سیاه چاله به زبان ساده!

[parisa]

[h=2]سیاه چاله به زبان ساده!

فرضيه سياهچاله حتي در ميان شگفت انگيزترين پيشرفت هاي اخير اختر فيزيك نظري موقعيت برجسته اي دارد. قرن بيستم زماني بود كه كشفيات خارق العاده در فيزيك و اختر شناسي همواره به كشفيات ديگري كه خارق العاده تر بودند، منجر گرديده است. در عين حال آنها دوره ديگري را در گسترش علوم طبيعي مشخص مي سازند. تعداد كمي از اين كشفيات از نظر جذابيت با فرضيه سياهچاله‌ها قابل قياس هستند. چنين عجيب به نظر مي آيد كه در فضا سوراخ و در سوراخ سياهچاله ها وجود داشته باشند ! طبق نظريه نسبيت عام ، نيروهاي گرانشي از خواص فضا هستند. مسئله قابل توجه فقط اين نيست كه جسمي در فضا وجود دارد بلكه اين جسم مشخص كننده هندسه فضاي اطرافش مي باشد. انيشتين در اين مورد مي گويد: هميشه عقيده بر اين بوده اگر تمام ماده جهان معلوم شود، زمان و فضا باقي مي مانند، در حالي كه نظريه نسبيت تاكيد مي كند كه زمان و فضا نيز همراه با ماده نابود مي گردند. بنابراين ، جرم با فضا ارتباط دارد. هر جسمي باعث مي شود كه فضاي اطرافش انحنا پيدا كند. ما به سختي متوجه چنين انحنايي در زندگي خود مي شويم، زيرا با جرم هاي نسبتا كوچكي سروكار داريم. ولي در ميدان هاي گرانشي بسيار قوي ، مقدار انحنا ممكن است قابل توجه باشد. تعدادي از رويدادهايي كه اخيرا در فضا مشاهده شده اند، نشان مي دهند كه احتمال تمركز مقادير جرم در بخش هاي كوچكي از فضا وجود دارد. اگر ماده اي با جرم معين به اندازه اي متراكم شود كه به حجم كوچكي تبديل گردد و آن حجم براي چنين ماده‌اي بحراني باشد، ماده تحت تاثير گرانش خود شروع به انقباض مي نمايد. با انقباض بيشتر ماده ، فاجعه گرانشي گسترش مي‌يابد و آنچه كه فرو ريختن گرانشي ناميده مي شود، آغاز مي گردد. تمركز ماده در اين فرآيند افزايش مي يابد و طبق نظريه نسبيت ، انحناي فضا نيز به تدريج بيشتر مي گردد.
سرانجام لحظه اي فرا مي رسد كه هيچ پرتوئي از نور ، ذره و نشانه فيزيكي ديگر نمي تواند از اين قسمت كه دچار فروريختن جرم شده ، خارج گردد. اين جسم به عنوان سياهچاله شناخته شده است. شعاع جسم در حال فرو ريختن كه به يك سياهچاله تبديل مي گردد، شعاع گرانشي ناميده مي شود. اين شعاع براي جرم خورشيد سه كيلومتر و براي جرم زمين 9/0 سانتي متر است.

