امروزه تو لید سرانه برق وروند رو به رشد آن یکی از شاخصهای مهم نشان دهنده پیشرفت صنعتی، اقتصادی وافزایش رفاه کشور می باشد با توجه به اهمیت طرحهای صنعتی در توسعه پایدار،صنعت برق نیز مشابه دیگر صنایع با توجه به افزایش شتاب تولید و مصرف انرژی برق در 20 سال گذشته نقش به سزایی در آلودگی محیط زیست و سلامت و بهداشت انسان داشته است و بایستی اثرات نیروگاههای حرارتی از نظر آلودگی آبی و گازی ،جامد و آلودگی های صوتی و میدانهای الکتریکی و مغناطیسی ناشی از فعالیت نیروگاهها بر روی موجودات زنده به خصوص انسان مورد بررسی قرار میگیرد.
درون تمام ارگانیزمهای زنده، جریان الکتریکی و میدانهای الکتریکی با منشاء داخلی وجود دارد که در مکانیسمهای پیچیده کنترل فیزیولوژیکی نظیر اختلال در سیستم های عصبی، عضلانی، فعالیت ممیران سلولی ورشد و تکامل و ترمیم بافتهای نقش دارند.
ميدان الكترومغناطیسی:
ميدان الكترومغناطيسي به وسيله خطوط نيرو، سيمهاي برق و تجهيزات الكتريكي توليد مي‌شود. تاكيد اين مجموعه در مورد ارتباط ميدان مغناطيسي با توليد و انتقال كاربرد نيروي الكتريكي است. ميدانهاي مغناطيسي خطوط نامرئي نيرو هستند كه در اطراف هر وسيله الكتريكي وجود دارند. ميدان الكتريكي با ولتاژ توليد مي‌شود و قدرت آن با افزايش ولتاژ افزايش مي‌يابد. واحد قدرت الكتريكي بر حسب متر بر ولت مي‌باشد. ميدان مغناطيسي نتيجه شدت جريان در سيمها يا وسايل الكتريكي مي‌باشد و قدرت آن با افزايش ولتاژ افزايش مي‌يابد. ميدان مغناطيسي بر حسب گوس يا تسلا اندازه‌گيري مي‌شود. از طرف ديگر ميدان الكتريكي حتي وقتي كه تجهيزات الكتريكي خاموش مي شود برقرار است و مدت زيادي با منبع جريان برق ارتباط خود را حفظ مي‌كند. ميدان الكتريكي با عبور كردن از موادي كه هادي الكتريسيته هستند كاهش مي‌يابد. به عبارت ديگر ميدانهاي مغناطيسي از بسياري مواد عبور مي‌كنند و بنابراين جلوگيري از عبور آن بسيار مشكل است. با وجود اين كه ميدانهاي الكتريكي و مغناطيسي در اطراف وسايل الكتريكي و خطوط نيرو وجود دارند. تحقيقات اخير بر روي پتانسيل اثراتميدانهاي مغناطيسي بر سلامت انسان متمركز گرديده‌اند. با وجود اين كه بعضي مطالعات اپيدمولوژيك ارتباط افزايش خطر ابتلا به سرطان را با در معرض ميدان مغناطيسي قرار گرفتن گزارش نموده‌اند اما ارتباط مشابهي در مورد ميدانهاي الكتريكي گزارش نشده است. توسعه سريع علم و تكنولوژي، موجودات زنده را تحت تابش طيف وسيعي از ميدانهاي الكترومغناطيسي قرار داده است. پيشرفت فناوري و صنعت برق انسانها را در تماس با ميدان الكترومغناطيسي حاصل از وسايل برقي از جمله كامپيوتر شخصي، فر برقي، تلويزيون، يخچال و ... نيز خطوط انتقال نيروي با ولتاژ زياد قرار داده است.اثرات ميدانهاي الكترومغناطيسي بر انسان: اپيدمولوژي، مطالعه بر روي احتمال شيوع بيماريها در جمعيتهاي انساني است و اينگونه تحقيقات غالبا عيني هستند تا تجربه‌اي و اين بدان معناست كه اينگونه يك اپيدميولوژيست نمي تواند تمامي فاكتورهايي را كه موجب بروز بيماري مي‌شود كنترل كند و يا در آزمايشگاه تحقيق كند اگرچه تحقيقات آزمايشگاهي در اطراف محيط انساني و حيواني كاملا در مورد انسان صدق نمي‌كند. اپيدميولوژيستها مي‌توانند عوامل به وجود آورنده سرطان را مشخص كنند كه شامل دود سيگار است و اين در حالي است كه در مورد ميدانهاي الكترومغناطيسي ارتباطي بين معاشرت و اپيدمولوژي وجود ندارد. بعضي دانشمندان كه در اين مورد مطالعه كرده‌اند ارتباط موجود بين ميدانهاي الكترومغناطيسي و سرطانهاي خاص را وقتي كه خطر كم باشد و يا اصلا نباشد مشكل تفسير مي‌كنند حتي اگر احتمال ابتلا به سرطان ناشي از ميدانهاي الكترومغناطيس بسيار اندك باشد بايد آن را جدي تلقي نمود. زيرا در ميان تعداد كثير افرادي كه در معرض ميدانهاي الكترومغناطيس هستند حتي يك احتمال ناچيز هم مي‌تواند باعث افزايش سرطان در سطح گسترده شود..
