نظريههای مختلفی از پيشينهي تاريخي اين منطقه باستانی باقی مانده است. برخی از مورخين نهاوند را محل پهلو گرفتن کشتی نوح میدانند. به استناد تحقيقات باستانشناسان در تپه گيان (روستايی در 18 كيلومتری جنوب باختری نهاوند ) در حدود 37 قرن قبل از ميلاد مسيح قومی در اين منطقه زندگی میكرد كه تمدنی شبيه تمدن بين النهرين داشت و بعدها به دست اقوام ديگر اروپايی و آسيايی از بين رفت. شهرستان نهاوند از شمال به شهرستان تویسركان، از شمال باختری به شهرستان كنگاور (از استان كرمانشاه)، از خاور به بخش سامن (از شهرستان ملاير)، از جنوب به شهرستان سلسله و دلفان (از استان لرستان) و از باختر به شهرستان كرمانشاه محدود میشود. منطقه نهاوند دارای سراب های زيادی است كه باعث شده اند كشاورزی منطقه از رونق خاصی برخوردار باشد. دامداري و پرورش طيور نيز از ديگر مشاغل اصلي مردمان اين ناحيه است. صنايع دستی نيز در كنار دامداري و كشاورزي از فعاليتهای مهم مردم اين شهرستان به شمار ميآيد. بافت قالی، قاليچه، گليم و گيوه كه بيشتر توسط روستاييان و عشاير انجام می شود. قالی های اين شهرستان با طرح همدان بافته و صادر میشود. شهرستان نهاوند به علت دارا بودن موقعيت جغرافيايی ويژه، آب فراوان و خاك مستعد از نواحی ممتاز استان همدان به شمار میرود و اساس اقتصاد آن بر كشاورزی، دامداری و صنايع دستی استوار است. عمده صادرات اين منطقه را گندم، چغندر قند،انواعميوه، بنشن، خشكبار، قالی، لبنيات، دام زنده و ترهبار تشكيل میدهد. شهرستان نهاوند از مكان هاي ديدني و تاريخي متعددي برخورداراست. سرآبگاماسياب،سرآبملوسان،سرآبفارسبان،سرآبكنگاور،كهنهجنگلوسرآبگيان،خرابههاي قلعه سرسام گبري،كتيبه و ستونهاي معبدلااوديسه، تپه باستاني گيان، حمام حاج آقا تراب، مسجد جامع نهاوند،مقبره شيخ ابوالعباس نهاوندي، مقبره نعمانابن مقرن، شاهزاده محمد و علي، تالاب وسج، تالاب (آببند) رودباري و بوستان جنگلي ابوذر از جمله مكانهاي ديدني و تاريخي اين شهرستان به شمار ميآيند.