دیابت از فردی به فرد دیگر سرایت می کند.
خیر. با وجود اینکه تا کنون دلیل اصلی ابتلا به دیابت کشف نشده است اما این مطلب ثابت گشته که دیابت به هیچ عنوان قابل انتقال و سرایت نیست و نمی توان شرایط ابتلا به آن را با بیماری مسری سرماخوردگی یا آنفولانزا مقایسه کرد. در حقیقت می توان گفت که عوامل محیطی و به خصوص ژنتیکی، آن هم بیشتر در دیابت نوع ۲، در ابتلا به دیابت مؤثر است.
▪ افراد دیابتی نمی توانند شکلات و یا شیرینی مصرف کنند.
در حالتی که فرد دیابتی، اینگونه تنقلات را جزیی از برنامه غذایی روزانه خود به شمار آورد و یا در کنار مصرف آن ها به ورزش کردن بپردازد تا قند وارد شده به درون خون سریعتر جذب سلول ها شود و یا اصطلاحا بسوزد، می تواند شیرینی و شکلات را نیز در حد متعادل مصرف کند.
مصرف زیاده از حد شکر و شیرینی جات موجب ابتلا به دیابت می گردد.
خیر. عوامل ژنتیکی، محیطی و شیوه زندگی افراد در ابتلای آن ها به دیابت دخیل هستند. در هر صورت توجه داشته باشید که چاقی و اضافه وزن خطر ابتلا به دیابت را به طور مستقیم افزایش می دهد. چنانچه یکی از اعضای خانواده شما، همچون مادر، پدر، خواهر، برادر، عمو، عمه، دایی و یا خاله، دیابتی باشد می توانید با رعایت یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم وزنتان را کنترل کنید و از ابتلایتان یه دیابت پیشگیری نمایید.
▪ افراد دیابتی می بایست حتما از غذاهای خاص و ویژه ای استفاده کنند.
رژیم غذایی افراد دیابتی، سالم ترین رژیم غذایی برای همگان است زیرا حاوی حداقل میزان چربی ها (اشباع شده و ترانس)، میزان متعادلی شکر و نمک، مواد غذایی سبوس دار، سبزیجات و میوه جات می باشد. مواد غذایی دیابتی و رژیمی که حاوی شیرین کننده های مصنوعی و رژیمی هستند، فایده چندانی برای دیابتی ها در بر ندارند. زیرا آن ها نیز به هر حال موجب افزایش قند خون می شوند(در مدت زمانی طولانی تر)، معمولاً گران هستند و اگر حاوی قند های الکلی باشند خاصیت ملین نیز دارند.
▪ افراد دیابتی باید حداقل میزان مواد نشاسته ای مانند نان، سیب زمینی و ماکارونی را مصرف کنند.
مواد غذایی نشاسته ای، بخشی از یک رژیم غذایی سالم را تشکیل می دهند. آنچه مهم است، مقدار مصرفی آن هاست. نان های سبوس دار، برنج، غلات صبحانه، ماکارونی و سبزیجات نشاسته ای مانند سیب زمینی، نخود فرنگی، کدو حلوایی، ذرت و باقلا می توانند در هر یک از وعده های اصلی یا میان وعده ها مصرف شوند. تنها مسئله مهم، رعایت مقدار مصرفی آن هاست. برای اکثر دیابتی ها مصرف ۳ الی ۴ واحد از مواد غذایی حاوی نشاسته بلا مانع است. همچنین غلات سبوس دار، منابع خوبی برای تأمین فیبر مورد نیاز بدن نیز به شمار می روند و به حفظ سلامتی تان نیز کمک می نمایند.
▪ افراد دیابتی بیشتر در معرض ابتلا به سرماخوردگی یا آنفولانزا قرار دارند.
خیر. علت اینکه به افراد دیابتی توصیه می شود که در آغاز فصول سرد سال از واکسن آنفولانزا استفاده کنند، آن است که وجود هر نوع عفونت در بدن فرد دیابتی کنترل قند خون او را با مشکل مواجه می سازد و احتمال داشتن قند بالا در طول روز را افزایش می دهد و در دیابتی های نوع ۱ خطر بروز کتواسیدوز را به وجود می آورد.
▪ تزریق انسولین موجب تصلب شرایین و افزایش فشار خون می گردد.
خیر. تزریق انسولین به هیچ وجه موجب تصلب شرایین نمی گردد. پیش از این محققین حدس می زدند که ممکن است تزریق انسولین در ایجاد مشکلات ناشی از تصلب شرایین دخیل باشد و یا خود به نوعی موجب بروز آن و نیز افزایش فشار خون گردد، در حالی که ابداً چنین نیست.
▪ تزریق انسولین موجب افزایش وزن و چاقی می گردد. بنا بر این چون یک فرد دیابتی نباید اضافه وزن داشته باشد، پس مصرف انسولین به هیچ وجه مناسب نخواهد بود.
