Maryam
متخصص بخش ادبیات
بهره‌مندی از انرژی کافی و سپری کردن یک روز شاداب و پرنشاط، یکی از ملزومات زندگی در دنیای پرمشغله و استرس‌آفرین امروز است. مطابق با تحقیقات انجام شده، تعداد افرادی که از خستگی‌های مزمن در طول روز رنج می‌برند، در چند دهه اخیر، افزایش پیدا کرده است.
به گزارش ایران، پیروی از الگوهای غذایی ناصحیح که منجر به فقر موادمعدنی و ویتامین‌های انرژی‌زایی مانند سلنیوم، منیزیم و ویتامین ب می‌شود، خواب ناکافی، اضطراب و مصرف بیش از حد مواد حاوی کافئین یا کم‌آبی بدن از جمله عوامل تأثیرگذار بر تشدید احساس خستگی در طول روز است در صورتی که این احساس بیش از دو یا سه هفته به طول بینجامد، به آن خستگی مزمن اطلاق می‌شود.متخصصان، به غیر از عوامل محیطی ذکر شده، فاکتورهای فیزیولوژیکی و برخی بیماری‌ها را نیز زمینه‌ساز ظهور علائم افت انرژی و احساس خواب‌آلودگی و خستگی در روز معرفی می‌کنند. به‌طوری که آمارها نشان می‌دهد، شیوع بیماری‌هایی همچون کم‌خونی، دیابت، اختلال در عملکرد غدد درون‌ریز، افسردگی، آرتریت روماتوئید، آپنه انسدادی و سندرم خستگی مزمن از جمله عوامل مهم کاهش انرژی روزانه در افراد به‌شمار می‌رود.
کم‌خونی
گلبول‌های قرمز خون نقش مهمی درانتقال اکسیژن از ریه‌ها به اندام‌ها و سلول‌ها ایفا می‌کند. احساس ضعف و تنگی‌نفس، دو علامت مهم در افراد مبتلا به آنمی بوده که با احساس ضعف و خستگی مزمن همراه است.کم‌خونی‌های ناشی از قرار گرفتن تحت عمل جراحی، خونریزی‌های داخلی، فقر موادغذایی بویژه کمبود آهن، ابتلا به برخی بیماری‌ها مانند آرتریت روماتوئید، سرطان و نارسایی‌های کلیه از علل مهم در ابتلا به کم‌خونی و خستگی‌های مزمن ناشی از آن است. باید توجه داشت زنان در سیکل ماهانه، بارداری و پس از آن و به علت شیردهی، بیشتر از مردان در معرض کم‌خونی قرار دارند و مصرف مکمل‌های آهن، توصیه محققان است.احساس ضعف شدید، برخوردار نبودن از خواب آرام و بدون استرس، کاهش تمرکز، نفس‌تنگی، افزایش ضربان قلب، درد سینه و سردرد از علائم بیماری آنمی در افراد است. این افراد پس از انجام تمرینات ساده و کوتاه ورزشی یا پیاده‌روی‌های کوتاه احساس خستگی شدید می‌کنند و در طول روز از انرژی لازم برای انجام فعالیت‌های روزانه برخوردار نیستند.
دیابت
گلوکز موجود در خون که به قند خون نیز معروف است، یکی از عوامل تولید انرژی در افراد به‌شمار می‌رود. آمارهای متعدد نشان می‌دهد، خستگی‌های مزمن و بهره‌مندن نبودن از انرژی کافی در طول روز یکی از نشانه‌های ابتلا به دیابت نوع دوم است به‌طوری که اکثر افراد مبتلا به دیابت یکی از نخستین علائم بیماری را خستگی مزمن معرفی می‌کنند.
تشنگی، تکرر ادرار، گرسنگی، کاهش وزن و تشدید احتمال ابتلا به عفونت‌های قارچی و اختلال در بینایی از دیگر علائم این اختلال در افراد مبتلا به دیابت نوع دوم است. انجام آزمایش گلوکز پلاسما و قرار گرفتن تحت نظر پزشک از راهکارهای درمان خستگی‌های مزمن در افراد مبتلا به دیابت نوع دوم است.
