اهم قابلیتها و پتانسیلها در بخش محیط طبیعی :
* رودخانه مهاباد (ورود به دریاچه ارومیه و تالابهای کانی برازان و گروس )
* رودخانه ( ورودی به سد مهاباد از ضلع غربی (
* رودخانه بیطاس ( ورودی به سد مهاباد از ضلع شرقی (
* رودخانه کانی سیب در بخش خلیفان ( سرشاخه سیمینهرود (
* تالاب بین المللی قوپی باباعلی
* تالاب کانی برازان ( پیشنهادی به شورای عالی محیط زیست برای ارتقاء سطح حفاظتی )
* تالاب گروس
* تالاب داشخانه
* تالاب قره قشلاق
* تالاب چنگیز گلی
* زیستگاههای کوهستانی ارتفاعات میدان - قلعه شاه - سپی سنگ - میدان استر - چکچو مالوک - آلمالو – صارم بگ و...
* زیستگاه پستاندارانی چون کل و بز - خرس قهوهای - گراز - گرگ - روباه - شغال - گورکن و ...
پرندگانی همچون کبک - کبک چیل - انواع بازشکاری و...
* زیستگاه جنگلی منطقه کاولان و کوران، محل زیست سنجاب جنگلی و پستانداران فوقالذکر
* زیستگاه پرنده حمایت شده میش مرغ در دو نقطه از شهرستان مهاباد (محل های تخمگذاری و جوجه آوری )
* مناطق تپه ماهوری آزاد و باجهوند و قلقله در شمال شرق مهاباد
* مناطق تپه ماهوری کانیسیب در بخش خلیفان (جنوب شهرستان مهاباد (
* درختان کهنسال روستای توت آغاج
* رویشگاه یک نوع خشخاش سیاه در ارتفاعات کوتر
* غارهای مهم :
- غار آبی سهولان مسیر جاده مهاباد - بوکان
- غار کانیرش مسیر جاده مهاباد - سردشت
- غار آهکی برده بور روستای دهبکر
- غار آبی رفته منطقه منگور
- غار دریاس مسیرجاده مهاباد - ارومیه
- غار قلعه شاه واقع در ارتفاعات قلعه شاه
- غار کارگی منطقه منگور
- غار شوران کهنهده
- غار برده گوران کانی شیخان
- غار اشکوتان روستای نیلان
- غار مام قوچاق در روستای آغبلاغ
* اثر طبیعی ملی غار سهولان
* دریاجه سد مخزنی مهاباد
* سد انحرافی یوسف کندی
* سد در حال ساخت سنجاق در شمال شرقی مهاباد
* رودخانه مهاباد (ورود به دریاچه ارومیه و تالابهای کانی برازان و گروس )
* رودخانه ( ورودی به سد مهاباد از ضلع غربی (
* رودخانه بیطاس ( ورودی به سد مهاباد از ضلع شرقی (
* رودخانه کانی سیب در بخش خلیفان ( سرشاخه سیمینهرود (
* تالاب بین المللی قوپی باباعلی
* تالاب کانی برازان ( پیشنهادی به شورای عالی محیط زیست برای ارتقاء سطح حفاظتی )
* تالاب گروس
* تالاب داشخانه
* تالاب قره قشلاق
* تالاب چنگیز گلی
* زیستگاههای کوهستانی ارتفاعات میدان - قلعه شاه - سپی سنگ - میدان استر - چکچو مالوک - آلمالو – صارم بگ و...
* زیستگاه پستاندارانی چون کل و بز - خرس قهوهای - گراز - گرگ - روباه - شغال - گورکن و ...
پرندگانی همچون کبک - کبک چیل - انواع بازشکاری و...
* زیستگاه جنگلی منطقه کاولان و کوران، محل زیست سنجاب جنگلی و پستانداران فوقالذکر
* زیستگاه پرنده حمایت شده میش مرغ در دو نقطه از شهرستان مهاباد (محل های تخمگذاری و جوجه آوری )
* مناطق تپه ماهوری آزاد و باجهوند و قلقله در شمال شرق مهاباد
* مناطق تپه ماهوری کانیسیب در بخش خلیفان (جنوب شهرستان مهاباد (
* درختان کهنسال روستای توت آغاج
* رویشگاه یک نوع خشخاش سیاه در ارتفاعات کوتر
* غارهای مهم :
- غار آبی سهولان مسیر جاده مهاباد - بوکان
- غار کانیرش مسیر جاده مهاباد - سردشت
- غار آهکی برده بور روستای دهبکر
- غار آبی رفته منطقه منگور
- غار دریاس مسیرجاده مهاباد - ارومیه
- غار قلعه شاه واقع در ارتفاعات قلعه شاه
- غار کارگی منطقه منگور
- غار شوران کهنهده
- غار برده گوران کانی شیخان
- غار اشکوتان روستای نیلان
- غار مام قوچاق در روستای آغبلاغ