شاید شما هم این سؤال را داشته باشید که چرا قیمت میوه با وجود طرح‌های نظارتی دولت هنوز بالا است. اما این گرانی پشت پرده‌ای دارد که اگر قرار باشد ابعاد مختلف آن را موشکافانه بررسی کنیم گران بودن قیمت‌ها را دور از ذهن نمی‌بینیم.
گروه اقتصادی مشرق -همه اتفاق‌ها از میدان میوه و تره بار مرکزی آغاز می‌شود، میدانی که نقش توزیع‌کننده میوه را دارد و اگر روزی درهای این مجموعه بسته شود نباید انتظار بار میوه را داشت. سالیان سال است، برخی‌ها که نام دلال بر آنها گذاشته شده است دربازار میوه حضور دارند و این افراد تعیین‌کننده قیمت نهایی میوه هستند.
میوه‌های که با نازلترین قیمت از کشاورز خریداری می‌شود و با قیمت‌های بالا به دست مصرف‌کننده می‌رسد. همین سودجویی‌ها باعث شد که طی سال‌های اخیر برخی از میوه‌ها از سبد خانوار شهروندان حذف شود و گروهی کم بتوانند میوه‌های نوبرانه را خریداری کنند.
اما 15 مردادماه اتفاق جدیدی در حوزه میوه و سبزیجات رخ داد. بخش‌های مختلف نظارتی برای پایان دادن به آشفتگی میدان میوه و تره بار دست به کار شدند و در قالب طرح نظارتی ویژه برای حذف دلالان فعالیت خود را آغاز کردند. هر چند در روزهای اول اجرای طرح مسئولان این صنف از یک شبه باخبر شدن از طرح نظارتی دولت گلایه داشتند و معتقد بودند که باید از قبل اطلاع‌رسانی صورت می‌گرفت اما آنها نیز با دولت همراه شدند و در جمع بندی‌های خود اعلام کردند که دلال‌ها از بازار میوه و تره بار رفتند، اما بخش‌های نظارتی که 15 روز است فعالیت خود را آغاز کردند هنوز پایانی را برای این طرح در نظر نگرفتند.
از زمانی که طرح ویژه نظارتی در میدان مرکزی میوه و تره بار آغاز شد اتفاق‌هایی رخ داد که باعث شد بازار میوه روال عادی خود را طی نکند. آنها با برداشتن فرمان یا موتور برخی از کامیون‌های مستقر در میدان میوه و تره بار اجازه خروج کامیون را نمی‌دادند و از آن طریق می‌خواستند به فروش دلالی میوه ادامه دهند.
از سویی برخی دیگر اجازه ورود میوه را به میدان میوه و تره بار نمی‌دادند تا از این طریق و با کم شدن میوه، ضمن تنش در بازار، بازرسان سازمان تعزیرات، سازمان حمایت، نیروی انتظامی، شهرداری و... کوتاه بیایند و بروند. کار دیگری که هنوز برخی از دلالان انجام می‌دهند سوق دادن میوه به سایر شهرستان‌ها است، چرا که از آن طریق می‌توانند مجدداً به سودهای خود دسترسی پیدا کنند. برخی از دلالان نیز این روزها بیکار شدند اما در انتظار برگشت بازاری هستند که سال‌ها به آن دلخوش کرده بودند.
با تمام این اوصاف و با‌وجود امتحان راه‌های مختلف از طرف سودجویان، آنها ناکام ماندند و دولت نیز آب پاکی را بر دستان آنها ریخت و گفت: طرح ویژه نظارت بر بازار میوه ادامه خواهد داشت و بازرسان در میدان میوه و تره بار مستقر خواهند شد. همچنین قرار شده است از جهاد کشاورزی استان تهران نظارت‌ها صورت بگیرد بدین شکل که این مجموعه نقطه اتصال تولید‌کننده و فروشنده میوه باشد.
طرح ویژه نظارت بر میوه ادامه دارد
مجتبی فراهانی معاون بازرسی و نظارت سازمان حمایت درباره اینکه چرا با وجود نظارت ویژه بر میدان مرکزی میوه و تره بار قیمت میوه کاهش نیافت گفت: طی 15 روزی که طرح ویژه نظارت بر میدان مرکزی میوه و تره بار آغاز شده است ما اولویت را بر ساماندهی این بخش و حذف دلالان گذاشتیم و پس از آن نوبت به بررسی قیمت‌ها است.
وی با بیان اینکه طی روزهای آینده قیمت میوه کاهش خواهد یافت افزود: از آنجا که در بخش میوه با فراوانی روبه‌رو هستیم می‌توان به مردم وعده داد که بزودی قیمت‌ها کاهش پیدا می‌کند. وی خاطرنشان کرد: میدان مرکزی میوه و تره بار با چالش‌های متعددی روبه‌رو بود لذا ما با هدف شفاف‌سازی قیمت‌ها با همکاری بخش‌های مختلف چون سازمان تعزیرات، شهرداری، اصناف، اتحادیه و نیروی انتظامی وارد این حوزه شدیم و خوشبختانه در جلسه اخیر کمیته ساماندهی مشخص شد که میدان میوه و تره بار نسبت به گذشته شرایط بهتری دارد اما این جمله بدان معنا نیست که کار ما پایان یافته است.