تیروئید
عملکرد صحیح غده تیروئید، نقش مهمی در کنترل سرعت متابولیسم داشته و افزایش ترشح هورمون تیروئید که اختلال پرکاری تیروئید نامیده می‌شود، سرعت متابولیسم را افزایش داده وکاهش ترشح هورمون‌ها، منجر به کم‌شدن سرعت متابولیسم می‌شود.خستگی ماهیچه‌ها و کمبود انرژی و احساس ضعف از نخستین علائم ابتلا به پرکاری تیروئید در افراد است به‌طوری که افراد مبتلا به این بیماری در مراحل ابتدایی اختلال، در طول روز احساس ضعف و خستگی شدید کرده و پس از یک پیاده‌روی کوتاه، کوهنوردی یا دوچرخه‌سواری، دچار ضعف و خستگی شدید می‌شوند. کاهش وزن ناگهانی، احساس گرگرفتگی، افزایش ضربان قلب، افزایش احساس تشنگی و به هم خوردن نظم سیکل ماهانه در زنان از جمله علائم دیگر این بیماری است. این اختلال بیشتر در زنان 20 تا 30 ساله شیوع داشته، اما احتمال ابتلا به آن در مردان و زنان در دیگر دهه‌های زندگی وجود دارد.اختلال در تمرکز، خستگی‌های مزمن، دردهای ماهیچه‌ای پس از انجام فعالیت‌های سبک، احساس سرما در آب و هوای گرم، افزایش وزن، یبوست و کم‌آبی از علائم کم‌کاری تیروئید است که بیشتر در زنان پس از 50سالگی شایع است.
افسردگی
کاهش شدید انرژی و احساس ضعف و خستگی مزمن یکی از علائم مهم در بیماران مبتلا به افسردگی در مراحل اولیه بیماری است. تغییر در الگوهای غذایی و عادات خوب، اختلال در تمرکز و حافظه همراه با احساس خستگی شدید نتیجه اضطراب، ناامیدی و بدبینی در افراد مبتلا به افسردگی است.به عقیده محققان در صورتی که علائمی نظیر ابتلا به خستگی شدید، خواب زیاد یا کم، اضطراب، کاهش اشتها و وزن یا افزایش آن، از دست دادن انگیزه کافی برای انجام کارهای روزانه، احساس گناه و ناامیدی و مقاومت بدن در برابر درمان‌های دارویی که برای رفع بیماری‌هایی نظیر اختلالات گوارشی، سردرد و کمردرد انجام می‌شود، بیش از دو هفته به طول بینجامد، مراجعه به پزشک ضروری است.
آرتریت روماتوئید
رماتیسم مفصلی یک بیماری خودایمن و مزمن است که در این بیماری به دلایل نامعلوم، سیستم ایمنی بدن فرد به سلول‌های داخلی کپسول مفصلی حمله‌ور می‌شود. کاهش انرژی، احساس خستگی شدید، کاهش اشتها و درد مفاصل از علائم اولیه این بیماری است. همچنین مطابق با تحقیقات انجام گرفته، احتمال ابتلا به اختلال عملکرد غده تیروئید و کم‌خونی که باعث خستگی می‌شوند، در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید بیش از سایرین گزارش شده است.احساس تورم، درد و خشکی مفاصل بویژه هنگام صبح، درگیری مفاصل مچ دست و انگشتان، درد و خشکی صبحگاهی که معمولاً یک ساعت به طول می‌انجامد و ضعف و خستگی و تب از جمله علائم این بیماری است.
آپنه انسدادی
بسیاری از افراد مبتلا به آپنه انسدادی پس از برخاستن از خواب احساس ضعف و خستگی داشته و این علائم در طول روز نیز همراه آنها است.نفس‌تنگی یا قطع کوتاه‌مدت تنفس هنگام خواب مهم‌ترین عامل ابتلا به این اختلال است. در این بیماران مجاری تنفسی برای مدت کوتاه دو تا سه ثانیه بسته شده و تنفس امکان‌پذیر نیست. همین مسئله سبب می‌شود، مغز به‌طور ناخودآگاه خود را از خواب بیدار کند که نتیجه آن احساس خستگی در طول روز است.در فرد مبتلا به آپنه انسدادی قطع تنفس ممکن است تا 100 بار در شب اتفاق افتد. خروپف و افزایش فشار خون از جمله عوامل دیگر برای تشخیص زودهنگام این اختلال است. مصرف دارو و پرهیز از پرخوری از راهکارهای بهبود بیماری به‌شمار می‌رود.
سندرم خستگی مزمن
سندرم خستگی مزمن یکی از اختلالات شایع در چند دهه اخیر به‌شمار می‌رود. خستگی‌های شدید، احساس ضعف، ناتوانی در برقرار کردن تمرکز، گلودرد، احساس درد و تورم در رشته‌های لنفی، دردهای ماهیچه‌ای، دردهایی که از یک مفصل به مفاصل دیگری منتقل می‌شوند، سردرد، احساس ضعف پس از برخاستن از خواب، احساس درد پس از انجام حرکات ورزشی که بیشتر از 24 ساعت به طول بینجامد، خشکی دهان، سرگیجه، سرفه‌های مزمن، درد سینه، حساسیت به موادغذایی و درد در ناحیه فک از جمله علائم ابتلا به سندرم خستگی مزمن است.
