آتش حسادت را در فرزندانتان خاموش کنید

[B a R a N]

حسادت از جمله هیجانات درونی است كه در نتیجه زندگی اجتماعی به وجود می آید و اگر به خوبی هدایت نشود ممكن است تاثیرات منفی در زندگی داشته باشد چرا كه شخص حسود هم به خود لطمه می زند هم به دیگران.ریشه حسادت بزرگسالان را باید در دوران كودكی آنها جست وجو كرد. در واقع محیط و خانواده تشدیدكننده حس حسادت هستند و اطرافیان با رفتارهای نادرست خود این حس را در كودك تقویت می كنند. حس حسادت در كودكان بین سنین ۲ تا ۵ سالگی شدید است و این میزان در دختران دو برابر پسرهاست .كودكانی كه با یكدیگر یكسال و نیم تا سه سال و نیم تفاوت سنی دارند نسبت به هم بیشتر حسادت می كنند و طبق تحقیقاتی كه در سال ۱۹۸۷ در آمریكا انجام شد نشان داد كودكانی كه مدتی تنها فرزند اول خانواده بودند یا به عبارتی تك فرزند بودند بیشتر از دیگر فرزندان حسادت می كنند و كودكان باهوش تر نیز بیش از سایر كودكان حسادت می ورزند. در مدرسه نیز كودكانی كه در ورزش و یا موقعیت های اجتماعی موفقیت هایی را كسب كرده اند در معرض حسادت دیگر كودكان هستند. شایع ترین عاملی كه باعث ایجاد حسادت در كودكان می شود تولد یك نوزاد جدید است. تولد فرزند دوم در خانواده برای كودك اول به عنوان یك فاجعه قلمداد می شود و زندگیش را دستخوش تغییرات شگرفی می كند چرا كه احساس می كند از طرف كسانی كه قبلاً او را دوست داشته اند طرد شده است. كودكان حسادت خود را نسبت به این موضوع به صورت های مختلفی بروز می دهند، برخی به صورت آشكارا صدمه می زنند، برای مثال نوزاد جدید را كتك زده یا هل می دهند و برخی به علت ترسی كه از والدین دارند به طور مستقیم صدمه نمی زنند بلكه در خیال خود به او آسیب می رسانند و بعضی دیگر از كودكان در خانه شروع به آزار و اذیت دیگران می كنند و دچار كابوس های شبانه، ناخن جویدن و شب ادراری می شوند. برای مقابله با این امر نیاز است كه ابتدا ذهن كودك را نسبت به تولد یك نوزاد جدید آماده كرد به گونه ای كه كودك احساس كند خواهر یا برادری كه تازه متولد شده است به منزله نوعی ثروت است و باید به داشتن او افتخار كرد. ثانیاً با كودك خود ساده و رك صحبت كنید مثلاً به او بگویید: «نوزاد جدید چون نمی تواند خودش غذا بخورد باید به او غذا داد و باعث می شود كه تمام توجه ها به او معطوف گردد پس هرگاه ناراحت شدی، بگو.» ثالثاً هرگاه كودك را در موقع صدمه زدن به نوزاد دیدید، فوراً او را از این كار بازدارید و راجع به انگیزه او از این كار صحبت كنید مثلاً به او بگویید: «فكر نمی كنی كه نمی گذارد تو را دوست داشته باشم، همه وقتم را گرفته؟ هر موقع از دستش عصبانی بودی بیا، به من بگو.» نوع دیگر حسادت، حسادت نسبت به خواهر و برادر است كه به علت رفتارهای نادرست اطرافیان ایجاد می شود. حسادت در كودكانی كه والدینش آنها را به طور مستقیم و غیرمستقیم با خواهران و برادرانش مقایسه می كنند و یا آنها مورد توجه بیش از حد پدر و مادر هستند شدیدتر است. گاهی حسادت در رفتار كودكان تغییر محسوسی به وجود می آورد در این هنگام كودك از غذا خوردن اجتناب كرده و بی اشتها شده و دچار ترس های بی دلیل می شود. برای مقابله با این امر نیز هرگز با كودكان بزرگتر و كوچكتر یكسان رفتار نكنید برای فرزندان بزرگتر به دلیل اختلاف سنی آنها با كودك بعدی امتیازات بیشتری قائل شوید و مسئولیت هایی را به آنها واگذار كنید، بر فرض مثال، كودك بزرگتر این حق را پیدا می كند كه پول توجیبی بیشتری داشته باشد و دیرتر به رختخواب برود، هرگز نخواهید كه كودك بزرگتر به خاطر كودك كوچكتر از خودگذشتگی كند و والدین باید مراقب باشند زمانی كه دو كودك با هم مشاجره می كنند سعی كنند كه در مشاجره آنها دخالت نكنند تا آنها خود با یكدیگر كنار بیایند، ولی اگر مشاجره آنها شدت گرفت به دقت به صحبت های هر دو كودك گوش دهند و بعد قضاوت نمایند. اگر كودكی نیز به دلیل بیماری یا معلولیت به توجه بیشتری نیاز دارد دلیل توجه به این فرزند را برای دیگر كودكان توضیح داده كه حس حسادت ایجاد نشود. حسادت حسی است كه اگر تاثیر مثبت داشته باشد به رقابت تبدیل می شود پس سعی كنید همیشه مسابقه و رقابت در خانواده ایجاد كنید. رفتارهای مثبت را در كودكانتان تقویت كنید تا بفهمند كه آنها با هم دوست، یكدل و یكرنگ هستند و نباید به یكدیگر حسادت كنند. هرگز تلاش نكنید تفاوت بین كودكان را در خفا انجام دهید زیرا كودكان به سرعت متوجه این تبعیض می گردند نكته مهمی كه باید به آن توجه كرد این است كه وقتی زمانی با یكی از كودكان خود می گذرانید سعی كنید فقط با او باشید در آن لحظه به كودك خود اجازه بدهید احساس كند كه او تنها فرزند خانواده است وقتی با یكی به گردش می روید فكرتان را معطوف آن دیگری نكنید، دائماً راجع به او صحبت نكنید، برایش هدیه نخرید و آن لحظات را به طول كامل در اختیار كودكی كه با شما هست، باشید. به كودكان خود یاد بدهید كه در زندگی برای به دست آوردن خیلی چیزها صبر پیشه كنند.و در نهایت اصل بهداشت روانی این است كه نقاط ضعف را شناسایی كرده و با آنها مبارزه كنید و هر چه افرادی كه حسادت می كنند مهارت های بیشتری كسب كنند كمتر حسادت می ورزند و این حسادت منجر به تلاش و كوشش بیشتر می شود. در آخر برای پیشگیری از حسادت در كودكان والدین باید بدانند كه كیفیت محبت برای كودكان اهمیت دارد نه برابری محبت.

منبع : باشگاه اندیشه