• توجه: در صورتی که از کاربران قدیمی ایران انجمن هستید و امکان ورود به سایت را ندارید، میتوانید با آیدی altin_admin@ در تلگرام تماس حاصل نمایید.

رديابي كهكشاني با استفاده از اشعه ايكس

parisa

متخصص بخش
رديابي كهكشاني با استفاده از اشعه ايكس

P00520.jpg
نويسنده و ترجمه: احمد رزاقي

با برگشت سيگنالهاي اشعه ايكس از يك انفجار سياه چاله عجيب،گواه بر اين است كه جرم آن حدود 10،000 برابر خورشيد است و جزو دسته اي از سياه چاله اي جديد ميباشد.

با تنظيم وقت و نظم بخشيدن اين انفجار ها توسط رصد خانه پرتو ايكس چاندراي ناسا (Nasa's Chandra X-RAY Observatory)،شيئي خلق ميكند كه مثال خوبي هنوز براي يك سياه چاله با جرم متوسط است.

دانشمندان با استفاده از مدارك محكم يك سياه چاله خيلي درخشان و پر نور كه حدود 10 مرتبه حجيم تر از خورشيد است تاييد كردند. آنها همچنين يك جرم بيش از حد بزرگ در سياه چاله با بزرگي بيليون ها خورشيد وجود دارد،در مركز كهكشان كشف كردند.

مدارك اخير اظهار دارد كه يك طبقه جديد از سياه چاله ها با جرم خيلي زياد يا متوسط در بين سياه چاله ها وجود دارد. جيفنگ ليو از دانشگاه ميشيگان و سرپرست يك گروه مكتشف ميگويد:

" اين موضوع براي بازبيني و بررسي جرم سياه چاله ها مهم است،زيرا يك جرم درخشان بين سياه چاله ها و سياه چاله هاي پر جرم در مركز كهكشانها اتصال ميدهند."

ليو و همكارانش از رصد خانه پرتو ايكس چاندرا براي رصد يك سياه چاله در جرم مسيه با شماره 74 (M74) استفاده كردند كه حدود 32 بيليون سال نوري از زمين فاصله دارد. آنها منشا اين مشاهدات قوي كه تقريبا با دوره اي از ناپايداري هست پيدا كردند كه در مشاهدات اشعه ايكس طي هر 2 ساعت معلوم شد.

اين سياه چاله همچنين به طرفي رانده ميشود كه آن را ماوراي پرتو ايكس مي نامند (ULXs). چون آنها 10 تا 1000 بار بيشتر از قدرت پرتو ايكس متشعشع ميشوند و همچنين 10 تا 1000 برابر از ستاره هاي نوتروني و سياه چاله هاي درخشان هم پر قدرت تر هستند. تعدادي از ستاره شناسان معتقدند كه اسرار اين ULX ها كه خيلي پر تشعشع نيز هستند در اين هست كه آنها جرم متوسط سياه چاله ها را دارند. ديگران نيز فكر ميكنند كه ULX ها نوعي سياه چاله اي هستند كه با قاعده و منظم و درخشان هستند،زيرا پرتو افشاني آنها به سوي زمين با سرعت خيلي خيلي بالايي هست.

اكتشافات چاندرا از ايستادگي بلند مدت نقطه ناپايداري پرتو ايكس در ULX و M74 است و يك استدلال پيوسته پرتو جت هست. رصد خانه هاي مستقل ديگر نيز در تيررس سياه چاله هايي با پرتو ايكس و با مشخص بودن جرم از 10 تا 10 ها ميليون بار از جرم منظومه ها هستند.

با اين شگرد رصد طي 2 ساعت ناپايداري ULX ها معلوم ميكند كه جرم حدود 10000 برابر خورشيد دارند. مركز فضايي مارشال وابسته به ناسا مديريت پروژه چاندرا را براي ماموريت هاي علمي ناسا در واشگتن بر عهده دارد.

 
بالا