همه می توانند ازدواج کنند : دانشجو ، کارگر حتی بیکار
دکتر مجید زاهدی
زندگی مشترک ، طبیعی ترین شکل زندگی در بین تمام ملل جهان و در تمام دوران حیات بشر بوده است .
انسانهای اولیه مثل سایر جانداران ، غریزۀ جنسی خود را همانند دیگر نیازهای طبیعی، بطور عادی تأمین می کردند ولی در اثر گذشت زمان و تغییرات وتحولاتی که در زندگی بشر پیش آمد ، تأمین غریزۀ جنسی از سایر غرایز فاصله گرفت و متمایز شد .
در جهان امروز دو نوع بر خورد با جنس مؤنث صورت می گیرد : یکی اینکه زن را در شکل های هیجان زا و هوس انگیز نمایش می دهند و دیگری او را با پوشش کامل می پوشاند و از متن جامعه دور نگهمیدارد . پیداست که هر دوروش غیر طبیعی و غیر عادی است و در این صورت نگاه مرد نیز به زن نگاه ساده نخواهد بود و در ارتباط معقول ، با مشکل روبرو خواهد شد ، بعبارت دیگر شاید بتوان گفت که در تمام کشور ها مسئلۀ جنسی با افراط و تفریط همراه بوده و این مشکل هنوز در جائی بطورمنطقی و اساسی حل نشده است .
مطالب بالا مقدمه بود تا نظرم را در مورد ازدواج در جامعۀ خودمان بیان کنم . ابتدا می خواستم عنوان مقاله را ازدواج موقت بگذارم بعد فکر کردم از یک طرف اکثریت مسمانان جهان یعنی برادران و خواهران اهل تسنن ما از نظر مذهبی با آن شدیدا مخالفند و از طرف دیگر به دنبال کلمۀ مقدس ازدواج ، لغت موقت را اضافه کردن خارج از هر نوع هنر و ظرافت است . ما هرگز کلمۀ موقت روی دوست ، برادر یا خواهر نگذاشته ایم پس چگو نه می توان به کسی که عشق می ورزیم او را موقت خطاب کنیم ، بنا براین صفت موقت را از آن کاملا حذف کردم .
حالا پیشنهادم چیست ؟
دو نفر دانشجو، کارگر ،کارمند ، صاحب شغل آزاد و حتی بیکار وقتی به سن مناسب همسر گزینی می رسند می توانند پس از آشنائی لازم و توافق ، به یکی از دفاتر ثبت ازدواج مراجعه و پس از قرائت عقد ، موضوع ازدواج در شناسنامۀ طرفین با مهریۀ یک شاخه گل و یک جلد کلام ا...ثبت شود بلی به همین اندازه سادگی، مگر دوستی ما با دوستان صمیمی و دیر پا ، با کدام تشریفات مفصل مستحکم شده ، جز دو نگاه ، دو کلمه صداقت و محبت ؟
مسلماً وقتی پیشنهاد می شود که ازدواج ساده ، جایگزین ازدواج های سنتی و پیچیده شود سئوالاتی مطرح می شود که باید به آنها پاسخ داد :
1 – بعد از ازدواج ، هزینۀ زندگی چگونه تأمین می شود ؟
اگر مثل ازدواج های سنتی، یکی از طرفین امکانات مالی کافی داشته باشد می توانندیک زندگی مستقل و مرفه تدارک دیده و با هم به خوشی زندگی کنند . در صورتیکه طرفین به علت تحصیل ویا عدم امکانات مالی کافی نمی توانند هزینۀ زندگی مستقل و یا مخارج طرف مقابل را تأمین نماید ، هر کس مثل دوران مجردی به زندگی خود ادامه می دهد و هر کس مخارج خود را تأمین می کند با این تفاوت که طرفین بطور قانونی و شرعی رفت و آمد می کنند مسافرت میروند ، اوقات فراغت را با هم سپری می کنند و از با هم بودن خود لذت می برند و برای پیشرفت تحصیل و فعالیت های آیندۀ خود با مشارکت یکدیگر برنامه ریزی میکنند و جهت رسیدن به اهداف مشترک تلاش می کنند ولی در این مرحله توصیه میشود از بارداری جلو گیری شود تا تولد نوزاد ، دوران اولیۀ ازدواج را با مشکل روبرونکند و یا در صورت بروز اختلافات اساسی بین زوجین ، متارکه نیز به آسانی انجام پذیرد . مسلم است که پس از گذشت زمان ، ضمن استحکام یافتن ازدواج و تأمین هزینۀ یک زندگی مشترک مناسب می توان با خیال آسوده صاحب بچه شد و با آگاهی و اطمینان بیشتر به زندگی ادامه داد .
