Ever Green
متخصص بخش پزشکی
جراحی باز چه زمانی در درمان سنگ‌های ادراری کاربرد دارد ؟
امروزه با توجه به روش‌های پیشرفته جدید، جراحی باز جای کمتری در درمان سنگ ادراری دارد و فقط محدود به سنگ‌های بسیار بزرگ مثانه می‌شود و یا در صورتیکه همراه با سنگ کلیه، انسداد یا تنگی مسیر ادراری و یا ناهنجاری خاصی در کلیه و یا حالب باشد که به صورت آندوسکوپیک قابل درمان نباشد و مستلزم جراحی باز باشد فقط در چنین شرایطی هنگام جراحی باز سنگ خارج می‌شود.
آیا عمل سنگ شکنی خود منجر به آسیب کلیوی می‌گردد ؟
باید در نظر داشت که خود وجود سنگ و انسداد و یا عفونت عامل اصلی آسیب کلیه می‌باشد و در مقایسه، به طور کلی اثرات جانبی سنگ شکنی نسبت به عوارض خود سنگ ، ویا جراحی، بسیار محدود و ناچیز و نادر می‌باشد و اگر عمل سنگ شکنی بطور مناسب و با کیفیت خوب و با رعایت اقدامات احتیاطی انجام گیرد اثرات جانبی بسیار ناچیز می‌باشد.
آیا شانس سنگ‌سازی مجدد پس از سنگ شکنی یا جراحی متفاوت است ؟
اول باید در نظر داشت که فردی که دچار سنگ ادراری است پس از درمان با هر روشی شانس سنگ‌سازی مجدد را در آینده دارد و به اصطلاح کلیه فردی که سابقه‌ای از سنگ‌سازی دارد شانس سنگ‌سازی مجدد را خواهد داشت گرچه قدرت و استعداد سنگ‌سازی در بیماران مختلف متفاوت است.
پس در هر بیمار دارای سنگ سیستم ادراری که با هر روش درمان گردد اگر اقدامات پیشگیراننده را جهت ممانعت از سنگ‌سازی انجام ندهد در آینده شانس سنگ‌سازی مجدد را دارد ولی در مطالعات آماری دیده شده که در بیمارانی که با روش سنگ شکنی ESWL اقدام به درمان شده‌اند درصد کمی شانس سنگ‌سازی مجدد بیشتر خواهد بود که دلیل آن احتمال باقی ماندن ذرات کوچک سنگ در کلیه می‌باشد که خود هسته اولیه جهت رسوب، و ادامه تجمع کریستالهای ادراری بر روی این هسته می‌گردد.
در حالی که اگر با عمل جراحی سنگ کلیه بطور کامل تخلیه گردد شانس سنگ‌سازی کمی کمتر است ولی این اختلاف خیلی زیاد نیست لذا با توجه به کم خطر بودن و سالمتر بودن سنگ شکنی نسبت به جراحی باز، این اختلاف جزعی باعث ارجحیت جراحی به سنگ شکنی نمی‌گردد.
امروزه با توجه به روش‌های پیشرفته جدید، جراحی باز جای کمتری در درمان سنگ ادراری دارد و فقط محدود به سنگ‌های بسیار بزرگ مثانه می‌شود و یا در صورتیکه همراه با سنگ کلیه، انسداد یا تنگی مسیر ادراری و یا ناهنجاری خاصی در کلیه و یا حالب باشد که به صورت آندوسکوپیک قابل درمان نباشد و مستلزم جراحی باز باشد فقط در چنین شرایطی هنگام جراحی باز سنگ خارج می‌شود.
آیا عمل سنگ شکنی خود منجر به آسیب کلیوی می‌گردد ؟
باید در نظر داشت که خود وجود سنگ و انسداد و یا عفونت عامل اصلی آسیب کلیه می‌باشد و در مقایسه، به طور کلی اثرات جانبی سنگ شکنی نسبت به عوارض خود سنگ ، ویا جراحی، بسیار محدود و ناچیز و نادر می‌باشد و اگر عمل سنگ شکنی بطور مناسب و با کیفیت خوب و با رعایت اقدامات احتیاطی انجام گیرد اثرات جانبی بسیار ناچیز می‌باشد.
آیا شانس سنگ‌سازی مجدد پس از سنگ شکنی یا جراحی متفاوت است ؟
اول باید در نظر داشت که فردی که دچار سنگ ادراری است پس از درمان با هر روشی شانس سنگ‌سازی مجدد را در آینده دارد و به اصطلاح کلیه فردی که سابقه‌ای از سنگ‌سازی دارد شانس سنگ‌سازی مجدد را خواهد داشت گرچه قدرت و استعداد سنگ‌سازی در بیماران مختلف متفاوت است.
پس در هر بیمار دارای سنگ سیستم ادراری که با هر روش درمان گردد اگر اقدامات پیشگیراننده را جهت ممانعت از سنگ‌سازی انجام ندهد در آینده شانس سنگ‌سازی مجدد را دارد ولی در مطالعات آماری دیده شده که در بیمارانی که با روش سنگ شکنی ESWL اقدام به درمان شده‌اند درصد کمی شانس سنگ‌سازی مجدد بیشتر خواهد بود که دلیل آن احتمال باقی ماندن ذرات کوچک سنگ در کلیه می‌باشد که خود هسته اولیه جهت رسوب، و ادامه تجمع کریستالهای ادراری بر روی این هسته می‌گردد.
در حالی که اگر با عمل جراحی سنگ کلیه بطور کامل تخلیه گردد شانس سنگ‌سازی کمی کمتر است ولی این اختلاف خیلی زیاد نیست لذا با توجه به کم خطر بودن و سالمتر بودن سنگ شکنی نسبت به جراحی باز، این اختلاف جزعی باعث ارجحیت جراحی به سنگ شکنی نمی‌گردد.