ارتباط سرطان با مشاغل صنعت برق : از سال ۱۹۸۲ تعدادي از اپيدميولوژيستها مطالعات و آزمايشاتي در اين مورد انجام داده‌اند و گزارشي از بررسي بيماري لوكمي روي افراد كه در معرض ميدان الكترومغناطيس بوده‌اند با افرادي كه در مشاغل ديگر كار كرده‌اند ارائه داده‌اند. در ايالات متحده اين بيماري در بزرگسالان از هر ۱۰۰۰۰۰ نفر ۱۰مورد در سال مشاهده مي‌شود و اين مطالعات شامل افرادي مي‌شود كه مستقيما با وسايل الكترومغناطيسي سر و كار دارند مثل مهندسان برق و يا افراد شاغل در خطوط تلفن و تلويزيون و تعميرات راديويي، اپراتورهاي ايستگاه برق، الكتريسيته و جوشكار. مطالعات ديگر ارتباط بين شيوع سرطان مغز و يا مرگ و مير در مشاغل مشابه را نشان ميدهد. اين تحقيقات اولين بار توسط دكتر Samuel Milham در سال ۱۹۸۲ كامل شده است. همچنين مطالعاتي در مورد ارتباط سرطان سينه و قرار داشتن در معرض ميدان الكترومغناطيسي صورت گرفته است. سرطان سينه در مردان نادر است اما متاسفانه در زنان بسيار رايج است. در ايالات متحده سرطان سينه از هر ۱۰۰۰ نفر بيش از يك مورد در سال مشاهده شده است. در يك مركز تحقيقاتي دانشگاهي در كاروليناي شمالي ميزان مرگ زناني كه در معرض ميدانهاي الكترومغناطيسي قرار داشته‌اند در اثر ابتلا به سرطان سينه بيشتر از زناني بوده است كه در چنين مشاغلي كار نكرده‌اند. اما با توجه به اين كه عوامل ديگري مثل فاكتور سن در تولد اولين نوزاد و باروري و تاريخچه ارثي در ايجاد اين نوع سرطان مؤثر مي‌باشند، لذا باعث اختلال در اين تحقيق شده است و با در نظر گرفتن اين مشكلات و نداشتن اطلاعات كافي پي بردن به عامل اصلي ايجاد اين بيماري غير ممكن به نظر رسيد و مطالعات ديگري كه در ايالات متحده و كشورهاي ديگر انجام شده است نشان ميدهد كه حتي زناني كه در خانه كار مي كنند و در معرض ميدان الكترومغناطيسي بالايي قرار دارند با خطرپيشرفت سرطان سينه مواجه بوده‌اند.
ساير امراض ناشي از ميدانهاي الكترومغناطيسي : بيماري آلزايمر (Alzheimer) نوعي بيماري است كه در افراد سن بالا بروز مي‌كند و باعث ضعف تمركز و اختلال در يادآوري خاطرات مي‌شود. مطالعه و تحقيقاتي كه در سال ۱۹۹۵ در فنلاند و كاليفرنيا انجام گرديده نشان مي دهد كارگراني كه بيشتر در معرض ميدان الكترومغناطيس قرار گرفته بودند بيشتر به اين بيماري مبتلا شده‌اند. طبق گزارش دكتر Stephanie London و همكاران در سال ۱۹۹۴ به اين نتيجه رسيده‌اند كه افراد شاغل در صنايع برق و تلفن نسبت به افراد شاغل در ديگر صنايع بيشتر در معرض ميدانهاي الكترومغناطيس قرار دارند.
اثرات بيولوژيكي ميدانهاي الكترومغناطيس: اين مجموعه اطلاعاتي در مورد تاثيرات ميدانهاي الكترومغناطيسي بر روي حيوانات و تقسيم سلولي به ما ميدهد و تاثيرات بيولوژيكي شامل تغييراتي در اعمال سلولها و بافتها و تغييراتي در فعاليت مغز استخوان انسان و ضربان قلب مي‌شود. اين قبيل مطالعات بر روي حيوانات آزمايشگاهي و حيوانات اهلي و نيز انسان بررسي شده است. طول موج، مدت در معرض امواج بودن، فاصله نسج با موج در تكثير سلولي و جزئيات تكثير مورد بررسي قرار گرفته است و باعث اختلال در تكثير سلولي در مرحله DNA سازي و نيز باعث افزايش بروز نقص مادرزادي و اختلال باروري و موتاسيونهاي مختلف مي‌شود و اين اختلال با مدت مجاورت با ميدان الكترومغناطيسي و نوع موج متناسب بوده است....
تاثیر میدانهای مغناطیسی بر مقاومت بدن:
بشر امروز در ميان انبوهي از امواج و ميدانهاي مغناطيسي زندگي مي‌كند. انسان در صورتي كه در معرض ميدان مغناطيسي قرار بگيرد، مي‌تواند زنده بماند. نكته جالب توجه اين است كه بيشترين ميادين مغناطيسي كه انسانها را تحت شعاع قرار ميدهد به وسيله بدن انسان و سيستم عصبي آن توليد مي‌شود.
از اين رو مي‌توان گفت بدن انسان همواره در معرض ميدانهاي مغناطيسي قرار داشته و دارد. اين ميدان‌ها زماني كه تغيير مي‌كنند يا از درون آنها حركت مي‌كنيم، جريان‌هاي الكتريكي توليد مي‌كنند.
ميدانهاي شديد مغناطيسي كه دستگاه‌هاي تصويربرداري با استفاده از آنها تصاوير پزشكي دقيقي از درون بدن بيمار مي‌گيرند، حدودا يكصد هزار بار قوي‌تر از ميدان مغناطيسي زمين هستند. در چنين شرايطي انسان دچار حالت تهوع و سرگيجه شده و در عين حال به وضعيتي دچار مي‌شود كه گويي مزه فلزات را در دهان احساس مي‌كند.
خوشبختانه اين احساسات موقتي هستند. البته قرار گرفتن در معرض چنين ميدان مغناطيسي قوي‌اي اثرات ديگري نيز روي بدن انسان مي‌گذارد كه به ظاهر چندان مشخص نيستند و اتفاقا دانشمندان درخصوص اين نوع تاثيرگذاري‌ها نگراني‌هاي بيشتري دارند، چون هنوز اطلاعات زيادي در اين باره به دست نياورده‌اند.
