کلينيک آلرژي/دكتر ليدا عطارد/ فوق تخصص آسم و آلرژي/ عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران
آلرژي فصلي و علت اصلي
آلرژي فصلي، همان آلرژي بيني است و يكي از شايع‌ترين آلرژي‌ها محسوب مي‌شود. حساسيت فصلي ناشي از گردهافشاني گياهان به تناسب شرايط جغرافيايي و گياهان آلرژي‌زاي مناطق مختلف كشورها متفاوت است...
در كشور ما كه در منطقه معتدلي قرار گرفته گياهان به طور دوره‌اي گردهافشاني مي‌كنند اما در كشورهاي گرم، اين گردهافشاني در تمام فصول سال است و بيماران اين مناطق در تمام فصول سال علامت دارند. يكي از علل مهم افزايش حساسيت يا آلرژي فصلي، گردهافشاني گياهان است. گردهافشاني در منطقه ما از اواسط اسفندماه شروع مي‌شود و معمولا تا خرداد ادامه مي‌يابد. ابتدا گياهان، سپس چمن‌ها و در اواسط پاييز يا اواخر آبان علف‌ها و بوته‌هاي پاكوتاه گردهافشاني مي‌كنند. در فصل زمستان تعداد گرده‌ها به حداقل مي‌رسد و بيشتر مربوط به برگ‌هاي سوزني است. به همين دليل بيماران حساس در اين فصل آلرژي كمتري دارند. تحقيقات نشان مي‌دهد التهاب مخاط بيني ناشي از آلرژي‌هاي فصلي، معمولا در طول همه ماه‌هاي سال ايجاد مي‌شود و افراد را با مشكل مواجه مي‌كند. كمتر از 40 درصد بيماران فقط در فصل خاصي از سال آلرژي دارند. مردم تصور مي‌كنند آلرژي فقط در فصل بهار اتفاق مي‌افتد ولي آلرژي بيني ارتباط به فصل خاصي ندارد. تاكنون چند ژن مرتبط با آلرژي شناسايي شده‌اند. اين بيماري زمينه ارثي دارد. اگر يك نفر از اعضاي خانواده مبتلا باشد 25 تا 50 درصد ممكن است عضو ديگر خانواده نيز آلرژي پيدا كند. صنعتي‌شدن جوامع، تماس با مواد آلرژن، نگهداري حيوانات خانگي و دادن غذاهاي آلرژي‌زا به كودكان زير يك سال از عواملي هستند كه درصد ابتلاي فرد به آلرژي را بالا مي‌برند. از لحاظ آماري نوزاداني كه در فصل‌هاي گردهافشاني به دنيا مي‌آيند در آينده احتمال ابتلايشان بيشتر است. آلرژي در كودكان نيز ديده مي‌شود ولي رنج سني آن از دهه دوم زندگي آغاز مي‌شود. گرده‌هاي گياهان از پايين به بالا حركت مي‌كند و به‌تدريج كه هوا گرم‌تر مي‌شود به ارتفاع 2 تا 3 متري سطح زمين مي‌رسند و صبح‌ها و غروب‌ها به سطح زمين نزديك‌ترند. به همين علت افراد مبتلا به آلرژي در اين مواقع نبايد در معرض گرده‌هاي گياهان قرار بگيرند. بيماران حساس بايد در ساعت‌هاي 10 تا 12 ظهر يا هنگام غروب از منزل بيرون بيايند يا هنگامي كه در ماشين قرار مي‌گيرند پنجره‌ها را بالا بياورند يا از ماسك استفاده كنند تا كمتر در معرض گرده‌ها قرار بگيرند. تشخيص آلرژي از روي علائم باليني است. علايم اصلي بيماري عطسه، آبريزش بيني، سرفه، صداي تودماغي، چشمان پف‌آلود و رنگ پريده يا آبي بودن مخاط بيني است. براي درمان از قرص‌هاي ضدحساسيت يا اسپري‌هاي ضدالتهاب بيني استفاده مي‌شود. اسپري‌ها يا قطره‌هاي بيني ضدالتهاب موجب كاهش تورم و گرفتگي بيني مي‌شوند. براي تعيين حساسيت نسبت به گرده‌هاي گياهي مي‌توان به كلينيك‌هاي آلرژي مراجعه و نوع حساسيت به ماده آلرژي?زا را تعيين كرد.
