• توجه: در صورتی که از کاربران قدیمی ایران انجمن هستید و امکان ورود به سایت را ندارید، میتوانید با آیدی altin_admin@ در تلگرام تماس حاصل نمایید.

بیماری آرتریت روماتویید چیست؟(مقاله)

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
درد قرینه دار در مفاصل


آشنایی با علائم آرتریت روماتویید و راه های مقابله با آن

مفاصل و استخوان ها از ساختارهای مهم بدن انسان هستند و تمامی فعالیت های فیزیکی فرد بستگی به کارکرد صحیح مفاصل و استخوان های او دارد. بنابراین برای تولید استخوان های سالم و قوی، از اولین روزهای بارداری، تولد و کودکی و در کل زندگی وجود یک منبع متعادل از کلسیم، آهن، پروتئین و کربوهیدرات ها ضروری است. کمبود این منابع در بدن منجر به اختلالات جدی استخوان و مشکلات مزمن مفاصل می شود از جمله آرتریت. اساساً آرتریت یک اختلال شدید استخوان است که می تواند سبب ورم و درد مفاصل شود که در پی آن فرد کم کم توانایی انجام کارهای مورد علاقه اش را از دست می دهد. علائم متفاوت آرتریت شامل ورم مفاصل، سفتی و درد است. البته درد بستگی به نوع آرتریت، در برخی دائمی و در برخی دیگر گاه به گاه است. از آنجایی که بدن ما شامل مفاصل متفاوتی است، آرتریت در هر یک از این مفاصل می تواند واقع شود از جمله مفصل شانه، مفصل آرنج، مفصل ران، مفصل زانو و مفصل مچ دست یا مفصل قوزک پا و... و همین طور علائم آرتریت از مفصلی به مفصل دیگر متفاوت است. افراد متفاوت، احساسات متفاوتی را از درد مزمن آرتریت تجربه می کنند. همان طور که اثرات فیزیکی درد آرتریت متفاوت است، تاثیرات احساسی آن هم در افراد فرق می کند، مثلاً بعضی بیماران افسرده می شوند، بعضی بیش از حد حساس می شوند یا برخی بسیار مضطرب می شوند. البته برخی هم فقط از درد جسمانی بیماری رنج می برند. آرتریت یک اصطلاح کلی به معنای التهاب مفصل است که این التهاب با سرخی، گرمی، ورم و درد مفصل آشکار می شود.
● آرتریت روماتویید
آرتریت روماتویید یک نوع آرتریت مزمن است که در مفاصل دو طرف بدن (مثل هر دو مچ دست یا هر دو زانو) ظاهر می شود. این حالت قرینه دار درد کمک شایانی به تشخیص آن از انواع دیگر آرتریت می کند. افزون بر این، آرتریت روماتویید علاوه بر مفاصل، گاه پوست، چشم ها، شش ها، قلب، خون و اعصاب را هم تحت تاثیر قرار می دهد. نشانه های بیماری درد، تورم و التهاب مفصل است و سفتی و خشکی مفصل به ویژه صبح ها یا بعد از یک مدت طولانی نشستن و خستگی مفرط. در بیشتر موارد علائم مفصلی طی سال ها و به تدریج شدت می گیرد، اما برخی موارد هم هست که سیر بیماری به سرعت انجام می پذیرد و همچنین در بعضی هم ممکن است دوره بیماری محدود باشد و پس از آن دوره به دوره کاهش علائم و بهبودی برسند. حدود یک درصد جمعیت امریکا به این بیماری مبتلا هستند. در حالی که میزان این بیماری در زنان دو الی سه برابر بیشتر از مردان است اما مردها در صورت ابتلا، دچار علائم شدیدتری می شوند. این بیماری اغلب در میانسالی ظاهر می شود، هر چند در کودکان و پیران نیز دیده می شود. علت این بیماری ناشناخته است ولی فرآیندهای خودایمنی و عفونت های ویروسی را موثر می دانند و تصور بر این است که مجموعه یی از عوامل ژنتیکی، محیطی و هورمونی در این بیماری موثر است. بیشتر مبتلایان به آرتریت روماتویید (البته نه همه آنها) در خون شان آنتی بادی «فاکتور روماتویید» دیده می شود. اما چون گاهی در خون کسانی که مبتلا نیستند، هم ممکن است این آنتی بادی وجود داشته باشد، بنابراین برای تشخیص این بیماری باید مجموعه یی از عوامل را در نظر گرفت. درمان های بسیاری برای این بیماری وجود دارد از جمله داروها، استراحت و ورزش و جراحی برای اصلاح آسیب های مفاصل که با در نظر گرفتن شرایط بیمار از نظر سن، سلامتی عمومی، سابقه خانوادگی، مصرف دارو و مدت آن برای بیمار توسط پزشک تعیین می شود. تعادل میان استراحت و ورزش (تحرک) در درمان این بیماری حائز اهمیت است. زمانی که التهاب مفاصل شدیدتر و بدتر است، باید به مفاصل ملتهب استراحت بدهید و می توانید به طور موقت مفاصل را با آتل ببندید یا هنگام حرکت از عصا استفاده کنید و هنگامی که التهاب مفاصل کاهش می یابد، برای حفظ انعطاف پذیری مفاصل و تقویت ماهیچه های اطراف مفاصل ورزش کنید. چنانچه صدمه وارد شده به مفصل در اثر بیماری آرتریت شدید باشد و درد با داروها تسکین نیابد، جراحی می تواند کارساز باشد.