چندين دهه است ادعاهاي زيادي درباره وجود ارتباط احتمالي ميان زندگي در اطراف خطوط انتقال برق فشار قوي و ابتلا به سرطان مطرح شده است، اما مدارك موثق و روشني درخصوص اثرات مخرب احتمالي طولاني مدت بر سلامت انسان وجود ندارد.
مطالعات زيادي در سال‌هاي گذشته انجام شده تا مشخص شود حداكثر ميدان مغناطيسي كه بدن انسان مي‌تواند در برابر آن مقاومت داشته باشد و در عين حال لطمه‌اي به آن وارد نشود، چه ميزان است.
اكنون دانشمندان به اين نتيجه رسيده‌اند كه بدن انسان نبايد در معرض ميدان مغناطيسي با قدرت بيشتر از 40 ميلي تسلا قرار بگيرد. اين ميزان معادل يكهزار برابر ميدان مغناطيسي زمين است. با اين حال دانشمندان همواره توصيه مي‌كنند بهتر است تا حد امكان از ميادين مغناطيسي فاصله گرفته شود.
تاثير دكل هاي فشار قوي برق بر بدن انسان:
میدانهای الکترو مغناطیسی برق و خطر ابتلا به سرطان:
میزان تولد سالانه در انگلستان700 هزار نوزاد است.که از این تعداد 500مورد مبتلا به لوسمی هستند وحدود هزار مورد سرطان های دیگردر کودکان زیر 15 سال گزارش شده است.گزارش AGNIR حاکی از آن است که هر گونه خطری مرتبط با سرطان خون در کودکان و نوجوانان و به ویژه کسانی که اشعه بالایی نسبت به مقدار متوسط خانگی دریافت کرده اند ،وجود دارد.این مقدار متوسط خانگی حدود 0.4 میکرو تسلا است. رابطه بين ميدانهاي مغناطيسي و لوسمي: براي چند سالي خطر ابتلا به سرطان كساني كه در نزديكي خطوط فشار قوي برق زندگي مي‌كردند داراي اهميت بود. مطالعات فراگير در انگليس و جاهاي ديگر جهان روي خطر ابتلاي كودكان به سرطان مثل سرطان خون، انجام شد. اين مطالعات نشان داد كه قرار گرفتن محل زندگي كودكان در نزديكي خطوط فشار قوي خطر ابتلا به سرطان خون را در آنان دو برابر مي‌كند. اين تحقيقات به هم پيوسته در 9 كشور انجام گرفت (كشورهاي اروپايي، آمريكاي شمالي و نيوزلند). در كل، روي 3247 كودك مبتلا به لوسمي و 400 10 كودك تحت نظر تحقيق انجام گرفت. براي هر كودك، 24 يا 48 ساعت اندازه‌گيري شدت ميدان مغناطيسي در منزل آنان با توجه به سوابق در معرض ميدان مغناطيسي بودنشان به عمل آمد. مركز مطالعات سرطان كودكان انگليس بيشترين تعداد كودكان مبتلا به سرطان خون را در اين آزمايش دخالت داد؛يعني 1073 نفر. در 3203 كودك مبتلا به لوسمي و 338 10 كودك تحت نظر كه شدت ميدان مغناطيسي در محل سكونتشان كمتر از 4/0 ميكرو تسلا بود، افزايش خطري نسبت به مبتلا شدن به لوسمي مشاهده نشد. در 44 كودك مبتلا به لوسمي و 62 كودك تحت نظر كه محل سكونتشان در معرض تشعشع بيشتر از 0.4 ميكرو تسلا بود، خطر ابتلا دو برابر شده بود كه خطر نسبي برابر با 2 مي‌شود. لازم به ذكر است كه شدت ميدان مغناطيسي در عكسبرداري MRI بين 1.5 تا 3 تسلا است. ميدانهاي الكتريكي و مغناطيسي در منزل به عوامل متعددي همچون فاصله از خطوط برق قدرت، تعداد و انواع دستگاه‌هاي الكتريكي داخل منزل، مكان سيم كشي منزل، بستگي دارد. ميدان الكتريكي داخل اكثر منازل از 500V/m وميدان مغناطيسي از 150 µT تجاوز نمي‌كند. كساني كه با كامپيوتر يا وسايل الكتريكي و سيمها سر و كار دارند، ممكن است مقدار زيادي ميدان الكتريكي و مغناطيسي به آنها تابيده شود. مثلا در پست‌هاي فشار قوي ميدان الكتريكي به بيشتر از25kV/m و ميدان مغناطيسي به 2 mTنيز مي‌رسد. جوشكاران در معرض ميدان مغناطيسي حدود130mT هستند. كساني كه با دستگاه‌هاي فتوكپي و دستگاه‌هاي ويدئويي كار مي‌كنند نيز در معرض تابش قرار دارند. مسلم است كه در معرض ميدان مغناطيسي ELF بودن مي‌تواند بر فيزيولوژي و وضعيت انسان تاثير بگذارد. در آزمايش‌ها مشاهده شده كه ميدانELF بيشتر از 5mT اثرات اندكي بر برخي علائم باليني و فيزيولوژيكي گذاشته است. مثل: تغييرات خوني، ECG (نوار قلبي)، ضربان قلب، فشار خون و دماي بدن. برخي محققان گفته‌اند كه ميدان ELF مي‌تواند ترشح هورمون ملاتونين (هورموني كه به خواب، بلوغ و... مرتبط است) متوقف كند. دوري از ميدانهاي الكتريكي 50/60Hz مي‌تواندبه وسيله حفاظ قرار دادن دور سيمهاي برق ساختمان در هنگام سيم كشي انجام شود؛ در محل‌هاي كاري‌اي كه ميدان الكتريكي در آنها زياد است مي‌تواند مفيد باشد. اما راه مقرون به صرفه‌اي براي محافظت در برابر ميدانهاي ELF مغناطيسي وجود ندارد. ميدانهاي ELF قوي باعث تداخل الكترومغناطيسي (EMI) در دستگاه‌هاي تنظيم‌كننده ضربان قلب يا