اسلام به مسئله گذشت توجه خاص دارد و آن را از خصائل نیک انسانهای مومن می شمرد . سیره پیامبر اسلام (ص) و سایر معلمان بشریت نشان می دهد که آن بزرگواران با شیوه گذشت و مدارا ، بسیاری را به آئین متعالی اسلام جذب کردند و زمینه هدایت انسانهای گمراه را فراهم آوردند . آموزه های اخلاقی اسلام ، مدارا در اجتماع و محیط خانواده را توصیه می کند و همسران را به ایجاد فضایی آرام و به دور از تنش دعوت می کند . زن و یا شوهر با چشم پوشی از خطای همسر به نوعی شخصیت خویش را تکریم می کنند و رشد می دهند .
آقای دکتر شرفی کارشناس علوم رفتاری دراین خصوص چنین می گوید:
باید توجه داشت که عدم گذشت و بازگویی مکرر اشتباه دیگران زمینه را برای اشتباهات بعدی هموار می کند و خطاهایی بعد از خطای اول به وقوع می پیوندد . زیرا نپذیرفتن عذرخواهی ،فرد را از زندگی مایوس می کند . ساختن بنای استوار خانواده ، نیاز شدیدی به گذشت و بزرگ منشی دارد . طولانی شدن قهر و ناسازگاری زن و شوهر به مصلحت هیچ کدام نیست . این امر بازگشت پذیری آنها را به زندگی گرم و متعادل ، دشوار می کند . عدم گذشت ، درواقع بی اعتمادی را به همسر نشان می دهد . درنتیجه چگونه انتظار دارید که خطای شما روزی توسط همسرتان بخشیده شود و مورد عفو قرار گیرید ؟
گاهی ما انسانها در مقایسه با دیگران ، جنبه های مثبت خویش را بیش از آنچه واقعیت دارد ، در نظر می گیریم و عیوب خود را کمتر از آنچه که هست ، می بینیم . در نتیجه به جنبه های مثبت دیگران کمتر توجه می کنیم . این مسئله روابط اجتماعی و بخصوص روابط خانوادگی ما را مخدوش می کند .
روان شناسان درخصوص آثار و فواید گذشت و مدارا در خانواده چنین می گویند : با چشم پوشی از خطای همسر ، فرصتی فراهم می شود که وی به بهبود رفتار خود اقدام کند . زمانی که ضربات ویرانگر انتقاد و نکوهش بر وی فرود آید ، هرگونه اراده و جرأت جبران کاهش می یابد . چشم پوشی از خطای کم اهمیت همسر ، زمینه را برای تفاهم در خانواده فراهم می کند . اما نکته ای مهم در اینجا مطرح است و آن اینکه حد و مرز گذشت تا کجاست ؟ گاهی مدارا و گذشت می تواند با آسیبهایی همراه باشد .
آقای علی حسین زاده کارشناس مسائل تربیتی می گوید : ” گاهی مدارا می تواند زمینه افزایش رفتارهای خلاف را فراهم کند . برای مقابله با این آسیب ، تدابیر و تمهیداتی لازم است . مدارا دربرابر رفتار نامناسب ، راهکاری است که می تواند به روابط خانوادگی آرامش بخشد . تداوم این امر در دراز مدت نیز دارای آثاری سازنده است و زمینه رفتار مثبت را فراهم می کند . بنابراین برای رسیدن به این اهداف باید تدابیر لازم اندیشیده شود . دربرابر رفتار منفی همسر ، عکس العمل تند و ناخوشایند از خود نشان ندهیم و بکوشیم زمینه تحقق رفتار مثبت را فراهم کنیم . بدین طریق با کنترل و ساماندهی رفتار خود ، به نوعی مخالفت خود را با رفتار نادرست او ابراز می کنیم . البته گاهی ممکن است مدارای ما دربرابر همسر ، با سکوتی معنا دار از طرف ما همراه باشد که برای طرف مقابل گران است و موجب شود که او در رفتار و کردارش تجدید نظر کند . به هرحال ، هرکس با توجه به تیپ شخصیتی و احساسات همسر خود ، می تواند الگوی مناسبی را برای مقابله با خطاها پیدا کند ، مشروط براینکه این شیوه رفتاری ، به تقویت رفتارهای مثبت در همسر منجر شود .
banoo.net