مزاج این فصل، سرد و خشک است. مزاج فصل پائیز در سرما و گرما معتدل، ولی در تری و خشکی همانند بهار به اعتدال نیست؛ چون آفتاب تابستان هوا را کاملاً خشک كرده و اسباب تری در این فصل چندان آشکار نیست.
* در فصل پاییز، به ویژه در پاییزی که هوا متغیر است، باید بهداشت را بسیار رعایت كرد.
* نباید مواد غذایی خنک مصرف شود.
* آب سرد زیاد نخورید و بر سر نریزید.
* در این فصل نباید در جای سرد خوابید که بدن در اثر سرما به لرزش در آید.
* از گرمای نیمروزی و سرمای صبح باید پرهیز کرد و شبها و صبحها سر را از سرما پوشاند.
* نباید با شکم سیر خوابید.
* در این فصل باید از میوه های موسمی تا حد امکان دوری جست و زیاد نخورد. از میوههای مناسب این فصل میتوان به سیب، به و گلابی اشاره کرد.
تدابیر مهم در فصل پاییز:
خودداری از مصرف غذاهای بسیار گرم: مزاج این فصل، همانطور که ذکر شد، خشک است و از هر عملی که موجب افزایش خشکی بدن میشود، باید پرهیز كرد. از جمله این موارد میتوان به غذاهای بسیار گرم، گوشتهای مانده، گوشت شکار و ادویهجات با گرمی زیاد اشاره كرد.
پرهیز از نوشیدن آب سرد: آب سرد موجب ضعف حلق و تارهای صوتی میشود و با توجه به شیوع زیاد بیماریهای تنفسی فوقانی در این فصل، بهتر است از نوشیدن آن پرهیز شود.
پرهیز از قرار دادن سر در معرض مستقیم هوا: در فصل پائیز سر خود را بپوشانید زیرا سر بدون پوشش به ویژه در اوایل صبح که هوا سرد است، موجب بسته شدن منافذ پوستی میشود. بسته شدن این منافذ، سبب میشود که بخارات دفع نشود و تجمع آنها در سر باعث بروز برخی بیماریها، از جمله نوعی زکام و سرفه میشود.
دوری از مکان سرد: اجتناب از خوابیدن در مکان سرد و حمام با آب سرد، به دلیل بسته شدن منافذ پوستی و عوارض ناشی از آن كه باید از این کار پرهیز کرد.
تعادل در مصرف میوهها: زیادهروی در مصرف میوههای فصل مضر است و باید از این کار خودداری شود. از میوههای مناسب این فصل میتوان به سیب، به و گلابی اشاره کرد.
پرهیز از اعراض نفسانی: اعراض نفسانی، به ویژه غم و اندوه، در هر فصلی ضرر است، ولی در فصل پاییز به ویژه برای افرادی که زمینه بیماریهای سوداوی دارند، ضرر بیشتری دارد و باید تا حد امکان از این موارد پرهیز نمود و به اموری مشغول شد که موجب سرور و شادی شود.
رطوبت بدن: به دلیل خشکی فصل و تأثیر آن روی بدن، لازم است از عواملی که موجب تری بدن میشود، کمک گرفت. یکی از این عوامل، حمام کردن است که برای رطوبت بخشی مناسب، بهتر است یک روز در میان، استحمام با آب نیمگرم انجام گیرد؛ زیرا آب بسیار گرم باعث تحلیل رطوبت و افزایش خشکی بدن میشود. همچنین میتوان برای رطوبت بیشتر از وان آب نیمگرم به مدت نیم ساعت استفاده كرد. چرب کردن بدن با روغن بنفشه و بادام نیز از مواردیست که به افزایش رطوبت بدن و کاهش خشکی آن کمک موثری میکند.
استفاده از عطر: در این فصل بهتر است برای تقویت روح از عطرها و بوهای خوش و ملایم استفاده كرد.
