Ever Green
متخصص بخش پزشکی
ناخنهاي انگشت دست
ناخنها در واقع شکل ديگري از پوست هستند که از يک پروتئين سخت به نام کراتين ساخته شده اند . هر ناخن از لايه اي از سلولهاي مخصوص در زير قاعده ناخن و نزديک پوست دور ناخن ساخته مي شود. بخشي از اين لايه به شکل يک هلال ماه رنگ پريده درست آن طرف پوست دور ناخن قابل رويت است . ناخنها محکم به پوست زيرين چسبيده اند و چينهاي پوستي دو طرف آنها و پوست دور ناخن باعث رشد مستقيم ناخنها مي شوند . وقتي اين چينهاي پوستي آسيب ببينند، صفحه ناخن بد شکل خواهد شد. ناخنها شفا ف هستند و رنگ پوست زير خود را که در افراد با پوست تيره کدرتر ، ودر افراد با پوست روشن ، صورتي ( ناشي از عروق خوني ) است ، منعکس مي کنند. رشد ناخن در افراد مختلف واز يک انگشت تا انگشت ديگر متفاوت است . ناخنهاي انگشتان مياني کمي سريعتر از ناخنهاي شست و انگشت کوچک رشد مي کنند. ميزان متوسط رشد در حدود يک هشتم اينچ ( حدود ٣/٠ سانتي متر ) در ماه است . بنابراين وقتي ناخن در اثر آسيب ديدگي از دست برود،٥ تا ٦ ماه طول مي کشد تا ناخن جديدي رشد کند . ناخنهاي مردان به علت بستر ناخن بزرگتر ، سريعتر از ناخنهاي زنان رشد مي کند . هورمونها نيز در رشد ناخن نقش دارند ، به عنوان مثال ميزان رشد ناخن هنگام حاملگي ودر پر کاري تيروئيد افزايش مي يابد. هيچ ماده غدايي از جمله ژلاتين ، که اغلب مشتريان زيادي دارد ، ناخن را افزايش نمي دهد ، ولي سوء تغذيه به طور مسلم رشد آن را کند مي کند . ساير عواملي که باعث کندي ر
شد ناخن مي شوند عبارتند از : هواي سرد عمل جراحي بزرگ ، و بيماري شديد ، بعد از يک بيماري وخيم ، شيار کوچکي به نام خط بو( نام پزشک فرانسوي که اولين بار آن را توصيف کرد ) در عرض صفحه ناخن ايجاد مي شود. موقعيت اين شيار روي ناخن امکان برآورد زمان بروز بيماري را فراهم مي کند ، مثلا بيماري اي که در ژوئن بروز کرده است ، هنوز خود را در نوامبر نشان مي دهد.
مشکلات شايع ناخن انگشت دست
ناخنهاي شکننده
شکنندگي به علت خشکي ( ناخنها در زمستان شکننده ترند ) وواکنش مواد شيميايي با مولکولهاي گوگرد دار موجود درپرتوئينهاي ناخن ايجاد ميشود. فروبردن ناخن درآب حاوي کلر و مواد پاک کننده نيز باعث خشکي ، ضعف و شکستن آن ميشود. براي جلوگيري ازاين مسئله هنگام شستن ظرفها از دستکش لاستيکي استفاده کيند . لاک ناخن نبايد به طور مکررپاک شود ، زيرا پاک کننده هاي لاک نيز ناخنها را خشک مي کنند. معمولا توصيه مي شود که لاک ناخن ٥ تا ٧ روز حفظ شود و سپس پاک گردد و حداقل دو روز بعد مجددا به کار رود تا ناخن زمانکافي براي بازيافتن قوام خود را داشته باشد.
برآمدگيهاي روي ناخن
برآمدگيهاي ظريفي که در طول ناخن ايجاد مي شود ، طبيعي هستند و نشانه آسيب ديدگي يا بيماري نيستند، ولي اسيب ديدگي بستر ناخن ممکن است باعث بروز برآمدگي منفرد و مشخص شود. برآمدگيها ممکن است در التهاب مفصلي روماتوئيد و بيماري پوستي (( ليک پلان )) ظاهر شوند. شيارهاي روي ناخن ممکن است با سرخک و ساير عفونتهاي وخيم همراه ب
اشند، ولي اين ضايعات نشانه عفونت بستر ناخن نيستند.
