اعتیاد جنسی چیست و درمان آن ؟
وقتی رفتار جنسی حالت اجباری به خود می گیرد و با زندگی شخص تداخل می کند بیماری، اعتیاد شروع شده است .شباهت قابل توجهی در شخصیت افراد دچار اعتیاد جنسی وجود ندارد. بسیاری از معتادان با رفتارهای اولیه اعتیاد جنسی در زندگی خود دچار مشکل می شوند و بسیار اندكند معتادانی كه فقط به یك سطح از وسوسه‌ی جنسی گرفتار باشند . همچنین قابل ذکر است که اعتیاد جنسی پدیده‌ای برای طبقات پایین جامعه نیست، بلکه در بین تمام گروه های اقتصادی و اجتماعی دیده می شود .
اعتیاد جنسی سطوح متفاوتی دارد که البته در هر سطحی دردآور است.احساسات منفی مانند خشم و غربت و تنهایی، شرمساری و یأس و دل‌زدگی و... فرد را به انزوا و مشکلات روانی بیشتر سوق می دهد در اعتیاد جنسی قیود و مرزهای اساسی در زندگی خانوادگی واجتماعی به سرعت زیر پا گذاشته می‌شوند و رفتارهایی نظیر تجاور به زور و خشونت، تجاوز به نزدیكان ،كودك آزاری و...اتفاق می افتد .
در اعتیاد جنسی رفتارهای جنسی یكدیگر را تقویت می‌كنند به عبارت دیگر معتاد از یك نوع رفتار به نوعی دیگر گرایش پیدا می‌كند. تحقیقات در این حوزه نشان داده اند که در اکثر موارد رفتار جنسی با رفتارهای حاصله از دیگر انواع اعتیاد، مرتبط است مانند اعتیاد به خوردن، به کار ، مصرف مواد مخدر،..
اعتیاد جنسی شامل یک سری اختصاصات می باشد مانند اشتغال و وسواس فکری، یعنی شخص بصورت مداوم در رابطه با موقعیت ها و حوادث جنسی دارای اشتغال ذهنی است و تمرکز مداوم فرد با مسائل جنسی باعث سطح بالای تحریک پذیری جنسی در او می گردد.
خصیصه دوم در اعتیاد جنسی تکراری شدن رفتار است به عبارتی شخص به رفتار جنسی خود برای ارضاء ادامه نمی دهد بلکه هدف تحریک شدن هرچه بیشتر است و بدین شکل این اعتیاد به تداخل با برنامه های روزانه می انجامد و عملکرد اجتماعی و فردی را مختل می کند ولی با وجود این عوارض رفتار تداوم پیدا می کند .
بنابراین خصیصه سوم ، از دست دادن کنترل (اجبار) شخص با وجود مشکلات حاصل است که کماکان به رفتارهای تکراری خود شامل تحریک پذیری بالا بدون احساس رضایت،... ادامه می دهد و نمی تواند رفتار را متوقف کند با اینکه هر روز وقت بیشتری را برای متوقف کردنش اختصاص می دهد .
خستگی خصیصه چهارم اعتیاد جنسی است . شخص که دچار احساس گناه و شرمساری از رفتار شدید و غیر قابل کنترل خود و آسیب هائی که به دیگران می زند است، کاملا خسته وسرخورده می شود.
در کل برای معتادان جنسی تجربه‌ی اعتیاد به واسطه‌ی یك چرخه‌ی چهار مرحله‌ای رشد می‌كند كه با هر دور تكرار آن شدیدتر می‌شود:
مشغولیت ذهنی : ذهن معتاد كاملا" لبریز از افكار جنسی است. این حالت ذهنی موجب تلاش وسواسی برای تحریك جنسی می‌شود.
آداب و عادت سازی : همان روال كار همیشگی هر معتاد است كه منتهی به رفتار جنسی می‌شود . آداب عمل معتاد موجب تشدید مشغولیت ذهنی گردیده و باعث بیداری و تحریك جنسی می‌شود.
رفتار جنسی وسواس گونه : ارتكاب فعل جنسی، كه غرض نهایی مشغولیت ذهنی و آداب سازی‌ها است برای معتاد قابل كنترل یا توقف نیست .
یأس و ملالت : احساس شدید نومیدی كه معتاد در رابطه با رفتار و عجز و ناتوانی خود دارد.
