دست قهار طبیعت، بی تفاوتی مردم و بی توجهی مسوولان حفظ آثار، موجب شد که شهر ساحلی انزلی در حال حاضر تنها از معدودی اثر تاریخی برخوردار باشد.
نمونه ای از بناهای تاریخی که با وجود ثبت شدن در فهرست میراث فرهنگی تخریب شد، ساختمان قدیمی گمرک است.
اما اغلب آثار و ابنیه موجود نیز در وضعیت خوبی قرار ندارند و با این روند حفظ و نگهداری از عمر آنها نیز چندان باقی نمانده است.
فانوس دریایی انزلی که زمانی با روشنای امیدبخش خود کشتی نشستگان را به نزدیک شدن به ساحل نوید می داد و پس از آن نیز گذر زمان را با ساعت نصب شده بر فرازش به مردم گوشزد می کرد اکنون کلاه از سر افتاده و رنگ و جلا از دست داده، بی مهری روزگار را می نگرد. ساختمان قدیمی دادگستری که هنوز خاطرات دادخواهی های بسیاری را در دل دارد اکنون نومیدانه در انتظار دستان توانمندی است که داد وی را از روزگار بستاند.
وضعیت سایر بناهای تاریخی انزلی از ساختمان قدیمی شهرداری گرفته تا پل قدیمی غازیان و انزلی، ساختمان های موزیک، بانک ملی، معتمدی یا شهربانی قدیمی نیز وضع بهتری ندارد. گرچه در سال های اخیر صحبت از ترمیم و بازسازی ساختمان قدیمی دادگستری می شود اما عملیات تعمیر چنان کند پیش می رود که به نظر می رسد با این روند هیچ گاه به اتمام نرسد. تنها بنایی که می توان از آن به عنوان یک اثر تاریخی که بخوبی حفظ شده در شهر انزلی نام برد کاخ میان پشته است که آن هم به دلیل تغییر کاربری به موزه نظامی توسط نیروی دریایی است. جعفر غریب روزنامه نگار اهل انزلی در این باره می گوید: متولیان میراث فرهنگی نیز می توانند با سرمایه گذاری اولیه در جهت مرمت بناها، آنها را با نظارت خود به بخش خصوصی واگذار کنند تا بناهای تاریخی بدون فشار مالی بر دولت حفظ شود.
مریم ساحلی نیز با ابراز تاسف از نابودی این آثار می گوید: آثار تاریخی علاوه بر این که پیشینه و هویت هر شهری است از مهم ترین جاذبه های گردشگری هر منطقه ای بشمار می رود. این آثار نیازمند ارج نهادن و حفاظت از سوی همه ما بویژه مسوولان است.
عزیز طویلی نگارنده کتاب تاریخ انزلی که سال ها برای مرمت و حفظ این آثار تحقیق کرده و با پیگیری هایش توانسته تاحدی جلوی تخریب برخی از این آثار از جمله برج ساعت را بگیرد، دردمندانه از مسوولان خواست که نگذارند انزلی با از دست دادن این آثار و ابنیه بخشی از هویتش را از دست بدهد. اما معاونت میراث فرهنگی گیلان در خصوص آثار و ابنیه تاریخی شهرستان نظر دیگری دارد. پیام شائف می گوید: در حال حاضر مرمت ۲ بنای تاریخی مناره قائمیه و ساختمان قدیمی دادگستری در برنامه این سازمان قرار دارد. عملیات ترمیم مناره مسجد قائمیه به اتمام رسیده و قرار است تا چند روز آینده رسما اعلام شود. او می گوید: سازمان میراث فرهنگی به عنوان متولی امور مربوط به بناها و محوطه های تاریخی به تنهایی نمی تواند از تخریب بناها و بافت های تاریخی جلوگیری کند.