خورشيد در اثر انقباض به كره‌اي با شعاع سه كيلومتر تبديل شود، به صورت يك سياهچاله در مي آيد. گرانش در سطح جسمي كه شعاعش با شعاع گرانشي جرم آن برابر مي باشد، فوق‌العاده شديد است. براي غلبه بر نيروي گرانشي لازم است سرعت فرار افزايش يابد، كه مقدار آن بيشتر از سرعت نور مي باشد. طبق نظريه خاص نسبيت كه اكنون قابل قبول است، در جهان هيچ چيز نمي تواند با سرعت بيشتر از سرعت نور حركت كند. به همين دليل سياهچاله ها اجازه نمي دهند هر چيزي از آنها خارج گردد. از سوي ديگر ، سياهچاله مي تواند ماده را از فضاي اطراف به درون خود ببلعد و بزرگتر شود. براي توضيح تمام پديده هايي كه مربوط به سياهچاله مي شوند، فرضيه عام نسبيت لازم مي باشد. بر اساس اين نظريه ، گذشت زمان در ميدان گرانشي قوي آهسته مي باشد. براي ناظري كه در خارج سياهچاله قرار دارد، افتادن يك جسم به درون سياهچاله مدت طولاني متوقف مي گردد. در چنين حالتي ناظر فرضي در ارتبط با عمل انقباض واقعا تصوير كاملا متفاوتي را مشاهده خواهد نمود. ناظر در حالي كه در ظرف مدت محدودي به شعاع گرانشي مي رسد، سقوطش ادامه مي يابد، تا آنكه به مركز سياهچاله برسد. ماده در حال فروريختن ، پس از گذشتن از شعاع گرانش به انقباض ادامه مي دهد. طبق اختر فيزيك نظري جديد ممكن است سياهچاله ها مرحله پاياني زندگي ستارگان جسيم باشند. مادامي كه يك منبع انرژي در ناحيه مركزي ستاره فعاليت مي نمايد، درجات حرارت بالا باعث انبساط گاز و جدا شدن لايه هاي بالائي آن مي شود. در عين حال ، نيروي گرانشي عظيم ستاره اين لايه ها را به سوي مركز مي كشاند. پس از آن كه سوخت تامين كننده واكنش‌هاي هسته‌اي به مصرف رسيد، درجه حرارت در ناحيه مركزي ستاره به تدريج پايين مي آيد. در اين مرحله تعادل ستاره به هم مي خورد و ستاره تحت تاثير نيروي گرانشي خود منقبض مي گردد. تكامل و تغيير بيشتر آن به جرمش بستگي دارد. طبق محاسبات اگر جرم ستاره سه تا پنج برابر جرم خورشيد باشد، مرحله پاياني انقباض آن ممكن است باعث فروريختن گرانشي و تشكيل سياهچاله گردد.
منبع: هوپا
​

 

[parisa]

[h=2]سیاهچاله ها

فرض كنيد جرم ستاره اي درحدود 20 برابر جرم خورشيد باشد بعد از طي مراحل تكامل وانفجار بصورت ابرنواختري, اگر جرم ستاره باقي مانده به سه برابر خورشيد برسد از آنجاييكه اين جرم براي تبديل به ستاره نوتروني شدن زياداست ستاره بطور كامل متراكم شده و به يك سياهچاله تبديل خواهد شد.برطبق قوانين فيزيك واستنتاج منطقي عاقبت كار يكتايي (Singularity) خواهد بود.يكتايي نقطه اي كه شعاع آن صفر وچگالي آن بينهايت خواهد بود.هر چه به اين جرم نزديكتر شويم سرعت فرار از آن بيشتر خواهد شد و در فاصله اي كه بانام شعاع شوارزشيلد شناخته ميشود سرعت فرار از چنين جرمي با سرعت نور برابر مي شود.اندازه اين شعاع ويژه به جرم ستاره بستگي مستقيم دارد براي ستاره اي با جرم خورشيد مقدار آن 3 كيلومتر است اين بدان معناست براي اينكه خورشيد به يك سياه چاله تبديل شود بايد قطر آن به 3 كيلومتر كاهش بيابد.اگر كره اي با شعاع شوارزشيلد حول نقطه مركزي رسم كنيم (نام اين كره افق رويداد(Event horizon )مي باشد)درون اين كره سرعت فرار از سرعت نور بيشتر خواهد بود و از آنجاييكه هيچ جسمي توانايي حركت باسرعت بيشتر از سرعت نور را ندارد ، هيچ جسمي توانايي گريز از اين منطقه را ندارد.برطبق روابط فيزيكي معمول هيچ خبري از درون اين كره در دسترس نمي باشد و نيروهاي شديد كشندي درون اين محيط موجب انفجار و از هم گسيختگي هر جسمي كه به آن نزديك شود مي گردد.

برطبق نسبيت عام فضاي اطراف افق رويداد به شدت تاب برمي دارد.مقدار تاب برداشتن به جرم سياهچاله بستگي دارد وهر جرم بيشتر باشد مقدار آن بيشتر خواهد بود.از آنجاييكه سياه چاله هيچ نوري از خود بيرون نمي دهد تنها براساس همين تغيير فضاي اطراف آن است كه ما مي توانيم وجود آنرا بطور غيرمستقيم رديابي كنيم.درواقع مابا مشاهده اثر آن بر مواد بيرون از افق رويداد ميتوانيم تاحدودي آنرا تشخيص دهيم.سياهچاله مواداطراف خود را به شدت جذب مي كند واين مواد جذبي قبل از برخورد با آن به دليل سرعت سقوط فوق العاده زياد پرتوهاي ايكس گاما و امواج راديويي گسيل مي كنند.