آلرژي فصلي و علت اصلي
آلرژي فصلي، همان آلرژي بيني است و يكي از شايع‌ترين آلرژي‌ها محسوب مي‌شود. حساسيت فصلي ناشي از گردهافشاني گياهان به تناسب شرايط جغرافيايي و گياهان آلرژي‌زاي مناطق مختلف كشورها متفاوت است...
در كشور ما كه در منطقه معتدلي قرار گرفته گياهان به طور دوره‌اي گردهافشاني مي‌كنند اما در كشورهاي گرم، اين گردهافشاني در تمام فصول سال است و بيماران اين مناطق در تمام فصول سال علامت دارند. يكي از علل مهم افزايش حساسيت يا آلرژي فصلي، گردهافشاني گياهان است. گردهافشاني در منطقه ما از اواسط اسفندماه شروع مي‌شود و معمولا تا خرداد ادامه مي‌يابد. ابتدا گياهان، سپس چمن‌ها و در اواسط پاييز يا اواخر آبان علف‌ها و بوته‌هاي پاكوتاه گردهافشاني مي‌كنند. در فصل زمستان تعداد گرده‌ها به حداقل مي‌رسد و بيشتر مربوط به برگ‌هاي سوزني است. به همين دليل بيماران حساس در اين فصل آلرژي كمتري دارند. تحقيقات نشان مي‌دهد التهاب مخاط بيني ناشي از آلرژي‌هاي فصلي، معمولا در طول همه ماه‌هاي سال ايجاد مي‌شود و افراد را با مشكل مواجه مي‌كند. كمتر از 40 درصد بيماران فقط در فصل خاصي از سال آلرژي دارند. مردم تصور مي‌كنند آلرژي فقط در فصل بهار اتفاق مي‌افتد ولي آلرژي بيني ارتباط به فصل خاصي ندارد. تاكنون چند ژن مرتبط با آلرژي شناسايي شده‌اند. اين بيماري زمينه ارثي دارد. اگر يك نفر از اعضاي خانواده مبتلا باشد 25 تا 50 درصد ممكن است عضو ديگر خانواده نيز آلرژي پيدا كند. صنعتي‌شدن جوامع، تماس با مواد آلرژن، نگهداري حيوانات خانگي و دادن غذاهاي آلرژي‌زا به كودكان زير يك سال از عواملي هستند كه درصد ابتلاي فرد به آلرژي را بالا مي‌برند. از لحاظ آماري نوزاداني كه در فصل‌هاي گردهافشاني به دنيا مي‌آيند در آينده احتمال ابتلايشان بيشتر است. آلرژي در كودكان نيز ديده مي‌شود ولي رنج سني آن از دهه دوم زندگي آغاز مي‌شود. گرده‌هاي گياهان از پايين به بالا حركت مي‌كند و به‌تدريج كه هوا گرم‌تر مي‌شود به ارتفاع 2 تا 3 متري سطح زمين مي‌رسند و صبح‌ها و غروب‌ها به سطح زمين نزديك‌ترند. به همين علت افراد مبتلا به آلرژي در اين مواقع نبايد در معرض گرده‌هاي گياهان قرار بگيرند. بيماران حساس بايد در ساعت‌هاي 10 تا 12 ظهر يا هنگام غروب از منزل بيرون بيايند يا هنگامي كه در ماشين قرار مي‌گيرند پنجره‌ها را بالا بياورند يا از ماسك استفاده كنند تا كمتر در معرض گرده‌ها قرار بگيرند. تشخيص آلرژي از روي علائم باليني است. علايم اصلي بيماري عطسه، آبريزش بيني، سرفه، صداي تودماغي، چشمان پف‌آلود و رنگ پريده يا آبي بودن مخاط بيني است. براي درمان از قرص‌هاي ضدحساسيت يا اسپري‌هاي ضدالتهاب بيني استفاده مي‌شود. اسپري‌ها يا قطره‌هاي بيني ضدالتهاب موجب كاهش تورم و گرفتگي بيني مي‌شوند. براي تعيين حساسيت نسبت به گرده‌هاي گياهي مي‌توان به كلينيك‌هاي آلرژي مراجعه و نوع حساسيت به ماده آلرژي?زا را تعيين كرد.