باتري‌هاي قلب مي‌شوند. كارمنداني كه با كامپيوتر كار مي‌كنند ممكن است لرزش يا نامطلوب بودن تصوير را در مونيتورشان مشاهده كنند. ميدان مغناطيسي ELF اطراف ترمينال‌هاي ورودي برق و گاهي پاور كامپيوتر بيشتر از 1µT است كه مي‌تواند با تصوير روي صفحه مونيتور تداخل كند. يك راه حل ساده براي اين مشكل تغيير مكان كامپيوتر به جايي ديگر در اتاق است. كابل‌ها و سرطان برخي دانشمندان وجود رابطه ميان انواعي از ميدانهاي الكترومغناطيسي و سرطان خون در كودكان را تاييد مي‌كنند و اعلام كرده‌اند كابل‌ها و دكل‌هاي برق فشار قوي مي‌توانند عامل سرطانهاي خون در كودكان باشند. در مطالعه اخيري كه در اروپا انجام شده است، حدود 29 هزارنفر را كه پيش از 15سالگي به سرطان مبتلا شده‌اند (ازجمله 9700 مورد سرطان خون) با گروه كنترلي كه از لحاظ جنسيت، تاريخ تولد و منطقه تولد با افراد مبتلا به سرطان مشابهت داشته‌اند، مقايسه كرده‌اند. در اين پژوهش، افراد جامعه نمونه در محدوده يك كيلومتري خطوط برق 275 و 400 كيلوواتي زندگي مي‌كرده‌اند. اين تحقيقات نشان داده است كودكاني كه در محدوده 200 متري خطوط برق زندگي مي‌كنند، امكان ابتلا به سرطان خون در آنها 69 درصد بيش از كودكاني است كه در فاصله بيش از 600 متري خطوط برق زندگي مي‌كنند. اين گزارش همچنين حاكي است، كودكاني كه در محدوده 200 تا 600 متري خطوط برق زندگي مي‌كنند، نسبت به كودكاني كه در فاصله بيش از 600 متري خطوط برق زندگي مي‌كنند، 23درصد بيشتر در معرض ابتلا به سرطان خون هستند. با وجود اين محققان عقيده دارند هرچند نزديكي به خطوط فشار برق قوي مي‌تواند در ايجاد سرطان خون در كودكان مؤثر باشد، اما اين تاثير، ناچيز و احتمالا تصادفي است. از سوي ديگر به گزارش بخش فرانسوي سايت msn، دكتر لورن بونتوس، رئيس كميته پزشكي بررسي خطرات احتمالي گفته است كه تاكنون هيچ ارتباط علمي براي اثبات بروز بيماري سرطان خون در كساني كه در اين مناطق زندگي مي‌كنند، مشاهده نشده است. پزشكان هم‌اكنون در حال بررسي روي اين موضوع هستند و اين بررسي براساس نشانه‌هاي موجود صورت مي‌گيرد. به‌طور كلي آنها 2 گروه را مورد آزمايش قرار داده‌اند: گروه اول اشخاصي هستند كه گزارش‌هايي از بروز آسيب و بيماري در آنها نشان داده شده است و گروه دوم اشخاصي كه هنوز گزارشي از آسيب يا بيماري در آنها داده نشده است. برخي از ساكنان يكي از شهرهاي فرانسه كه در مجاورت اين دكل‌ها زندگي مي‌كنند، شكايت كرده‌اند كه درطول شب خواب‌هاي مغشوش مي‌بينند يا از استرس و حالت‌هاي عصبي كه به آن دچارند، رنج مي‌برند. كسي دليل آن را نمي‌داند ولي اين مشكلات وجود دارند. شهردار اين شهر اعلام كرده است كه تمامي افرادي كه خانه‌شان در كنار يك دكل 400هزار ولتي واقع شده بوده، خانه‌هاي خود را ترك كرده‌اند.براساس يك بررسي پزشكي زندگي در حداقل300 متري يك دكل برق مي‌تواند سالم باشد و عوارض خاصي براي افراد نخواهد داشت. بررسي كه روي 2868 نفر از ساكنيني كه در 300 متري اين دكل‌ها زندگي مي‌كردند و 976 نفري كه در اين منطقه ساكن نشده‌اند نشان ميدهد كه 15.8 درصد از ساكنيني كه در فاصله كمتر از 300 متر زندگي مي‌كردند در وضعيت بسيار عصبي هستند و 7.9 درصد از افراد نيز كه در همين منطقه قرار دارند، مشكل خاصي را نداشته اند. نتايج اين بررسي به مجلس فرانسه اعلام شده است و سؤالي كه هم‌اكنون مطرح است اين است كه بايد اين وضع را تحمل كرد و بيمار باقي ماند يا بايد براي دور كردن محل زندگي افراد از اين دكل‌ها چاره‌اي انديشيد؟
آخرین تحقیقات درباره تاثیرات موبایل بر بدن:
اختلال در توجه، تمرکز و کمر درد ارتباط معنی‌دار آماری با استفاده از تلفن همراه دارد، اما بروز و شدت این نشانه‌ها در کاربران به عوامل روانشناختی نسبت به حساسیت ظاهری آنها در مواجهه با میدانهای الکترومغناطیسی بستگی دارد.
با توجه به اینکه بیشتر مطالعات قبلی در زمینه عوارض ناشی از مواجهه با میدانهای الکترومغناطیسی تلفن‌های همراه محدود به اظهارات شخصی افراد میشود، سید محمدجواد مرتضوی، دانشیار فیزیک پزشکی مرکز تحقیقات علوم پرتوی و دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز پژوهشی را با هدف بررسی توانایی افراد در تشخیص مواجهه واقعی و کاذب با این امواج و بررسی تغییرات علائم حیاتی در هنگام رویارویی واقعی با میدانهای الکترومغناطیسی نسبت به مواجهه کاذب انجام داده است.