● آرتریت روماتویید جوانان (JRA)
یک نوع آرتریت است که موجب التهاب مفاصل برای مدت بیش از شش هفته در یک نوجوان یا کودک می شود. نزدیک به ۵۰ هزار کودک در ایالات متحده به این بیماری مبتلا هستند. التهاب موجب سرخی، گرمی، درد و سوزش و ورم مفصل ها می شود. JRA یک اختلال خودایمنی است، یعنی بدن برخی از سلول ها و بافت های خودش را به اشتباه بیگانه تشخیص می دهد. در نتیجه سیستم ایمنی بدن که به طور طبیعی با هر ماده یا جسم بیگانه و مضر مانند ویروس ها یا باکتری ها می جنگد،شروع به حمله به سلول ها و بافت های سالم می کند که در نتیجه آن ناحیه ملتهب می شود یعنی دچار تورم، درد، سرخی و گرمی می شود. محققان هنوز دلیل این اشتباه سیستم ایمنی بدن را نمی دانند، اما بی شک یک فرآیند دومرحله یی در آن دخالت دارد. ابتدا عوامل ژنتیکی و دوم عوامل محیطی مثل ویروس. آرتریت روماتویید جوانان ممکن است سبب تب و کم خونی هم شود و همچنین می تواند قلب، شش ها، چشم ها و سیستم عصبی را هم درگیر کند. درمان JRA هم مانند درمان آرتریت بزرگسالان است با این تفاوت که در این مورد تاکید بیشتر روی ورزش و تحرک است. آرتریت روماتویید جوانان انواع متفاوتی دارد.
۱) Pouciarticular به این معنی که چهار مفصل یا کمتر درگیر می شوند و این نوع شایع ترین آرتریت روماتویید جوانان است یعنی حدود نصف کودکان مبتلا به JRA از این نوع هستند و عموماً مفصل های بزرگ بدن مثل زانوها را درگیر می کند. دختر بچه های زیر هشت سال بیشترین احتمال را برای ابتلا به این بیماری دارند. برخی از کودکان مبتلا به این بیماری پروتئین خاصی به نام ANA در خون شان دارند. ۲۰ تا ۳۰ درصد کودکان مبتلا به آرتریت روماتویید جوانان Pauciarticular و بیشتر کودکانی که ANA در خون شان دارند، دچار بیماری های چشمی نیز می شوند که باید به طور مرتب توسط چشم پزشک معاینه شوند تا در صورت بیماری های چشمی نظیر التهاب عنبیه یا التهاب داخلی چشم، شامل مجموعه عنبیه، جسم مژگانی و مشیمیه، درمان به موقع انجام پذیرد. بیشتر کودکان مبتلا به این نوع آرتریت تا بزرگسالی این بیماری را پشت سر می گذارند، هر چند بیماری های چشمی آنها می تواند ادامه یابد یا احتمال عود کردن مشکلات مفصل ها نیز وجود دارد.
۲ ) Polyarticular به این معنی که پنج مفصل یا بیشتر درگیر می شوند. ۳۰ درصد کودکان مبتلا به JRA از این نوع هستند. در این نوع بیشتر مفصل های کوچک مانند مفاصلی که در دست و پا هستند، درگیر می شوند و اغلب هم قرینه دار است یعنی در دو طرف بدن مفاصل عین هم درگیر می شوند. بعضی از کودکان مبتلا به این نوع JRA آنتی بادی خاصی به نام «فاکتور روماتویید» در خون شان است. کودکان مبتلا به این نوع دارای علائم شدیدتر بیماری هستند به گونه یی که اغلب پزشکان این نوع را مانند آرتریت روماتویید بزرگسالان می دانند.
۳) Systemic این معنی که بر کل بدن تاثیر می گذارد. در این نوع JRA همراه با تورم مفاصل تب، ناراحتی های پوستی هم ایجاد می شود و احتمال دارد بر ارگان های داخلی بدن نیز مانند قلب، کبد، طحال و گره های لنفاوی تاثیر بگذارد. حدود ۲۰ درصد کودکان مبتلا به JRA از این نوع هستند. تقریباً همه کودکان مبتلا به آرتریت روماتویید جوانان Systemic در خون شان «فاکتور روماتویید» و ANA دیده نمی شود. درصد بسیار کمی از این کودکان بیماری شان شدت می گیرد و تا بزرگسالی ادامه می یابد. تفاوت اصلی میان آرتریت روماتویید بزرگسالان و جوانان این است که بسیاری از مبتلایان به آرتریت روماتویید جوانان تا رسیدن به بزرگسالی بیماری را پشت سر می گذارند در حالی که در بزرگسالان معمولاً در همه عمر فرد بیمار از علائم آن رنج می برد. تحقیقات نشان داده است در بیش از نیمی از کودکان مبتلا به JRA تا دوران بزرگسالی علائم و نشانه های بیماری ناپدید می شود. تفاوت دیگر بین آنها این است که حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد بزرگسالان تست «فاکتور روماتویید» در خون شان مثبت است در حالی که در کمتر از نصف همه کودکان مبتلا به JRA این تست مثبت است و حضور این فاکتور در خون آنها نشان می دهد احتمال ادامه این بیماری به بزرگسالی زیاد است.


