• توجه: در صورتی که از کاربران قدیمی ایران انجمن هستید و امکان ورود به سایت را ندارید، میتوانید با آیدی altin_admin@ در تلگرام تماس حاصل نمایید.

الموت؛ دره تاریخ و طبیعت

..::آبی دل::..

متخصص بخش

الموت در منطقه كوهستانی واقع شده است و از آنجا كه آب و هوای سردی دارد، این روزها است یكی از بهترین گزینه های سفر محسوب می شود. با این حال جاذبه های این منطقه آنقدر زیاد است که برای دیدنشان ممکن است مجبور شوید بیشتر از یک روز وقت بگذارید.

چهار طرف الموت


شمال شرق این منطقه كوهستانی، چشم‌انداز شاخه غربی علم كوه است. جایی به نام «انگشت خدا» كه بیانگر نگاه قدسی انسان به طبیعت است.

شاه البرز با قلل پنج‌گانه آن، كوه سلمبار و سیالان، خشچال با ارتفاع 4000متر، شاتان، هوركان، شیركوه و دره اندج است. این كوه‌ها با دره‌ها، غارهای طبیعی و مصنوعی جایگاه بنای دژها و پناهگاه ها محل آموزه‌ها، عقاید دینی و مذهبی منطقه می‌باشد. چنانچه نخستین ورودگاه حسن صباح دره اندج و شاید زیستگاه پنهانی وی این غارها و دو اتاق تراشیده شده در سنگ به نام هوكرمان بوده است.
این بلندی‌های طبیعی دژگونه، جزئی از سازه معماری دفاعی دژها را تشكیل داده و منظرگاه و چشم‌انداز آنان بخشی از میراث طبیعی با ارزش منطقه به شمار می‌آید. این ارتفاعات در معماری امامزاده‌ها نیز بی‌تأثیر نبوده است. امامزاده حسن سپهسالار خشك چای، امامزاده و قدمگاه آنان و مكان‌های مقدس الموت كه به این صخره‌ها سیمای قدسی و الهی بخشیده است.

شما در سفر به الموت علاوه بر مناظر و شگفتی‌های تاریخی و طبیعی شاهد عجایب دیگری مانند حیوانات این منطقه خواهید بود. پلنگ، خرس، گراز، راسو،
بز كوهی و پرندگان شكاری مثل عقاب كه گونه كمیاب سفید آن در الموت
دیده می‌شود، مهمانان همیشگی این منطقه هستند


سرزمین مقدس الموت


وجود درخت مقدس خونبار زرآباد، صدها امامزاده در آبادی‌ها و بیش از 170سال حضور پیروان مذهب شیعه اسماعیلی در منطقه و عشق به امام علی و امام حسین (ع) با برگزاری مراسم مذهبی در این دره به آن سیما و ویژگی تقدس داده است و میراث معنوی این سرزمین را به وجود آورده‌اند.

بزرگترین دژ الموت


قلعه شهر لمبسر «نایب‌الحكومه و زمستانگاه الموت» با بیش از 6هكتار وسعت بزرگترین دژ سرزمین الموت است و در سه كیلومتری شمال شرقی رازمیان در الموت غربی (رودبار شهرستان) قرار دارد. ارتفاع آن از سطح دریا هزارو 225 متر و از سطح دره‌های پیرامون 100 متر است. درازی این قلعه 500 متر و پهنای آن نزدیك به 160 متر و از دو بخش قلعه پائین و قلعه بالا تشكیل شده است. تاریخ بنای اصلی قلعه را به پیش از اسلام نسبت می‌دهند. این قلعه تاریخ مهمی در تاریخ الموت طی 170 سال فرمانروایی اسماعیلیان داشته است.

قلعه بیدلان


قلعه شیرکوه یا بیدلان در نزدیكی روستای باغدشت و بر فراز قله‌ای به ارتفاع 1851 متر از سطح دریا واقع شده است و به خاطر تسلطش بر سراسر منطقه، گلوگاه مهمی برای رویارویی با مهاجمانی است كه به دره گام می‌گذارند. راه دسترسی به دژ بیدلان بسیار دشوار است و به دره‌هایی با عمق بیش از 600 متر منتهی می‌شود.

