نام قديم منطقه مشکين شهر خياو بوده است. در سرشماری سال 1375 مشگين شهر 164007 نفر جمعيت داشت. مردم اين شهرستان مسلمان و شيعه مذهب بوده و به زبان تركی و فارسی صحبت می كنند. در شهرستان مشگين شهر هنرهای دستی دارای قدمت و اصالت قابل توجهی بوده و نشان دهنده ذوق و سليقه سرانگشتان هنرمند مردمان اين منطقه است. بيش تر صنايع دستی منطقه را بافته های داری تشکيل می دهند که از مهم ترين اين صنايع می توان به قالی بافی، گليم بافی و جاجيم بافی اشاره نمود. علاوه بر اين بافته ها سفال گری نيز از صنايع دستی اين شهرستان محسوب می شود. جاذبه های طبيعی و بناهای تاريخی زيادی در شهرستان مشگين شهر وجود دارند. قلعه قهقهه با عظمت خاص و منحصر به فرد خود در بين جاذبه های تاريخی جايگاه خاصی دارد و قلعه ديو قالاسی که قدمت آن به دوره های قبل از اسلام می رسد، از مهم ترين ديدنی های شهرستان مشگين شهر به شمار می آيد. ارشق که از نظر طبيعی ازمناطق بسيار زيبای مشگين شهر بوده و جالب ترين مراتع بهاره و پاييزه عشاير شاهسون را دارد نيز دارای قلعه ای است که در يک منطقه بی نظير و زيبای طبيعی قرار گرفته است. سنگ نبشته ها و کتيبه ها ی ارزشمند باستانی، گورستان های قديمی و قلعه های تاريخی به همراه کوه های مرتعی، رودخانه ها و ديگرجاذبه های طبيعی از مهم ترين مکان های ديدنی اين شهرستان به شمار می آيند.