احساس درد و رنجی كه معتاد در پایان هر دور از چرخه‌ی اعتیاد متحمل می‌شود، ممكن است با مشغولیت ذهنی مجدد كه چرخه‌ی اعتیاد را از نو به كار می‌اندازد، تسكین یافته یا فراموش گردد.
می توان گفت ، مشکل اساسی این است که شخص این برداشت را دارد که خیلی با مردم عادی متفاوت نیست ؛چون معتادان نمی توانند بر یك دسته از رفتارها ثابت قدم بمانند پس گمان می‌كنند كه چون رفتارشان همیشگی نیست قادر به كنترل خود هستند و این‌كار اثر بدی بر زندگی‌آنها نمی‌گذارد.
این افراداغلب دارای سیکل زیاده‌روی جنسی دوره ای (موقعیتی) همراه با وقفه هفتگی وماهیانه هستند مثلا در شهر خود زندگی ظاهرا« طبیعی» دارد اما دنیایی پنهان برای خود ساخته است. این افراد با خود زیادعهد و قرار می بندند اما دست از این‌كار نمی‌كشند، چون اصلاً نمی‌توانند . به شکلی می توان گفت اعتیاد دغدغه‌ی محوری زندگی معتاد می شود.
یکی از ابزارهای مورد استفاده در این حیطه اینترنت است زیرا در اعتیاد جنسی مجازی شخص در یک محیط کاملا ایزوله (بدون احتمال دستگیری ومشکلات قانونی)در گیر است و از طرف دیگر تنوع بسیار زیاد انتخاب ها هم از نظر نوع ،هم مکان وهم زمان وجود دارد . بسیاری از افرادی که بعلل مختلف در برقراری ارتباط سالم مشکل دارند با استفاده از این نوع رویا پردازی ها ساعت ها خود را ارضاء می کنند. بعلت همین عوامل سرعت رشد اعتیاد جنسی به اینترنت بسیار بالا است . افراد وقت زیادی را صرف اینترنت می کنند و دچار مشکلات مرتبط می شوند.
از نظر متخصصان ، اعتیاد به پورنو یکی از شدیدترین اعتیاد های جنسی ومعادل اعتیاد به کوکایین محسوب می گردد در یک بررسی در سال ۲۰۰۳ نشان دا ده شد که :
• ۹۰% بچه ها ی ۸ تا ۱۹ ساله سری به سایت های پورنو زده اند
• بیشترین سن این مشکل ۱۲ تا ۱۷ سال است
• ۱۲% کل سایت های اینترنت مربوط به پورنو هستند
• ۲۵%کل موتور های جستجو در رابطه با پورنو فعالیت می کنند
مشکلات رفتاری و روانی که در اثر اعتیاد جنسی شکل می گیرد بسیار پیچیده می باشد مانند ایزوله شدن فرد که در ادامه این رفتار بوجود می آید . بسیاری از این افراد از افسردگی واضطراب شدید (بخصوص در رابطه با کشف شدن) در رنج هستند . افکار وسواسی خود کشی حدود ۷۲% ، اقدام به خود کشی۱۷%،در این افراد دیده می شود. اقدام به خود کشی در افرادی که کنترل خود را از دست داده اند بسیار شایع است اعتماد به نفس پائین، شرمساری، نا امیدی وسرخوردگی در این افراد بسیار زیاد است؛ همچنین نداشتن اعتماد در ارتباطات به وفور دیده می شود . ارتباطات ضعیف زناشویی و ضعف در تعهد و صمیمیت با همسر به جهت حالت اجبار موجود در اعتیاد در بین این افراد ایجاد مشکل می نماید .بسیاری از وظائف و مسئولیت های خانوادگی مانند ارتباط، عملکرد خانوادگی وزندگی جنسی خانواده تحت تاثیر قرار می گیرد حتی ارتباط با فرزندان نیز تحت شعاع قرار گرفته و معمولا بسیار محدود می شود.
گاهی از اوقات ایجاد محدودیت موقت در اینگونه افراد با افزایش بسیارشدید بعدی همراه خواهد بود و با وجود اینکه اینگونه افراد از نظر جنسی بسیار فعال می باشند اما اطلاعات جنسی بسیار ضعیفی دارند .