سياهچاله هايي كه در يك دستگاه دوتايي قرار دارند از گازهاي ستاره همدم خود گازدريافت مي كنند واين گاز با نزديك شدن به افق رويداد دراثر نيروهاي شديد گرانشي گرم شده وشروع به تابش اشعه ايكس مي كنند پس يك راه براي تشخيص سياهچاله ها جستجوبراي يافتن ستاره هاي دوتايي است كه منبع قوي امواج اشعه ايكس باشند.موادي كه از ستاره همدم مي آيند بطور مستقيم برسطح سياهچاله سقوط نمي كنند بلكه ابتداتشكيل يك قرص برافزايشي مي دهند مواد درون اين قرص با حركت سريع ومارپيچي به سياهچاله نزديك شده وبه مرور زمان ميسوزند.عكسهاي گرفته شده توسط تلسكوپ فضايي هاب ل در مواردبسيار زيادي نشاندهنده اين قرص مي باشد.

اين گمان وجود دارد كه در مركز كهكشانها سياهچاله هاي ابر سنگين وجود داشته باشد.از جمله در كهكشان خودمان.نحوه حركت ابرهاي گازي وشدت پرتوهاي ارسالي از مركز كهكشان خودمان از دلايل وجود چنين سياهچاله اي مي باشد. بررسي سرعت ستاره‌هاي نزديك به مركز كهكشان راه شيري كه امروزه توسط تلسكوپ‌هابل قابل انجام است، بيانگر اين واقعيت است كه جرم هسته كهكشان بسيار بزرگ بوده كه در يك ناحيه كوچك قرار دارد اين نمونه مي‌تواند وجود سياهچاله در مركز كهكشان‌ها را مورد تاييد قرار دهد. همچنين مشاهده اشعه گاما متغيير را مي‌توان به عنوان شاهدي دال بر قبول سياهچاله ابرجرم‌دار در مركز كهكشان‌ها دانست. اخيرا" وجود سياهچاله در مركز كهشكان M87 نيز مورد قبول منجمين قرار گرفته است.

چگالي متوسط يك سياهچاله متناسب با عكس مربع جرم آن است. براي يك سياهچاله در حد جرم خورشيد چگالي ده ميليون تن در سانتي مترمكعب بدست مي‌آيد كه چهل برابر چگال‌تر از مواد هسته‌اي است . در صورتي كه براي يك سياهچاله با جرم صد ميليون برابر جرم خورشيد چگالي يك گرم در سانتي مترمكعب محاسبه مي‌شود كه برابر چگالي آب است. بنابراين شرايطي كه مي‌تواند يك سياهچاله كوچك ايجاد گردد بسيار سخت تر از شرايطي است كه يك سياهچاله بزرگ مي‌تواند توليد شود.


بطوركلي سياهچاله ها به سه گروه تقسيم مي شوند:

1- سياهچاله‌هاي ستاره‌اي (Stellar Black Holes )

اين دسته از سياهچاله‌ها معمولا" از رمبش ستارگان بوجود آمده و جرم آنها بين 3 تا 100 برابر جرم خورشيد است. بهترين كانديد براي مشاهده اين دسته از سياهچاله‌ها، سيستم‌هاي دوتايي منبع اشعه X است كه يكي از دو شي مشاهده نمي‌شود. اين دسته از سيستم‌هاي نجومي ‌از خود اشعه X تشعشع مي‌كنند كه از اوايل دهه 1970 مورد توجه قرار گرفتند.