در این پژوهش طی دو مرحله غربالگری از میان ۷۰۰ دانشجو، تعداد ۲۰ نفر با علائم حساسیت زیاد نسبت به مواجهه با میدانهای الکترومغناطیسی و عدم مواجهه زیاد با سایر منابع میدانهای الکترومغناطیسی، غیر از تلفن همراه انتخاب شده و پس از کسب رضایت طی دو نوبت به‌صورت واقعی و کاذب به مدت ۱۰ دقیقه در معرض پرتوهای ریزموج تابشی از تلفن همراه قرار گرفته و از آنها در‌خواست شد تا احساس خود را در مورد وجود یا نبود عوارض بیان کنند.
تمام این افراد در مرحله سوم مطالعه به دستگاه‌های مانیتور ICU متصل شده و علائم حیاتی آنها نظیر ضربان قلب، تنفس، و فشار خون به دقت ثبت شد.
یافته‌ها بیان کننده این مطلب بود که اختلال در توجه و تمرکز و کمر درد ارتباط معنی‌دار آماری با استفاده از تلفن همراه داشتند، همچنین هنگامی که به شدت هر یک از نشانه‌های بیماری امتیازی داده شد و مجموع این امتیازات تعیین شد، بین استفاده از تلفن همراه و محل قرار دادن گوشی حین مکالمه با مجموع شدت نشانه‌های بیماری ارتباط معنی‌دار آماری مشاهده شد.
در مرحله دوم تنها ۵ نفر معادل ۲۵ درصد از افراد توانستند در هر دو آزمایش مواجهه واقعی و کاذب وجود یا نبود پرتوهای ریزموج تابشی از تلفن همراه را تشخیص دهند که این درصد کاملا منطبق با میزان احتمال تشخیص‌های کاملا تصادفی است. این افراد در مرحله سوم مطالعه هیچ‌گونه تغییری در علائم حیاتی نظیر ضربان قلب، تنفس، و فشار خون در مراحل تابش واقعی و کاذب نداشتند.
نتایج این مطالعه در راستای دیگر مطالعات میتواند تأییدکننده نقش عوامل روانشناختی در افرادی باشد که دارای حساسیت ظاهری نسبت به مواجهه با میدانهای الکترومغناطیسی هستند.
اما عده ای دیگر از دانشمندان معتقدند که:
زندگي در كنار ميدانهاي الكترومغناطيسي:
اين عقيده كه زندگي در نزديكي خطوط برق فشار قوي براي سلامتي مضر است سال‌هاي سال بر سر زبان‌ها بوده است. بيماري‌هايي چون لوسمي كودكي و ديگر سرطان‌ها، ريتم غيرطبيعي قلب، سقط جنين، وزن پايين حين تولد در نوزادان، اختلالات مادرزادي و ديگر بيماري‌هايي كه موجب مرگ جنين نارس مي‌شوند به خطوط برق فشار قوي نسبت داده مي‌شدند. علي‌رغم مطالعات مختلفي كه هيچ خطر شناخته‌شده‌اي را براي خطوط برق فشار قوي پيدا نكرده‌اند هنوز بعضي از مردم نسبت به بي‌خطر بودن آن متقاعد نشده‌اند. آيا اين انديشه كه خطوط برق فشارقوي خطرناكند يك بدفهمي است يا حقيقت؟
خطوط برق فشار قوي در اطراف خود ميدان الكترومغناطيس تشكيل مي‌دهند و هر چيزي كه در اطرافشان باشد را در معرض اشعه الكترومغناطيس قرار مي‌دهند. اين خصوصيت تنها به خطوط برق مربوط نمي‌شود بلكه اجاق‌هاي ميكروويو، فرستنده‌هاي راديويي و تلويزيوني و فرستنده‌هاي تلفن همراه نيز همين كار را انجام مي‌دهند، هرچند ميزان اشعه منتشر شده در آنها متفاوت است. منبع اشعه هرچه باشد ميزان آن با افزايش فاصله از منبع به ميزان قابل توجهي كاهش مي‌يابد. بنابراين ميزان اشعه خطوط برق فشار قوي كه حتي از پنجره خانه شما قابل رويت هستند آنقدر كم است كه به نظر متخصصان بي‌خطر مي‌باشد.
وقتي حيوانات آزمايشگاهي با اين نوع از اشعه مواجه شدند بعضي دانشمندان دريافتند كه اين حيوانات دچار بروز سرطان شدند. سوالي كه باقي مي‌ماند اين است كه آيا اين اثر فقط در حيوانات رخ ميدهد يا در انسانها هم موثر است با توجه به اين‌كه انسانها در زندگي روزمره در مواجهه با مقدار كمتري از اشعه نسبت به حيوانات آزمايشگاهي قرار مي‌گيرند. از سوي ديگر بعضي از شغل‌ها كارگران دكل‌هاي برق فشار قوي را در مواجهه بيشتري قرار مي‌دهند. اين موارد به همراه گزارش‌هاي پراكنده از ديده شدن لوكمي در افرادي كه در نزديكي خطوط برق فشار قوي زندگي مي‌كنند باعث شد تا نگراني‌ها در بين مردم همچنان ادامه داشته باشد.