به گزارش ایران، پیروی از الگوهای غذایی ناصحیح که منجر به فقر موادمعدنی و ویتامین‌های انرژی‌زایی مانند سلنیوم، منیزیم و ویتامین ب می‌شود، خواب ناکافی، اضطراب و مصرف بیش از حد مواد حاوی کافئین یا کم‌آبی بدن از جمله عوامل تأثیرگذار بر تشدید احساس خستگی در طول روز است در صورتی که این احساس بیش از دو یا سه هفته به طول بینجامد، به آن خستگی مزمن اطلاق می‌شود.متخصصان، به غیر از عوامل محیطی ذکر شده، فاکتورهای فیزیولوژیکی و برخی بیماری‌ها را نیز زمینه‌ساز ظهور علائم افت انرژی و احساس خواب‌آلودگی و خستگی در روز معرفی می‌کنند. به‌طوری که آمارها نشان می‌دهد، شیوع بیماری‌هایی همچون کم‌خونی، دیابت، اختلال در عملکرد غدد درون‌ریز، افسردگی، آرتریت روماتوئید، آپنه انسدادی و سندرم خستگی مزمن از جمله عوامل مهم کاهش انرژی روزانه در افراد به‌شمار می‌رود.
کم‌خونی
گلبول‌های قرمز خون نقش مهمی درانتقال اکسیژن از ریه‌ها به اندام‌ها و سلول‌ها ایفا می‌کند. احساس ضعف و تنگی‌نفس، دو علامت مهم در افراد مبتلا به آنمی بوده که با احساس ضعف و خستگی مزمن همراه است.کم‌خونی‌های ناشی از قرار گرفتن تحت عمل جراحی، خونریزی‌های داخلی، فقر موادغذایی بویژه کمبود آهن، ابتلا به برخی بیماری‌ها مانند آرتریت روماتوئید، سرطان و نارسایی‌های کلیه از علل مهم در ابتلا به کم‌خونی و خستگی‌های مزمن ناشی از آن است. باید توجه داشت زنان در سیکل ماهانه، بارداری و پس از آن و به علت شیردهی، بیشتر از مردان در معرض کم‌خونی قرار دارند و مصرف مکمل‌های آهن، توصیه محققان است.احساس ضعف شدید، برخوردار نبودن از خواب آرام و بدون استرس، کاهش تمرکز، نفس‌تنگی، افزایش ضربان قلب، درد سینه و سردرد از علائم بیماری آنمی در افراد است. این افراد پس از انجام تمرینات ساده و کوتاه ورزشی یا پیاده‌روی‌های کوتاه احساس خستگی شدید می‌کنند و در طول روز از انرژی لازم برای انجام فعالیت‌های روزانه برخوردار نیستند.
دیابت
گلوکز موجود در خون که به قند خون نیز معروف است، یکی از عوامل تولید انرژی در افراد به‌شمار می‌رود. آمارهای متعدد نشان می‌دهد، خستگی‌های مزمن و بهره‌مندن نبودن از انرژی کافی در طول روز یکی از نشانه‌های ابتلا به دیابت نوع دوم است به‌طوری که اکثر افراد مبتلا به دیابت یکی از نخستین علائم بیماری را خستگی مزمن معرفی می‌کنند.
تشنگی، تکرر ادرار، گرسنگی، کاهش وزن و تشدید احتمال ابتلا به عفونت‌های قارچی و اختلال در بینایی از دیگر علائم این اختلال در افراد مبتلا به دیابت نوع دوم است. انجام آزمایش گلوکز پلاسما و قرار گرفتن تحت نظر پزشک از راهکارهای درمان خستگی‌های مزمن در افراد مبتلا به دیابت نوع دوم است.
