دریاچه نمک حوض سلطان در 40 کیلومتری شمال شهرستان قم و 85 کیلومتری جنوب تهران و در حاشیه بزرگراه تهران قم قرار دارد .این دریاچه که به دریاچه ساوه قم ودریاچه شاهی هم معروف است به مساحت تقریبی 240 کیلومتر مربع درشمال شرق شهرستان قم واقع شده است ورشته کوههای البرز درشمال ان قرار دارد وسعت وشکل دریاچه متناسب باورود آب ومیزان بارندگی آن درفصول مختلف سال متفاوت است . درمواقع بارندگی وذوب برف های ارتفاعات اطراف چون برمیزان آب ورودی افزوده می شود ، وسعت آن زیاد ودرغیرازاین ایام وسعت آن کاهش می یابد . بدین ترتیب سطح آب دریاچه پیوسته درنوسان است.
درموقع پرآبی سطح دریاچه گسترش می یابد وآب آن اراضی پست وشوره زار باتلاقی پیرامون را می پوشاند ودریاچه بزرگی به طول 18 وعرض 16 کیلومتر تشکیل می دهد که به نام دریاچه حوض سلطان یا کویرنمک مشهور است. رودهای متعددی به این دریاچه وارد می شوند که عموما" از اراضی شوره زار ونمکی اطراف عبور می کنند.
حوض سلطان در سال 1883 میلادی و بر اثر ساخت جاده شوسه تهران قم تشکیل شد
راههای ورود به منطقه : در 35 کیلومتری مسیر قم-تهران جاده خاکی وجود دارد که به دریاچه میرسد . درون دریاچه نیز جاده خاکریزی هست که برای جلوگیری از فرو رفتن خودروها در باتلاق و بهره برداری از نمک دریاچه مورد استفاده قرار می گیرد .
دریاچه حوض سلطان یا دریاچه شاهی ، فروافتادگی نامتقارنی با 330 كیلومترمربع وسعت، در 35 كیلومتری شمال قم و در شمال باختری دریاچة نمك است. این دریاچه شامل دو چالة جدا از هم یكی به نام «حوضسلطان» و دیگری به نام «حوضمره» است كه با آبراهة باریكی به هم وصل میشوند. حوضة باختری (حوضسلطان) دارای بلندی 806 متر از سطح دریا است كه به طور معمول از روانآبهای سطحی تغذیه میشود. حوضة خاوری (حوضمره)، افزون بر روانآبها، از رودهایی مانند رودشور و قرهچای نیز بهره میگیرد. مطالعات مستوفی (1350) نشان میدهد كه آب ابتدا وارد حوضمره شده و پس از پر شدن آن، از مسیل دو حوض گذشته وارد حوضسلطان میشود و هنگامی كه آب در حوضسلطان چند متر بالاتر آمد، به طرف حوضمره بازمیگردد و سرریز این دو حوض، به دریاچة نمك تخلیه میشود. مشاهدات صحرایی كرینسلی (1970)، نشان میدهد كه از مركز دریاچه به خارج دو پهنة جداگانة قابل شناسایی است. یكی مركز دریاچه كه حدود 24 درصد از مساحت آن را زیر پوشش دارد و با پوستة نمكی پوشیده شده است. دوم، زون مرطوب كه 76 درصد بقیه را تشكیل میدهد كه به زون گیاهان ریشه بلند به پهنای 20 متر میرسد. پوستة نمكی با 5 سانتیمتر ضخامت، شامل نوارهای هممركز سفید و خاكستری است و در زیر آن سیلتهای رسی و خاكستری رنگ مرطوب قرار دارد. این زون (پوستة نمكی) به طور فصلی با آب پوشیده میشود، ولی مناطق مركزی آن ممكن است در تمام سال، آبدار باشد. مطالعات انجام شده در زون مرطوب نشان داده كه میزان رس موجود در نمونهها، 35 تا 45 درصد است كه 10 تا 90 درصد كانیها، كائولینیت است. در پشتههای شن و ماسهای زون گیاهان با ریشة بلند، چند خط داغ آب وجود دارد كه به سمت سراشیبی تا ارتفاع 826 متر ادامه دارد. اختلاف ارتفاع بین پستترین و بلندترین خط داغ آب 20 متر است. پیشروی وسیع مخروطافكنهها در پهنای زون مرطوب و روی پوستة نمكی نشانگر آن است كه روانآب سطحی بیش از گذشته است و تغییر آب و هوایی به سوی دورة مرطوبتر از گذشته، پیش میرود.
