بوئنوس آيرس ، پايتخت آرژانتين و بزرگترين شهر اين كشور پهناور آمريكاي لاتين است. بوئنوس آيرس، با حومه 4758 كيلومترمربع مساحت و 13 ميليون نفر جمعيت دارد.
بوئنوس آيرس، به معني «بادهاي خوب» يا «هواي خوب» است. اين شهر، سومين شهر پرجمعيت آمريكاي جنوبي است. ساكنان بوئنوس آيرس را پورتنوس (Portenos) به معني «مردم بندر» ميگويند. اين شهر در ساحل رودخانه ريور پلاتا در دهانه ورود آن به اقيانوس اطلس واقع شده است. ريور پلاتا يعني رودخانه نقرهاي. خوان دياز دوسوليس، دريانورد اسپانيايي، اولين اروپايي بود كه در سال 1516 ميلادي به ريورپلاتا رسيد. سفر اكتشافي او ناتمام ماند زيرا مردم قوم بومي چاروآ (Charua) در سرزمين اروگوئه كنوني، او را كشتند.
در سال 1936 يك اسپانيايي به نام پدرو دمندوزا (Pedro De Mendoza) به محل بوئنوس آيرس كنوني رسيد و تصميم گرفت با همراهانش در آنجا ماندگار شود. به اين ترتيب، او را بنيانگذار شهر بوئنوس آيرس ميدانند. محل زندگي اين شخص، دقيقا جنوب مركز شهر امروزي بوده است.
بعدها بوميان حملههاي زيادي به اسپانياييهاي ساكن در بوئنوس آيرس كردند، به طوري كه تا سال 1541 ديگر اثري از آن وجود نداشت.
در سال 1580 شخصي به نام خوان دگاراي (Juan De Garay) با كشتي به ساحل ريورپلاتا رسيد و آنجا اقامت كرد. پس از آن بوئنوس آيرس كمكم رونق گرفت و اسپانياييهاي زيادي عازم آنجا شدند. از همان نخستين سالها، بوئنوس آيرس اهميتي تجاري پيدا كرد.
در قرون هفدهم و هجدهم ، استعمار اسپانيا ، بوئنوس آيرس را به گذرگاه رسيدن به ليما پايتخت پرو تبديل كرد و از بازرگاناني كه به پرو ميرفتند، ماليات ميگرفت. بعدها نيروي دريايي انگليس حملاتي را براي تصرف بوئنوس آيرس آغاز كرد. اين حملات در سالهاي 1806 و 1807 صورت گرفت.
اما هر دو بار با شكست مواجه شد. در 25 ماه مي 1810 بوئنوس آيرس دولت مستقل خود را تشكيل داد. اكنون در آرژانتين اين روز را به عنوان تعطيل ملي جشن مي گيرند. البته در سال 1816 بود كه آرژانتين استقلال خود را از اسپانيا رسما به دست آورد.
البته بوئنوس آيرس در قرن نوزدهم دو بار محاصره دريايي شد. يك بار از 1838 تا 1840 كه فرانسويها اين كار را انجام دادند و بار دوم از 1845 تا 1848 كه نيروهاي مشترك فرانسه و انگليس راه دريايي بوئنوس آيرس را بستند. اما شهر تسليم نشد و سرانجام نيروهاي مهاجم دست از محاصره دريايي برداشتند.
در نيمه دوم قرن نوزدهم و اوايل قرن بيستم بوئنوس آيرس به سرعت گسترش يافت. بين سالهاي 1880 تا 1940 بيشتر خيابانها و بلوارهاي عريض طولاني كنوني شهر ساخته شد. تا سال 1920 شمار زيادي از مهاجران از ديگر شهرهاي آرژانتين و آمريكاي جنوبي به بوئنوس آيرس رفتند. بحران اقتصادي هم سبب شد تا بسياري از كشاورزان نزديك به شهرهاي بزرگ از جمله بوئنوس آيرس مهاجرت كنند.