اولين دوتايي كانديد از اين گروه، Cygnus X-1 است كه ستاره اپتيكي دوتايي يك ابرغول آبي است كه جرم آن حدود 20 برابر جرم خورشيد است و دور زوج نامرئي خود كه جرم آن در حدود 40 برابر جرم خورشيد است با پريود 6/5 روز مي‌چرخد. فاصله آن از ما در حدود 2/2 كيلو پارسك است . در اين سيستم دوتايي، جرم از ستاره قابل رويت دوتايي به درون سياهچاله وارد مي‌شود ولي به دليل سرعت زاويه‌اي، اين جرم به صورت شعاعي وارد سياهچاله نشده بلكه گازها تشكيل يك ديسك داده كه آنرا قرص برافزايشي (accretion disk) گويند.

دو دسته اشعه در طيف تابش اين سيستم دوتايي كه از قرص برافزايشي تابش مي‌گردد ديده مي‌شود كه يكي از اين دو، تابش جسم سياه با دماي 31000K بوده و دسته دوم اشعه X سخت تا انرژي 150K است . در واقع طيف اين دسته دوم اشعه كه تا انرژي 150Kev را هم داراست شاهدي بر وجود سياهچاله بعنوان زوج نامرئي اين دوتايي است. البته اگر اين زوج ستاره نوتروني هم باشد اشعه X توليد مي‌شود ولي نشان داده شده است كه در اين صورت اشعه X داراي انرژي حدود100K نخواهد بود . اخيرا" اشعه گاما پرانرژي هم براي اين دوتايي مشاهده شده است كه بر سياهچاله بودن شي غيرقابل رويت اين دوتايي تاكيد مي‌كند. تا كنون تعداد زيادي از اين سيستم‌هاي دوتايي كه مي‌تواند شاهد وجود سياهچاله باشد كشف شده است و امروزه يكي از زمينه‌هاي مشاهده‌اي كشف و بررسي اين گونه دوتايي‌هاست.



2-سياهچاله‌هاي ابرجرم دار (Supermassive Black Holes )

جرم اينگونه سياهچاله بين يك ميليون تا ده هزار ميليون برابر جرم خورشيد است. اينگونه سياهچاله‌ها در مركز كهكشان‌ها از جمله كهكشان راه شيري قرار دارند. شدت تابش از مركز كهكشان‌هاي فعال كه مي‌تواند به خاطر ورود جرم به مركز كهكشان باشد و كوچك بودن اندازه هسته اين كهكشان‌ها بيانگر وجود سياهچاله ابرجرم دار در مركز آنهاست.



3- سياهچاله‌ها با جرم متوسط

شكاف بين جرم سياهچاله‌هاي معمولي (3 تا 100 برابر جرم خورشيد) و سياهچاله‌هاي ابرجرم‌دار (با جرم يك ميليون تا ده هزار ميليون برابر جرم خورشيد) منجمين را بر آن داشت كه به دنبال سياهچاله‌هايي با جرم(با جرم 100 تا 100هزار برابر جرم خورشيد) هم باشند. اين گونه سياهچاله‌ها مي‌توانند در مركز خوشه‌هاي ستاره‌اي در نزديكي مركز كهكشان‌ها وجود داشته باشند. به دو روش مي‌توان به دنبال شواهد تجربي براي اين دسته از سياهچاله‌ها بود. يكي از روش‌هاي مشاهده‌اي اين گونه سياهچاله‌ها يافتن منابع اشعه با شدت زياد است. اخيرا" منابعي از اشعه X با اين محدوده شدت با طيف انرژي چند ده الكترون ولت در مركز خوشه‌هاي ستاره‌اي مشاهده شده است. اين دسته از منابع اشعه به منبع فوق درخشان پرتو ايكس يا Ultraluminous X- ray source (ULXs)مشهور هستند.

كلمه سياهچاله از اينجا گرفته شده كه هيچ پرتوي الكترومغناطيسي نمي تواند از آن ساطع شود درنتيجه سياه ديده ميشود.


آيا سياهچاله هميشه سياهچاله باقي مي‌ماند، يا به چيز ديگري تبديل مي‌شود؟

جسمي كه سياهچاله شد، ديگر تا ابد سياهچاله خواهد بود. تنها تغيير مهمي كه مي‌تواند در سياهچاله رخ بدهد، افزايش يافتن جرم آن بر اثر بلعيدن مواد مختلف است (شايد از ستاره‌ي نزديكش، يا از گازهاي مركز كهكشان و يا فضانورد بخت‌برگشته‌اي كه زيادي به آن نزديك شده است!).