2 -اگر ازدواج به این سادگی باشد ، کم دوام نخواهد بود ؟
به تجربه میدانیم تشریفات مفصل مراسم عروسی ، مهریۀ سنگین و یا جهزیۀ گرانقیمت نه برای همگان امکان پذیر و جالب است و نه ضامن استحکام ازدواج و در صورت بروزمشکل اساسی بین طرفین ، یا ناچاراً با تمام ناراحتی و نا رضایتی به زندگی مشترک ملال آور خود ادامه دهند و یا در صورت متارکه ، با مشکلات عدیدۀ خانوادگی ، مالی و قضائی روبروخواهند شد .
تصور می شود که امکاندارد در ازدواج ساده ، بعضی از مردها ، پس از یک ازدواج کوتاه مدت ، اقدام به متارکه کنند و از این سهولت ، سوء استفاده شود . در صورتیکه دو نفر وقتی همدیگر را دوست دارند ، متارکه ودوری از همدیگر قابل تحمل نیست مخصوصاً پس از مدتی که به قابلیت ها و صداقت همدیگر پی بردند و از محبت یکدیگر بهره مند شدند، دیگر جدائی امکانپذیر نیست .
ولی باید پذیرفت که طلاق نیز یک واقعیت است و شرع و قانون نیز آن را می پذیرد لذا در صورت بروز مسئلۀ حادی ، زوجین براحتی می توانند از همدیگر جدا شوند و از قوۀ قضائیه نیز انتظار می رود برای این منظور تسهیلات لازم را فراهم کند .
سئوال اصلی اینست که پس از جدائی ، مرد می تواند با زن یا دختر دیگر به راحتی ازدواج کند در صورتی که ازدواج مجدد برای دختری که زن شده است مشکل است . البته این یک نگرش سنتی به قضیه است چون پس از جا افتادن ازدواج ساده در جامعه ، برداشت ها و نگرشها نیز نسبت به موضوع کاملا تغییر خواهد یافت ولی لازم است برای حل این مشکل توضیح داده شود .
در ازدواج ساده نیز شناسنامه ها ، نشان می دهند که دختر، زن و پسر، مرد شده است و هیچ فرقی بین زوجین نیست برای اینکه شناسنامه ها بطور شفاف سابقۀ هر کس را مشخص می کند پس اگر مرد یا زن بنا به دلایل کاملا منطقی از هم جدا شده اند، کار درستی انجام گرفته و در ازدواج بعدی قابل توضیح است و با استفاده از تجارب قبلی این بار می تواند ازدواج موفقی داشته باشند .
حتی امکان دارد مرد یا زن به علت مسائلی، چندین ازدواج نا موفق داشته باشد و پس از چند ازدواج ، به خواست خود برسد و یا در صورت نا امیدی ، آگاهانه زندگی مجردی را انتخاب کند .
در هر صورت سابقۀ ازدواج یا تعدد ازدواج در پروندۀ هر کس بطور روشن منعکس می شود و در صورت ازدواج مکرر، از طرف مقابل ، می تواند مورد سئوال واقع شود و این موضوع بین زن ومرد فرق نخواهد کرد .