ترجمه؛ فرانک باجلان
www.webmd.com
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
مفاصل، کمین گاه دردهای ناشناخته


نگاهی به آرتریت روماتوئید، شایع ترین بیماری مفصلی روماتیسم





آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) شایع ترین بیماری التهابی روماتولوژی است که با التهاب مفاصل نمود پیدا می کند.روماتیسم مفصلی از بیماری های سیستمیک خود ایمنی است که در آن سیستم دفاعی بدن علیه بافت های نرمال بدن وارد عمل می شود و با تولید موادی به نام آنتی بادی باعث تخریب مفاصل می شود.
دکتر نوشین بیات، متخصص بیماری های داخلی و فوق تخصص مفاصل و عضلات، درباره شیوع این بیماری می گوید: «روماتیسم مفصلی در زنان میانسال بیشتر دیده می شود، خصوصاً در سن ۴۰ تا ۵۰ سالگی شایع تر است. در عین حال جوانان و مردان نیز در ۳۰ تا ۵۰ سالگی ممکن است دچار آن شوند.» بطور کلی شیوع این بیماری در زنان بیشتر از مردان و نسبت مبتلایان زن به مرد، سه به یک است.
● علائم و نشانه ها
شخصی که دچار آرتریت روماتوئید می شود، هنگام صبح تا چند ساعت دچار خشکی مفصل بوده و حرکت دادن مفاصل برای او ناراحت کننده است. «ورم مفاصل در این افراد بیشتر در مفاصل کوچک و متوسط دست و پا دیده می شود. مفاصل به علت التهاب و ضخیم شدن غشای مفصلی و تجمع مایع در مفصل، گرم و متورم و دردناک می شوند. این وضعیت به مرور زمان باعث تخریب و تغییر شکل مفصل شده و استخوان و غضروف داخل مفصل را تدریجاً دچار خوردگی می کند.»
سیر بالینی و شدت این بیماری در بیماران مختلف متفاوت است. در بعضی افراد بیماری خفیف است و یا سیر آهسته ای دارد، اما در بعضی بیماران، بیماری به سرعت پیشرفت می کند و خیلی زود ناتوان می شوند. به عقیده دکتر عبدالرحمن رستمیان، فوق تخصص روماتولوژی، شروع آرتریت روماتوئید در ۵۰ تا ۷۰ درصد موارد بی سروصدا است و بروز آن هفته ها و ماه ها به طول می انجامد: «درد در این بیماری ماهیت التهابی دارد و در حالت استراحت تشدید می شود. مفصل ها معمولاً به صورت قرینه درگیر آرتریت روماتوئید می شوند و بیماری به صورت درد، تورم، گرمی، حساسیت و محدودیت حرکتی ظاهر می شود.»
● عوامل و محرک ها
عوامل دقیق ابتلا به آرتریت روماتوئید تا امروز بطور کامل مشخص نشده اند، اما تأثیر وراثت، عفونت، اضطراب و جنسیت در بسیاری از بیماران مشاهده شده است. جدیدترین یافته های پژوهشگران انستیتو کارولینسکای سوئد این موضوع را تأیید می کند که علاوه بر بیشتر بودن تعداد مبتلایان زن نسبت به مرد، این بیماری در زنان دردناک تر است و حتی در مواردی که علائم بیماری یکسان است، زنان بیش از مردان از این بیماری درد می کشند. براساس نتایج تحقیقات این دانشمندان تأثیرات مثبت روش های درمانی استاندارد نیز در مردان بهتر از زنان است. دکتر بیات زمینه مستعد ژنتیک و وجود سابقه خانوادگی ابتلا به آرتریت روماتوئید را از عوامل مشاهده شده این بیماری می خواند و می گوید: «زمینه ژنتیک این شرایط را فراهم می آورد که تعادل طبیعی سیستم ایمنی تحت تأثیر فاکتورهای محیطی به هم بخورد و بدن علیه اجزای سلولی خود آنتی بادی بسازد که در نتیجه موجب پدیده های التهابی می شود.» از عوامل محیطی، نقش عفونت ها و از عوامل فردی، تأثیر اضطراب و فشار روانی در تحریک آرتریت روماتوئید همواره مورد بحث بوده است. دکتر بیات معتقد است در فردی که از جنبه ژنتیک، مستعد ابتلا به این بیماری باشد و تحت استرس قرار گیرد، احتمال فعال شدن آرتریت روماتوئید بیشتر است. هر چه استرس های روحی و مشکلات اجتماعی بیمار بیشتر شود، حملات بیماری، طولانی تر و شدت آن بیشتر می شود. تشخیص روماتیسم مفصلی عموماً با مشاهده علائم بالینی میسر است. به گفته دکتر رستمیان یافته های آزمایشگاهی غیراختصاصی هستند و هیچگونه تست آزمایشگاهی وجود ندارد که بتوانیم به تنهایی بطور قطعی براساس آن بیماری روماتوئید را تشخیص داد. با این حال نوعی ایمونوگلوبین در خون وجود دارد که «فاکتور روماتوئید (RF)» خوانده می شود. وجود این ماده ممکن است در جریان آرتریت روماتوئید مثبت شود، اما منفی بودن آن نیز نمی تواند این بیماری را رد کند. با این حال فاکتور روماتوئید در بسیاری بیماران مبتلا به این بیماری وجود دارد و به نظر می رسد در بیمارانی که فاکتور روماتوئید مثبت دارند، بیماری سنگین تر است. دکتر رستمیان فاکتور روماتوئید را در ۲تا ۵ درصد افراد سالم جامعه بخصوص افراد مسن مثبت می داند، بنابراین وجود RF در خون فرد به تنهایی نشانه چیزی نیست و در مقابل نیز امکان دارد در یک فرد مبتلا به این بیماری، RF مثبت نباشد. در آزمایش خون بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید معمولاً کم خونی (Anemia) شایع است که به عنوان نشانه ای از فعال بودن بیماری شناخته می شود. چند تست و مارکر بیماری های التهابی نیز وجود دارد که در بررسی وجود التهاب، تشخیص و بررسی فعال بودن بیماری نقش دارند. مفاصلی که درگیر آرتریت روماتوئید می شوند بطور معمول مفاصل کوچک دست مخصوصاً بندهای دوم و سوم انگشتان، مچ دست و پاها، شانه، زانو و آرنج است. در این میان، مچ دست یکی از شایع ترین مفاصلی است که در جریان بیماری، مبتلا شده و در عین حال هر مفصلی ممکن است گرفتار آرتریت روماتوئید شود.