زگيلها به طور شايع در طول چينهاي ناخن تشکيل مي شوند و احتمالا از راه جويدن گسترش مي يابند. اگر اين ضايعات زير ناخن رشد کنند ، اغلب باعث بد شکلي ناخن مي شوند و بايد توسط پزشک برداشته شوند.
لکه سفيد
لکه هاي سفيد در ناخنها معمولا نشانگر آسيب ديدگي جزئي است . اين لکه ها نشانه کمبود ويتامين نيستند. نوارهاي سفيد رنگي ممکن است بعد از مواجهه با آرستيک که به پروتئينهاي ناخن متصل مي شود ، بروز کنند. ناخنها ممکن است به علت بيماري هاي کبدي ، سفيد و کدر شوند.
تغيير رنگ :
شايعترين علت تغيير رنگ قهوه اي ناخن ، سيگار کشيدن است . اين تغيير رنگ محدود به انگشتاني است که سيگار را نگه مي دارند. رنگ مو و مواد شيميايي آلي رنگي ، ناخن انگشتان دست را مثل مو رنگ مي کنند . مواجهه با مس يا نقره نيز مي تواند ناخن ها را آبي کند.
جدا شدن ناخن از بستر
جدا شدگي ممکن است در اثر عفونتهاي قارچي ايجاد شود.حساسيت به مواد سازنده لاک ناخن نيز مي تواند باعث جدا شدگي شود. درمان اين عارضه به عهده متخصص بيماريهاي پوست است .
تجمع خون زير ناخن
خونريزي زير ناخن معمولا در اثر ضربه به ناخن يا گير کردن انگشت هنگام بستن در يا کشور، ايجاد مي شود . اين پديده منجر به ايجاد يک لکه آبي متمايل به قرمز زير ناخن مي شود که به مرورزمان سياه مي گردد.
اين تجمع خون هنگامي که فشار مايع ناشي از نشت خون ناخن را از بسترش جدا مي کند ، مي توا
ند خيلي دردناک باشد.
درمان : ساده ترين راه درمان صاف کردن يک گيره کاغذ و حرارت دادن آن تا حد سرخ شدن است . سپس به دقت نوک گداخته گيره کاغذ را روي مرکزناحيه تغيير رنگ داده قرار دهيد تا ناخن را بسوزاند و از ميان آن عبور کند.
به اين ترتيب سوراخ ريزي ايجاد مي شود که خون ازميان آن خارج مي شود. در مدتي که ناخن رشد مي کند و اين سوراخ به لبه خارجي ناخن تغيير مکان مي دهد ، کل ناخن را براي پيشگيري از عفونت پاکيزه نگه داريد.
ناخنهاي قاشقي شکل
ناخنهاي قاشقي شکل در اثر معکوس شدن انحناي طبيعي ناخنها ايجاد مي شوند . اين عارضه معمولا درکودکان با فقر آهن همراه است . براي درمان اين عارضه بايد به پزشک مراجعه کرد.
ناخنهاي کنده شده
ناخنهايي که کنده يا از بستر خود جدا شده اند، نياز به مراقبت ويژه دارند. سعي کنيد اين نوع ناخن را حفظ کنيد تا بتواند وظيفه خود را که حفاظت از انگشت است انجام دهد. ناخن و بستر آن را با آب جاري بشوييد. ناخن کنده شده را در محل اصلي خود روي بستر ناخن قراردهيد.
يک تکه تنزيب کوچک که روي آن وازلين يا داروي آنتي بيوتيک ماليده ايد ، بايد روي ناخن گذاشته و با نوار چسب بسته شود. گاز وازلين دار از بلند شدن تکه ناخن هنگام برداشتن چسب جلوگيري مي کند.
پوسته پوسته شدن دور ناخن
اين عارضه در اثر ضربه ( به ويژه در افرادي که پوستشان خشک است ) و به صورت ترک خوردن يا کنده شدن پوست دور ناخن ، بروز مي کند. لبه هاي کنده شده را مي توان با قيچي هاي مخصوص بريد و با استفاده از کرم ها و لوسيون هاي مرطوب کننده براي جلوگيري از خشکي و با حفاظت پوست دور ناخن به وسيله دستکش ، به ويژه وقتي دست ها به طور مکرردرآب فرو برده مي شود، مي توان به ميزان زيادي از پوسته پوسته شدن ناخن جلوگيري کرد.