لازم به یادآوری است درصورت پیشامد طلاق ، امکان دارد یکی از طرفین بعلت نبود امکانات مالی ، علیرغم خواست خود در عقد اجباری باقی بماند و برای خود و دیگران مشکل ایجاد کند . ولی خوشبختانه امروزه ، زن و مرد شاغل پابپای هم افزایش می یابد . باز در صورت عدم امکان مالی ، برای حفظ کرامت انسان و زندگی شرافتمندانه و سربلند ، لازم است مثل بعضی از کشورهای مترقی ، قانون، مشکل مالی طرف نیازمند را بر طرف نماید ( البته این کمک مالی در سلامت و امنیت جامعه نیز خیلی مؤثر است . ) .
مزایای دیگر ازدواج ساده :
الف : نیاز طبیعی جنسی جوانان بموقع تأمین میگردد در نتیجه با فراغ خاطر به اهداف بلند خویش و مسائل مهم اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی جامعه می پردازد .
ب : سوداگران مسائل جنسی که با استفاده از تصاویر و فیلم های مبتذل ، افکار ، اعصاب و فرهنگ جوانان ما را هدف گرفته اند ، نا امید می شوند .
ج : بعلت سادگی و شفافیت ازدواج و طلاق ، شاهد دعواها ، خیانت ها ، خودکشی ها و همسر کشی ها نخواهیم بود .
د :ازامراض خطرناک آمیزشی از جمله ایدز که عمدتا سوغات کشور های دور و نزدیک ماست ، جامعه پاک و مصون خواهد ماند .
ه : حتما شما با توجه به مطالعات وآگاهی های خود مزایای بیشتری برای ازدواج و طلاق ساده می توانید بشمارید .
در پایان این نکته ضروری است که ازدواج ساده ، خواست اکثریت مردم و مورد تأیید شرع مقدس می باشد. پس بایستی توسط امام جمعه ها و سایر روحانیون محترم، در مجامع و مساجد ، بخوبی تبلیغ شود و مزایای آن در رادیو و تلویزیون به مردم تشریح گردد و در جراید بخوبی تفسیر و تحلیل شود تا اجرای سادۀ این سنت نیکو در جامعه به یک فرهنگ تبدیل گردد تا معضل و مشکل ازدواج حل و از این طریق سلامت جامعه تأمین شده همدلی و شادابی جایگزین رخوت و خمودی شود .
دکتر مجید زاهدی
دکتر مجید زاهدی
زندگی مشترک ، طبیعی ترین شکل زندگی در بین تمام ملل جهان و در تمام دوران حیات بشر بوده است .
انسانهای اولیه مثل سایر جانداران ، غریزۀ جنسی خود را همانند دیگر نیازهای طبیعی، بطور عادی تأمین می کردند ولی در اثر گذشت زمان و تغییرات وتحولاتی که در زندگی بشر پیش آمد ، تأمین غریزۀ جنسی از سایر غرایز فاصله گرفت و متمایز شد .
در جهان امروز دو نوع بر خورد با جنس مؤنث صورت می گیرد : یکی اینکه زن را در شکل های هیجان زا و هوس انگیز نمایش می دهند و دیگری او را با پوشش کامل می پوشاند و از متن جامعه دور نگهمیدارد . پیداست که هر دوروش غیر طبیعی و غیر عادی است و در این صورت نگاه مرد نیز به زن نگاه ساده نخواهد بود و در ارتباط معقول ، با مشکل روبرو خواهد شد ، بعبارت دیگر شاید بتوان گفت که در تمام کشور ها مسئلۀ جنسی با افراط و تفریط همراه بوده و این مشکل هنوز در جائی بطورمنطقی و اساسی حل نشده است .
مطالب بالا مقدمه بود تا نظرم را در مورد ازدواج در جامعۀ خودمان بیان کنم . ابتدا می خواستم عنوان مقاله را ازدواج موقت بگذارم بعد فکر کردم از یک طرف اکثریت مسمانان جهان یعنی برادران و خواهران اهل تسنن ما از نظر مذهبی با آن شدیدا مخالفند و از طرف دیگر به دنبال کلمۀ مقدس ازدواج ، لغت موقت را اضافه کردن خارج از هر نوع هنر و ظرافت است . ما هرگز کلمۀ موقت روی دوست ، برادر یا خواهر نگذاشته ایم پس چگو نه می توان به کسی که عشق می ورزیم او را موقت خطاب کنیم ، بنا براین صفت موقت را از آن کاملا حذف کردم .
