شعار روز جهانی بهداشت 7 آوریل 2014 (18 فروردین 1393): موجودات کوچک، تهدید بزرگ (Small creatures ; big threat)
روز جهانی بهداشت در تاریخ 7 آوریل هر سال به مناسبت سالگرد تاسیس سازمان بهداشت جهانی در سال 1948 جشن گرفته می شود. از سوی این سازمان هر سال یک عنوان که بیانگر بر جسته ترین اولویت در عرصه بهداشت عمومی می باشد ؛ انتخاب می شود. این روز فرصتی را برای افراد جامعه جهت مشارکت در فعالیت هایی که منجر به بهبود سلامت می شود، فراهم می سازد.
موضوع روز جهانی بهداشت 2014 ، بیماری های منتقله از راه ناقلین است. ناقلین موجودات زنده کوچکی مانند پشه ها، ساس ها، کنه ها و حلزون های آب شیرین می باشند، که می توانند یک بیماری را از فردی به فرد دیگر و از جایی به جای دیگر منتقل نمایند. آنها می توانند سلامت افراد را در خانه و در زمان سفر در معرض خطر قرار دهند. مبارزه جهانی در روز جهانی بهداشت سال 2014 ، بر روی برخی از ناقلین اصلی و بیماری هایی که آنها ایجاد می نمایند و آنچه که می توان برای محافظت از افراد انجام داد، متمرکز شده است. به منظور آماده سازی خود برای روز جهانی بهداشت می توانید با بررسی منظم و مداوم سایت سازمان جهانی بهداشت اطلاعات و ابزارهای مورد نیاز خود را تهیه فرمایید.
ناقلین و بیماری های منتقله از راه ناقلین کدام هستند؟
ناقلین ارگانیسم هایی هستند که پاتوژن ها و انگل ها را از یک فرد (یا حیوان) آلوده به دیگران منتقل می نمایند و باعث بیماری های جدی در جمعیت های انسانی می شوند. بیماری های منتقله از ناقلین (Vector-borne diseases )، بیماری های هستند که به وسیله این پاتوژن ها و انگل ها در جمعیت های انسانی ایجاد می شوند. آنها اغلب در مناطق گرمسیری و مکان هایی که دسترسی به سیستم های بهداشتی و آب آشامیدنی سالم مشکل است ، یافت می شوند.
کشنده ترین بیماری منتقله از راه ناقلین، مالاریا است که تخمین زده می شود که در سال 2010 باعث حدود 660000 مرگ شده است . بسیاری از آنها کودکان آفریقایی بودند. به هر حال، سریع ترین بیماری منتقله از راه ناقلین رو به رشد در جهان، با افزایش 30 برابر در بروز بیماری در طول 50 سال گذشته، تب دانگ می باشد. جهانی شدن تجارت و مسافرت و چالش های زیست محیطی مثل تغییرات آب و هوا و شهرنشینی، بر انتقال بیماری های منتقله از راه ناقلین تاثیر داشته است و باعث ظهور آنها در کشورهایی شده که قبلا ناشناخته بوده است.
در سال های اخیر، تعهدات تازه وزارتخانه های بهداشت کشورها، طرح های بهداشتی منطقه ای و جهانی – با حمایت بنیادها، سازمان های غیر دولتی، بخش خصوصی و جامعه علمی – برای کاهش بروز و میزان مرگ برخی از بیماری های منتقله از راه ناقلین کمک کرده است.
روز جهانی بهداشت 2014 ، بر برخی از ناقلین شناخته شده و رایج تر مانند پشه، پشه خاکی، ساس، کنه ها و حلزون - که مسئول انتقال طیف گسترده ای از انگلها و عوامل بیماری زا به انسان یا حیوانات هستند - تاکید دارد. برای مثال ، پشه، نه تنها مالاریا و تب دانگ را منتقل می کند بلکه فیلاریازیس لنفاوی، چیگونگونیا، انسفالیت ژاپنی و تب زرد را نیز منتقل می نمایند.
هدف: حفاظت بهتر در برابر بیماری های منتقله از راه ناقلین
هدف از این بسیج اطلاع رسانی ؛ افزایش آگاهی در مورد تهدید های مطرح شده توسط ناقلین و بیماری های ناشی از ناقلین و حساس سازی خانواده ها و جوامع جهت انجام فعالیت هایی برای محافظت از خودشان است. عنصر مرکزی این بسیج اطلاع رسانی ارائه اطلاعات به جوامع خواهد بود. همانطور که بیماری های منتقله از راه ناقلین گسترش در فراتر از مرزهای سنتی خود را شروع کرده اند، اقدامات عملی باید فراتر از کشورهایی که این بیماری ها در آن در حال رشد هستند، گسترش یابند.
در سطح وسیع تر، بسیج اطلاع رسانی در روز جهانی بهداشت با هدف زیر باید انجام شود :
- خانواده هایی که در مناطقی زندگی می کنند که در آنجا بیماری ها به وسیله ناقلین منتقل می شوند بدانند که چگونه از خود محافظت نمایند.
- مسافران بدانند که چگونه خودشان را از ناقلین و بیماری های منتقله از راه ناقلین در هنگام مسافرت به کشورهایی که این بیماری ها در آنها یک تهدید برای سلامت محسوب می شود ؛ محافظت نمایند.
- در کشورهایی که در آن بیماری های منتقله از راه ناقلین یک مشکل بهداشت عمومی است، وزارت بهداشت اقداماتی را برای بهبود حفاظت از مردم باید انجام دهند.
- در کشورهایی که بیماری های منتقله از راه ناقلین یک تهدید در حال ظهور است، مقامات بهداشتی با همکاری مسئولین سازمان های زیست محیطی و سازمان های محلی مربوطه و نیز با همکاری کشورهای همسایه مراقبت یکپارچه از ناقلین و اجرای اقدامات لازم برای جلوگیری از تکثیر آنها را بهبود بخشند.
دکتر آتوسا رهبر – کارشناس مسئول آموزش سلامت
برگرفته از سایت سازمان جهانی بهداشت
گردآوری: گروه سلامت سیمرغ