دکتر رستمیان، آرتریت روماتوئید را یکی از علل نشانگان تونل کارپ می داند. این نشانگان به علت فشار روی عصب در مچ دست بروز می کند و با درد و احساس سوزش در انگشتان یک، دو، سه و نیمی از انگشت چهارم همراه است.
● عواقب و عوارض
در بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی، پوکی استخوان بیشتر دیده می شود و بنابراین به نظر دکتر بیات لازم است که این افراد رژیم غذایی خاصی را دنبال کنند: «رژیم غذایی مناسب و با کیفیت مقدار مناسبی کالری و مواد پروتئینی وارد بدن بیمار می کند. این رژیم غذایی شامل لبنیات مانند شیر و ماست است تا ویتامین D و کلسیم مورد نیاز بدن تأمین شود. وجود ماهی و روغن ماهی در وعده های غذایی هفتگی به تناوب لازم است. مصرف سبزی و میوه برای تأمین ویتامین های مختلف ضروری بوده و اگر رژیم غذایی به میزان کافی دارای پروتئین و کربوهیدرات باشد، شخص دیگر نیازمند مصرف قرص های تقویتی نیست. تغذیه مناسب در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید، به منزله درمان است و از آنجایی که این افراد، مستعد چاقی، دیابت و افزایش فشارخون هستند، باید میزان نشاسته و چربی در غذایشان کم باشد و بر وزن خود کنترل داشته باشند، زیرا با افزایش وزن، فشار بر مفاصل نیز بیشتر می شود.آرتریت روماتوئید جزو دسته بیماری های مزمن است و هرچه زودتر نسبت به درمان و کنترل آن اقدام شود، نتیجه بهتری به دست می آید. دکتر بیات در این باره می گوید: «در میان افرادی که بیماری شان در مرحله فعال است، ۱۰ درصد افراد بطور کامل بهبودی می یابند و ۲۰ تا ۳۰ درصد وارد مرحله حاد می شوند. در این مرحله بیمار نباید فعالیت سنگین ورزشی داشته باشد زیرا منجر به افزایش درد و التهاب می شود. با این حال در مرحله ای که بیماری فعال نشده و تحریک پذیری مفاصل بسیار بالا نیست، ورزش سبک مانند قدم زدن در جای هموار، موجب می شود قدرت عضلانی و حرکت مفصل تا حد امکان حفظ شده و خشکی مفصل کاهش یابد.»
فردی که دچار آرتریت روماتوئید است باید بین فعالیت، استراحت و ورزش تعادل برقرار کند. ضعف و خستگی زودرس از نشانه های روماتیسم مفصلی هستند که ممکن است با تب و بی اشتهایی نیز همراه باشند. التهاب ناشی از عملکرد دستگاه ایمنی در این بیماری گاهی چشم و رگ های خونی را نیز درگیر می کند، بنابراین با توجه به عوارض داروهای ضدالتهاب، فرد بیمار بهتر است حداقل هر شش ماه یکبار برای معاینه چشم به پزشک متخصص مراجعه کند.
● درمان
از آنجا که التهاب می تواند منجر به تخریب مفاصل درگیر و در نتیجه دفرمیتی (بدشکلی) آنها شود، درمان دارویی آرتریت روماتوئید با هدف کاهش و رفع التهاب انجام می گیرد. دکتر رستمیان دسته اصلی داروهای مورد نیاز برای این بیماری را، داروهایی می داند که تنظیم کننده و تعدیل کننده سیستم ایمنی بدن هستند. این داروها در طولانی مدت عوارضی مانند پوکی استخوان و شکستگی های استخوانی را به دنبال دارند: «هدف از درمان در این بیماری، کنترل درد و حفظ توانایی فرد برای کار و زندگی است. اولین داروهایی که در این زمینه کاربرد دارند، دسته داروهای «ضدالتهاب غیراستروئیدی» مانند آسپرین، ایبوپروفن و ایندومتاسین هستند، البته در دوز خاص و تحت نظر پزشک مورد استفاده قرار می گیرند، زیرا ممکن است منجر به عوارض گوارشی مانند خونریزی معده شوند.دکتر بیات تزریق داخل مفصلی آمپول های کورتون را از درمان های مؤثر و مناسب برای آرتریت روماتوئید می داند و استفاده هر شش ماه یکبار از آنها را مؤثر برمی شمرد. به عقیده دکتر رستمیان تزریق مفصلی تنها برای زمانی کمک کننده است که تعداد مفصل دیگر، کم باشد و البته بیش از سه تزریق در سال نباید انجام شود.»اگرچه تاکنون اقدامات پژوهشی قابل ملاحظه ای برای فهم علت آرتریت روماتوئید و پیامدهای آن انجام شده اما همچنان علت زمینه ای این بیماری ناشناخته است. پزشکان معتقدند مانند بسیاری بیماری های دیگر، در صورت وجود ارتباط خوب بین پزشک و بیمار، حمایت خانواده و مصرف به موقع داروها، ناتوانی بیمار حتی در موارد حاد، کاهش پیدا می کند و بیمار می تواند با کیفیت بهتری زندگی کند.