حالا پیشنهادم چیست ؟
دو نفر دانشجو، کارگر ،کارمند ، صاحب شغل آزاد و حتی بیکار وقتی به سن مناسب همسر گزینی می رسند می توانند پس از آشنائی لازم و توافق ، به یکی از دفاتر ثبت ازدواج مراجعه و پس از قرائت عقد ، موضوع ازدواج در شناسنامۀ طرفین با مهریۀ یک شاخه گل و یک جلد کلام ا...ثبت شود بلی به همین اندازه سادگی، مگر دوستی ما با دوستان صمیمی و دیر پا ، با کدام تشریفات مفصل مستحکم شده ، جز دو نگاه ، دو کلمه صداقت و محبت ؟
مسلماً وقتی پیشنهاد می شود که ازدواج ساده ، جایگزین ازدواج های سنتی و پیچیده شود سئوالاتی مطرح می شود که باید به آنها پاسخ داد :
1 – بعد از ازدواج ، هزینۀ زندگی چگونه تأمین می شود ؟
اگر مثل ازدواج های سنتی، یکی از طرفین امکانات مالی کافی داشته باشد می توانندیک زندگی مستقل و مرفه تدارک دیده و با هم به خوشی زندگی کنند . در صورتیکه طرفین به علت تحصیل ویا عدم امکانات مالی کافی نمی توانند هزینۀ زندگی مستقل و یا مخارج طرف مقابل را تأمین نماید ، هر کس مثل دوران مجردی به زندگی خود ادامه می دهد و هر کس مخارج خود را تأمین می کند با این تفاوت که طرفین بطور قانونی و شرعی رفت و آمد می کنند مسافرت میروند ، اوقات فراغت را با هم سپری می کنند و از با هم بودن خود لذت می برند و برای پیشرفت تحصیل و فعالیت های آیندۀ خود با مشارکت یکدیگر برنامه ریزی میکنند و جهت رسیدن به اهداف مشترک تلاش می کنند ولی در این مرحله توصیه میشود از بارداری جلو گیری شود تا تولد نوزاد ، دوران اولیۀ ازدواج را با مشکل روبرونکند و یا در صورت بروز اختلافات اساسی بین زوجین ، متارکه نیز به آسانی انجام پذیرد . مسلم است که پس از گذشت زمان ، ضمن استحکام یافتن ازدواج و تأمین هزینۀ یک زندگی مشترک مناسب می توان با خیال آسوده صاحب بچه شد و با آگاهی و اطمینان بیشتر به زندگی ادامه داد .
2 -اگر ازدواج به این سادگی باشد ، کم دوام نخواهد بود ؟
به تجربه میدانیم تشریفات مفصل مراسم عروسی ، مهریۀ سنگین و یا جهزیۀ گرانقیمت نه برای همگان امکان پذیر و جالب است و نه ضامن استحکام ازدواج و در صورت بروزمشکل اساسی بین طرفین ، یا ناچاراً با تمام ناراحتی و نا رضایتی به زندگی مشترک ملال آور خود ادامه دهند و یا در صورت متارکه ، با مشکلات عدیدۀ خانوادگی ، مالی و قضائی روبروخواهند شد .
تصور می شود که امکاندارد در ازدواج ساده ، بعضی از مردها ، پس از یک ازدواج کوتاه مدت ، اقدام به متارکه کنند و از این سهولت ، سوء استفاده شود . در صورتیکه دو نفر وقتی همدیگر را دوست دارند ، متارکه ودوری از همدیگر قابل تحمل نیست مخصوصاً پس از مدتی که به قابلیت ها و صداقت همدیگر پی بردند و از محبت یکدیگر بهره مند شدند، دیگر جدائی امکانپذیر نیست .
ولی باید پذیرفت که طلاق نیز یک واقعیت است و شرع و قانون نیز آن را می پذیرد لذا در صورت بروز مسئلۀ حادی ، زوجین براحتی می توانند از همدیگر جدا شوند و از قوۀ قضائیه نیز انتظار می رود برای این منظور تسهیلات لازم را فراهم کند .
