Ever Green
متخصص بخش پزشکی
پرفشاری ثانویه
پرفشاری ثانویه (secondary hypertension) به معنای آن است که فشار خون بالا ناشی از یا ثانویه به عارضه‌ای دیگر، از جمله بیماریهای پارانشیم کلیه (مانند گلومرولونفریت‌مزمن، پیلونفریت، بیماریهای بافت همبندی، بیماری کلیه پلی کیستیک و اوروپاتی‌های انسدادی)، بیماریهای عروق کلیوی (renovascular disease)، فئوکروموسیتوما، نشانگان کوشینگ، آلدسترونیسم اولیه، هیپرپلازی مادرزادی آدرنال، هیپرتیروییدی، کوارتاسیون آئورت است.
بررسی‌های تشخیصی
در بررسی‌های اولیه بیمار ۳ هدف اصلی دنبال می‌شود :
• اثبات و تعیین مرحله پرفشاری خون
• رد علت‌های ثانویه در ایجاد پرفشاری خون
• بررسی میزان خطر بیماریهای قلبی-عروقی و جستجو جهت یافتن ریسک فاکتورها و صدمه به اعضای حیاتی بدن
تست‌های آزمایشگاهی
۱ . تست‌های معمول و روتین این گروه از آزمایش‌ها در تمام بیماران انجام می‌شود و عبارتند از:
• سطح قند ناشتای سرم
• کلسترول توتال
• کلسترول LDL
• کلسترول HDL
• سطح تری گلسیرید ناشتا
• پتاسیم سرم
• اوریک اسید سرم
• کراتینین سرم
• کلیرانس کراتینین
• هموگلوبین و هماتوکریت
• آزمایش ادرار برای تعیین میکروآلبومینوری (microalbuminuria) از طریق نوار ادراری (dipstick)
2 . تست‌های انتخابی این دسته از آزمون‌ها در مواقع لزوم و به صلاحدید پزشک انجام می‌شود و عبارتند از:
.نوار قلب
. اکوکاردیوگرافی
• تعیین اندکس فشارخون مچ پا-براکیال (Ankle-brachial BP Index)
• معاینه ته چشم (فوندوسکوپی)
• تست تحمل گلوکز اگر سطح گلوکز پلاسما بیش از ۱۰۰ میلیگرم در دسی لیتر باشد
• پایش (مونیتورینگ) ۲۴ ساعته فشار خون در منزل
• اندازه‌گیری سرعت موج ضربان (Pulse wave velocity)
3 . تست‌های تکمیلی
• بررسی جهت یافتن صدمات مغزی، قلبی و عروقی در فشار خون‌های عارضه دار
• جستجو جهت یافتن علت‌های ثانویه فشار خون وقتی که در شرح حال و معاینه فیزیکی و تست‌های روتین نکته‌های عیر معمول یافت شده باشد. این دسته از تست‌ها عبارتند از[۹]:
• سطح رنین در سرم یا ادرار
• سطح آلدوسترون در سرم یا ادرار
• سطح کورتیکواسترویید‌ها در سرم یا ادرار
• سطح کاتکل آمین‌ها در سرم یا ادرار
• آرتریوگرافی عروق کلیه یا آئورت
• سونوگرافی کلیه و آدرنال
• سی‌تی اسکن
• ام‌آرآی
نشانه‌های احتمال افزایش فشار خون ثانویه :
√ شروع فشار خون بالا قبل از ۲۰ سالگی یا بعد از سن ۵۰ سالگی
√ حملات گرگرفتگی
√ نبض تند
√ عدم تحمل به گرما
√ سطوح خیلی بالای فشار خون (بالاتر از ۱۲۰/۱۸۰ mmHg)
√ صدمه به چشمها، کلیه ها؛ یا قلب
√ سطح پایین پتاسیم در خون
√ صدای همهمه بلند در شکم (موسوم به برویی)
√ سابقه خانوادگی بیماری کلیوی
√ پاسخ ناکافی به درمانی که معمولاً باید موثر باشد
پرفشاری ثانویه (secondary hypertension) به معنای آن است که فشار خون بالا ناشی از یا ثانویه به عارضه‌ای دیگر، از جمله بیماریهای پارانشیم کلیه (مانند گلومرولونفریت‌مزمن، پیلونفریت، بیماریهای بافت همبندی، بیماری کلیه پلی کیستیک و اوروپاتی‌های انسدادی)، بیماریهای عروق کلیوی (renovascular disease)، فئوکروموسیتوما، نشانگان کوشینگ، آلدسترونیسم اولیه، هیپرپلازی مادرزادی آدرنال، هیپرتیروییدی، کوارتاسیون آئورت است.