كاروانسرای پیچ بن


كاروانسرا یا پناهگاه زمستانی كوهستانی پیچ‌بن در پایانه شمال شرقی سرزمین الموت بر سر راه قدیم الموت به تنكابن قرار دارد. چشم‌انداز زیبای آن مشرف بر دره سلمبار مازندران است. زیربنای آن 242 مترمربع و دارای پنج اتاق و یك اصطبل است.

غارهای طبیعی الموت



غارهای طبیعی بی‌شماری در منطقه الموت وجود دارد كه بعضی از آنها زیستگاه انسان در طول تاریخ بوده است، چون غارهای دلوكان و اندج در رودبار الموت، میلك و اكوجان در رودبار شهرستان و غار سفیدآب در 4 كیلومتری شمال روستای سفیدآب. در دل كوه سفید چشمه به ارتفاع تقریبی 2 هزار و 400 متر از سطح دریا غار شگفت‌انگیز سفیدآب واقع شده است. این غار به خاطر وجود آب بسیار، دهلیزهای عمودی فراوان – كه فرود بعضی چاه‌روهای آن به عمق 50 متر می‌رسد- استالاكتیت و استالاكمیت‌های جوان و بافت‌های گل كلمی در سطوح مختلف آن مورد توجه غارنوردان و توریست‌های ماجراجو است.


آرامگاه‌های سنگی


در گورستان قدیمی دامنه شاه‌كوه و روستای حسن‌آباد كه در كنار شاهرود واقع شده سه بنای سنگی وجود دارد كه به دوران پیش از اسلام منسوب است. آرامگاه سنگی حسن‌آباد برپایه مكعب مستطیل به طول 80/5 و عرض 50/4 متر بنا شده و گنبد مخروطی شكل به ارتفاع 4 متر را به وجود آورده است.

وجود درخت مقدس خونبار زرآباد، صدها امامزاده در آبادی‌ها و بیش از 170سال حضور پیروان مذهب شیعه اسماعیلی در منطقه و عشق به امام علی و امام حسین (ع) با برگزاری مراسم مذهبی در این دره به آن سیما و ویژگی تقدس داده است و میراث معنوی این سرزمین را به وجود آورده‌اند​


آب‌های الموت


رودهای بی‌شمار بزرگ و كوچكی در دره الموت جریان دارد كه سرچشمه زندگی و هستی در این دره است. رود الموت و اندج رود در منطقه‌ای در شیركوه به نام دوآب در شاهرود كه رود اصلی دره الموت است با شاخه دیگر نینه‌رود به هم می‌پیوندد و نهایتاً به سفیدرود می‌ریزد كه در پایان به دریای مازندران سرازیر می‌شوند.

دریاچه اوان



دریاچه زیبای اوان كه چون نگینی فیروزه‌ای در حلقه چهارآبادی اوان، وربن، زواردشت و زرآباد می‌درخشد 1800 متر از سطح دریا بلندتر و بیش از 70 هزار مترمربع وسعت دارد. سرچشمه این دریاچه چشمه‌های موجود در كف آن است و به شكل حفره‌ای است كه عمیق‌ترین بخش آن 5/7 متر عمق دارد.
شما در سفر به الموت علاوه بر مناظر و شگفتی‌های تاریخی و طبیعی شاهد عجایب دیگری مانند حیوانات این منطقه خواهید بود. بخشی از طبیعت این دره حاصلخیز و رمزآمیز جانوران وحشی و اهلی آن است. وجود جانوران وحشی چون پلنگ، خرس، گراز، شغال، خرگوش، راسو، بز كوهی، كل و پرندگان شكاری چون عقاب كه گونه كمیاب سفید آن در الموت دیده می‌شود و همچنین گونه‌های شاهین یا به گویش محلی «آل» كه نام الموت برگرفته از این پرنده است، تیهو، كبك و دیگر پرندگان گوناگون و زیبا، انواع خزندگان و حشرات بی‌نظیر پیرامون دریاچه اوان، انواع زنبور عسل وحشی و پرورشی كه منابع تولید عسل مرغوب در این منطقه می‌باشد مجموعه بی‌نظیری از حیات وحش را به وجود آورده است.
سفر به الموت فقط تماشای جاذبه‌ها نیست به غیر از رودها، قلعه‌ها كه معروف‌ترین آن دژ حسن صباح، دژ لمبسر، دژ شیركوه، دژ نو یزرشاه گرمارود، دژ شمس كلایه، دژ آوه، دژ اندج، دژ قسطین‌لار، چشمه و جاذبه‌های دیگر مثل هر نقطه گردشگری از صنایع دستی و سوغات مانند چادرشب، ایزار یا سفرنان، كرباس، صوف یا چهار نالی، جاجیم بافی، موج بافی و... بهره برده است.
 

