می‌گویند سرطان سینه یکی از شایع‌ترین سرطان‌هاست و خانم‌های زیادی را درگیر می‌کند. همین موضوع باعث می‌شود خیلی‌ها نگران شوند و بترسند در حالی که با روش‌های غربالگری و تشخیص بموقع می‌توان با این بیماری هم مقابله کرد.
جام جم سرا: البته بعضی‌ها حتی از شنیدن اسم سرطان می‌ترسند و برای همین به فکر تشخیص بموقع نیستند یا شاید به اشتباه تصور می‌کنند سرطان در هر صورت کشنده است؛ چه آن را زود تشخیص دهیم و چه کاری به کارش نداشته باشیم.
امروزه متخصصان نظر دیگری دارند و می‌گویند سرطان سینه در صورت تشخیص بموقع، براحتی قابل درمان است. بر همین اساس به خانم‌ها توصیه می‌کنند معاینات دوره‌ای را انجام دهند و در صورت روبه‌رو شدن با هر گونه تغییری به پزشک مراجعه کنند.
گاهی هنگام معاینات دوره‌ای یا طی سونوگرافی و ماموگرافی، توده‌هایی در سینه خانم‌ها تشخیص داده می‌شود که ممکن است آنها را نگران و ناراحت کند، اما دکتر رویا تقی‌پور می‌گوید این توده‌ها می‌تواند خوش‌خیم یا بدخیم باشد و به محض تشخیص وجود توده نباید به بدخیم بودن آن فکر کرد، چون همه توده‌هایی که در سینه ایجاد می‌شود، بدخیم نخواهد بود.
این جراح و متخصص زنان و زایمان در گفت‌وگو با جام‌جم توضیح می‌دهد: خانم‌ها ممکن است در سال‌ها و دوره‌های مختلف زندگی‌شان با چنین توده‌های خوش‌خیمی روبه‌رو شوند که بیشتر به تغییرات هورمونی دوران عادت ماهانه‌شان بستگی پیدا می‌کند.
وی می‌افزاید: گاهی به علل مختلف، مجاری‌‌ای که ترشح دارد، بسته خواهد شد و در نتیجه ترشحات جمع می‌شود و به شکل کیست خود را نشان می‌دهد. بسیاری از این کیست‌ها هیچ درد و نشانه‌ای ندارد و ممکن است هنگام معاینه لمس شود. برخی دیگر از انواع آنها هم می‌تواند با درد همراه باشد یا ممکن است طی معاینه و براساس میزان ترشحاتی که در کیست جمع شده، فرد احساس کند کیست نسبت به ماه قبل بزرگ‌تر شده که همه این موارد هم موجب نگرانی می‌شود، اما با اقدامات موثر و مناسب می‌توان احتمال بروز هرگونه مشکلی را در این زمینه کاهش داد.
چه باید کرد
بعضی وقت‌ها احساس ترس و نگرانی باعث می‌شود خانم‌ها معاینات دوره‌ای را کنار بگذارند تا به خیال خودشان با آرامش بیشتری زندگی کنند، اما این کار نه تنها باعث آرام‌تر شدن فرد نمی‌شود بلکه حتی ممکن است خطرات جدی‌تری به دنبال داشته باشد.
بر همین اساس دکتر تقی‌پور به خانم‌ها توصیه می‌کند هر ماه خودشان، سینه‌ها را به طور دقیق معاینه کنند و البته می‌گوید بهترین زمان انجام این معاینه، در دوره عادت ماهانه است.
این متخصص زنان و زایمان تاکید می‌کند: در صورتی که طی معاینات، تودهای غیرعادی لمس شود، باید برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید ولی اگر هیچ مورد غیرطبیعی‌ای وجود نداشت، کافی است سالی یکبار توسط پزشک نیز این معاینات را انجام دهید.