مطالعات معتمد و همكاران (1356) نشان داده است كه رسوبات حوضسلطان بیشتر از نوع گچ و نمك، مارن و رس است. بررسیهای لرزهنگاری و حفاری نیز نشان داده كه نمك تا عمق 46 متر وجود دارد. این نمك، به صورت 5 لایة جدا از هم با ضخامت كل تا 20 متر است كه با رسهای قهوهای تا خاكستری از یكدیگر جدا میشوند.
درموقع پرآبی سطح دریاچه گسترش می یابد وآب آن اراضی پست وشوره زار باتلاقی پیرامون را می پوشاند ودریاچه بزرگی به طول 18 وعرض 16 کیلومتر تشکیل می دهد که به نام دریاچه حوض سلطان یا کویرنمک مشهور است. رودهای متعددی به این دریاچه وارد می شوند که عموما" از اراضی شوره زار ونمکی اطراف عبور می کنند.
حوض سلطان در سال 1883 میلادی و بر اثر ساخت جاده شوسه تهران قم تشکیل شد
راههای ورود به منطقه : در 35 کیلومتری مسیر قم-تهران جاده خاکی وجود دارد که به دریاچه میرسد . درون دریاچه نیز جاده خاکریزی هست که برای جلوگیری از فرو رفتن خودروها در باتلاق و بهره برداری از نمک دریاچه مورد استفاده قرار می گیرد .
دریاچه حوض سلطان یا دریاچه شاهی ، فروافتادگی نامتقارنی با 330 كیلومترمربع وسعت، در 35 كیلومتری شمال قم و در شمال باختری دریاچة نمك است. این دریاچه شامل دو چالة جدا از هم یكی به نام «حوضسلطان» و دیگری به نام «حوضمره» است كه با آبراهة باریكی به هم وصل میشوند. حوضة باختری (حوضسلطان) دارای بلندی 806 متر از سطح دریا است كه به طور معمول از روانآبهای سطحی تغذیه میشود. حوضة خاوری (حوضمره)، افزون بر روانآبها، از رودهایی مانند رودشور و قرهچای نیز بهره میگیرد. مطالعات مستوفی (1350) نشان میدهد كه آب ابتدا وارد حوضمره شده و پس از پر شدن آن، از مسیل دو حوض گذشته وارد حوضسلطان میشود و هنگامی كه آب در حوضسلطان چند متر بالاتر آمد، به طرف حوضمره بازمیگردد و سرریز این دو حوض، به دریاچة نمك تخلیه میشود. مشاهدات صحرایی كرینسلی (1970)، نشان میدهد كه از مركز دریاچه به خارج دو پهنة جداگانة قابل شناسایی است. یكی مركز دریاچه كه حدود 24 درصد از مساحت آن را زیر پوشش دارد و با پوستة نمكی پوشیده شده است. دوم، زون مرطوب كه 76 درصد بقیه را تشكیل میدهد كه به زون گیاهان ریشه بلند به پهنای 20 متر میرسد. پوستة نمكی با 5 سانتیمتر ضخامت، شامل نوارهای هممركز سفید و خاكستری است و در زیر آن سیلتهای رسی و خاكستری رنگ مرطوب قرار دارد. این زون (پوستة نمكی) به طور فصلی با آب پوشیده میشود، ولی مناطق مركزی آن ممكن است در تمام سال، آبدار باشد. مطالعات انجام شده در زون مرطوب نشان داده كه میزان رس موجود در نمونهها، 35 تا 45 درصد است كه 10 تا 90 درصد كانیها، كائولینیت است. در پشتههای شن و ماسهای زون گیاهان با ریشة بلند، چند خط داغ آب وجود دارد كه به سمت سراشیبی تا ارتفاع 826 متر ادامه دارد. اختلاف ارتفاع بین پستترین و بلندترین خط داغ آب 20 متر است. پیشروی وسیع مخروطافكنهها در پهنای زون مرطوب و روی پوستة نمكی نشانگر آن است كه روانآب سطحی بیش از گذشته است و تغییر آب و هوایی به سوی دورة مرطوبتر از گذشته، پیش میرود.
مطالعات معتمد و همكاران (1356) نشان داده است كه رسوبات حوضسلطان بیشتر از نوع گچ و نمك، مارن و رس است. بررسیهای لرزهنگاری و حفاری نیز نشان داده كه نمك تا عمق 46 متر وجود دارد. این نمك، به صورت 5 لایة جدا از هم با ضخامت كل تا 20 متر است كه با رسهای قهوهای تا خاكستری از یكدیگر جدا میشوند.