جمعيت شهر بين سالهاي 1914 تا 1935، از 5/1 ميليون نفر به 5/3 ميليون نفر افزايش يافت. براي اين كه شهر از گره ترافيكي بيرون بيايد، ساخت مترو در همان سالها آغاز شد. امروز بوئنوس آيرس، بزرگترين شبكه مترو در آمريكاي جنوبي را دارد.
بيشتر مردم بوئنوس آيرس، اسپانيايي و ايتالياييتبارند و درصد درخور توجهي از اهالي شهر اصليت آلماني، ايرلندي، پرتغالي، فرانسوي، انگليسي، ولزي و كروات دارند. در سالهاي دهه 1990 موجي از مهاجران رومانيايي و اوكرايني هم به بوئنوس آيرس رسيد. جالب اين كه در اوايل قرن بيستم مهاجران زيادي از لبنان، سوريه و ارمنستان نيز به شهر بوئنوس آيرس رفتند.
اولين كساني كه از آسياي جنوب شرقي ساكن بوئنوس آيرس شدند، ژاپنيها بودند كه از جزيره اوكيناوا به آنجا رفتند. آنها پرورشدهنده گل بودند. در سالهاي دهه 1970 نيز چينيها و كرهايها به اين شهر رفتند. آنها ****ماركتهاي كوچك دارند.
بوئنوسآيرس شهري با فرهنگهاي گوناگون است. ساكنان شهر از نژادها و قوميتهاي مختلف قارههاي جهان هستند. همين تنوع ساكنان، تنوع فرهنگها را ايجاد كرده است. اكثر مردم شهر مذهب كاتوليك رمي دارند. اقليتهاي ديني بوئنوسآيرس را مسلمانان، پروتستانها، ارتودكسها و يهوديان تشكيل ميدهند.
بوئنوس آيرس، هوايي مرطوب دارد و ميانگين دماي سالانهاش، 5/17 درجه سانتيگراد است. در اين شهر سالانه 1150 ميليمتر باران ميبارد. در ماه ژانويه، ميانگين دماي شهر به 30 درجه سانتيگراد و در زمستان به 15 درجه سانتيگراد ميرسد. از آنجا كه بوئنوسآيرس در نيمكره جنوبي قرار دارد، گرمترين روزهايش در ماههاي سرد نيمكره شمالي است.
بوئنوسآيرس، مركز اقتصادي، صنعتي، سياسي و فرهنگي آرژانتين است. بندر شهر، از شلوغترين بنادر در آمريكاي جنوبي است. كشتيهاي زيادي در ريورپلاته (رود نقرهاي) تردد ميكنند و كالا و مسافر به برزيل، اروگوئه و پاراگوئه ميبرند
بوئنوسآيرس سيزدهمين اقتصاد بزرگ را در ميان شهرهاي جهان داراست. در حومه شهر مزارع و دامداريهاي زيادي به چشم ميخورد. در آنجا گوشت، لبنيات، پشم و محصولات چرمي توليد ميشود و علاوه بر مصرف در شهر، به كشورهاي مختلف نيز صادر ميگردد.
بوئنوسآيرس به شدت از فرهنگ اروپايي تاثير پذيرفته است. اين شهر يكي از بزرگترين تالارهاي اپرا در جهان را دارد. البته اين تالار براي تعميرات و بازسازي بسته است و تا سال 2010 بازگشايي نخواهد شد. مردم شهر به تئاتر، موسيقي، هنرهاي زيبا، دكوراسيون و كتاب علاقه زيادي دارند. شمار موزههاي شهر نيز در خور توجه است و هر روز خيليها از اين موزهها ديدن ميكنند.
زبان رسمي مردم بوئنوسآيرس، اسپانيايي است. اقليتهاي قومي به زبان خود صحبت ميكنند. جالب است بدانيد اولين بار در سال 1896 سينما به بوئنوسآيرس راه يافت. امروزه اين شهر مركز سينماي آرژانتين است. در آنجا تا به حال 2000 فيلم كارگرداني يا توليد شده است.