مهرداد حقگو


روزنامه ایران
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
● شرح بیماری
آرتریت‌ روماتویید عبارت‌ است‌ از یک‌ بیماری‌ طولانی‌ مدت‌ که‌ طی‌ آن‌ مفصل‌ به‌ همراه‌ عضلات‌، غشاهای‌ پوشاننده‌ و غضروف‌ متأثر می‌شوند. گاهی‌ چشم‌ و رگ‌های‌ خونی‌ نیز درگیر می‌شوند. این‌ بیماری‌ سه‌ برابر در زنان‌ شایع‌تر است‌ و معمولاً بین‌ سنین‌ ۶۰-۲۰ سالگی‌ رخ‌ می‌دهد. حداکثر بروز آن‌ در سنین‌ ۴۰-۳۵ سالگی‌ است‌.
● علایم‌ شایع‌
شروع‌ آهسته‌ یا ناگهانی‌:
۱ـ قرمزی‌، درد، گرمی‌ و درد به‌ همگام‌ لمس‌ در یک‌ یا تمام‌ مفاصل‌ فعال‌ در دست‌، مچ‌ دست‌، آرنج‌، شانه‌، پا، و مچ‌ پا
۲ـ خشکی‌ صبحگاهی‌
۳ـ تب‌ پایین‌
۴ـ وجود برآمدگی‌هایی‌ زیر پوست‌ (گاهی‌)
●علل‌
‌ناشناخته‌ است‌، ولی‌ این‌ بیماری‌ احتمالاً منشاِء خودایمنی‌ دارد.
● عوامل‌ افزایش‌ دهندهٔ‌ خطر
۱ـ سابقهٔ‌ خانوادگی‌ آرتریت‌ روماتوئید یا سایر بیماریهای‌ خودایمن‌
۲ـ عوامل‌ ژنتیک‌، مثل‌ نقص‌ در دستگاه‌ خودایمنی‌
۳ـ زنان‌ در سنین‌ ۵۰-۲۰ سالگی‌
۴ـ استرس عاطفی‌ می‌تواند باعث‌ شعله‌ور شدن‌ بیماری‌ شود.
● پیشگیری‌
‌هیچ‌ روش‌ خاصی‌ برای‌ پیشگیری‌ وجود ندارد.
● عواقب‌ مورد انتظار
۱ـ بیماری‌ ممکن‌ است‌ خفیف‌ یا شدید باشد و این‌ بیماری‌ در حال‌ حاضر قابل‌ علاج‌ نیست‌، اما با تشخیص‌ زودهنگام‌، می‌توان‌ درد بیمار را تخفیف‌ داد، از بروز ناتوانی‌ و معلولیت‌ جلوگیری‌ به‌ عمل‌ آورد، و عمر طبیعی‌ توأم‌ با فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری را برای‌ بیمار به‌ ارمغان‌ آورد.
۲ـ با درمان‌ محافظه‌کارانه‌، علایم‌ در ۷۵% بیماران‌ در عرض‌ یک‌ سال‌ بهبود می‌یابند. اما حدود ۱۰%-۵% بیماران‌، علی‌ رغم‌ درمان‌، نهایتاً معلولیت‌ پیدا خواهند نمود.
● عوارض‌ احتمالی‌
۱ـ اختلال‌ بینایی‌
۲ـ تغییر شکل‌ مفصل‌ به‌ طور دایمی‌ و از کارافتادگی‌ بیمار
۳ـ داروهای‌ مورد استفاده‌ در درمان‌ می‌توانند عوارضی‌ به‌ همراه‌ داشته‌ باشند، مثل‌ مشکلات‌ در معده‌، و مشکلات‌ ناشی‌ از استفادهٔ‌ طولانی‌ مدت‌ از استریید.
۴ـ کم خونی متوسط‌
● درمان‌
▪ اصول‌ کلی‌
۱ـ انجام‌ آزمایش‌ خون‌ برای‌ بررسی‌ وجود «عامل‌ روماتویید»
۲ـ استفاده‌ از آتل‌ به‌ هنگام‌ خواب‌ می‌تواند در حمایت‌ و حفاظت‌ از مفصل‌ دچار بیماری‌ کمک‌کننده‌ باشد.
۳ـ استفاده‌ از دستکش‌ در شب‌ برای‌ حفظ‌ گرما
۴ـ تخفیف‌ درد با گرما مثلاً استفاده‌ از حوله‌ آب‌ داغ‌، لامپ‌ تولید کنندهٔ‌، یا استخر آب‌ گرم‌
۵ـ اگر تشک‌ سفت‌ ندارید، یک‌ تختهٔ‌ ضخیم‌ چندلا زیر تشک‌ خود قرار دهید.
۶ـ به‌ فکر نقل‌ مکان‌ به‌ آب‌ و هوای‌ خشک‌ باشید. هوای‌ مرطوب‌ علایم‌ را بدتر می‌کند.
● داروها
۱ـ داروهای‌ ضد التهاب‌ غیراستروییدی‌، از جمله‌ آسپیرین و سایر سالیسیلات ها؛ ترکیبات‌ طلا؛ داروهای‌ سرکوب‌ کنندهٔ‌ ایمنی‌
