• توجه: در صورتی که از کاربران قدیمی ایران انجمن هستید و امکان ورود به سایت را ندارید، میتوانید با آیدی altin_admin@ در تلگرام تماس حاصل نمایید.

شهرستان سربيشه - شهرستان نهبندان

neda_omid

متخصص بخش گردشگری
شهرستان سربيشه يكي از شهرستان هاي استان خراسان جنوبي است كه در ناحيه‌ي خاور استان قرار گرفته است. مركز اين شهرستان شهر سربيشه است كه در طول جغرافيايي 48ـ58 و عرض جغرافيايي 34ـ 32 و در ارتفاع 1820 متر‌ي از سطح درياي آزاد قرار دارد و داراي آب و هواي معتدل و خشك است. بناهاي تاريخي بخش سربيشه به دوره اسلام و قبل از آن مي‌رسد و آثار تاريخي آن نشان دهنده غناي فرهنگي و سابقه تمدني اين منطقه است. مهم ترين آثار تاريخي اين شهرستان را آثاري از قبيل محوطه‌هاي باستاني، قلعه و خانه‌هاي قديمي، غارها و روستاهاي شگفت انگيز و مسجدهاي قديمي تشكيل مي دهد.


نهبندان‌ناحيه‌اي است‌كويري، خشك و كم آب. اهميت اين منطقه‌ پيش‌ از‌ اسلام بسيار بيش‌تر بوده است‌ چرا كه اين منطقه‌ در مسير بندرعباس به خراسان قرار داشته و‌ از ‌اين باب موقعيتي سوق‌الجيشي داشته است.‌ جمعيت شهرستان نهبندان در سرشماری عمومی نفوس و مسكن سال 1375 هـ . ش، 43.065 نفر بوده است كه از اين شمار 21.698 نفر مرد و 21.367 نفر زن بوده اند. مردم نهبندان ايرانی و‌ آريايی نژادند و با گويش محلی و نزديك به خراسانی سخن می گويند. لهجه آن ها به گويش سيستانی نيز نزديك است و بعضی از آن ها به سيستانی سخن می گويند. همه نهبندانی ها مسلمان و پيرو مذهب شيعه جعفری هستند. مردم نهبندان سخت‌كوش، مهربان، ساده، آزاده، پاك‌انديش و مهمان نوازند. مهم ترين هنردستی مردم اين ناحيه، قاليچه بافی است. مردم منطقه با توليد‌قاليچه‌هايی با طرح‌های بلوچی، تركمنی، و نقش های گلدانی، مددخانی و محلی، درآمد عمومی را افزايش می دهند و برخي از اين صنايع به خارج صادر مي‌شوند.
 

neda_omid

متخصص بخش گردشگری
مکان های دیدنی و تاریخی

تپه صيادان در كنار كوه قلعه شاه دژ، تخت سردار ، قلعه نيه، مزار پر سر، مزار پيرحاجيان، مزار يا قدمگاه هماهنگ درباختر شهر نهبندان و مسجد گلستان مكان هاي ديدني و تاريخي اين منطقه را تشكيل مي‌ دهند.
 

neda_omid

متخصص بخش گردشگری
صنايع و معادن

صنايع شهرستان نهبندان به دو دسته ماشيني و صنعتي تقسيم مي‌شود. ولي اطلاعات مدوني درباره‌ي صنايع و معادن اين منطقه كه مستند باشد به دست نيامده است
 

neda_omid

متخصص بخش گردشگری
کشاورزی و دام داری

نهبندان‌از‌نظر كشاورزی جايگاه مطلوبی دارد و كشت به روش سنتی صورت می گيرد. نهبندان در دشتی قرار گرفته كه سرتاسر نواحی خاوری، جنوبی و باختری آن را زمين های كشاورزی پوشانده است. كشت اين منطقه آبی است و آب كشاورزی از كاريز و گاه از رودخانه تأمين می شود. ديرينه‌گی برخی از كاريزهای اين ناحيه به دو هزار سال نيز می رسد. فرآورده‌های عمده كشاورزی آن عبارتند از: زيره، پنبه، گندم، جو، انار، انگور، توت، انجير، عناب، سيب و زعفران. دام‌داری نيز در نهبندان رواج داشته و فرآورده های دامی مانند: پشم، روده و پوست از جمله صادرات آن است.
 