طبق گزارش شوراي جهاني سفر و گردشگري، از سال 2002 به بعد گردشگري در آرژانتين روبه رشد بوده. براساس گزارش مجله بينالمللي سفر به علاوه تفريح در سال 2008، بوئنوس آيرس پس از بانكوك تايلند، دومين شهري بود كه گردشگران در جهان آرزوي ديدن آن را داشتهاند. شهر جاذبههاي زياد هنري، تاريخي، طبيعي، فرهنگي، تفريحي و ورزشي براي گردشگران دارد
به اين مجموعهها بايد بازارها و مراكز خريد فراوان و متنوع را نيز افزود كه هركدام ويژگي خاص خود را دارند و گردشگران زيادي را جذب ميكنند.
بوئنوس آيرس، شبكه گستردهاي از خطوط حمل و نقل دارد. شبكه اتوبوسراني بوئنوس آيرس خصوصي است و شركتهاي متعددي در 150 خط اتوبوسراني شهر فعاليت ميكنند. اين شركتها بدون حمايت مالي دولت به كار خود ادامه ميدهند و خودگردان و خودكفا هستند. بليت اتوبوسها باتوجه به كيفيت و خدمات آنها از ارزان تا گران وجود دارد.
اين شهر همچنين 40 هزار تاكسي دارد. ولي درصد درخور توجهي از اهالي بوئنوس آيرس با مترو رفت و آمد ميكنند. اين شهر قديميترين شبكه مترو در نيمكره جنوبي را دارد كه اولين خط آن در سال 1913 به بهرهبرداري رسيد. متروي بوئنوس آيرس 6 خط و 52 كيلومتر طول و 74 ايستگاه دارد
براساس برنامه گسترش شبكه مترو، طول خطوط متروي بوئنوس آيرس تا سال 2011 به 89 كيلومتر افزايش خواهد يافت. قيمت بليت مترو، ارزانتر از اتوبوس است و روزانه 3/1 ميليون سفر با مترو انجام ميشود.
شهر بوئنوس آيرس سيستم تراموا هم دارد كه طول خطوط آن 860 كيلومتر است و در نقاط مختلف شهر گسترش يافته است. از بوئنوس آيرس با قطار ميتوان به شهرهاي ديگر سفر كرد. قطار بوئنوس آيرس به دوساريو و كوردوبا، با سرعت 320 كيلومتر در ساعت حركت ميكند.
جام جم آنلاين: شهر بزرگ بوئنوس، شهر هيجانهاي فوتبال است. كمتر شهر بزرگي را ميتوان يافت كه فوتبال اين گونه تا عمق زندگي مردم شهر نفوذ كرده باشد. با اين كه بوئنوس آيرس مردمي با نژادهاي مختلف، از سرزمينهاي گوناگون دارد و با توجه به علايق آنها انواع ورزشها در شهر رايج است، اما فوتبال حسابي جداگانه دارد.
فوتبال در اين ابر شهر فقط ورزش نيست بلكه زندگي و دلگرمي و دلبستگي خيليهاست.
بيترديد فوتبال در زندگي اهالي بوئنوس آيرس نقش مهمي دارد و آثارش را ميتوان در لباس مردم، در برنامههاي موسيقي، در جمعهاي دوستانه، در مهمانيها، مدارس، دانشگاهها، كارگاهها و كارخانهها و حتي خيابانهاي شهر ديد
چگونه است كه فوتبال اين چنين در زندگي شهروندان بوئنوس آيرس نفوذ كرده است؟ آرژانتين و پايتخت آن در دهههاي گذشته بارها و بارها با بحرانهاي شديد سياسي و اقتصادي روبهرو شدهاند.
در روزهاي اوج فقر و نوميدي فوتبال عامل همبستگي مردم بوده و پيروزيها به آن روحيه داده. وقتي در جام جهاني 1978 آرژانتين انگليس را برد و بعد به اولين قهرمانياش در جام رسيد، عقده مردم اين كشور گشوده شد و غرور از دست رفته خود را بازيافتند و آرام گرفتند.