۲ـ داروهای‌ کورتیزونی‌ معمولاً درد را به‌ طور سریع‌ و مؤثر برای‌ مدت‌ کوتاهی‌ برطرف‌ می‌کنند، اما در استفاده‌ طولانی‌مدت‌، کمتر اثر بخش‌ هستند. این‌ داروها نمی‌توانند از تخریب‌ پیش‌ روندهٔ‌ مفصل‌ جلوگیری‌ کنند، و گاهی‌ اثرات‌ جانبی‌ زیانباری‌ به‌ بار می‌آورند. توجه‌ داشته‌ باشید که‌ تزریق‌ کورتیزون‌ به‌ داخل‌ مفصل‌ نیز درد را فقط‌ به‌ طور موقتی‌ بهبود می‌بخشد.
● فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
۱ـ تا زمانی‌ که‌ تب‌ و سایر علایم‌ شعله‌ور شدن‌ بیماری‌ ناپدید نگشته‌اند، در رختخواب‌ به‌ استراحت‌ بپردازید، مگر برای‌ رفتن‌ به‌ توالت‌
۲ـ پس‌ از آن‌ فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری خود را از سر بگیرید ، اما در طی‌ روز اوقاتی‌ را برای‌ استراحت‌ اختصاص‌ دهید. هر شب‌ حداقل‌ ۱۲-۱۰ ساعت‌ بخوابید. خود را زیاده‌ از حد خسته‌ نکنید.
۳ـ به‌ هنگام‌ ایستادن‌، راه‌ رفتن‌، و نشستن‌، بدن‌ خود را راست‌ نگاه‌ دارید.
۴ـ حتی‌المقدور به‌ طور فعال‌ ورزش‌ کنید تا قدرت‌ عضلانی‌ و حرکت‌ مفصل‌ تا حد امکان‌ حفظ‌ شود. شدت‌ فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری را به‌ تدریج‌ به‌ حد توصیه‌ شده‌ برسانید. ورزش‌ در استخر آب‌ گرم‌ برای‌ خشکی‌ مفاصل‌ خوب‌ است‌.
۵ـ مفصل‌ معلول‌ شده‌ را باید به‌ طور غیر فعال‌ (بدون‌ استفاده‌ از عضلات‌ حرکت‌دهندهٔ‌ آن‌ مفصل‌) حرکت‌ داد تا بدین‌وسیله‌ از انقباض‌ دایمی‌ و جمع‌شدگی‌ عضلات‌ جلوگیری‌ شود.
● رژیم‌ غذایی‌
‌یکی‌ رژیم‌ غذایی‌ عادی‌ و متعادل‌ داشته‌ باشید. از روی‌ آوردن‌ به‌ رژیم‌های‌ مد روز برای‌ آرتریت‌، که‌ اتفاقاً زیاد هم‌ هستند، خودداری‌ کنید. اگر چاق‌ هستید وزن‌ خود را کم‌ کنید. چاقی‌ باعث‌ وارد آمدن‌ فشار به‌ مفصل‌ می‌شود.
● درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
۱ـ اگر شما یا یکی‌ از اعضای‌ خانواده‌ تان علایم‌ آرتریت‌ روماتویید را دارید.
۲ـ اگر یکی‌ از موارد زیر هنگام‌ درمان‌ رخ‌ دهد:
۳ـ تب‌ عارض‌ شود، یا علایم‌ در مفاصلی‌ که‌ قبلاً درگیر نبوده‌اند پدیدار شوند.
۴ـ اگر دچار علایم‌ جدید و غیر قابل‌ کنترل شده اید. توجه‌ داشته‌ باشید که‌ داروهای‌ مورد استفاده‌ در درمان‌ ممکن‌ است‌ اثرات‌ جانبی‌ به‌ همراه‌ داشته‌ باشند.
 

Last Star

متخصص بخش روانشناسی
رتريت روماتوئيد در واقع يک بيماري التهابي است که سبب درد ، تورم ، سفتي و محدوديت حرکت مفاصل مي گردد . البته مشخصات خاصي دارد که آنرا با ساير انواع آرتريت ها ( التهاب مفاصل )‌ متمايز مي کند . بعنوان مثال آرتريت روماتوئيد بصورت قرينه تظاهر مي کند يعني اگر يک زانو يا دست درگير باشد به احتمال زياد طرف مقابل نيز درگير است . بيماري عموماً مفاصل مچ و انگشتان دست را درگير مي کند . البته ممکن است ساير قسمتهاي بدن بجز مفاصل را نيز درگير کند . ضمناً بيماران ممکن است از خستگي ، تب و ضعف رنج ببرند .