تمامی محققین و دانشمندان در UKPDS (مؤسسه تحقیقاتی دیابت انگلستان) و DCCT (مؤسسه تحقیقاتی کنترل دیابت و پیشگیری از عوارض آن) بر این عقیده اند که فواید مصرف انسولین و اهمیت آن در کنترل دیابت و حفظ قند خون در محدوده هدف، بسیار مهم تر از افزایش وزن می باشد.
▪ میوه ها سرشار از ویتامین و مواد مورد نیاز بدن هستند. به همین علت می توانند به هر میزان دلخواه مصرف شوند.
این درست است که میوه ها بسیار مغذی و حاوی فیبر و انواع ویتامین ها واملاح معدنی هستند و باید در رژیم غذایی روزانه افراد موجود باشند. ولی مصرف آن ها به میزان دلخواه مجاز نیست. برای آنکه بدانید بدن شما به طور روزانه به چه میزان میوه نیاز دارد، از مدرسین دیابت در مراکز آموزشی و یا پزشک معالجتان راهنمایی بخواهید.
▪ دیابتی ها تا زمانی که HbA۱c شان بالاتر از ۸ نرفته است، نیازی به تغییر برنامه غذاییشان نخواهند داشت.
شما باید بدانید که هر چه میزان قند خون شما به محدوده نرمال نزدیکتر باشد، خطر ابلا به عوارض دیابت به طرز چشمگیری کاهش می یابد. اگر HbA۱c شما برابر ۷% باشد، کنترل خوبی از دیابت را نشان نمی دهد. شما باید سعی کنید که میزان HbA۱c خون خود را به حد نرمال (کمتر از ۶%) نزدیک نمایید. در چنین حالتی، به ویژه در افراد دیابتی نوع ۱، ممکن است خطر بروز قند خون پایین (هیپوگلیسمی) افزایش یابد. به منظور تعیین بهترین میزان قند خون متناسب با بدن خودتان با پزشک مشورت کنید.
اگر شما به دیابت مبتلا هستید یا از میان اطرافیانتان كسی مبتلا به این بیماری است، ممكن است باورهای مختلفی از این بیماری در ذهن خود داشته باشید و گاه آنقدر به درست بودن آنها معتقد هستید كه هیچ‌گاه درباره آنها شك هم نكرده‌اید. تحقیقات دانشمندان نشان داده است كه بسیاری از تفكرات موجود درباره دیابت نادرست است و افراد باید درباره آن تجدیدنظر كنند. شایع‌ترین باورهای غلط درباره بیماری قند عبارتند از:
۱ـ ممكن است از دیگران دیابت بگیرید: خیر، علی‌رغم اینكه دقیقا نمی‌دانیم چرا بعضی‌ها به دیابت مبتلا می‌شوند و بعضی نمی‌شوند ولی درباره مسری نبودن دیابت اتفاق نظر است. این بیماری مثل سرماخوردگی یا آنفلوآنزا سرایت نمی‌كند و همان‌طور كه گفته شد، عوامل ژنتیكی و شیوه زندگی نقش مهمی را در ابتلا ی به این بیماری بازی می‌كنند.
۲ـ افراد دیابتی نباید شیرینی و شكلات مصرف كنند: خیر، اگر این مواد طبق برنامه‌غذایی سالمی مصرف شوند. یا مصرف آن همراه با ورزش باشد، هیچ مشكلی برای فرد دیابتی ایجاد نمی‌كند. در واقع می‌توان گفت مصرف این مواد چه در فرد دیابتی و چه در فرد سالم باید در حد تعادل باشد و افراد سالم هم نباید بی‌رویه از این مواد استفاده كنند.
۳ـ خوردن بیش از اندازه شكر باعث دیابت می‌شود :خیر، دیابت تلفیقی از ژنتیك و شیوه زندگی است. در واقع افزایش وزن سبب افزایش احتمال ابتلا به دیابت می‌شود. بنابراین اگر سابقه دیابت در فامیل دارید، سعی كنید از مواد غذایی سالم استفاده و ورزش كنید تا وزن خود را در حد متعادل نگه دارید.
۴ـ افراد دیابتی باید غذاهای مخصوص افراد دیابتی را بخورند :خیر، یك رژیم غذایی سالم برای فرد دیابتی مثل رژیم غذایی سالم برای یك فرد سالم است؛ یعنی میزان چربی كم (به‌خصوص چربی اشباع و ترانس)، داشتن شكر و نمك در حد متوسط، استفاده از میوه و سبزیجات و غلات با پوست كامل نه كنده شده. شكرها و موادی كه با مارك دیابتی در بازار عرضه می‌شوند، دارای هیچ مزیت ویژه‌ای نیستند. آنها هم قند خون را افزایش می‌دهند و از طرفی گران هستند و همچنین بعضی از انواع آن، دارای اثر مسهل هستند.