متخصصان برای درمان اعتیاد جنسی از ۱- روان درمانی شامل :شناخت درمانی فردی، گروه درمانی ،برنامه های حمایتی۲ -درمان های داروئی استفاده می نمایند
وقتی رفتار جنسی حالت اجباری به خود می گیرد و با زندگی شخص تداخل می کند بیماری، اعتیاد شروع شده است .شباهت قابل توجهی در شخصیت افراد دچار اعتیاد جنسی وجود ندارد. بسیاری از معتادان با رفتارهای اولیه اعتیاد جنسی در زندگی خود دچار مشکل می شوند و بسیار اندكند معتادانی كه فقط به یك سطح از وسوسه‌ی جنسی گرفتار باشند . همچنین قابل ذکر است که اعتیاد جنسی پدیده‌ای برای طبقات پایین جامعه نیست، بلکه در بین تمام گروه های اقتصادی و اجتماعی دیده می شود .
اعتیاد جنسی سطوح متفاوتی دارد که البته در هر سطحی دردآور است.احساسات منفی مانند خشم و غربت و تنهایی، شرمساری و یأس و دل‌زدگی و... فرد را به انزوا و مشکلات روانی بیشتر سوق می دهد در اعتیاد جنسی قیود و مرزهای اساسی در زندگی خانوادگی واجتماعی به سرعت زیر پا گذاشته می‌شوند و رفتارهایی نظیر تجاور به زور و خشونت، تجاوز به نزدیكان ،كودك آزاری و...اتفاق می افتد .
در اعتیاد جنسی رفتارهای جنسی یكدیگر را تقویت می‌كنند به عبارت دیگر معتاد از یك نوع رفتار به نوعی دیگر گرایش پیدا می‌كند. تحقیقات در این حوزه نشان داده اند که در اکثر موارد رفتار جنسی با رفتارهای حاصله از دیگر انواع اعتیاد، مرتبط است مانند اعتیاد به خوردن، به کار ، مصرف مواد مخدر،..
اعتیاد جنسی شامل یک سری اختصاصات می باشد مانند اشتغال و وسواس فکری، یعنی شخص بصورت مداوم در رابطه با موقعیت ها و حوادث جنسی دارای اشتغال ذهنی است و تمرکز مداوم فرد با مسائل جنسی باعث سطح بالای تحریک پذیری جنسی در او می گردد.
خصیصه دوم در اعتیاد جنسی تکراری شدن رفتار است به عبارتی شخص به رفتار جنسی خود برای ارضاء ادامه نمی دهد بلکه هدف تحریک شدن هرچه بیشتر است و بدین شکل این اعتیاد به تداخل با برنامه های روزانه می انجامد و عملکرد اجتماعی و فردی را مختل می کند ولی با وجود این عوارض رفتار تداوم پیدا می کند .
بنابراین خصیصه سوم ، از دست دادن کنترل (اجبار) شخص با وجود مشکلات حاصل است که کماکان به رفتارهای تکراری خود شامل تحریک پذیری بالا بدون احساس رضایت،... ادامه می دهد و نمی تواند رفتار را متوقف کند با اینکه هر روز وقت بیشتری را برای متوقف کردنش اختصاص می دهد .
خستگی خصیصه چهارم اعتیاد جنسی است . شخص که دچار احساس گناه و شرمساری از رفتار شدید و غیر قابل کنترل خود و آسیب هائی که به دیگران می زند است، کاملا خسته وسرخورده می شود.
در کل برای معتادان جنسی تجربه‌ی اعتیاد به واسطه‌ی یك چرخه‌ی چهار مرحله‌ای رشد می‌كند كه با هر دور تكرار آن شدیدتر می‌شود:
مشغولیت ذهنی : ذهن معتاد كاملا" لبریز از افكار جنسی است. این حالت ذهنی موجب تلاش وسواسی برای تحریك جنسی می‌شود.
آداب و عادت سازی : همان روال كار همیشگی هر معتاد است كه منتهی به رفتار جنسی می‌شود . آداب عمل معتاد موجب تشدید مشغولیت ذهنی گردیده و باعث بیداری و تحریك جنسی می‌شود.
رفتار جنسی وسواس گونه : ارتكاب فعل جنسی، كه غرض نهایی مشغولیت ذهنی و آداب سازی‌ها است برای معتاد قابل كنترل یا توقف نیست .
یأس و ملالت : احساس شدید نومیدی كه معتاد در رابطه با رفتار و عجز و ناتوانی خود دارد.