بيماري معمولاً از يک بيمار به بيمار ديگر متفاوت است . در بعضي تنها بمدت چند ماه يا يکي دو سال طول مي کشد و بدون آسيب و تخريب واضحي برطرف مي شود . بعضي بيماران ديگر نوع خفيف تا متوسط بيماري را با دوره هايي از بدتر شدن علائم دارند و بعد در دوره هايي علائم برطرف مي شوند در گروه ديگري نيز بيماري تقريباً هميشه فعال است و ساليان زيادي طول مي کشد و منجر به تغييرات و ناتوانيهاي وسيعي در مفاصل مي شود .

اگر چه آرتريت روماتوئيد تأثيرات قابل توجهي بر زندگي و سلامت شخص مي گذارد ، درمانهاي حال حاضر شامل تسکين درد و ساير داروها ، تناسب بين فعاليتها و استراحت و آموزش بيمار باعث مي گردد تا اکثر بيماران در طول بيماري کاملاً فعال و سرزنده باشند .

* علائم شايع :

مفاصل متورم ،‌ گرم و دردناک به هنگام لمس

نماي قرينه ( درگيري مفاصل معمولاً دوطرفه است )

درگيري مفاصل مچ دست و انگشتان دست ( معمولاً ) . مفاصل ديگر شامل گردن ، شانه ها ، آرنجها ، زانو ، باسن ، قوزک ها

ضعف و خستگي ، تب

درد و خشکي صبحگاهي مفاصل که بيش از ۳۰ دقيقه طول بکشد .

علائم خارج مفصلي

* علل :

ناشناخته است ،‌ ولي اين بيماري احتمالاً منشاء خودايمني دارد .

درآرتريت روماتوئيد بدلايل نامشخص ، سيستم ايمني بدن فرد به سلولهاي داخل کپسول مفصلي حمله ور مي شود و آنها را تخريب مي نمايد .

* عوامل افزايش دهنده خطر :

سابقه خانوادگي آرتريت روماتوئيد يا ساير بيماريهاي خود ايمني

عوامل ژنتيک ،‌ مثل نقص در دستگاه خود ايمني

جنس مؤنث

سن ۲۰ تا ۵۰ سالگي

استرس هاي عاطفي مي تواند باعث شعله ور شدن بيماري شود .

* عواقب :

بعضي بيماران ممکن است بجز مفاصل ساير ارگانهاي خود را نيز درگير ببينند . تقريباً يک چهارم بيماران دچار ضايعات پوستي بصورت برآمدگي پوست ( ندول )‌مي شوند که معمولاً نزديک مفاصل هستند . بسياري از بيماران دچار کم خوني مي شوند . گاهي درد گردن و خشکي چشمها و دهان نيز ديده مي شود . بندرت ممکن است التهاب عروق خوني ،‌لايه هاي ريه ها و ديواره هاي قلب ايجاد شود .

بايد توجه داشت اين بيماري قابل علاج نيست ، اما با تشخيص زودهنگام ،‌ مي توان درد بيمار را تخفيف داد و از بروز ناتواني و معلوليت جلوگيري بعمل آورد . با درمانهاي معمول ، علائم در ۷۵٪ بيماران در عرض يکسال بهبود مي يابند ، اما حدود ۱۰-۵ درصد بيماران ، عليرغم درمان نهايتاً معلوليت پيدا خواهند نمود .

از ديگر عوامل بيماري مي توان به اختلالات بينايي ، تغيير شکل مفاصل و ازکارافتادگي بيمار اشاره نمود .

* تأثيرات آرتريت روماتوئيد در جامعه :

پزشکان معتقدند حدود ۱/۲ ميليون نفر (‌يک درصد ) از جمعيت آمريکا مبتلا به آرتريت روماتوئيد هستند . تحقيقات نشان مي دهد که موارد جديد بيماري خوشبختانه در حال کاهش مي باشد .

بنظر مي رسد اين بيماري در تمامي نژادها و در تمامي گروههاي سني ايجاد شود .

مانند بسياري از بيماريهاي التهابي مفاصل ،‌ آرتريت روماتوئيد بيشتر در زنان ديده مي شود . ( تقريباً ۲ تا ۳ برابر )

بطور کلي آرتريت روماتوئيد تأثيرات بسزايي از نظر اجتماعي و اقتصادي بر فرد و جامعه مي گذارد . از نظر اقتصادي هزينه درمانهاي طبي و جراحي و ساير هزينه ها گاهي به ميليونها دلار مي رسد . درد روزانه مفاصل تقريباً از علائم اجتناب ناپذير بيماري است که گاهي منجر به افسردگي ، اضطراب و يأس و نوميدي مي شود . در بعضي بيماران ممکن است فعاليت روزانه بيمار ، انجام مسئوليتهاي خانوادگي و تفريح را در شخص مختل نمايد .

* تشخيص بيماري :

در ابتدا بايد متذکر شد که تحقيقات نشان دهنده اين واقعيت است که بيماراني که بطور دقيق از بيماري خود آگاه شده اند و بطور فعال در روند درماني خود شرکت نموده اند درد کمتري را تجربه نموده اند .