ناخنها در واقع شکل ديگري از پوست هستند که از يک پروتئين سخت به نام کراتين ساخته شده اند . هر ناخن از لايه اي از سلولهاي مخصوص در زير قاعده ناخن و نزديک پوست دور ناخن ساخته مي شود. بخشي از اين لايه به شکل يک هلال ماه رنگ پريده درست آن طرف پوست دور ناخن قابل رويت است . ناخنها محکم به پوست زيرين چسبيده اند و چينهاي پوستي دو طرف آنها و پوست دور ناخن باعث رشد مستقيم ناخنها مي شوند . وقتي اين چينهاي پوستي آسيب ببينند، صفحه ناخن بد شکل خواهد شد. ناخنها شفا ف هستند و رنگ پوست زير خود را که در افراد با پوست تيره کدرتر ، ودر افراد با پوست روشن ، صورتي ( ناشي از عروق خوني ) است ، منعکس مي کنند. رشد ناخن در افراد مختلف واز يک انگشت تا انگشت ديگر متفاوت است . ناخنهاي انگشتان مياني کمي سريعتر از ناخنهاي شست و انگشت کوچک رشد مي کنند. ميزان متوسط رشد در حدود يک هشتم اينچ ( حدود ٣/٠ سانتي متر ) در ماه است . بنابراين وقتي ناخن در اثر آسيب ديدگي از دست برود،٥ تا ٦ ماه طول مي کشد تا ناخن جديدي رشد کند . ناخنهاي مردان به علت بستر ناخن بزرگتر ، سريعتر از ناخنهاي زنان رشد مي کند . هورمونها نيز در رشد ناخن نقش دارند ، به عنوان مثال ميزان رشد ناخن هنگام حاملگي ودر پر کاري تيروئيد افزايش مي يابد. هيچ ماده غدايي از جمله ژلاتين ، که اغلب مشتريان زيادي دارد ، ناخن را افزايش نمي دهد ، ولي سوء تغذيه به طور مسلم رشد آن را کند مي کند . ساير عواملي که باعث کندي ر
شد ناخن مي شوند عبارتند از : هواي سرد عمل جراحي بزرگ ، و بيماري شديد ، بعد از يک بيماري وخيم ، شيار کوچکي به نام خط بو( نام پزشک فرانسوي که اولين بار آن را توصيف کرد ) در عرض صفحه ناخن ايجاد مي شود. موقعيت اين شيار روي ناخن امکان برآورد زمان بروز بيماري را فراهم مي کند ، مثلا بيماري اي که در ژوئن بروز کرده است ، هنوز خود را در نوامبر نشان مي دهد.
مشکلات شايع ناخن انگشت دست
ناخنهاي شکننده
شکنندگي به علت خشکي ( ناخنها در زمستان شکننده ترند ) وواکنش مواد شيميايي با مولکولهاي گوگرد دار موجود درپرتوئينهاي ناخن ايجاد ميشود. فروبردن ناخن درآب حاوي کلر و مواد پاک کننده نيز باعث خشکي ، ضعف و شکستن آن ميشود. براي جلوگيري ازاين مسئله هنگام شستن ظرفها از دستکش لاستيکي استفاده کيند . لاک ناخن نبايد به طور مکررپاک شود ، زيرا پاک کننده هاي لاک نيز ناخنها را خشک مي کنند. معمولا توصيه مي شود که لاک ناخن ٥ تا ٧ روز حفظ شود و سپس پاک گردد و حداقل دو روز بعد مجددا به کار رود تا ناخن زمانکافي براي بازيافتن قوام خود را داشته باشد.
برآمدگيهاي روي ناخن
برآمدگيهاي ظريفي که در طول ناخن ايجاد مي شود ، طبيعي هستند و نشانه آسيب ديدگي يا بيماري نيستند، ولي اسيب ديدگي بستر ناخن ممکن است باعث بروز برآمدگي منفرد و مشخص شود. برآمدگيها ممکن است در التهاب مفصلي روماتوئيد و بيماري پوستي (( ليک پلان )) ظاهر شوند. شيارهاي روي ناخن ممکن است با سرخک و ساير عفونتهاي وخيم همراه ب
اشند، ولي اين ضايعات نشانه عفونت بستر ناخن نيستند.