ناهید

متخصص بخش

  • کشف رصدخانه خواجه نصیر در الموت
    مدير پايگاه الموت با اشاره به اينكه اين دريچه‌ها در بخش قلعه‌بالا قرار دارد، گفت: «كل قلعه الموت داراي مشخصاتي است كه نشان مي‌دهد به عنوان محلي براي رصد ستارگان استفاده مي‌شده است به طوري كه يك رصدخانه بايد حداقل 220 متر از سطح زمين بالاتر باشد كه اين ويژگي در اين قلعه نيز وجود دارد و دور تا دور آن مي‌توان ستارگان را رصد كرد».
فارس: حميده چوبك مدير پايگاه الموت، اظهار داشت: «طي كاوش‌هايي كه در منطقه قلعه الموت انجام داديم به دريچه‌هايي كه برخورد كرده‌ايم كه اين فضاها قطعاً پنجره‌هايي براي ديده‌باني نبوده تا از چيزي بخواهند محافظت كنند بلكه اين دريچه‌ها رو به جنوب شرق است يعني به سوي محلي كه اولين ستاره‌ها مي‌آيند».

وي در ادامه افزود: «اين 3 دريچه‌ كه با فاصله معيني از يكديگر قرار دارند براي رصد ستارگان توسط خواجه نصيرالدين طوسي استفاده مي‌شده است».

مدير پايگاه الموت با اشاره به اينكه اين دريچه‌ها در بخش قلعه‌بالا قرار دارد، گفت: «كل قلعه الموت داراي مشخصاتي است كه نشان مي‌دهد به عنوان محلي براي رصد ستارگان استفاده مي‌شده است به طوري كه يك رصدخانه بايد حداقل 220 متر از سطح زمين بالاتر باشد كه اين ويژگي در اين قلعه نيز وجود دارد و دور تا دور آن مي‌توان ستارگان را رصد كرد».

چوبك با اشاره به اينكه در متون متعددي آمده كه آلات رصد در قلعه الموت بسيار يافت شده است، گفت: «مهم‌ترين كتاب نجوم كه دستورالمنجمين نام دارد نيز در قلعه الموت به رشته تحرير درآمده است».

وي تأكيد كرد: «با مقايسه قلعه الموت با رصدخانه مراغه مشخص است كه خواجه نصيرالدين طوسي پس از الموت، رصدخانه مراغه را مي‌سازد با اين فرضيه مي‌توان گفت از الگوي الموت براي ساخت رصدخانه مراغه استفاده كرده است».

به گفته مدير پايگاه الموت، آثار رصد در مراغه متعلق به قرن ششم و هفتم است.

به گزارش فارس، قلعه الموت يكي از منحصر به فرد ترين دژهاي تاريخي ايران است كه در منطقه رودبار الموت از توابع قزوين واقع شده است.

خواجه نصيرالدين محمد بن حسن جهرودي طوسي مشهور به خواجه نصيرالدين طوسي از اهالي جهرود از توابع قم بوده است كه در تاريخ 15 جمادي الاول سال 597 هجري قمري ولادت يافته است. او به تحصيل دانش، علاقه زيادي داشت و از دوران جواني در علوم رياضي و نجوم و حكمت سرآمد و از دانشمندان معروف زمان خود شد.
 
بالا