۵ـ افراد دیابتی باید مقادیر بسیار كمی غذاهای نشاسته‌دار مثل نان، سیب‌زمینی و ماكارونی مصرف كنند: غذاهای نشاسته‌دار جزئی از رژیم غذایی سالم هستند. آنچه مهم است، میزان مصرف در هر وعده است. نان‌هایی كه از سبوس كامل درست شده‌اند، ماكارونی و برنج و سبزی‌های نشاسته‌دار مثل سیب‌زمینی، ذرت و مواد دیگر را باید در وعده‌های غذایی خود بگنجانید. كلید اصلی میزان وعده‌های غذایی است. برای بیشتر افراد دیابتی، مصرف ۳ یا ۴ وعده غذای حاوی كربوهیدرات كافی است. غذاهای نشاسته‌ای كه حاوی سبوس كامل باشند، هم یك منبع خوب فیبر محسوب می‌شوند كه به سلامت دستگاه گوارش كمك می‌كنند.
۶ـ در افراد دیابتی احتمال سرماخوردگی یا ابتلا به بیماری‌های دیگر بیشتر است: خیر، احتمال این بیماری‌ها در فرد دیابتی افزایش نمی‌یابد ولی به افراد دیابتی توصیه می‌شود واكسن آنفلوآنزا بزنند به این دلیل كه هر عفونتی ممكن است با كنترل قندخون در فرد دیابتی تداخل داشته باشد و فرد را در معرض افزایش قند خون قرار دهد.
۷ـ انسولین باعث تصلب شرایین (سفت شدن دیواره رگ‌ها) می‌شود و فشارخون را افزایش می‌دهد: خیر، با اینكه در مطالعات آزمایشگاهی دیده شده است كه انسولین گاه این اثرات را داشته ولی در بدن موجود زنده این اثر اثبات نشده است.
۸ـ انسولین باعث افزایش وزن می‌شود و چون چاقی برای فرد دیابتی بد است، پس بهتر است انسولین استفاده نشود: متخصصان و دانشمندان با تحقیقات فراوان به این نتیجه رسیده‌اند كه مزیت كنترل قند خون به وسیله انسولین و دیگر اثرات مفید آن بسیار فراتر از خطرات افزایش وزن از آن است.
۹ـ میوه یك غذای سالم است. بنابراین فرد دیابتی می‌تواند هر چقدر می‌خواهد از آن استفاده كند: خیر، با اینكه میوه یك غذای سالم است و فیبر و املاح و ویتامین‌های فراوانی دارد ولی چون میوه‌ها حاوی كربوهیدرات (قند) هستند، بنابراین با اینكه وجود آن در رژیم غذایی لازم است ولی میزان آن باید از سوی متخصصان تغذیه تنظیم شود.
۱۰ـ دیابت نوع دوم خفیف‌تر از نوع اول است: دیابت خفیف وجود ندارد و هر نوع دیابتی باید جدی تلقی شده و كنترل شود. در غیر این صورت منجر به عوارض شدید می‌شود.
۱۱ـ افراد دیابتی در نهایت كور می‌شوند: با اینكه دیابت یكی از علل مهم كوری است ولی تحقیقات نشان داده‌اند كه با كنترل فشار و قندخون، فعال بودن، داشتن وزن ایده‌آل و ترك سیگار می‌توان احتمال صدمه به چشم‌ها را به وسیله دیابت كاهش داد.
۱۲ـ رانندگی برای افراد دیابتی خطر آفرین است: تحقیقات نشان داده است كه اگر فرد دیابتی مسوولیت‌پذیر بوده وكنترل خوبی بر بیماری خود داشته باشد، خطر ایجاد سوانح رانندگی و مشكلات برای وی از افراد دیگر جامعه بیشتر نیست.
۱۳ـ افراد دیابتی نمی‌توانند ورزش كنند: هم‌اكنون چندین نفر از قهرمانان جهان كه توانسته‌اند مدال المپیك را از آن خود كنند، مبتلا به دیابت هستند. بنابراین افراد دیابتی باید مرتبا ورزش كنند زیرا فعالیت مانع بروز عوارض دیابت می‌شود، به خصوص درباره عوارض قلبی این امر صادق است و بهتر است قبل از شروع هر نوع ورزش جدید با پزشك خود مشورت كنند.
۱۴ـ افراد دیابتی قادر به انجام یك‌سری كارها نیستند: اگر چه این باور غلط حتی به سیستم‌های اداری و مكان‌های استخدامی رسوخ كرده است ولی امروزه متخصصان سعی دارند بر این باور غلط، خط بطلان كشیده، محدودیت‌های ایجاد شده برای بیماران دیابتی را كاهش دهند.