بررسی‌های تشخیصی
در بررسی‌های اولیه بیمار ۳ هدف اصلی دنبال می‌شود :
• اثبات و تعیین مرحله پرفشاری خون
• رد علت‌های ثانویه در ایجاد پرفشاری خون
• بررسی میزان خطر بیماریهای قلبی-عروقی و جستجو جهت یافتن ریسک فاکتورها و صدمه به اعضای حیاتی بدن
تست‌های آزمایشگاهی
۱ . تست‌های معمول و روتین این گروه از آزمایش‌ها در تمام بیماران انجام می‌شود و عبارتند از:
• سطح قند ناشتای سرم
• کلسترول توتال
• کلسترول LDL
• کلسترول HDL
• سطح تری گلسیرید ناشتا
• پتاسیم سرم
• اوریک اسید سرم
• کراتینین سرم
• کلیرانس کراتینین
• هموگلوبین و هماتوکریت
• آزمایش ادرار برای تعیین میکروآلبومینوری (microalbuminuria) از طریق نوار ادراری (dipstick)
2 . تست‌های انتخابی این دسته از آزمون‌ها در مواقع لزوم و به صلاحدید پزشک انجام می‌شود و عبارتند از:
.نوار قلب
. اکوکاردیوگرافی
• تعیین اندکس فشارخون مچ پا-براکیال (Ankle-brachial BP Index)
• معاینه ته چشم (فوندوسکوپی)
• تست تحمل گلوکز اگر سطح گلوکز پلاسما بیش از ۱۰۰ میلیگرم در دسی لیتر باشد
• پایش (مونیتورینگ) ۲۴ ساعته فشار خون در منزل
• اندازه‌گیری سرعت موج ضربان (Pulse wave velocity)
3 . تست‌های تکمیلی
• بررسی جهت یافتن صدمات مغزی، قلبی و عروقی در فشار خون‌های عارضه دار
• جستجو جهت یافتن علت‌های ثانویه فشار خون وقتی که در شرح حال و معاینه فیزیکی و تست‌های روتین نکته‌های عیر معمول یافت شده باشد. این دسته از تست‌ها عبارتند از[۹]:
• سطح رنین در سرم یا ادرار
• سطح آلدوسترون در سرم یا ادرار
• سطح کورتیکواسترویید‌ها در سرم یا ادرار
• سطح کاتکل آمین‌ها در سرم یا ادرار
• آرتریوگرافی عروق کلیه یا آئورت
• سونوگرافی کلیه و آدرنال
• سی‌تی اسکن
• ام‌آرآی
نشانه‌های احتمال افزایش فشار خون ثانویه :
√ شروع فشار خون بالا قبل از ۲۰ سالگی یا بعد از سن ۵۰ سالگی
√ حملات گرگرفتگی
√ نبض تند
√ عدم تحمل به گرما
√ سطوح خیلی بالای فشار خون (بالاتر از ۱۲۰/۱۸۰ mmHg)
√ صدمه به چشمها، کلیه ها؛ یا قلب
√ سطح پایین پتاسیم در خون
√ صدای همهمه بلند در شکم (موسوم به برویی)
√ سابقه خانوادگی بیماری کلیوی
√ پاسخ ناکافی به درمانی که معمولاً باید موثر باشد