سئوال اصلی اینست که پس از جدائی ، مرد می تواند با زن یا دختر دیگر به راحتی ازدواج کند در صورتی که ازدواج مجدد برای دختری که زن شده است مشکل است . البته این یک نگرش سنتی به قضیه است چون پس از جا افتادن ازدواج ساده در جامعه ، برداشت ها و نگرشها نیز نسبت به موضوع کاملا تغییر خواهد یافت ولی لازم است برای حل این مشکل توضیح داده شود .
در ازدواج ساده نیز شناسنامه ها ، نشان می دهند که دختر، زن و پسر، مرد شده است و هیچ فرقی بین زوجین نیست برای اینکه شناسنامه ها بطور شفاف سابقۀ هر کس را مشخص می کند پس اگر مرد یا زن بنا به دلایل کاملا منطقی از هم جدا شده اند، کار درستی انجام گرفته و در ازدواج بعدی قابل توضیح است و با استفاده از تجارب قبلی این بار می تواند ازدواج موفقی داشته باشند .
حتی امکان دارد مرد یا زن به علت مسائلی، چندین ازدواج نا موفق داشته باشد و پس از چند ازدواج ، به خواست خود برسد و یا در صورت نا امیدی ، آگاهانه زندگی مجردی را انتخاب کند .
در هر صورت سابقۀ ازدواج یا تعدد ازدواج در پروندۀ هر کس بطور روشن منعکس می شود و در صورت ازدواج مکرر، از طرف مقابل ، می تواند مورد سئوال واقع شود و این موضوع بین زن ومرد فرق نخواهد کرد .
لازم به یادآوری است درصورت پیشامد طلاق ، امکان دارد یکی از طرفین بعلت نبود امکانات مالی ، علیرغم خواست خود در عقد اجباری باقی بماند و برای خود و دیگران مشکل ایجاد کند . ولی خوشبختانه امروزه ، زن و مرد شاغل پابپای هم افزایش می یابد . باز در صورت عدم امکان مالی ، برای حفظ کرامت انسان و زندگی شرافتمندانه و سربلند ، لازم است مثل بعضی از کشورهای مترقی ، قانون، مشکل مالی طرف نیازمند را بر طرف نماید ( البته این کمک مالی در سلامت و امنیت جامعه نیز خیلی مؤثر است . ) .
مزایای دیگر ازدواج ساده :
الف : نیاز طبیعی جنسی جوانان بموقع تأمین میگردد در نتیجه با فراغ خاطر به اهداف بلند خویش و مسائل مهم اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی جامعه می پردازد .
ب : سوداگران مسائل جنسی که با استفاده از تصاویر و فیلم های مبتذل ، افکار ، اعصاب و فرهنگ جوانان ما را هدف گرفته اند ، نا امید می شوند .
ج : بعلت سادگی و شفافیت ازدواج و طلاق ، شاهد دعواها ، خیانت ها ، خودکشی ها و همسر کشی ها نخواهیم بود .
د :ازامراض خطرناک آمیزشی از جمله ایدز که عمدتا سوغات کشور های دور و نزدیک ماست ، جامعه پاک و مصون خواهد ماند .
ه : حتما شما با توجه به مطالعات وآگاهی های خود مزایای بیشتری برای ازدواج و طلاق ساده می توانید بشمارید .
در پایان این نکته ضروری است که ازدواج ساده ، خواست اکثریت مردم و مورد تأیید شرع مقدس می باشد. پس بایستی توسط امام جمعه ها و سایر روحانیون محترم، در مجامع و مساجد ، بخوبی تبلیغ شود و مزایای آن در رادیو و تلویزیون به مردم تشریح گردد و در جراید بخوبی تفسیر و تحلیل شود تا اجرای سادۀ این سنت نیکو در جامعه به یک فرهنگ تبدیل گردد تا معضل و مشکل ازدواج حل و از این طریق سلامت جامعه تأمین شده همدلی و شادابی جایگزین رخوت و خمودی شود .
دکتر مجید زاهدی