B a R a N
مدير ارشد تالار
بیماری مرس (MERS) یا سندرم تنفسی خاور میانه (Middle East Respiratory Syndrome) که توسط ویروس کرونا ایجاد می شود، یک بیماری شدیدا مهلک و کشنده است. این بیماری اولین بار دو سال پیش در عربستان سعودی پیدا شد و هم اکنون وارد ایران شده است.
طبق گزارش وزارت بهداشت، اولین ایرانی های مبتلا به این بیماری دو خواهر در جنوب شرقی استان کرمان بوده اند. وزارت بهداشت اعلام کرده است طی روزهای اخیر دو نفر دیگر از افراد این خانواده علائم بیماری را نشان داده اند.
به گفته سازمان بهداشت جهانی، آزمایشگاه های تشخیصی به طور کلی تا کنون 636 مورد فرد مبتلا به این بیماری را تشخیص داده اند که متاسفانه بیماری در 193 نفر از مبتلایان به مرگ آنها منجر شده است، اما در دیگر کشورهای خاورمیانه چون اردن، قطر، امارات عربی متحده، عمان و کویت نیز نمونههایی دیده شدهاند.
همچنین مواردی از ابتلا به ویروس کرونا در فرانسه، آلمان، ایتالیا، تونس و بریتانیا نیز مشاهده شده است. با این حال بیشترین شیوع این بیماری و بیشتر این مرگ و میرها در عربستان سعودی بوده و در حال حاضر ایران به عنوان بیستمین کشوری است که ابتلا به MERS را گزارش کرده است.
سندرم تنفسی خاورمیانه (MERS-CoV)، در حقیقت یک بیماری ریوی ویروسی است که اولین بار در سال 2012 در عربستان سعودی گزارش شد. منشا واقعی این ویروس همچنان ناشناخته باقی مانده است، اما به نظر می رسد حیوانات نقش مهمی در انتقال این بیماری داشته باشند.
ویروس این بیماری نوعی ویروس تاجدار است که با هیچ یک از ویروس هایی که تا به حال شناخته شده اند، مشابه نیست و تا کنون هیچ واکسنی برای آن کشف نشده است.
بیشتر مبتلایان به این بیماری، علائم و نشانه های یک بیماری ریوی شدید را گزارش کرده اند و حدود 30 درصد از مبتلایان زندگی خود را از دست داده اند.
چه چیزی باعث ابتلا به این سندرم می شود؟
علت دقیق این بیماری هنوز تشخیص داده نشده است، اما این بیماری می تواند بین انسان و حیوان مشترک باشد. به نظر می رسد حیوانات نقش مهمی در انتقال ویروس کرونا داشته باشند. خفاش و شتر از مهم ترین این حیوانات هستند.
در واقع علاوه بر انسان ها، حیوانات زیادی نیز تا کنون به این بیماری مبتلا شده اند. تعداد بالایی از شتر ها در قطر، مصر و عربستان سعودی، آنتی بادی های ضد ویروس MERS را در خونشان داشته اند.
به نظر می رسد فراورده های شیری و گوشتی شتر بیشترین تاثیر را در انتقال بیماری داشته باشد.
علائم بیماری
- تب در حد 37.7 درجه سانتیگراد یا بیشتر
- سرفه
- مشکلات تنفسی
- لرز
- درد سینه
- بدن درد
- گلو درد
- کسالت و احساس ناخوشی عمومی
- سردرد
- اسهال
- تهوع و استفراغ
- آبریزش بینی
- مشکلات کلیوی
- عفونت ریه و پنومونی
پزشکان این بیماری را یک بیماری دارای علائم سرماخوردگی به همراه علائم پنومونی گزارش می کنند.
علائم این بیماری به گونه ای است که در ابتدا ذهن پزشک به یک سرماخوردگی معطوف می شود و سپس به سندرم حاد تنفسی. اما مشکل چیزی فراتر از این بیماری هاست.
این دو بیماری تفاوت هایی هم با هم دارند. مثلا بر خلاف سندرم ویروسی تنفسی خاورمیانه (MERS)، سندرم حاد تنفسی مشکلات کلیوی ایجاد نخواهد کرد.
چه کسانی برای ابتلا به بیماری مستعدترند؟
مثل سایر بیماری ها، استعداد افراد مختلف به این بیماری با یکدیگر متفاوت است و حساس ترین افراد برای ابتلا به این بیماری از قرار زیرند:
- افراد مبتلا به بیماری های مزمن نظیر دیابت، بیماری های مزمن ریوی و قلبی
- افراد مسن
- بیماران دریافت کننده پیوند اعضا که به دلیل مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، سیستم ایمنی آنها ضعیف شده است.
- سایر افرادی که سیستم ایمنی آنها ضعیف است، مثل بیماران سرطانی که تحت درمان هستند.
تست های تشخیصی MERS-CoV کدام اند؟ تست واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) برای تشخیص این بیماری عفونی استفاده می شود و با استفاده از نمونه ای از سیستم تنفسی بدن بیمار می تواند موارد مثبت ابتلا به بیماری را تشخیص دهد.
