجد هامبورگ از دو بخش مهم و پيوسته تشكيل شده است كه عبارتند از:
بخش اصلي مسجد به شكل دايره است كه برفراز آن گنبد بزرگي به ارتفاع 18متر و قطر 13/5 متر قرار دارد . اين گنبد سيماني است و به وسيله يك روكش مسي پوشانده شده است كه به رنگ سبز در آمده و به مسجد زيبايي خاصي بخشيده است .
نماي داخل مسجد به وسيله كتيبه هايي از كاشيهاي نيلگون معرق پوشيده شده كه بر آن آيات سوره جمعه و آياتي از سوره اسراء با خط زيباي ثلث همراه با ترجمه آلماني آن نقش بسته است . كاشيكاري مسجد اثر استاد عبدالحسين مشكوه از استادان هنر كاشيكاري مشهد است . محراب زيباي مسجد نيز با تركيبي از آجر و كاشيكاري رو به جانب قبله بنا شده و با تلاش دو ساله هنرمندان در شركت كاشي سنتي گوهر شاد مشهد ساخته شده است . بالاي محراب آيه 162 سوره انعام نقش بسته است . شبستان مسجد محل برگزاري نمازهاي جماعت روزانه ، نمازهاي جمعه و نمازهاي عيد فطر و قربان است . در طرفين گنبد دو گلدسته قرار گرفته است . اين مناره ها نيز سيماني است و روكش آنها از سراميكهاي كوچك به رنگ خردلي است . قطر هر يك از مناره ها 2/20 متر و ارتفاع آنها 18 متر است . در ورودي اصلي مسجد به سمت غرب باز مي شود و نماي بيروني آن با كاشيهاي زيبايي مزين شده است . اين در ورودي نسبت به سطح محوطه اطراف مسجد مرتفع تر بوده و با پلكان دو طرفه اي به محوطه پيشين مسجد متصل مي شود . جلوي پلكان و روبروي در ورودي اصلي آب نمايي ديده مي شود كه به نماي بيروني آن شادابي مي بخشد . بخش جانبي مسجد كه به شبستان پيوسته است شامل تالار بزرگ سخنراني ، كتابخانه ، دفاتر اداري ، وضوخانه ، سرويسهاي بهداشتي و آشپزخانه است كه محل فعاليت هاي مركز اسلامي محسوب مي شود .
سالن بزرگ سخنراني گنجايش حدود 200 صندلي را دارد . اين سالن مجهز به سيستم ترجمه همزمان است و محل برگزاري سخنراني ها و همايشهاي مذهبي و علمي است . بر فراز جايگاه سخنراني كتيبه‌اي مزين به آيه 125 از سوره النحل قرآن كريم نصب شده است .
كتابخانه كنوني مركز در طبقه دوم قرار گرفته است . از محل كتابخانه مركز گذشته از مراجعه و مطالعه منابع ، براي جلسات علمي كوچكتر بخصوص جلسه هفتگي به زبان عربي و آلماني و همچنين برخي كلاسهاي آموزشي نيز استفاده مي شود.در طبقه دوم مركز اسلامي در كنار سالن سخنراني بخشي از واحد سمعي و بصري قرار گرفته كه محل مراجعه علاقمندان براي دريافت نوارهاي صوتي و تصويري است . محل كار امام مسجد و مدير مركز در طبقه همكف و در بخش جانبي مسجد قرار دارد .
 

Nicol

متخصص بخش گردشگری
vol6_article4_fig08.jpg
 
بالا