• توجه: در صورتی که از کاربران قدیمی ایران انجمن هستید و امکان ورود به سایت را ندارید، میتوانید با آیدی altin_admin@ در تلگرام تماس حاصل نمایید.

آیا نقطه ذوب یک ماده به ابعاد آن ماده بستگی دارد؟

parisa

متخصص بخش
آیا نقطه ذوب یک ماده به ابعاد آن ماده بستگی دارد؟

نقطة ذوب طلا را در نظر بگیرید. نقطة ذوب طلا را می‌توان در هر کتاب مرجع مربوط به فلزها پیدا کرد؛ مقدار آن درست 1064 درجه سلسیوس است. ‌این دما را می‌توان صرفاً با قرار دادن‌ یک تکه طلا در کوره‌ای با دمای بالا و افزایش دما تأیید کرد. وقتی دما بهصفر درجه سلسیوس می‌رسد، تکه طلا تغییر حالت می‌دهد و به شکل توپی از طلای مایع درمی‌آید.

اگر ‌این آزمایش را دوباره انجام دهیم، اما‌ این بار، به جای ‌یک تکة طلا که می‌توانیم ببینیم و به راحتی لمس کنیم، تکه‌ای را که قطر آن تنها چند نانومتر است ذوب کنیم (بدیهی است برای انجام ‌این کار به تجهیزات و روش‌های خاص نیاز داریم، اما شدنی است). با شگفتی ‌درمی‌یابیم که دمای ذوب در مورد دوم فقط 427 درجه سلسیوس است.‌ آیا اشتباه کرده‌ایم؟

آزمایش‌های بیش‌تر نشان می‌دهند که اشتباهی رخ نداده است، و در واقع درمی‌یابیم که دمای ذوب ذره‌های طلا به اندازة ذره‌ا‌ی که گرم می‌شود بستگی دارد. پس چرا در کتاب‌های مرجع دمای ذوب طلا را 1064 درجه سلسیوس ذکر کرده‌اند؟ برای ‌این‌که‌ این دما برای تمام کاربردهای عملی صحیح است. اگر ‌این آزمایش‌ها‌ی ذوب کردن را در گستره‌ای‌ از اندازة ذره‌های طلا ادامه دهیم، در می‌یابیم که تمام ذره‌هایی که می‌توان دید، از تکه سنگ‌های بزرگ معدن گرفته تا تکه‌ها‌ی بسیار کوچک، در ‌این دما ذوب می‌شوند. هر چند وقتی که اندازة تکه به چند ده نانومتر کاهش ‌یابد، دماهای ذوب کمتری را اندازه می‌گیریم‌. در گسترة اندازة نانو، هر چه ذره کوچک‌تر باشد، دمای ذوب آن کم‌تر است.
 
بالا