در بوئنوس آيرس فرق نميكند خردسال باشيد يا بزرگسال. فوتبال در زندگي هر شهروند آرژانتيني بويژه در بوئنوس آيرس رخنه كرده كه با آن دردهاي خود را مرهم مينهند و آرام ميگيرند. فوتبال مردم شهر را به شادي و گاهي به گريه ميآورد.
پيروزيها باعث ميشود تا هوادان يك تيم غم و اندوه و حتي فقر خود را براي چندروز هم كه شده فراموش كنند و البته يك شكست هم شايد تمام شاديها و اميدهايشان را به غم و ياس تبديل كند. سابقه فوتبال در آرژانتين زياد است و فوتبال اين كشور اعتبار جهاني دارد.
آرژانتين، كشوري است كه 2 بار قهرمان جامجهاني فوتبال شده و از آن مهمتر، سرزمين ديهگو مارادوناست. هزاران كودك و نوجوان آرژانتيني كه هر روز به دنبال توپ ميدوند، در عالم روياخود را جاي مارادونا ميبينند و آرزويشان اين است كه هر كدام روزي مارادونا شوند. اما مارادونا، مارادوناست و مارادوناي دومي نخواهد آمد.
در آرژانتين، فوتبال تنها نيرويي است كه توانسته روحيه مردم را در بحرانهاي سياسي و اقتصادي بالا ببرد. ليگ ملي فوتبال آرژانتين با شركت 20 تيم در دسته اول برگزار ميشود.
تماشاي مسابقات اين ليگ از سرگرميها و دغدغههاي خيلي از آرژانتينيها بويژه اهالي بوئنوس آيرس است. زيرا بزرگترين تيمهاي باشگاهي آرژانتين كه چندتايشان آوازهاي جهاني دارند در اين شهرند.
ريور پلات و بوكاجونيورز، موفقيتهاي قارهاي و جهاني زيادي كسب كردهاند و رويارويي آنها با هم يكي از بزرگترين و پرهيجانترين شهر آوردها در جهان فوتبال است.
در شهر بوئنوس آيرس، اتومبيلراني طرفداران زيادي دارد و در روزهاي تعطيل شمار زيادي از جوانان به سراغ اين ورزش ميروند. پيست اسكار گالوز در بوئنوس آيرس، محل برگزاري انواع مسابقات اتومبيلراني است.
در اين پيست از مسابقه سرعت 800 متر تا مسابقات فرمول يك برگزار ميشود. علاقهمندان اتومبيلراني روزهاي جمعه در رستوران بزرگي كه نزديك پيست قرار دارد، جمع ميشوند و به اصطلاح آنجا پاتوق آنهاست. در اين رستوران و بيرون آن هرگونه اطلاعات درباره اتومبيلها، مسابقات و بروشورها عرضه ميشود.
چندين صفحه بزرگ تلويزيوني نصب كردهاند كه مسابقات را به طور مدرا بسته پوشش ميدهند. اين پيست در جايي واقع شده كه فقط چند دقيقه با مركز شهر فاصله دارد. بنابر اين مراجعان به آن خيلي زياد است بسكتبال يكي از ورزشهاي محبوب در بوئنوس آيرس است. بهترين بازيكنان بسكتبال آرژانتين ساكن حومه بوئنوس آيرس هستند.
قلب بسكتبال آرژانتين در حومه اين شهر ميتپد. البته شهر شمار زيادي باشگاه بسكتبال دارد كه تورنمنتهاي سالانه را سازمان ميدهند.
مسابقات منظم و با كيفيت باشگاهي بسكتبال، زمينه را براي تشكيل يك تيم ملي قدرتمند فراهم كرده بيعلت نيست كه ميبينيم تيم ملي بسكتبال آرژانتين از تيمهاي صاحب نام و قدرتمند بسكتبال در جهان است و يك پاي ثابت مسابقات جهاني و المپيك محسوب ميشود.