طي 20 سال اخير تحقيقات بسياري در زمينه تاثير خطوط برق فشار قوي بر سلامت انسان به انجام رسيده است. تازه‌ترين اين مطالعات مربوط به پژوهشي در لندن مي‌باشد كه روي 83 هزار نفر از كاركنان صنعت برق انجام شد. محققان هيچ افزايشي در سرطان مغز يا ميزان مرگ و مير در اين افراد نسبت به آنهايي كه در نزديكي خطوط برق كار نمي‌كردند نيافتند. گزارش‌هاي 9 مركز تحقيقاتي ديگر نيز همين نتايج را در پي داشت: هيچ شواهدي مبني بر مخاطره‌انگيز بودن خطوط فشار قوي براي سلامتي يافت نشد؛ اگر خطوط فشار قوي تاثير منفي بر سلامتي انسان داشته باشند، اين مقدار بسيار اندك است و در نهايت اين‌كه تحقيقات بايد براي شناسايي اثرات خطوط برق فشار قوي بر سلامت انسان ادامه يابد حتي اگر اين اثرات بسيار اندك باشند. اين نتايج اطمينان‌بخش هستند ولي نمي‌توانند به طور كامل خطوط برق فشار قوي را بي‌خطر جلوه دهند. در حقيقت در مطالعه ديگري كه در ژوئن 2005 انجام شد، كودكاني كه در محدوده 600 متري خطوط برق فشار قوي زندگي مي‌كردند بيشتر از كودكاني كه در فاصله دورتري زندگي مي‌كردند به لوكمي مبتلا شده بودند. اگرچه به علت محدوديت‌هاي اين تحقيق (در واقع ميدان الكترومغناطيس در خانه اين كودكان مورد اندازه‌گيري قرار نگرفته بود)، پژوهشگران اين مطالعه متقاعد نشدند كه ميزان بيش از اندازه ابتلا به لوكمي ناشي از خطوط برق فشار قوي مي‌باشد.
پيچدگي‌هاي مساله خطرناك بودن يا نبودن:
اثبات خطرناك بودن يا بي‌خطري خطوط برق فشار قوي براي پژوهشگران كار بسيار دشواري است. مهم‌ترين مشكل يافتن تاثير اين خطوط روي سرطان يا سقط جنين است، زيرا ممكن است عوامل ديگري جدا از ميدان الكترومغناطيس بر آن موثر باشند. علاوه بر آن بيماري‌هاي مختلف ديگري نيز به خطوط فشار قوي نسبت داده مي‌شوند، حال آن‌كه ممكن است اشعه دريافتي منشأ ديگري غير از خطوط برق فشار قوي داشته باشد. علاوه بر همه اينها اندازه‌گيري مقادير اندك اشعه براي پژوهشگران دشوار است. در مطالعه‌اي نشان داده شده است كه ميزان اشعه توليد شده توسط خطوط برق فشار قوي در ساعات مختلف روز متفاوت است. بنابراين براي ارزيابي ميزان مواجهه اندازه‌گيري فاصله از خطوط برق به‌تنهايي كفايت نمي‌كند. اين مساله همانند احتمال زيان داشتن امواج تلفن‌هاي همراه پيچيده است و اما واگرهاي بسياري بر سر راه است.
با توجه به مطالعات انجام شده تاكنون به نظر مي‌رسد احتمال مضر بودن خطوط برق فشار قوي براي سلامتي انسانها بسيار اندك و نزديك به صفر است. بيشتر كساني كه تاثير خطوط برق فشار قوي بر سلامت انسان را مورد مطالعه قرار داده‌اند بر سر پاسخ به اين سوال مانده‌اند كه اگر تاثير ميدان الكترومغناطيسي ناشي از خطوط برق فشار قوي آنقدر اندك است كه حتي ما نمي‌توانيم از حضور آن مطمئن باشيم، بهتر نيست آن را ناديده بگيريم؟ در هر صورت پاسخ به اين سوال و سوالاتي از اين قبيل بسيار دشوار است و بهتر است تا روشن شدن اين مساله با پژوهش‌هاي بيشتر منتظر بمانيم تا بتوانيم با اطمينان بيشتري سخن بگوييم.
پاسخ نهايي به يك سوال پيچيده:
همه روزه ما با عوامل خارجي مختلفي روبه‌رو مي‌شويم. بعضي از آنها خطرناك هستند، بعضي مفيدند و بعضي ديگر هيچ تاثيري بر ما نمي‌گذارند. اين‌كه تصميم بگيريم كه از كداميك از اين عوامل دوري كنيم كار ساده‌اي نيست، بخصوص با وجود منابع مختلف اطلاعاتي كه در اختيار داريم و همچنين توصيه‌هاي متفاوت اطرافيان. با اين وجود به نظر مي‌رسد هيچ وقت نتوان با اطمينان كامل گفت كه خطوط برق فشار قوي يا ديگر تشعشعات معمول بي‌خطرند، اما ممكن است باعث آرامش خاطر شود اگر بدانيم محققان مختلفي در حال كار روي اين موضوع هستند و بعضي از مطالعات (و نه همه آنها) نشان داده‌اند كه اين خطوط اثر قابل ملاحظه‌اي روي سلامت ما ندارند.
استفاده از میدانهای مغناطیسی در انتقال دارو به بدن:
سلامت نیوز : محققان موسسه پلی تکنیک کانادا اعلام کردند با استفاده از نوع جدیدی از باکتریهای شناگر مغناطیسی می توان ذرات دارویی را به سلولهای بدن انسان منتقل کرده و تأثیر درمانهای دارویی را با این شیوه افزایش داد.
محققان کانادایی موفق شدند باکتریهای جدیدی را با خاصیت مغناطیسی به داخل جریان خونی موشها وارد کنند، این موفقیت می تواند دانشمندان را یک قدم به دستیابی به سیستم های ناقل دارو و استفاده از آنها در جریان خون انسان نزدیکتر کند.
ماشینهای میکروسکوپی به دلیل تاثیر بالا و آسیبهای جانبی ناچیز به شدت توجه پزشکان و محققان را به خود جلب کرده اند اما اکنون دانشمندان کانادایی با ایجاد این ماشینهای میکروسکوپی از مولکولهای زنده به موفقیت بزرگتری دست یافته اند، زیرا این ماشینها قادر به تولید انرژی حرکتی خود خواهند بود.
سیستمهای حرکتی یا شناگر هنگامی که در ابعاد کوچک تولید می شوند توانایی حرکتی خود را از دست می دهند زیرا فشار موجود در جریانهای خونی فشار فشار زیادی را به این سیستمها وارد کرده و توانایی حرکت را از آنها سلب می کنند.