از ديد نظري، سياهچاله مي‌تواند تبخير شود. اين موضوعي است كه نخستين بار استفان هاوكينگ به آن پي برد. پديده‌هايي در عرصه‌ي مكانيك كوانتومي وجود دارند كه مي‌توانند باعث شوند كه سياهچاله پرتوهايي از خود گسيل كند. همين موضوع باعث مي‌شود كه سياهچاله انرژي از دست بدهد و بنابر فرضيه‌ي اينشتين، از دست دادن انرژي معادل است با كاهش جرم.

پس سياهچاله مي‌تواند لاغر هم بشود. البته اين تابش هاوكينگ بسيار ضعيف است. به عنوان مثال، سياهچاله‌اي كه به اندازه‌ي خورشيد جرم داشته باشد، 1067 سال طول مي‌كشد تا تبخير شود. اين مقدار بسيار بيشتر از عمر كنوني عالم است. تازه، سياهچاله‌هاي سنگين‌تر، بسيار ديرتر از اين تبخير خواهند شد. سياهچاله‌ي مركزي كهكشان ما، كه بين 3 تا 4 ميليون برابر خورشيد جرم دارد، بيشتر از يك ميليارد ميليارد برابر ديرتر تبخير مي‌شود.

منبع: با اقتباس از مقاله اي از دكتردهقاني از دانشگاه شيراز
​

 

[parisa]

يكي از مشهورترين نظريه هاي فضايي عصر حاضر داير بر اين كه هيچ چيزي قادر به فرار از سياهچاله ها نيست توسط خالق اين نظريه نقض شده است.

استفان هاكينگ، فيزيكدان مشهور و استاد دانشگاه كمبريج مي گويد نظريه مشهور او درباره سياهچاله ها تاكنون اشتباه بوده است.

وي در كنفرانسي با موضوع جاذبه در دابلين گفت كه او در نظريه اش، داير بر اين كه هرچه كه به درون سياهچاله ها (black holes) سقوط كند نابود مي شود، تجديد نظر كرده است.

او اكنون به اين نتيجه رسيده است كه سياهچاله ها ممكن است به "اطلاعات" اجازه فرار دهند. تحقيقات تازه او حتي ممكن است به حل "پارادوكس اطلاعات سياهچاله" كه يكي از معماهاي مهم فيزيك نوين است كمك كند.

او در هفدهمين "كنفرانس بين المللي نسبيت عام و جاذبه" در سالني آكنده از مخاطبان نظريه تازه خود را در مقاله اي تحت عنوان "پارادوكس اطلاعات براي سياهچاله ها" ارائه كرد.

او كه از مدت ها قبل فلج شده است از طريق دستگاه سخن ساز رايانه اي تكلم مي كرد.

به اين ترتيب او نظريه سال 1975 خود را كه حيرت انگيزترين پيشرفت علمي در زمينه مطالعه سياهچاله ها تلقي مي شود اصلاح كرده است.

افق رويداد

سياهچاله شيئي فضايي است كه اگر چيزي وارد آن شود امكان فرار از آن نخواهد داشت. مرز سياهچاله "افق رويداد" خوانده مي شود. سياهچاله گاه در اثر فروپاشي ستارگان عظيم به درون خود شكل مي گيرد و گفته مي شود حتي نور قادر به فرار از آن نيست.

اما اكنون آقاي هاكينگ به اين باور رسيده است كه سفر به سياهچاله ممكن است چنانكه تاكنون تصور مي شد سفري يك طرفه نباشد.

گري گيبونز، فيزيكدان و استاد دانشگاه كمبريج گفت كه براساس تعريف تازه هاكينگ، افق رويداد سياهچاله ها از مرز مشخصي كه كليه محتويات دروني سياهچاله را از جهان بيرون مجزا كند برخوردار نيست.

آقاي گيبونز گفت: "تصور مي شد كه زماني كه چيزي به داخل سياهچاله سقوط كرد براي هميشه گم و ناپديد شده است و تنها اطلاعاتي كه درباره سياهچاله باقي مي ماند، جرم و سرعت چرخش آن است."

اما اين فرض با قوانين فيزيك كوانتوم كه رفتار جهان را در كوچكترين ابعاد (اجزاي اتم) توضيح مي دهد متغاير است. اين قوانين حكم مي كند كه اطلاعات نمي تواند براي هميشه از دست برود و نابود شود.