احساس درد و رنجی كه معتاد در پایان هر دور از چرخه‌ی اعتیاد متحمل می‌شود، ممكن است با مشغولیت ذهنی مجدد كه چرخه‌ی اعتیاد را از نو به كار می‌اندازد، تسكین یافته یا فراموش گردد.
می توان گفت ، مشکل اساسی این است که شخص این برداشت را دارد که خیلی با مردم عادی متفاوت نیست ؛چون معتادان نمی توانند بر یك دسته از رفتارها ثابت قدم بمانند پس گمان می‌كنند كه چون رفتارشان همیشگی نیست قادر به كنترل خود هستند و این‌كار اثر بدی بر زندگی‌آنها نمی‌گذارد.
این افراداغلب دارای سیکل زیاده‌روی جنسی دوره ای (موقعیتی) همراه با وقفه هفتگی وماهیانه هستند مثلا در شهر خود زندگی ظاهرا« طبیعی» دارد اما دنیایی پنهان برای خود ساخته است. این افراد با خود زیادعهد و قرار می بندند اما دست از این‌كار نمی‌كشند، چون اصلاً نمی‌توانند . به شکلی می توان گفت اعتیاد دغدغه‌ی محوری زندگی معتاد می شود.
یکی از ابزارهای مورد استفاده در این حیطه اینترنت است زیرا در اعتیاد جنسی مجازی شخص در یک محیط کاملا ایزوله (بدون احتمال دستگیری ومشکلات قانونی)در گیر است و از طرف دیگر تنوع بسیار زیاد انتخاب ها هم از نظر نوع ،هم مکان وهم زمان وجود دارد . بسیاری از افرادی که بعلل مختلف در برقراری ارتباط سالم مشکل دارند با استفاده از این نوع رویا پردازی ها ساعت ها خود را ارضاء می کنند. بعلت همین عوامل سرعت رشد اعتیاد جنسی به اینترنت بسیار بالا است . افراد وقت زیادی را صرف اینترنت می کنند و دچار مشکلات مرتبط می شوند.
از نظر متخصصان ، اعتیاد به پورنو یکی از شدیدترین اعتیاد های جنسی ومعادل اعتیاد به کوکایین محسوب می گردد در یک بررسی در سال ۲۰۰۳ نشان دا ده شد که :
• ۹۰% بچه ها ی ۸ تا ۱۹ ساله سری به سایت های پورنو زده اند
• بیشترین سن این مشکل ۱۲ تا ۱۷ سال است
• ۱۲% کل سایت های اینترنت مربوط به پورنو هستند
• ۲۵%کل موتور های جستجو در رابطه با پورنو فعالیت می کنند
مشکلات رفتاری و روانی که در اثر اعتیاد جنسی شکل می گیرد بسیار پیچیده می باشد مانند ایزوله شدن فرد که در ادامه این رفتار بوجود می آید . بسیاری از این افراد از افسردگی واضطراب شدید (بخصوص در رابطه با کشف شدن) در رنج هستند . افکار وسواسی خود کشی حدود ۷۲% ، اقدام به خود کشی۱۷%،در این افراد دیده می شود. اقدام به خود کشی در افرادی که کنترل خود را از دست داده اند بسیار شایع است اعتماد به نفس پائین، شرمساری، نا امیدی وسرخوردگی در این افراد بسیار زیاد است؛ همچنین نداشتن اعتماد در ارتباطات به وفور دیده می شود . ارتباطات ضعیف زناشویی و ضعف در تعهد و صمیمیت با همسر به جهت حالت اجبار موجود در اعتیاد در بین این افراد ایجاد مشکل می نماید .بسیاری از وظائف و مسئولیت های خانوادگی مانند ارتباط، عملکرد خانوادگی وزندگی جنسی خانواده تحت تاثیر قرار می گیرد حتی ارتباط با فرزندان نیز تحت شعاع قرار گرفته و معمولا بسیار محدود می شود.
گاهی از اوقات ایجاد محدودیت موقت در اینگونه افراد با افزایش بسیارشدید بعدی همراه خواهد بود و با وجود اینکه اینگونه افراد از نظر جنسی بسیار فعال می باشند اما اطلاعات جنسی بسیار ضعیفی دارند .
متخصصان برای درمان اعتیاد جنسی از ۱- روان درمانی شامل :شناخت درمانی فردی، گروه درمانی ،برنامه های حمایتی۲ -درمان های داروئی استفاده می نمایند