وی با بیان اینکه 20سال است که میدان مرکزی تره بار دچار نابسامانی شده و دلالان سال به سال حضورشان پررنگ‌تر شده است، افزود: هنوز آمار دقیقی از حذف دلالان از میدان میوه و تره بار نداریم. بر این اساس تا حذف کامل دلالان نظارت‌ها ادامه خواهد داشت. فراهانی گفت: از این پس بازرسان سازمان صنعت، معدن و تجارت در میدان مرکزی میوه و تره بار مستقر خواهند شد و رصد‌ها پایان نمی‌یابد.
وی عنوان کرد: تصمیم گرفته شد که سازمان جهادکشاورزی تهران در میدان مرکزی میوه و تره بار حضور داشته باشد و این بخش یک ارتباط سالم و شفاف را بین تولید‌کننده و فروشنده ایجاد کند به نحوی که هر دو مجموعه سود منطقی ببرند و هیچ بخشی متضرر نشود. وی تأکید کرد: یکی از حلقه‌های مفقوده در زمینه میدان میوه و تره بار حضور نداشتن جهاد کشاورزی به عنوان تولید‌کننده بوده است، لذا امیدواریم که بزودی میدان میوه و تره بار شرایط خوبی پیدا کند و قیمت‌ها واقعی شود.
دلالان میوه، دلالی را کنار گذاشتند
حسین مهاجران رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی نیز که در روزهای ابتدایی طرح ویژه نظارت بر میدان مرکزی میوه و تره بار گلایه‌هایی داشت و معتقد بود از قبل باید اطلاع‌رسانی صورت می‌گرفت، گفت: تا قبل از آغاز طرح نظارتی در کنار هر حجره (بیش از 100حجره) 4 تا 10 دلال حضور داشت و این افراد باعث برهم خوردن بازار می‌شدند. اما طی 15 روز اخیر تعدادی از دلال‌های این کار را کنار گذاشتند، برخی دیگر منتظر فرصت جدید هستند و گروهی دیگر نیز به سکوها رفتند و در سالن‌های خالی جای گرفتند.
وی افزود: دلالان قیمت میوه را تا هزار و 500 تومان بالا می‌بردند لذا این انتظار وجود داشت که با حضور بازرسان قیمت‌ها کاهش پیدا کند. اما نکته مهم این است که با نزدیک شدن به پاییز برخی از میوه‌ها کمیاب می‌شود از این‌رو در تمام سال‌ها در چنین فصلی قیمت میوه‌ها 10 تا 15 درصد افزایش پیدا می‌کرد، ولی به دلیل حضور بازرسان این اتفاق نیفتاد. وی با پیش‌بینی اینکه قیمت میوه به سمت کاهش حرکت خواهد کرد تصریح کرد: اگر ساماندهی صورت گرفته ادامه داشته باشد قطعاً قیمت میوه کاهش خواهد یافت. بر این اساس امیدواریم پرونده حضور دلالان در میدان میوه برای همیشه بسته شود.
دور زدن بازار توسط دلالان
زنجانی یکی از میوه فروشان تهران درباره وضعیت قیمت میوه، گفت: طی روزهای اخیر که به میدان میوه و تره بار می‌رویم نسبت به گذشته بازار شرایط بهتری دارد و حضور دلالان بسیار کمرنگ شده است. خوشبختانه نظارت خوبی بر بازار میوه و تره بار صورت می‌گیرد.
وی با بیان اینکه اگر نظارت‌ها ادامه داشته باشد دلالان از میدان مرکزی میوه و تره بار حذف خواهند شد تصریح کرد: به رغم وجود بازرسان در میدان، قیمت میوه افزایش یافته است؛ دلیل این امر نفرستادن میوه به میدان است. دلالان اجازه نمی‌دهند مانند گذشته میوه وارد میدان شود.
آنها میوه را به سمت سایر شهرستان‌ها هدایت می‌کنند تا با نبود اهرم‌های نظارتی در شهرستان‌ها، سود ببرند.
وی تأکید کرد: قیمت میوه تا زمانی که دلالان از بازار به طور کلی حذف نشوند ارزان نخواهد شد. زنجانی خاطرنشان کرد: نسبت به گذشته میوه راحت‌تر خریداری می‌شود. همچنین وانت‌ها دیگر اجازه ندارند که کنار کامیون‌ها بمانند و سربار را خریداری کنند. تمام افراد باید ابتدا میوه را خریداری کنند و سپس حمل آن را انجام دهند.