زگيلها به طور شايع در طول چينهاي ناخن تشکيل مي شوند و احتمالا از راه جويدن گسترش مي يابند. اگر اين ضايعات زير ناخن رشد کنند ، اغلب باعث بد شکلي ناخن مي شوند و بايد توسط پزشک برداشته شوند.
لکه سفيد
لکه هاي سفيد در ناخنها معمولا نشانگر آسيب ديدگي جزئي است . اين لکه ها نشانه کمبود ويتامين نيستند. نوارهاي سفيد رنگي ممکن است بعد از مواجهه با آرستيک که به پروتئينهاي ناخن متصل مي شود ، بروز کنند. ناخنها ممکن است به علت بيماري هاي کبدي ، سفيد و کدر شوند.
تغيير رنگ :
شايعترين علت تغيير رنگ قهوه اي ناخن ، سيگار کشيدن است . اين تغيير رنگ محدود به انگشتاني است که سيگار را نگه مي دارند. رنگ مو و مواد شيميايي آلي رنگي ، ناخن انگشتان دست را مثل مو رنگ مي کنند . مواجهه با مس يا نقره نيز مي تواند ناخن ها را آبي کند.
جدا شدن ناخن از بستر
جدا شدگي ممکن است در اثر عفونتهاي قارچي ايجاد شود.حساسيت به مواد سازنده لاک ناخن نيز مي تواند باعث جدا شدگي شود. درمان اين عارضه به عهده متخصص بيماريهاي پوست است .
تجمع خون زير ناخن
خونريزي زير ناخن معمولا در اثر ضربه به ناخن يا گير کردن انگشت هنگام بستن در يا کشور، ايجاد مي شود . اين پديده منجر به ايجاد يک لکه آبي متمايل به قرمز زير ناخن مي شود که به مرورزمان سياه مي گردد.
اين تجمع خون هنگامي که فشار مايع ناشي از نشت خون ناخن را از بسترش جدا مي کند ، مي توا
ند خيلي دردناک باشد.
درمان : ساده ترين راه درمان صاف کردن يک گيره کاغذ و حرارت دادن آن تا حد سرخ شدن است . سپس به دقت نوک گداخته گيره کاغذ را روي مرکزناحيه تغيير رنگ داده قرار دهيد تا ناخن را بسوزاند و از ميان آن عبور کند.
به اين ترتيب سوراخ ريزي ايجاد مي شود که خون ازميان آن خارج مي شود. در مدتي که ناخن رشد مي کند و اين سوراخ به لبه خارجي ناخن تغيير مکان مي دهد ، کل ناخن را براي پيشگيري از عفونت پاکيزه نگه داريد.
ناخنهاي قاشقي شکل
ناخنهاي قاشقي شکل در اثر معکوس شدن انحناي طبيعي ناخنها ايجاد مي شوند . اين عارضه معمولا درکودکان با فقر آهن همراه است . براي درمان اين عارضه بايد به پزشک مراجعه کرد.
ناخنهاي کنده شده
ناخنهايي که کنده يا از بستر خود جدا شده اند، نياز به مراقبت ويژه دارند. سعي کنيد اين نوع ناخن را حفظ کنيد تا بتواند وظيفه خود را که حفاظت از انگشت است انجام دهد. ناخن و بستر آن را با آب جاري بشوييد. ناخن کنده شده را در محل اصلي خود روي بستر ناخن قراردهيد.
يک تکه تنزيب کوچک که روي آن وازلين يا داروي آنتي بيوتيک ماليده ايد ، بايد روي ناخن گذاشته و با نوار چسب بسته شود. گاز وازلين دار از بلند شدن تکه ناخن هنگام برداشتن چسب جلوگيري مي کند.
پوسته پوسته شدن دور ناخن
اين عارضه در اثر ضربه ( به ويژه در افرادي که پوستشان خشک است ) و به صورت ترک خوردن يا کنده شدن پوست دور ناخن ، بروز مي کند. لبه هاي کنده شده را مي توان با قيچي هاي مخصوص بريد و با استفاده از کرم ها و لوسيون هاي مرطوب کننده براي جلوگيري از خشکي و با حفاظت پوست دور ناخن به وسيله دستکش ، به ويژه وقتي دست ها به طور مکرردرآب فرو برده مي شود، مي توان به ميزان زيادي از پوسته پوسته شدن ناخن جلوگيري کرد.