محققان موسسه پلی تکنیک کانادا معتقدند این ناتوانی در سیستمهای حرکتی را می توان با استفاده از باکتریهایی که با داشتن توانایی شنا کردن تکامل یافته اند جبران کرد.
این باکتری mc-1 نام داشته و قادر است با سرعتی 10 برابر گونه های دیگر شنا کند. همچنین این باکتری با استفاده از مژکهای چرخشی در عرض 1 ثانیه 20 میکرومتر را طی کند به همین دلیل در صورتی که بتوان مواد دارویی را با mc-1 همراه کرد می توان به تاثیر داروها بر روی نسوج بیمار بدن انسان افزود.
جدا از سرعت بالا، این باکتری از خصوصیت منحصر به فرد دیگری برخوردار است که استفاده از آن را به منظور انتقال دارو موثر تر خواهد کرد. این باکتری از زنجیره هایی از نانو ذرات مغناطیسی تشکیل شده است که به باکتری اجازه می دهد در میان میدان مغناطیسی شنا کند.
در این صورت با استفاده از میدان مغناطیسی کنترل شده می توان هدایت mc-1 را به دست گرفته و آن را به سوی هر هدفی راهنمایی کرد.
آزمایشها نشان می دهند که این باکتریها برای موجودات زنده خطرناک نخواهند بود به منظور اثبات این حقیقت دانشمندان بالغ بر 50 میکرولیتر از محلولی را که از 50 میلیون mc-1 تشکیل شده بود به جریان خونی موش آزمایشگاهی تزریق کرده و هیچ اثر منفی مشاهده نکردند.
در آزمایشهای بعدی دانشمندان قصد دارند با استفاده از میدان مغناطیسی که تحت کنترل رایانه خواهد بود، هدایت باکتریها را در بدن موشها به عهده بگیرند.
بر اساس گزارش نیوساینتیست، باکتری mc-1 به صورت طبیعی پس از گذشتن 40 دقیقه در جریان خون از بین خواهد رفت و بقایای آنها نیز به تدریج توسط سیستم ایمنی بدن از بدن زدوده خواهد شد به همین دلیل دانشمندان معتقدند این کشف قبل از استفاده در درمان بیماریهای انسانی نیازمند مطالعات بیشتر خواهد بود
مگنتو تراپی (مگنت تراپی ) یا مغناطیس درمانی چیست؟
همانطور که میدانیم زمین دارای میدان مغناطیس مخصوص بخود است و همچنین جریان خون در بدن
انسانها میدان مغناطیسی ایجاد میکند.وقتی بدن در معرض میدان مغناطیسی قرار میگیرد,بر یونها نیروی
الکترو مغناطیسی وارد شده,باعث جهت گیری آنها بر اساس میدان میشود,با حضور یونها در ناحیه ای که
میدان مغناطیسی حضور دارد؛تبادل یونی سلولها توسط ریتم پالسی میدان تحت تاثیر قرار میگیرد و
بنابراین سلولهای آسیب دیده از نظر الکتریکی به حالت نرمال نزدیک میشوند,دقیقا مثل اینکه شما یک
ماده فرو مغناطیس سخت را در یک میدان مغناطیسی قرار دهید, زونهای مغناطیسی این ماده را با میدان
اصلی همجهت می شوند و حتی پس از برداشتن میدان مغناطیسی این مواد باز تا حدودی خاصیت
مغناطیسی را در خود حفظ میکنند.
ویژگی های مگنتوتراپی؟
1-تقویت تبادل یونی سلول
2-افزایش جریان خون
3- ایجادمویرگهای خونی جدید
4- افزایش مصرف اکسیژن در سلولها
5- افزایش 200درصدی میزان اکسیژن خون
6- تحریک پاره ای از سلولها مثل Osteoblastها
موارد درمانی؟
1- ارتوپدی و ترماتولوژی: پوکی استخوان ؛ شکستگیها ؛ التهاب و کشیدن تاندونها
2- روماتولوژی و مفاصل: آرتروز؛ بیماری مختلف مفاصل
3- بیماری قلبی عروقی: دیابت ؛ فشار خون بالا ؛ بیماریهای مربوط به گردش خون
4- درماتولوژی: زخم بستر
وآخرین کاربرد که در واقع میتوان گفت در ایران بیشترین کاربرد را دارد درمان بیماریهای
عصبی ست مثل سردردهای میگرنی؛حملات صرع؛دردهای سیاتیکی وحتی بیماریهای
Neurodegenerative مثل MS
البته در بازدیدی که از یکی از مراکز درمانی شیراز داشتم تاثیری که این دستگاه بر درمان کم خوابی و
پریشانی روحی بویژه در زنان میانسال داشته است مورد تاکید قرار گرفت
چگونه کار میکند؟
این دستگاه با تولید و انتشار امواج مغناطیسی با اشکال و شدتهای مختلف که تماما قابل برنامه ریزی
است و حتی توسط شرکت سازنده حدود 50 برنامه بصورت پیش فرض در حافطه دستگاه تعبیه شده
است؛ در درمان بیماریهای مختلف میتواند پزشک یا فیزیوتراپیست را همیاری کند. این امواج بصورت
دوایر سولنوئیدی یا کافهای مخصوص به بصورت پالس به بیمار منتقل میشوند در واقع تعداد پالس و
چگونگی این امواج در درمان بیماریهای مختلف متفاوت است.