وی با تاکید بر این که حتی اگر هیچ مشکلی وجود نداشته باشد باز هم خانم‌ها باید سالی یک بار از سوی پزشک معاینه شوند، ادامه می‌دهد: چنین معاینه‌ای درباره کسانی است که مشکلی میان بستگان درجه اول‌شان وجود نداشته باشد، اما افرادی که یکی از بستگان درجه اول‌شان در سنین قبل از یائسگی دچار سرطان پستان شده، باید پنج سال زودتر از زمانی که آن توده تشخیص داده شده، بررسی دقیقتر را شروع کنند. به عبارت دیگر، در این افراد بررسی باید زودتر انجام شود.
جام جم سرا: البته بعضی‌ها حتی از شنیدن اسم سرطان می‌ترسند و برای همین به فکر تشخیص بموقع نیستند یا شاید به اشتباه تصور می‌کنند سرطان در هر صورت کشنده است؛ چه آن را زود تشخیص دهیم و چه کاری به کارش نداشته باشیم.
امروزه متخصصان نظر دیگری دارند و می‌گویند سرطان سینه در صورت تشخیص بموقع، براحتی قابل درمان است. بر همین اساس به خانم‌ها توصیه می‌کنند معاینات دوره‌ای را انجام دهند و در صورت روبه‌رو شدن با هر گونه تغییری به پزشک مراجعه کنند.
گاهی هنگام معاینات دوره‌ای یا طی سونوگرافی و ماموگرافی، توده‌هایی در سینه خانم‌ها تشخیص داده می‌شود که ممکن است آنها را نگران و ناراحت کند، اما دکتر رویا تقی‌پور می‌گوید این توده‌ها می‌تواند خوش‌خیم یا بدخیم باشد و به محض تشخیص وجود توده نباید به بدخیم بودن آن فکر کرد، چون همه توده‌هایی که در سینه ایجاد می‌شود، بدخیم نخواهد بود.
این جراح و متخصص زنان و زایمان در گفت‌وگو با جام‌جم توضیح می‌دهد: خانم‌ها ممکن است در سال‌ها و دوره‌های مختلف زندگی‌شان با چنین توده‌های خوش‌خیمی روبه‌رو شوند که بیشتر به تغییرات هورمونی دوران عادت ماهانه‌شان بستگی پیدا می‌کند.
وی می‌افزاید: گاهی به علل مختلف، مجاری‌‌ای که ترشح دارد، بسته خواهد شد و در نتیجه ترشحات جمع می‌شود و به شکل کیست خود را نشان می‌دهد. بسیاری از این کیست‌ها هیچ درد و نشانه‌ای ندارد و ممکن است هنگام معاینه لمس شود. برخی دیگر از انواع آنها هم می‌تواند با درد همراه باشد یا ممکن است طی معاینه و براساس میزان ترشحاتی که در کیست جمع شده، فرد احساس کند کیست نسبت به ماه قبل بزرگ‌تر شده که همه این موارد هم موجب نگرانی می‌شود، اما با اقدامات موثر و مناسب می‌توان احتمال بروز هرگونه مشکلی را در این زمینه کاهش داد.
چه باید کرد
بعضی وقت‌ها احساس ترس و نگرانی باعث می‌شود خانم‌ها معاینات دوره‌ای را کنار بگذارند تا به خیال خودشان با آرامش بیشتری زندگی کنند، اما این کار نه تنها باعث آرام‌تر شدن فرد نمی‌شود بلکه حتی ممکن است خطرات جدی‌تری به دنبال داشته باشد.
بر همین اساس دکتر تقی‌پور به خانم‌ها توصیه می‌کند هر ماه خودشان، سینه‌ها را به طور دقیق معاینه کنند و البته می‌گوید بهترین زمان انجام این معاینه، در دوره عادت ماهانه است.
این متخصص زنان و زایمان تاکید می‌کند: در صورتی که طی معاینات، تودهای غیرعادی لمس شود، باید برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید ولی اگر هیچ مورد غیرطبیعی‌ای وجود نداشت، کافی است سالی یکبار توسط پزشک نیز این معاینات را انجام دهید.
