B a R a N
مدير ارشد تالار
بانی فیلم آنلاین: مستندساز ایرانی‌تبار آلمانی در فیلم «اتوبوس صلح»، راه دشوار مصر را برای رسیدن به دموکراسی به تصویر می‌کشد. کارگردان برای تهیه این فیلم ۹ ماه تمام گروهی از مروجان دموکراسی را همراهی کرده است.
به گزارش سایت دویچه وله،فیلم مستند «اتوبوس صلح»که سال ۲۰۱۱ ساخته شده، داستان تلاش‌های خستگی‌ناپذیر یک شهروند آلمانی مصری‌تبار ۳۹ ساله به نام اشرف شقفی را به نمایش می‌گذارد. او پس از سرنگونی حسنی مبارک در مصر، با یک اتوبوس مجهز به شهرهای مختلف این کشور سفر می‌کند، تا مردم را در مورد اصول و موازین دموکراسی آگاه سازد. هدف این بازرگان موفق که در آلمان زندگی می‌کند، از به راه‌انداختن این کارزار روشنگرانه، تشویق مردم به شرکت در تصمیم‌گیری‌های سیاسی است، آن‌هم از راه‌های دموکراتیک، مانند بحث و گفتوگو و رای‌گیری و...
فاطمه عبداللهیان، در باره انگیزه همکاری خود با اشرف شقفی می‌گوید: من و اشرف دوستان قدیمی هستیم و نقاط مشترک زیادی با هم داریم: ما هر دو در آلمان به‌دنیا آمده‌ایم و در رفاه زندگی کرده‌ایم. خانواده‌های ما هر دو از طبقه متوسط با تحصیلات بالا هستند. ما در سال‌های گذشته بارها در مورد این که چگونه می‌‌توانیم دین خود را به خانواده و کشورمان ادا کنیم، بحث کردیم. چون، با وجود این که ما با این فرهنگ‌ها به‌کلی بیگانه‌‌ایم، در جستجوی ریشه‌های خود بودیم. فیلم «اتوبوس صلح»دومین مستند فاطمه عبداللهیان که با واکنش مثبت برخی از منتقدان فیلم روبرو شده، حاصل این جستجو است. اینکه تهیه فیلم، به سادگی صورت نگرفته، جا به‌جا در صحنه‌های آن نمایان است. بحث داغ میان دو مرد مصری که در اتوبوس در باره مفهوم اسلام لیبرال گفتوگو می‌کنند، یکی از این صحنه‌هاست. به گفته فاطمه عبداللهیان، برخی از کسانی که به اتوبوس دعوت می‌شدند، در باره هدف و منابع مالی تامین پروژه می‌پرسیدند که نشانه بیگانه‌ستیزی گسترده در مصر، به‌ویژه پس از انقلاب است.
این مستندساز در این باره می‌گوید: کار فیلمبرداری از بحث‌ها در اتوبوس، بسیار دشوار بود. در جریان کار، مجبور شدیم کار خانم فیلمبردار آلمانی تیم را به یک فیلمبردار مرد مصری واگذار کنیم. بعضی وقت‌ها از ادامه کار ما هم جلوگیری می‌شد. برخی که سوار اتوبوس می‌شدند، می‌گفتند ما آمریکایی هستیم. فاطمه عبداللهیان، این برخوردهای غیردوستانه را ناشی از رشد عدم‌اطمینان عمیقی می‌داند، که در جامعه مصر نسبت به خارجی‌ها وجود دارد.
به نظر برخی از منقدان فیلم که مستند «اتوبوس صلح»را به‌طورکلی خوب»ارزیابی کرده‌‌اند، گفته‌ها و دیدگاه‌های کسانی که مورد مصاحبه قرار گرفته‌اند، با تفسیر یا اطلاعات پیش‌زمینه‌ای یا نظرات مخالف تکمیل نمی‌شود و این امر بر دریافت هدف فیلم، تاثیر می‌گذارد.عبداللهیان در این باره می‌گوید: به نظر من فیلم مستند، شکلی از روزنامه‌نگاری نیست و تنها می‌تواند حساسیت برانگیزد. چون روزنامه‌نگاری فقط به فاکت‌ها تکیه می‌کند. اگر من بتوانم در فیلمم فضایی ایجاد کنم که تجربه‌هایم در آن قابل لمس بشود، یعنی فضایی ایجاد کنم که تماشاچی متاثر شود، آن‌وقت خود او اطلاعات مربوط به فیلم را تهیه می‌کند.
او همچنین اضافه می‌کند: من هرگز فیلمی نخواهم ساخت که در آن خودم را به عنوان کارشناس مسئله جا بزنم. نخستین مستند فاطمه عبداللهیان که در رشته‌های علوم سیاسی و روابط بین‌الملل تحصیل كرده، «ضربه پا در ایران» نام دارد و در آن زندگی روزمره و تمرین‌های سارا خوش‌جمال فکری، ملی‌پوش تیم تكواندوی زنان ایران را در فاصله زمانی ۹ ماه پیش از آغاز مسابقات المپیك سال ۲۰۰۸ پكن، مراسم انجام آن و بازگشت او را به ایران فیلمبرداری شده است. در این فیلم، علاوه بر درگیری‌های روزانه این تکواندوکار برای تمرین و ورزش، چندین بار هم صحنه‌های برگزاری نماز این زن ملی پوش در محل اردو و اتاق شخصی او و همچنین صحنه‌هایی از ورزش صبحگاهی زنان محجبه در اماكن مختلف به نمایش در می‌آید.