تست خونی بررسی کننده سطح آنتی بادی های ویروس MERS نیز تست تشخیصی دیگری است که با بررسی وجود یا عدم وجود این آنتی بادی ها، ورود ویروس به بدن را تشخیص می دهد.
مسافرت های تابستانی و افزایش خطر ابتلا به بیماری
با توجه به شروع فصل تابستان و آغاز سفرهای تابستانی به نقاط مختلف کشور، بدون شک خطر ابتلا به بیماری نیز افزایش پیدا خواهد کرد. به منظور کاهش خطر ابتلا به این عفونت در میان مسافران، بد نیست اطلاعات زیر را بدانید:
- خطر ابتلا به این بیماری در افرادی که از قبل به بیماری های مزمن مبتلا بوده اند، بیشتر خواهد بود. پس بد نیست این افراد از مسافرت به مناطقی که شیوع بالاتری از بیماری را دارد تا حد ممکن پرهیز کنند.
- خطر ابتلا به این بیماری برای مسافران مبتلا به سرماخوردگی، اسهال و یا استفراغ بالاتر خواهد بود.
- شستن مکرر دست ها و رعایت بهداشت شخصی نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا به این بیماری خواهد داشت، مخصوصا زمانی که در سفر هستید و در مکان های عمومی حضور دارید.
- از مصرف گوشت پخته و یا مواد غذایی تهیه شده در شرایط غیربهداشتی جدا خودداری کنید.
- از تمیز بودن و شسته شدن میوه ها و سبزیجات قبل از مصرف، اطمینان حاصل کنید.
- در صورت ابتلا به هر گونه بیماری عفونی در طوب سفر نظیر تب، سرفه، آبریزش بینی، سرماخوردگی، مشکلات تنفسی و یا هر بیماری دیگر سریعا به مراکز درمانی مراجعه کنید.
اگرچه MERS-CoV یک بیماری عفونی و مسری است، به نظر نمی رسد که ویروس بدون رابطه نزدیک با بیمار به فرد منتقل شود، برای مثال مراقبت از فرد بیمار باعث انتقال بیماری نخواهد شد. البته باید احتیاط های لازم مثل سایر بیماری های مسری رعایت شود، مثل عدم استفاده مشترک از وسایل شخصی فرد بیمار و یا غذا نخوردن با بیمار در یک ظرف.
طبق گزارش وزارت بهداشت، اولین ایرانی های مبتلا به این بیماری دو خواهر در جنوب شرقی استان کرمان بوده اند. وزارت بهداشت اعلام کرده است طی روزهای اخیر دو نفر دیگر از افراد این خانواده علائم بیماری را نشان داده اند.
به گفته سازمان بهداشت جهانی، آزمایشگاه های تشخیصی به طور کلی تا کنون 636 مورد فرد مبتلا به این بیماری را تشخیص داده اند که متاسفانه بیماری در 193 نفر از مبتلایان به مرگ آنها منجر شده است، اما در دیگر کشورهای خاورمیانه چون اردن، قطر، امارات عربی متحده، عمان و کویت نیز نمونههایی دیده شدهاند.
همچنین مواردی از ابتلا به ویروس کرونا در فرانسه، آلمان، ایتالیا، تونس و بریتانیا نیز مشاهده شده است. با این حال بیشترین شیوع این بیماری و بیشتر این مرگ و میرها در عربستان سعودی بوده و در حال حاضر ایران به عنوان بیستمین کشوری است که ابتلا به MERS را گزارش کرده است.
به نظر می رسد حیوانات نقش مهمی در انتقال ویروس کرونا داشته باشند. خفاش و شتر از مهم ترین این حیوانات هستند
سندرم تنفسی خاورمیانه (MERS-CoV)، در حقیقت یک بیماری ریوی ویروسی است که اولین بار در سال 2012 در عربستان سعودی گزارش شد. منشا واقعی این ویروس همچنان ناشناخته باقی مانده است، اما به نظر می رسد حیوانات نقش مهمی در انتقال این بیماری داشته باشند.
ویروس این بیماری نوعی ویروس تاجدار است که با هیچ یک از ویروس هایی که تا به حال شناخته شده اند، مشابه نیست و تا کنون هیچ واکسنی برای آن کشف نشده است.
بیشتر مبتلایان به این بیماری، علائم و نشانه های یک بیماری ریوی شدید را گزارش کرده اند و حدود 30 درصد از مبتلایان زندگی خود را از دست داده اند.
چه چیزی باعث ابتلا به این سندرم می شود؟
علت دقیق این بیماری هنوز تشخیص داده نشده است، اما این بیماری می تواند بین انسان و حیوان مشترک باشد. به نظر می رسد حیوانات نقش مهمی در انتقال ویروس کرونا داشته باشند. خفاش و شتر از مهم ترین این حیوانات هستند.