وی با تاکید بر این که حتی اگر هیچ مشکلی وجود نداشته باشد باز هم خانم‌ها باید سالی یک بار از سوی پزشک معاینه شوند، ادامه می‌دهد: چنین معاینه‌ای درباره کسانی است که مشکلی میان بستگان درجه اول‌شان وجود نداشته باشد، اما افرادی که یکی از بستگان درجه اول‌شان در سنین قبل از یائسگی دچار سرطان پستان شده، باید پنج سال زودتر از زمانی که آن توده تشخیص داده شده، بررسی دقیقتر را شروع کنند. به عبارت دیگر، در این افراد بررسی باید زودتر انجام شود.
افزایش اندازه توده‌ها
دکتر تقی‌پور در این باره توضیح می‌دهد: در صورتی که خانم‌ها تودهای در سینه‌شان پیدا کنند، حتما باید به پزشک مراجعه کرده، براساس نظر او اقدامات تشخیصی و پیگیری‌های لازم را انجام دهند. در این شرایط براساس سن و سال فرد درباره تشخیص توده، تصمیم‌گیری می‌شود به طوری که برای خانم‌هایی که سن‌شان بالاتر از 40 سال است، توصیه می‌شود سونوگرافی و ماموگرافی با هم انجام شود و در سنین کمتر از 40 سال، فقط سونوگرافی توصیه می‌شود.
این پزشک متخصص می‌افزاید: براساس نتایج سونوگرافی اگر توده کیستیک باشد، فرد باید سه ماه بعد هم سونوگرافی را تکرار کند و در صورتی که مشخص شود توده پایدار بوده و اندازه‌اش در حال افزایش است، حتما باید آسپیره شود که این روش هم تشخیصی است و هم درمانی؛ به این معنی که مایع کیست با بی‌حسی موضعی و تحت راهنمایی سونوگرافی با سوزن خارج می‌شود.
کدام توده‌ها به جراحی نیاز دارد
قرار نیست هر تودهای که در سینه لمس می‌شود، به جراحی نیاز پیدا کند. بعضی انواع توده‌های پستانی را باید با جراحی خارج کرد و برخی دیگر چنین شرایطی ندارد. دکتر تقی‌پور درباره توده‌هایی که به جراحی نیاز پیدا می‌کند و باید از بدن فرد خارج شود، چنین می‌گوید: اگر مایع کیستی را بکشیم ولی کیست دوباره عود کند و مجدد تشکیل شود، توصیه می‌کنیم فرد جراحی شود و کیست و جداره کیست به طور کامل از بدن او خارج شود. در صورتی که حین «آسپیراسیون» و زمانی که می‌خواهیم با سوزن مایع کیست را خارج کنیم، هیچ مایعی خارج نشود و توده جامد باشد هم به گفته این متخصص زنان و زایمان باید آن را برداریم.
کیست‌ها زمینه‌ساز سرطان می‌شود یا نه؟
به محض اینکه وجود توده یا کیستی در سینه تائید شود، این سوال پیش می‌آید که آیا کیست‌ها و توده‌های پستان می‌تواند عاملی برای بروز سرطان باشد؟ این یکی از مهم‌ترین سوالاتی است که معمولا در ذهن خانم‌ها می‌چرخد و دکتر تقی‌پور در پاسخ آن می‌گوید: احتمال این که چنین کیست‌هایی زمینه‌ساز سرطان پستان شود، بسیار کم است و به همین دلیل توصیه می‌شود در صورت روبه‌رو شدن با چنین مواردی پیگیری‌های لازم را انجام دهید.
این متخصص زنان و زایمان می‌افزاید: وجود چنین توده‌ها و کیست‌هایی میان خانم‌ها شایع است و با توجه به این که اغلب بر اثر هورمون‌ها ایجاد می‌شود، در خانم‌هایی که در سنین باروری هستند، تخمدان‌هایشان فعال است و این هورمون‌ها را دارند، احتمال ایجاد‌شان زیاد خواهد بود.
وی با تاکید بر اهمیت معاینات دوره‌ای و تشخیص به توده‌های سینه، یادآور می‌شود: در صورتی که وجود توده‌های سینه بموقع تشخیص داده و اقدامات لازم انجام شود، میزان مرگ‌ومیر ناشی از سرطان و جراحی‌های وسیع و درمان‌های سخت و دشوار به حداقل می‌رسد. به همین دلیل توصیه می‌شود خانم‌ها معاینات دوره‌ای، انجام سونوگرافی و ماموگرافی و مراجعه به پزشک برای کنترل دقیقتر را در نظر داشته باشند.