«ضربه پا در ایران» که سال ۲۰۰۹ جوایز بین‌المللی بسیاری را از آن خود کرد، بارها از شبكه تلویزیونی WDR آلمان نیز پخش شده است.
به گزارش سایت دویچه وله،فیلم مستند «اتوبوس صلح»که سال ۲۰۱۱ ساخته شده، داستان تلاش‌های خستگی‌ناپذیر یک شهروند آلمانی مصری‌تبار ۳۹ ساله به نام اشرف شقفی را به نمایش می‌گذارد. او پس از سرنگونی حسنی مبارک در مصر، با یک اتوبوس مجهز به شهرهای مختلف این کشور سفر می‌کند، تا مردم را در مورد اصول و موازین دموکراسی آگاه سازد. هدف این بازرگان موفق که در آلمان زندگی می‌کند، از به راه‌انداختن این کارزار روشنگرانه، تشویق مردم به شرکت در تصمیم‌گیری‌های سیاسی است، آن‌هم از راه‌های دموکراتیک، مانند بحث و گفتوگو و رای‌گیری و...
فاطمه عبداللهیان، در باره انگیزه همکاری خود با اشرف شقفی می‌گوید: من و اشرف دوستان قدیمی هستیم و نقاط مشترک زیادی با هم داریم: ما هر دو در آلمان به‌دنیا آمده‌ایم و در رفاه زندگی کرده‌ایم. خانواده‌های ما هر دو از طبقه متوسط با تحصیلات بالا هستند. ما در سال‌های گذشته بارها در مورد این که چگونه می‌‌توانیم دین خود را به خانواده و کشورمان ادا کنیم، بحث کردیم. چون، با وجود این که ما با این فرهنگ‌ها به‌کلی بیگانه‌‌ایم، در جستجوی ریشه‌های خود بودیم. فیلم «اتوبوس صلح»دومین مستند فاطمه عبداللهیان که با واکنش مثبت برخی از منتقدان فیلم روبرو شده، حاصل این جستجو است. اینکه تهیه فیلم، به سادگی صورت نگرفته، جا به‌جا در صحنه‌های آن نمایان است. بحث داغ میان دو مرد مصری که در اتوبوس در باره مفهوم اسلام لیبرال گفتوگو می‌کنند، یکی از این صحنه‌هاست. به گفته فاطمه عبداللهیان، برخی از کسانی که به اتوبوس دعوت می‌شدند، در باره هدف و منابع مالی تامین پروژه می‌پرسیدند که نشانه بیگانه‌ستیزی گسترده در مصر، به‌ویژه پس از انقلاب است.
این مستندساز در این باره می‌گوید: کار فیلمبرداری از بحث‌ها در اتوبوس، بسیار دشوار بود. در جریان کار، مجبور شدیم کار خانم فیلمبردار آلمانی تیم را به یک فیلمبردار مرد مصری واگذار کنیم. بعضی وقت‌ها از ادامه کار ما هم جلوگیری می‌شد. برخی که سوار اتوبوس می‌شدند، می‌گفتند ما آمریکایی هستیم. فاطمه عبداللهیان، این برخوردهای غیردوستانه را ناشی از رشد عدم‌اطمینان عمیقی می‌داند، که در جامعه مصر نسبت به خارجی‌ها وجود دارد.
به نظر برخی از منقدان فیلم که مستند «اتوبوس صلح»را به‌طورکلی خوب»ارزیابی کرده‌‌اند، گفته‌ها و دیدگاه‌های کسانی که مورد مصاحبه قرار گرفته‌اند، با تفسیر یا اطلاعات پیش‌زمینه‌ای یا نظرات مخالف تکمیل نمی‌شود و این امر بر دریافت هدف فیلم، تاثیر می‌گذارد.عبداللهیان در این باره می‌گوید: به نظر من فیلم مستند، شکلی از روزنامه‌نگاری نیست و تنها می‌تواند حساسیت برانگیزد. چون روزنامه‌نگاری فقط به فاکت‌ها تکیه می‌کند. اگر من بتوانم در فیلمم فضایی ایجاد کنم که تجربه‌هایم در آن قابل لمس بشود، یعنی فضایی ایجاد کنم که تماشاچی متاثر شود، آن‌وقت خود او اطلاعات مربوط به فیلم را تهیه می‌کند.
او همچنین اضافه می‌کند: من هرگز فیلمی نخواهم ساخت که در آن خودم را به عنوان کارشناس مسئله جا بزنم. نخستین مستند فاطمه عبداللهیان که در رشته‌های علوم سیاسی و روابط بین‌الملل تحصیل كرده، «ضربه پا در ایران» نام دارد و در آن زندگی روزمره و تمرین‌های سارا خوش‌جمال فکری، ملی‌پوش تیم تكواندوی زنان ایران را در فاصله زمانی ۹ ماه پیش از آغاز مسابقات المپیك سال ۲۰۰۸ پكن، مراسم انجام آن و بازگشت او را به ایران فیلمبرداری شده است. در این فیلم، علاوه بر درگیری‌های روزانه این تکواندوکار برای تمرین و ورزش، چندین بار هم صحنه‌های برگزاری نماز این زن ملی پوش در محل اردو و اتاق شخصی او و همچنین صحنه‌هایی از ورزش صبحگاهی زنان محجبه در اماكن مختلف به نمایش در می‌آید.
«ضربه پا در ایران» که سال ۲۰۰۹ جوایز بین‌المللی بسیاری را از آن خود کرد، بارها از شبكه تلویزیونی WDR آلمان نیز پخش شده است.