شامل چه قسمتهای میشود؟
1- base دستگاه که بصورت side bedدر تصویر مشخص است:دارای صفحه نمایش دیجیتالی تک
رنگ جهت برنامه ریزی و یا استفاده از برنامه های ذخیره شده است
2- Bedیا تخت دستگاه: شامل تخت و دوایر سولنوئیدی است که بوسیله ریل آلومینیمی که در زیر تخت
تعبیه شده طول تخت را پیموده و بسته به برنامه وارد شده بیمار را تحت میدان مغناطیسی مناسب قرار
میدهد. تختها میتوانند دارای یک ؛ دو و حتی سه دایره سولنوئیدی بصورت همزمان باشند
موارد اشکال ؟
با توجه به جدید بودن بکار گیری این دستگاه در ایران و داشتن گارانتی 5ساله که نشان از اعتماد تولید
کنندگان به دستگاه است(هنوز 5سال از ورود این دستگاه به ایران نگذشته)مورد خاصی
مشاهده نشده بجز
اینکه در بعضی موارد ریل تعبیه شده در زیر تخت دچار مشکل شده و حرکت دایره سولنوئیدی را با مشکل
مواجه میسازد..
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی MRIچیست؟
ام.آر.آی یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی تکنیک نسبتا جدیدی است که از آغاز دهه 1980 مورد استفاده قرار گرفته است.در اسکن های ام. آر.آی از امواج مغناطیسی و رادیویی یا هرگونه پرتو غیراشعه ایکس استفاده می شود و لذا فرد در معرض اشکال زیانبار پرتو قرار نمی گیرد.
نحوه کار اسکنر ام.آر.ای:
در این روش بیمار در داخل یک آهن ربای لوله ای شکل بزرگی قرار می گیرد سپس امواج رادیویی 10 هزار تا 30 هزار برابر قوی تر از میدان مغناطیسی زمین به بدن او ارسال می شود.این امواج اتم های بدن را تحت تاثیر قرار می دهد به طوری که هسته اتم ها در موقعیت متفاوتی قرار می گیرند.با بازگشت به حالت اول ; هسته اتم ها امواج رادیویی خود را ساطع می کنند.اسکنر این سیگنال ها را دریافت کرده و یک کامپیوتر آنها را به صورت یک عکس درمی آورد. مبنای این تصاویر محل و قدرت سیگنال های ورودی است.بدن ما عمدتا شامل آب است و آب حاوی اتم های هیدروژن است.به همین دلیل هسته اتم هیدروژن اغلب برای ایجاد یک اسکن ام.آر.آی به طریقی که شرح داده شد به کار می رود.
اسکن ام.آر.آی چه چیزی را نشان می دهد؟
با استفاده از اسکنر ام.آر.آی امکان عکس گرفتن از تقریبا همه بافتهای بدن وجود دارد.بافتی که کمترین اتم های هیدروژن را دارد (مثل استخوان ها) در تصویر تیره می شود ، در حالی که بافت های دارای اتم های هیدروژن زیاد (مانند بافت چربی) روشنتر دیده می شود.با تغییر زمان پالس های امواج رادیویی این امکان کسب اطلاعاتی درباره بافت های مختلف موجود وجود دارد.
همچنین یک اسکن ام.آر.آی قادر است تصاویر واضحی را از بخش هایی از بدن که به وسیله بافت استخوانی احاطه شده اند فراهم سازد بنابراین تکنیک فوق برای بررسی مغز و طناب نخاعی نیز مفید است.به دلیل آن که اسکن ام.آر.آی تصاویر بسیار مشروح و مفصلی را ارائه می دهد ، بهترین تکنیک برای یافتن تومورها (اعم از خوش خیم و بدخیم) در مغز می باشد.در صورت وجود تومور از اسکن برای تشخیص گسترش احتمالی آن به بافت های اطراف مغز استفاده می شود.این تکنیک به ما امکان می دهد جزییات دیگر در مغز را نیز بررسی کنیم.برای مثال مشاهده رشته های بافت غیرنرمال که در صورت ابتلا به ام.اس روی می دهد را ممکن می سازد و نیز تغییرات رخ داده در هنگام خونریزی مغزی را نشان می دهد. همچنین تشخیص این که آیا بافت مغز پس از سکته مغزی دچار کمبود اکسیژن شده است را میسر می سازد. اسکن ام.آر.آی قادر به نشان دادن قلب و عروق خونی بزرگ در بافت اطراف آن است لذا تشخیص نواقص مادرزادی قلب و تغییرات در ضخامت عضلات اطراف آن پس از یک حمله قلبی را ممکن می سازد.تفاوت ام.آر.آی و سی تی اسکن در این است که با ام.آر.آی تصویربرداری از تقریبا هر زاویه ای امکان دارد ، در حالی که به طور افقی عکس می گیرد.هیچ اشعه یونیزان (اشعه ایکس) در ایجاد تصویر ام.آر.آی دخالت ندارد. اسکن های ام.آر.آی به طور کلی مفصل تر و مشروح تر هستند. تفاوت بین بافت نرمال و غیرنرمال در اسکن ام.آر.آی نسبت به سی تی اسکن واضح تر است.
آیا ام.آر.آی خطرناک است؟
تاکنون هیچ خطر یا اثرات جانبی برای تکنیک ام.آر.آی شناخته نشده است. این آزمایش دردناک نیست و اصلا احساس نمی شود. از آنجا که در آن از اشعه استفاده نمی شود بدون مشکل قابل تکرار است.تنها مورد ذکر شده صدمه احتمالی برای جنین در 12 هفته اول بارداری مادر است لذا در این مدت ام.آر.آی برای زنان باردار انجام نمی شود.تنها ناراحتی بیمار از این است که در یک محفظه سیلندری شکل قرار می گیرد و برای افرادی که دچار تنگناترسی (هراس از جاهای بسته و تنگ) هستند چندان خوشایند نیست.همچنین دستگاه ام.آر.آی معمولا صداهای نسبتا بلند و ناراحت کننده ای را ایجاد می کند.در ضمن از آنجا که بدن در میدان مغناطیسی قوی قرار می گیرد ، لازم است از همراه داشتن هرگونه جواهرات ، شیئ فلزی ، پوشیدن لباسهایی با تکمه های فلزی اجتناب شود بنابراین در صورتی که هرگونه شیء فلزی مانند بست های جراحی ، سمعک و غیره همراه بیمار است باید مسوول دستگاه را از آن آگاه سازد.