neda_omid

متخصص بخش گردشگری
مشخصات جغرافيايي

شهرستان نهبندان با پهنه‌ای بيش از 20 هزار كيلومتر مربع، در خراسان‌جنوبي‌قرار دارد. نهبندان از سوی شمال به شهرستان بيرجند، از باختر به استان كرمان، از جنوب و جنوب خاوری به استان سيستان و بلوچستان محدود است. هوای نهبندان گرم وخشك بوده و زير تأثير آب وهوای كويری اختلاف دمای زيادی بين زمستان و تابستان آن ديده می شود. بيش ترين درجه حرارت در تابستان ها، 42 درجه بالای صفر و كم ترين آن در زمستان ها، 10 درجه زير صفر است. در سال های معمولی ميزان باران ساليانه نهبندان به 150 ميلی متر می رسد.
 

neda_omid

متخصص بخش گردشگری
وجه تسميه و پيشينه تاريخي

نهبندان در گذشته «نه» و «نيه» ناميده می شده است. بيش تر آثار تاريخی، از جمله «تاريخ سيستان» از اين سرزمين با نام های بالا ياد كرده اند و گويا از سده 7 هـ . ق به بعد «نهبندان» گفته شده است. «نی» به زبان پهلوی، به معنی «بنا» و «شهر» بوده و نظير آن در کلماتی چون نيشابور و نهاوند ديده می شود. لازم به يادآوری است که نهبندان در لهجه مردم محل و در گفتگو، كه جنبه خودمانی تری دارد، هنوز همان «نه» گفته می شود. واژه نهبندان شايد از زمانی متداول شده، كه روستای بندان در 75 كيلومتری جنوب خاوری «نه» به گونه زندان و بندان فرمانروايان سيستان درآمده و اين دو نام با هم و در كنار هم به كار رفته اند. به هر حال شهر «نه» در كناره كوير، در پيش از اسلام وجود داشته و از آبادی های مهم و استراتژيك آن زمان به شمار می رفته است.
نهبندان، همانند ديگر مناطق خراسان، در سال های 30- 31 هـ . ق به دست مسلمانان افتاد و در سده های نخستين اسلامی در قلمرو امويان و عباسيان بود. نهبندان از سال 205 هـ . ق تا سال 247 هـ . ق كه يعقوب ليث سيستانی، در سيستان بر روی كارآمد، در دست طاهريان خراسان بود. يعقوب ليث پس از نبردهای بسيار با دشمنان و عاملان خليفه عباسی، سرانجام در 25 محرم سال 147 هـ . ق، بر سيستان و پيرامون آن چيره شد و نهبندان نيز به قلمرو وی افزوده شد. در 287 هـ . ق، اسماعيل سامانی، در نبردی بر عمرو ليث صفاری پيروز شد و سيستان و خراسان، از جمله نهبندان را به دست آورد. در سال 389 هـ . ق، محمود غزنوی با سرداران سامانی جنگيده بر خراسان چيره شد.
در زمان جانشينان سلطان محمود، سلجوقيان شورش كردند و طغرل اول سلجوقی، پس از چيره شدن بر سلطان مسعود غزنوی،‌ در 429 هـ . ق، به حكومت رسيده سيستان و خراسان از جمله نهبندان را به قلمرو خود افزود. از سال 622 تا 668 هـ . ق، نهبندان يكی از مراكز آباد بوده و والی هايش گاه زير فرمان خوارزمشاهيان كرمان بوده و زمانی به نيابت از فرمانروايان سيستان، زمام امور اين ناحيه را نيز به دست داشته اند.
در سال 668 هـ . ق‌كه امير ترشيز (كاشمر) با سپاه مغول به نيه آمد و آن جا را خراب كرد، ملك نصير الدين، فرمانروای سيستان، پسر خود، شمس الدين علی را به نيه فرستاد تا آن جا را باز سازی كند. سيستان در دوره حكومت ملك نصير الدين توانمند شد و ايالت قهستان از قاين تا ترشيز، تابع سيستان بود و امرای كرمان در هنگام گرفتاری و جنگ، در سيستان پناه می جستند. ركن الدين محمد، فرزند ديگر نصير الدين، به دليل ناسازگاری با پدر از سيستان رفت و در پيرامون آن، به گشودن دژها و شهرها و تهيه سپاه پرداخت و در شهر نيه استقرار يافت. وی در نيه دژها و باغ های متعددی به وجود آورد.
پس از پيروزی شاه اسماعيل اول صفوی بر شيبك خان اوزيك و گشودن هرات در سال 916 هـ . ق ، ملك محمود سيستانی - فرمانروای سيستان - از جانب وی به عنوان حاکم نهبندان و تمامی سرزمين های كرانه جنوب هيرمند پايدار شد. به هر حال، نهبندان تا اواخر سده 10 هـ . ق، تابع سيستان بوده است و از اين زمان زير نظر امرای قاين اداره می شده است، به طوری كه در نيه، حاکمی از سوی آنان مأمور امور ديوانی بوده است. اين امر تا ميانه دوره پهلوی نيز ادامه داشته است.
 
بالا