در واقع علاوه بر انسان ها، حیوانات زیادی نیز تا کنون به این بیماری مبتلا شده اند. تعداد بالایی از شتر ها در قطر، مصر و عربستان سعودی، آنتی بادی های ضد ویروس MERS را در خونشان داشته اند.
به نظر می رسد فراورده های شیری و گوشتی شتر بیشترین تاثیر را در انتقال بیماری داشته باشد.
علائم بیماری
- تب در حد 37.7 درجه سانتیگراد یا بیشتر
- سرفه
- مشکلات تنفسی
- لرز
- درد سینه
- بدن درد
- گلو درد
- کسالت و احساس ناخوشی عمومی
- سردرد
- اسهال
- تهوع و استفراغ
- آبریزش بینی
- مشکلات کلیوی
- عفونت ریه و پنومونی
پزشکان این بیماری را یک بیماری دارای علائم سرماخوردگی به همراه علائم پنومونی گزارش می کنند.
علائم این بیماری به گونه ای است که در ابتدا ذهن پزشک به یک سرماخوردگی معطوف می شود و سپس به سندرم حاد تنفسی. اما مشکل چیزی فراتر از این بیماری هاست.
این دو بیماری تفاوت هایی هم با هم دارند. مثلا بر خلاف سندرم ویروسی تنفسی خاورمیانه (MERS)، سندرم حاد تنفسی مشکلات کلیوی ایجاد نخواهد کرد.
چه کسانی برای ابتلا به بیماری مستعدترند؟
مثل سایر بیماری ها، استعداد افراد مختلف به این بیماری با یکدیگر متفاوت است و حساس ترین افراد برای ابتلا به این بیماری از قرار زیرند:
- افراد مبتلا به بیماری های مزمن نظیر دیابت، بیماری های مزمن ریوی و قلبی
- افراد مسن
- بیماران دریافت کننده پیوند اعضا که به دلیل مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، سیستم ایمنی آنها ضعیف شده است.
- سایر افرادی که سیستم ایمنی آنها ضعیف است، مثل بیماران سرطانی که تحت درمان هستند.
شستن مکرر دست ها و رعایت بهداشت شخصی نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا به این بیماری خواهد داشت، مخصوصا زمانی که در سفر هستید و در مکان های عمومی حضور دارید
تست های تشخیصی MERS-CoV کدام اند؟ تست واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) برای تشخیص این بیماری عفونی استفاده می شود و با استفاده از نمونه ای از سیستم تنفسی بدن بیمار می تواند موارد مثبت ابتلا به بیماری را تشخیص دهد.
تست خونی بررسی کننده سطح آنتی بادی های ویروس MERS نیز تست تشخیصی دیگری است که با بررسی وجود یا عدم وجود این آنتی بادی ها، ورود ویروس به بدن را تشخیص می دهد.
مسافرت های تابستانی و افزایش خطر ابتلا به بیماری
با توجه به شروع فصل تابستان و آغاز سفرهای تابستانی به نقاط مختلف کشور، بدون شک خطر ابتلا به بیماری نیز افزایش پیدا خواهد کرد. به منظور کاهش خطر ابتلا به این عفونت در میان مسافران، بد نیست اطلاعات زیر را بدانید:
- خطر ابتلا به این بیماری در افرادی که از قبل به بیماری های مزمن مبتلا بوده اند، بیشتر خواهد بود. پس بد نیست این افراد از مسافرت به مناطقی که شیوع بالاتری از بیماری را دارد تا حد ممکن پرهیز کنند.
- خطر ابتلا به این بیماری برای مسافران مبتلا به سرماخوردگی، اسهال و یا استفراغ بالاتر خواهد بود.
- شستن مکرر دست ها و رعایت بهداشت شخصی نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا به این بیماری خواهد داشت، مخصوصا زمانی که در سفر هستید و در مکان های عمومی حضور دارید.
- از مصرف گوشت پخته و یا مواد غذایی تهیه شده در شرایط غیربهداشتی جدا خودداری کنید.
- از تمیز بودن و شسته شدن میوه ها و سبزیجات قبل از مصرف، اطمینان حاصل کنید.
- در صورت ابتلا به هر گونه بیماری عفونی در طوب سفر نظیر تب، سرفه، آبریزش بینی، سرماخوردگی، مشکلات تنفسی و یا هر بیماری دیگر سریعا به مراکز درمانی مراجعه کنید.
اگرچه MERS-CoV یک بیماری عفونی و مسری است، به نظر نمی رسد که ویروس بدون رابطه نزدیک با بیمار به فرد منتقل شود، برای مثال مراقبت از فرد بیمار باعث انتقال بیماری نخواهد شد. البته باید احتیاط های لازم مثل سایر بیماری های مسری رعایت شود، مثل عدم استفاده مشترک از وسایل شخصی فرد بیمار و یا غذا نخوردن با بیمار در یک ظرف.
الهه گودرزی
بخش سلامت تبیان