تدبیر و دور اندیشی در زندگی دوراندیشی
شجاعت، جسارت و اقدام، نعمت دوران جوانی و سجیه جوانمردان است. جوان که سراسر انرژی و حرکت است و خالی از دلبستگیها و ملاحظات، اهل درنگ و مسامحه نیست و برای هراقدامی دلیری میکند و بیمهابا و گاه بیملاحظه گام در راه میگذارد و گاه شجاعت او موجب از دست رفتن دور اندیشی میشود. چنانکه حضرت علی(ع) فرمود:
«آفة الشجاع اضاعة الحزم»
قاطعانه تصمیم گرفتن و با عزمی استوار برسر تصمیم ماندن ارزشمند است؛ به شرط آنکه با دوراندیشی ، تدبیر و تأمل در عواقب امور همراه باشد. سرعت عمل و انعطاف پذیریجوانان، هرچند در اصل نعمتی بزرگ است، اگر با دوراندیشی و عاقبت نگری همراه نشود مخاطره آمیز است. بسیارند جوانانی که با آرزوهای بلند و امیدهای سرشار، تصمیماتی عافیت سوز و بدفرجام میگیرند، یا با پرداختن به مسائل نقد و روزمرّه و خوشیها و مطلوبهای زودگذر، سرمایه فردای خود را امروز خرج میکنند.
آنانکه سرد و گرم ایام را چشیدهاند، به زندگی دوراندیشانهتر مینگرند و به یمن تجارب گذشته، قدمهای استوارتری به سوی آینده برمیدارند. کسانی که تجربهشان بیشتر باشد دوراندیشتر خواهند بود.
حضرت علی(ع) فرمود: من یجرّب یزدد حزماً.
مــرد هنـرمنـد خـــرد پیـشه ر عمر دو بایست در این روزگار
تـا به یکـی تجـربه آرد به دست بـا دگــری تجـربه گیـرد به کـار
امّا اینکه نمیتوان دوبار زیست چه باید کرد؟ جوانی که خود کوله بارش از تجربه تهی است، چگونه میتواند دوراندیش باشد؟ بررسی عواقب هرکار و مشورت با اهل خرد، راه وصول به مقصود است. همه تمدن و پیشرفت نوع انسانی، محصول استفاده آیندگان از تجارب گذشتگان است. دریغ است که از تجارب گذشتگان بهره نگیریم و با کوله بار تهی پای در راه زندگی نهیم. باید با مشورت، خود را در عقول دیگران سهیم سازیم و از خزانهگرانقدر آراء و اندیشه دیگران، وام بگیریم، تا به نوبه خود آنرا به نسلهای آینده بازپرداخت کنیم.
صاحبان اندیشه ودانشمنداناند و افراد با تجربه و دوراندیش بهترین کسانی هستند که میتوان با آنها مشورت کرد، چه زیباست برای جوانان که قوّت و جسارت جوانی را با دوراندیشی و حکمت بیامیزند؛ تا با گامهای استوار به سوی مقصدی روشن حرکت کنند.