غذاهای مناسب فصل: در این فصل، بهتر است غذاهای با گرمی معتدل مصرف شود. گوشتها، گوشت بره و مرغ چاق مفید هستند. از شیرینیها نیز آن چه از شکر، مغز بادام و پسته تهیه شده باشد، مناسب است.
* در فصل پاییز، به ویژه در پاییزی که هوا متغیر است، باید بهداشت را بسیار رعایت كرد.
* نباید مواد غذایی خنک مصرف شود.
* آب سرد زیاد نخورید و بر سر نریزید.
* در این فصل نباید در جای سرد خوابید که بدن در اثر سرما به لرزش در آید.
* از گرمای نیمروزی و سرمای صبح باید پرهیز کرد و شبها و صبحها سر را از سرما پوشاند.
* نباید با شکم سیر خوابید.
* در این فصل باید از میوه های موسمی تا حد امکان دوری جست و زیاد نخورد. از میوههای مناسب این فصل میتوان به سیب، به و گلابی اشاره کرد.
تدابیر مهم در فصل پاییز:
خودداری از مصرف غذاهای بسیار گرم: مزاج این فصل، همانطور که ذکر شد، خشک است و از هر عملی که موجب افزایش خشکی بدن میشود، باید پرهیز كرد. از جمله این موارد میتوان به غذاهای بسیار گرم، گوشتهای مانده، گوشت شکار و ادویهجات با گرمی زیاد اشاره كرد.
پرهیز از نوشیدن آب سرد: آب سرد موجب ضعف حلق و تارهای صوتی میشود و با توجه به شیوع زیاد بیماریهای تنفسی فوقانی در این فصل، بهتر است از نوشیدن آن پرهیز شود.
پرهیز از قرار دادن سر در معرض مستقیم هوا: در فصل پائیز سر خود را بپوشانید زیرا سر بدون پوشش به ویژه در اوایل صبح که هوا سرد است، موجب بسته شدن منافذ پوستی میشود. بسته شدن این منافذ، سبب میشود که بخارات دفع نشود و تجمع آنها در سر باعث بروز برخی بیماریها، از جمله نوعی زکام و سرفه میشود.
دوری از مکان سرد: اجتناب از خوابیدن در مکان سرد و حمام با آب سرد، به دلیل بسته شدن منافذ پوستی و عوارض ناشی از آن كه باید از این کار پرهیز کرد.
تعادل در مصرف میوهها: زیادهروی در مصرف میوههای فصل مضر است و باید از این کار خودداری شود. از میوههای مناسب این فصل میتوان به سیب، به و گلابی اشاره کرد.
پرهیز از اعراض نفسانی: اعراض نفسانی، به ویژه غم و اندوه، در هر فصلی ضرر است، ولی در فصل پاییز به ویژه برای افرادی که زمینه بیماریهای سوداوی دارند، ضرر بیشتری دارد و باید تا حد امکان از این موارد پرهیز نمود و به اموری مشغول شد که موجب سرور و شادی شود.
رطوبت بدن: به دلیل خشکی فصل و تأثیر آن روی بدن، لازم است از عواملی که موجب تری بدن میشود، کمک گرفت. یکی از این عوامل، حمام کردن است که برای رطوبت بخشی مناسب، بهتر است یک روز در میان، استحمام با آب نیمگرم انجام گیرد؛ زیرا آب بسیار گرم باعث تحلیل رطوبت و افزایش خشکی بدن میشود. همچنین میتوان برای رطوبت بیشتر از وان آب نیمگرم به مدت نیم ساعت استفاده كرد. چرب کردن بدن با روغن بنفشه و بادام نیز از مواردیست که به افزایش رطوبت بدن و کاهش خشکی آن کمک موثری میکند.
استفاده از عطر: در این فصل بهتر است برای تقویت روح از عطرها و بوهای خوش و ملایم استفاده كرد.
غذاهای مناسب فصل: در این فصل، بهتر است غذاهای با گرمی معتدل مصرف شود. گوشتها، گوشت بره و مرغ چاق مفید هستند. از شیرینیها نیز آن چه از شکر، مغز بادام و پسته تهیه شده باشد، مناسب است.