اين كه اطلاعات از دست مي رود يا نه، داراي پيامدهاي مهم عملي و فلسفي است.

پروفسور گيبونز گفت: "خيلي ها مي خواستند باور كنند كه اطلاعات مي تواند از سياهچاله فرار كند، اما نمي دانستند فرار آن چگونه ممكن است."

30 سال انتظار

استفان هاكينگ براي ساليان دراز استدلال مي كرد كه ميدان جاذبه شديد سياهچاله ها قوانين كوانتوم را به نوعي وارونه مي سازد.

او اكنون اين انديشه را كنار گذاشته است.

تعريف تازه پروفسور هاكينگ حاكيست كه سياهچاله ها هرگز به طور كامل چيزهايي را كه به داخل آنها مي افتند نابود نمي كنند و اين اجرام تا مدت هاي طويل به ساطع كردن تشعشعات به جهان بيرون ادامه مي دهند و در نهايت سر مي گشايند و اطلاعات درون آنها آشكار مي شود.

او گفت: "من براي 30 سال به اين مساله فكر كرده ام ولي حالا جواب آن را دارم."

 

[parisa]

​

تيمي بين المللي از ستاره شناسان با استفاده از يك كاوشگر پرتوهاي ايكس ناسا كوچكترين سياه چاله اي را كه تاكنون شناخته شده است، شناسايي كردند
اين محققان برپايه اطلاعات جمع شده توسط "اكتشاف گر زمان سنجي پرتو ايكس رسي" (RXTE) ناسا نوع ويژه‌اي از پرتوهاي ايكس با عنوان "ضربان قلب" را مورد بررسي قرار دادند. علت انتخاب اين نام براي اين نوع از پرتوها اين است كه شباهت بسياري به امواج الكتروكارديوگرام دارند.
اين منطقه كه اين ستاره شناسان بين المللي بر روي آن تحقيق كردند IGR J17091-3624 نام دارد كه يك منظومه دوتايي متشكل از يك ستاره عادي و يك سياه چاله است كه جرم آن مي‌تواند كمتر از سه برابر جرم خورشيد باشد.
به گزارش خبرگزاري مهر، گازهاي اين ستاره به سمت سياه چاله گسيل مي‌شوند و حلقه‌اي را در اطراف آن مي‌سازند. مواد درون حلقه، گاز را تا دماي ميليون‌ها درجه گرم مي‌كنند كه اين دما به اندازه كافي براي گسيل پرتوهاي ايكس كافي است.
تغييرات دوره‌اي مشاهده شده در شدت اين پرتوهاي ايكس بازتابش فرايندهايي هستند كه در داخل ديسك گاز رخ مي‌دهند.
اين دانشمندان معتقدند كه تغييرات سريع‌تري نيز در نزديكي افق حوادث سياه چاله رخ مي‌دهد. "افق حوادث"، منطقه‌‌اي از فضازمان است كه در آنجا تمام مرزهاي فضا به شدت تحت تأثير سياه‌ چاله قرار مي‌گيرد و اگر جسمي وارد اين منطقه شود، سرانجام روي تكينگي يا مركز سياه چاله سقوط مي‌كند. افق حوادث بخشي از مناطق خارجي سياه چاله است.
ستاره شناسان در مدت انفجاري كه در سال 2003 رخ داد با اين منظومه دوتايي آشنا شدند. اطلاعات بايگاني شده توسط ماموريت‌هاي فضايي يك فعاليت شديد را هر چند سال يكبار از اين منظومه نشان مي‌داد. تازه‌ترين اين فعاليت‌ها در فوريه گذشته آغاز شد.
اين منظومه در جهت صورت فلكي كژدم قرار دارد اما مسافت آن هنوز دقيقاً مشخص نشده است. باوجود اين برپايه ارزيابي‌ها مي‌تواند در فاصله حداقل 16 هزار سال نوري و حداكثر 65 هزار سال نوري از زمين واقع شده باشد.
تغييرات پرتوهاي ايكسي كه در طول هر ضربان قلب توسط RXTE مشاهده شد، نشان مي‌دهد كه داخلي‌ترين منطقه حلقه اطراف سياه چاله به اندازه‌اي پرتو ساطع مي‌كنند كه براي به عقب راندن گاز بيروني كافي باشد و بتواند يك باد شديد به طرف خارج رانده و جريان به سمت داخل را قطع كند.
به اين ترتيب، حلقه داخلي به حدي درخشان و گرم مي‌شود كه پرتاب ماده به طرف بيرون را دوباره از سر گيرد. كل اين فرايند در مدت 40 ثانيه رخ مي‌دهد.
رصد كوچك‌ترين سياه چاله تاكنون شناخته شده تيمي بين المللي از ستاره شناسان با استفاده از يك كاوشگر پرتوهاي ايكس ناسا كوچك‌ترين سياه چاله‌اي را كه تاكنون شناخته شده است شناسايي كردند. ​

