Spyware به يك سري از نرم افزارهاي مزاحم و دردسرساز گفته مي شود كه بخشي از كنترل كامپيوتر را بدون رضايت كاربر بدست مي گيرد و گاه اطلاعات شما را مي دزدند.
Spyware نرم افزاري كه فقط اطلاعات شما را بدزدد، نيست بلكه آزار و اذيت هايي هم دارد كه در ويروسها و كرمهاي قديمي تر وجود نداشت. مثلاً هنگامي كه در حال كار با كامپيوتر خود هستيد ناگهان به ناخواسته يك لوگوي تبليغاتي در برابر شما ظاهر مي شود. اين نوع خاصي از Spyware هاست كه با نام adware شناخته مي شوند.
موضوع ديگري كه بايد در مورد Spyware ها بدانيد اين است كه بعضي افراد كرم ها و ويروسها را براي سرگرمي توليد مي كنند ولي Spyware ها معمولاً براي منافع مالي نوشته مي شوند. و معمولاً قرباني را با وعده هايي مانند شما مقدار زيادي پول برنده شده ايد و غيره به دام مي اندازند يا حتي پيغام مي دهند كه سيستم شما نا ايمن است و همكنون به ويروس آلوده شده است و از شما مي خواهد روي يك آيكون كليك كنيد تا مشكل سيستم سما را حل كند ولي مشكل دقيقا از همينجا شروع مي شود.
در سالهاي اخير حمله كنندگان كامپيوتري تمركز خود را از سرگرمي به پول در آوردن با هزينه افراد ديگر قرار داده اند. Spyware ها يكي از قابل توجه ترين تهديدهاي كامپيوتري هستند. بله گفتيم قابل توجه، چون آنها اغلب طوري طراحي شده اند كه يا مقابله با آنها و يا پيدا كردن آنها سخت است. Spyware به صورت صفحه بانكي گشوده مي شود تا اطلاعات بانكي شما را بدزدد. همانطور كه داد و ستد اينترنتي بيشتر مي شود سوء استفاده از آنها هم بيشتر مي شود.
Spyware چگونه كار مي كند؟
دنياي Spyware ها بسيار گسترده است و مكانيزم عملكرد آن هم بسيار گسترده است. در اينجا چند نوع از آنها را كه در اينترنت بيشتر مشاهده شده اند، ذكر مي كنيم:
ـــ حمله به مرورگرها (هك اينترنت اكسپلورر، كنترل Active X و ...)
ـــ Bot ها و rootkit ها (كه به ديگران اجازه مي دهند سيستم شما را از راه دور كنترل كنند.)
ـــ Keylogger ها (هر بار كه رمز عبوري را وارد مي كنيد آنرا ذخيره مي كنند يا اطلاعات حساس شما را به سرقت مي برند.)
ـــ مجموعه نرم افزارهاي مزاحم (مزاحمتهاي گوناگوني كه در حين كار با كامپيوتر برايتان ايجاد مي كنند.)
ـــ Adware ها (در مرورگر يا صفحه نمايش شما اجرا مي شوند تا تبليغاتي را به اجبار برايتان نمايش دهند.)
Spyware ها را مي توانيد بوسيله نرم افزارهاي از بين برنده مجاني شناسايي كنيد ولي معمولاً براي از بين بردن آن بايد پول بپردازيد يا به عبارت ديگر آن نرم افزار را خريداري كنيد. و جالب است بدانيد بيشتر آنتي ويروسها نمي توانند جلوي Spyware ها را بگيرند. علت اين است كه Spyware ويروس نيست. ويروس يك برنامه يا قسمتي از كداست كه بدون اينكه متوجه شويد وارد كامپيوتر شما مي شود و بر خلاف خواسته شما عمل مي كند. ولي Spyware زماني وارد كامپيوتر شما مي شود كه روي اجازه نامه آن با عنوان I Agree كليك كنيد. بنابراين Spyware ها با علم و اجازه شما وارد كامپيوتر شما مي شوند و بنابراين يك ويروس نيستند. بنابراين مراقب باشيد تا روي هر لينك يا آيكون مشكوكي كليك نكنيد.