بطور کلي تشخيص آرتريت روماتوئيد در مراحل ابتدايي بيماري بدلايل مختلف مشکل مي باشد . اول اينکه تست منفردي براي تشخيص بيماري وجود ندارد . ثانياً علائم از يک شخص به شخص ديگر متفاوت است و علائم مشترک با ساير بيماريهاي التهابي مفصلي زياد است . در نهايت اينکه بسياري از علائم به مرور زمان ايجاد مي شوند و در مراحل ابتدايي بيماري وجود ندارند .

بهمين علت دقت زيادي از طرف پزشک معالج و راههاي تشخيصي فراواني امتحان مي شوند تا بيماري تشخيص داده شود . علاوه بر شرح حال کامل و معاينه دقيقي که توسط پزشک انجام مي شود آزمايشات مختلف و عکسبردارياي متفاوتي انجام مي شود . عکسبرداري از مفاصل مختلف بيشتر زماني انجام مي شود که مي خواهيم ميزان تخريب مفصل را مشخص کنيم و در مراحل اوليه بيماري چندان کمک کننده نيست .

*‌ درمان : معمولاً پزشکان از چند راه مختلف براي درمان بيماري استفاده مي کنند که اين درمانها در سير بيماري و وضعيت فردي بيمار ممکن است متفاوت باشد . اهداف کليه اقدامات درماني عبارتند از : کاهش درد ، کاهش التهاب ، توقف يا کندکردن روند تخريب و افزايش قابليتهاي زندگي فرد .

در حال حاضر اقدامات درماني به شکل زير صورت مي گيرد : تغيير روند زندگي ، درمان دارويي ،‌ جراحي و پيگيريهاي دقيق بيماري .

در تغيير روند زندگي فرد مباحث زير مطرح مي گردد :

استراحت و ورزش که هر دو با اهميت هستند . در واقع بيماران نياز به تناسب خوبي بين استراحت و ورزش خود دارند و در واقع زمانيکه بيماري فعال است استراحت بيشتر و هنگامي که غيرفعال است ورزش بيشتر مطلوب است . استراحت و مدت زمان مورد نياز براي آن از فردي به فرد ديگر متفاوت است . ورزش باعث افزايش قواي عضلاني و دامنه حرکات مفاصل مي گردد و ارتجاع مفاصل را تسهيل مي نمايد . ضمناً باعث خواب راحت ، کاهش درد و کاهش وزن مي شود . بهرحال ورزش بايد در برنامه هاي زندگي بيمار بر اساس توانائيهاي شخصي اش گنجانده شود .

مراقبت از مفاصل : گاهي به نظر مي رسد استفاده از آتلهاي خاصي که پزشک معرفي مي کند براي کوتاه مدت مي تواند تورم و درد مفاصل درگير را کاهش دهد و منجر به استراحت آنها شود . اين نوع آتل ها بيشتر در دست ها و مچها و گاهي براي قوزک پا استفاده مي شود .

کاهش فشارهاي روحي : شواهد کافي دال بر اينکه استرسهاي روحي نقش مهمي در ايجاد اين بيماري دارند وجود ندارد ، ليکن وجود اين استرسها همراه با بيماري روند بيماري را بدتر مي نمايند . استرسهاي روحي مي توانند مقدار دردي را که توسط بيمار احساس مي شود تشديد نمايد . البته تکنيک هاي موفقي براي رويارويي با اين استرسهاي روحي وجود دارد .

رژيم غذايي سالم : تنها پرهيز از مواد غذايي پرچرب را مي توان اشاره نمود که مي تواند مفيد باشد . البته بهتر است بيماران مبتلا به آرتريت روماتوئيد از پزشک خود در مورد پرهيزهاي غذايي خود دقيقاً سئوال نمايند . ضمناً بهتر است با رژيم غذايي مناسب و ورزش از چاقي جلوگيري شود .

نوع آب و هوا : اگر چه شواهد کافي درست نيست که نشان دهد تغييرات آب و هوا مي تواند چه مقدار در اين بيماري مؤثر باشد ، بعضي از بيماران معتقدند آب و هواي مرطوب وضع بيماري آنها را بدتر مي کند .

درمانهاي دارويي : داروهاي مختلفي براي درمان آرتريت روماتوئيد استفاده مي شود که از مهمترين آنها مي توان به آسپيرين و خانواده ساليسيلاتها ، ترکيبات طلا و داروهاي سرکوب کننده ايمني بدن اشاره نمود .

در مورد بيماراني که دچار تخريب شديد مفاصل شده اند ممکن است احتياج به جراحيهاي ترميمي وجود داشته باشد .

به هر حال پيگيريهاي مستمر در روند بيماري و درمان نقش بسزايي در تعيين خط مشي آينده درمان دارد .

تحقيقات دانشمندان در حال حاضر شديداً بر روي استفاده از روشهاي درماني جديد و کشف داروهاي جديد معطوف شده است . ضمن اينکه تلاش بسياري بعمل مي آيد تا عوامل مؤثر بخصوص فاکتورهاي ژنتيک مؤثر در ايجاد بيماري شناسايي شوند تا بتوان به روش مطلوبتري بروز و تشديد بيماري را مهار نمود
 
بالا