تیروئید
عملکرد صحیح غده تیروئید، نقش مهمی در کنترل سرعت متابولیسم داشته و افزایش ترشح هورمون تیروئید که اختلال پرکاری تیروئید نامیده می‌شود، سرعت متابولیسم را افزایش داده وکاهش ترشح هورمون‌ها، منجر به کم‌شدن سرعت متابولیسم می‌شود.خستگی ماهیچه‌ها و کمبود انرژی و احساس ضعف از نخستین علائم ابتلا به پرکاری تیروئید در افراد است به‌طوری که افراد مبتلا به این بیماری در مراحل ابتدایی اختلال، در طول روز احساس ضعف و خستگی شدید کرده و پس از یک پیاده‌روی کوتاه، کوهنوردی یا دوچرخه‌سواری، دچار ضعف و خستگی شدید می‌شوند. کاهش وزن ناگهانی، احساس گرگرفتگی، افزایش ضربان قلب، افزایش احساس تشنگی و به هم خوردن نظم سیکل ماهانه در زنان از جمله علائم دیگر این بیماری است. این اختلال بیشتر در زنان 20 تا 30 ساله شیوع داشته، اما احتمال ابتلا به آن در مردان و زنان در دیگر دهه‌های زندگی وجود دارد.اختلال در تمرکز، خستگی‌های مزمن، دردهای ماهیچه‌ای پس از انجام فعالیت‌های سبک، احساس سرما در آب و هوای گرم، افزایش وزن، یبوست و کم‌آبی از علائم کم‌کاری تیروئید است که بیشتر در زنان پس از 50سالگی شایع است.
افسردگی
کاهش شدید انرژی و احساس ضعف و خستگی مزمن یکی از علائم مهم در بیماران مبتلا به افسردگی در مراحل اولیه بیماری است. تغییر در الگوهای غذایی و عادات خوب، اختلال در تمرکز و حافظه همراه با احساس خستگی شدید نتیجه اضطراب، ناامیدی و بدبینی در افراد مبتلا به افسردگی است.به عقیده محققان در صورتی که علائمی نظیر ابتلا به خستگی شدید، خواب زیاد یا کم، اضطراب، کاهش اشتها و وزن یا افزایش آن، از دست دادن انگیزه کافی برای انجام کارهای روزانه، احساس گناه و ناامیدی و مقاومت بدن در برابر درمان‌های دارویی که برای رفع بیماری‌هایی نظیر اختلالات گوارشی، سردرد و کمردرد انجام می‌شود، بیش از دو هفته به طول بینجامد، مراجعه به پزشک ضروری است.
آرتریت روماتوئید
رماتیسم مفصلی یک بیماری خودایمن و مزمن است که در این بیماری به دلایل نامعلوم، سیستم ایمنی بدن فرد به سلول‌های داخلی کپسول مفصلی حمله‌ور می‌شود. کاهش انرژی، احساس خستگی شدید، کاهش اشتها و درد مفاصل از علائم اولیه این بیماری است. همچنین مطابق با تحقیقات انجام گرفته، احتمال ابتلا به اختلال عملکرد غده تیروئید و کم‌خونی که باعث خستگی می‌شوند، در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید بیش از سایرین گزارش شده است.احساس تورم، درد و خشکی مفاصل بویژه هنگام صبح، درگیری مفاصل مچ دست و انگشتان، درد و خشکی صبحگاهی که معمولاً یک ساعت به طول می‌انجامد و ضعف و خستگی و تب از جمله علائم این بیماری است.
آپنه انسدادی
بسیاری از افراد مبتلا به آپنه انسدادی پس از برخاستن از خواب احساس ضعف و خستگی داشته و این علائم در طول روز نیز همراه آنها است.نفس‌تنگی یا قطع کوتاه‌مدت تنفس هنگام خواب مهم‌ترین عامل ابتلا به این اختلال است. در این بیماران مجاری تنفسی برای مدت کوتاه دو تا سه ثانیه بسته شده و تنفس امکان‌پذیر نیست. همین مسئله سبب می‌شود، مغز به‌طور ناخودآگاه خود را از خواب بیدار کند که نتیجه آن احساس خستگی در طول روز است.در فرد مبتلا به آپنه انسدادی قطع تنفس ممکن است تا 100 بار در شب اتفاق افتد. خروپف و افزایش فشار خون از جمله عوامل دیگر برای تشخیص زودهنگام این اختلال است. مصرف دارو و پرهیز از پرخوری از راهکارهای بهبود بیماری به‌شمار می‌رود.
سندرم خستگی مزمن
سندرم خستگی مزمن یکی از اختلالات شایع در چند دهه اخیر به‌شمار می‌رود. خستگی‌های شدید، احساس ضعف، ناتوانی در برقرار کردن تمرکز، گلودرد، احساس درد و تورم در رشته‌های لنفی، دردهای ماهیچه‌ای، دردهایی که از یک مفصل به مفاصل دیگری منتقل می‌شوند، سردرد، احساس ضعف پس از برخاستن از خواب، احساس درد پس از انجام حرکات ورزشی که بیشتر از 24 ساعت به طول بینجامد، خشکی دهان، سرگیجه، سرفه‌های مزمن، درد سینه، حساسیت به موادغذایی و درد در ناحیه فک از جمله علائم ابتلا به سندرم خستگی مزمن است.