دکتر تقی‌پور در این باره توضیح می‌دهد: در صورتی که خانم‌ها تودهای در سینه‌شان پیدا کنند، حتما باید به پزشک مراجعه کرده، براساس نظر او اقدامات تشخیصی و پیگیری‌های لازم را انجام دهند. در این شرایط براساس سن و سال فرد درباره تشخیص توده، تصمیم‌گیری می‌شود به طوری که برای خانم‌هایی که سن‌شان بالاتر از 40 سال است، توصیه می‌شود سونوگرافی و ماموگرافی با هم انجام شود و در سنین کمتر از 40 سال، فقط سونوگرافی توصیه می‌شود.
این پزشک متخصص می‌افزاید: براساس نتایج سونوگرافی اگر توده کیستیک باشد، فرد باید سه ماه بعد هم سونوگرافی را تکرار کند و در صورتی که مشخص شود توده پایدار بوده و اندازه‌اش در حال افزایش است، حتما باید آسپیره شود که این روش هم تشخیصی است و هم درمانی؛ به این معنی که مایع کیست با بی‌حسی موضعی و تحت راهنمایی سونوگرافی با سوزن خارج می‌شود.
کدام توده‌ها به جراحی نیاز دارد
قرار نیست هر تودهای که در سینه لمس می‌شود، به جراحی نیاز پیدا کند. بعضی انواع توده‌های پستانی را باید با جراحی خارج کرد و برخی دیگر چنین شرایطی ندارد. دکتر تقی‌پور درباره توده‌هایی که به جراحی نیاز پیدا می‌کند و باید از بدن فرد خارج شود، چنین می‌گوید: اگر مایع کیستی را بکشیم ولی کیست دوباره عود کند و مجدد تشکیل شود، توصیه می‌کنیم فرد جراحی شود و کیست و جداره کیست به طور کامل از بدن او خارج شود. در صورتی که حین «آسپیراسیون» و زمانی که می‌خواهیم با سوزن مایع کیست را خارج کنیم، هیچ مایعی خارج نشود و توده جامد باشد هم به گفته این متخصص زنان و زایمان باید آن را برداریم.
کیست‌ها زمینه‌ساز سرطان می‌شود یا نه؟
به محض اینکه وجود توده یا کیستی در سینه تائید شود، این سوال پیش می‌آید که آیا کیست‌ها و توده‌های پستان می‌تواند عاملی برای بروز سرطان باشد؟ این یکی از مهم‌ترین سوالاتی است که معمولا در ذهن خانم‌ها می‌چرخد و دکتر تقی‌پور در پاسخ آن می‌گوید: احتمال این که چنین کیست‌هایی زمینه‌ساز سرطان پستان شود، بسیار کم است و به همین دلیل توصیه می‌شود در صورت روبه‌رو شدن با چنین مواردی پیگیری‌های لازم را انجام دهید.
این متخصص زنان و زایمان می‌افزاید: وجود چنین توده‌ها و کیست‌هایی میان خانم‌ها شایع است و با توجه به این که اغلب بر اثر هورمون‌ها ایجاد می‌شود، در خانم‌هایی که در سنین باروری هستند، تخمدان‌هایشان فعال است و این هورمون‌ها را دارند، احتمال ایجاد‌شان زیاد خواهد بود.
وی با تاکید بر اهمیت معاینات دوره‌ای و تشخیص به توده‌های سینه، یادآور می‌شود: در صورتی که وجود توده‌های سینه بموقع تشخیص داده و اقدامات لازم انجام شود، میزان مرگ‌ومیر ناشی از سرطان و جراحی‌های وسیع و درمان‌های سخت و دشوار به حداقل می‌رسد. به همین دلیل توصیه می‌شود خانم‌ها معاینات دوره‌ای، انجام سونوگرافی و ماموگرافی و مراجعه به پزشک برای کنترل دقیقتر را در نظر داشته باشند.
نیلوفر اسعدی‌بیگی / گروه سلامت