 

[parisa]

تلاش دانشمندان برای شکار سیاهچاله راه شیری

اخترشناسان در حال ساخت تلسکوپهایی مجازی به وسعت کل سیاره زمین هستند تا بتوانند از سیاهچاله مرکزی کهکشان راه شیری برای اولین بار عکاسی کنند.

به گزارش خبرگزاری مهر، به گفته "دیمیتریوس سالتیس" محقق دانشگاه آریزونا در رصدخانه استوارد آریزونا می گوید تا چند سال پیش این پروژه تنها طرحی در حد یک تخیل بود اما اکنون در حال به واقعیت پیوستن است و از این رو همه درباره آن بسیار هیجان زده هستند. سالتیس و همکارانش در حال دعوت کردن محققان از سرتاسر جهان هستند تا در کنفرانسی که با موضوع ترکیب 50 رادیو تلسکوپ در گوشه و کنار جهان برگزار می شود شرکت کنند، قرار است این تلسکوپها از تایوان و هلند تا قطب جنوب با یکدیگر ترکیب شده و به یک ابزار رصد بزرگ به نام "EHT" تبدیل شوند. رصدهای این تلسکوپ با کمک رادیوتلسکوپهایی انجام می گیرند که نسبت به طول موجهایی در مقیاس میلیمتری نیز حساس هستند زیرا این بهترین طیف برای دیدن پدیده های فضایی از میان غبارها و آشفتگی های کیهانی در مرکز کهکشان راه شیری است. با ترکیب رصدهای رادیویی که توسط آنتنهای رادیویی در گوشه و کنار جهان به دست آمده اند اخترشناسان می توانند تصویری بی نظیر را از منطقه میانی کهکشان راه شیری به دست آورند. محققان انتظار دارند با کمک این تلسکوپ ترکیبی بتوانند جریانی از مواد را در حال بلعیده شدن توسط سیاهچاله مرکز کهکشان در زمان واقعی ببینند تا از چگونگی روند تغذیه سیاهچاله آگاه شوند. سیاهچاله کهکشان راه شیری جرمی 4 میلیون برابر خورشید دارد و با وجود اینکه اخترشناسان موقعیت آن را به واسطه تاثیرات گرانشی تعیین کرده اند، هرگز نتوانسته اند آن را به صورت مستقیم ببینند. سیاهچاله چیزی بیشتر از یک لکه سیاه نیست که توسط گردابهایی از مواد درخشان احاطه شده است. دیدن افق رویداد این سیاهچاله به اندازه رصد یک پرتغال بر روی کره ماه دشوار خواهد بود اما اخترشناسان باور دارند با کمک این تلسکوپ ترکیبی می توانند چنین آرزوی دیرینه ای را برآورده سازند. اکنون قرار است تعداد تلسکوپهای موجود در این پروژه افزوده شود و تلسکوپهایی از قبیل ALMA در شیلی نیز به پروژه بپیوندد. به گفته محققان رصد شکل درخشانی که سایه سیاهچاله را نمایش دهد می تواند برای نظریه نسبیت عمومی آزمونی بی سابقه باشد. بر اساس گزارش ام اس ان بی سی، در صورتی که این الگو یا شکل دایره ای باشد مطابق با پیش بینی های انیشتین خواهد بود اما در صورتی که این الگو بیضی شکل باشد نشانه ای از ناقص بودن نظریه نسبیت عمومی خواهد بود.