شهرستان گرمسار

[neda_omid]

گرمسار يكی از شهرستان هاي استان سمنان، است كه در همسايه گي دماوند در شمال، شهرستان های اردستان و كاشان در جنوب، شهرستان سمنان در خاور و شهرستان های ورامين و قم در باختر قرار گرفته است. شهرستان گرمسار از جاذبه هاي طبيعي و تاريخي با ارزشي برخوردار است. كوه هاي متعدد منطقه همراه با رودخانه ها و چشمه هاي پرشمار كه هر يك از ويژه گي هاي خاصي برخوردارند, همراه با پارك ملي كوير كه داراي آثار طبيعي و تاريخي با ارزشي است از جمله زيبايي هاي طبيعي منطقه گرمسار است.

نام گرمسار در زمان اشكانيان، «خواران» بوده و سلوكی ها شهری به اسم «خاراكس» در اين ناحيه بنا نهادند و سمنانی ها نيز امروزه آن را «خواره» می نامند. محصولات عمده كشاورزی اين منطقه را گندم، جو، ‌تره بار، خربزه, ‌انار، ‌پنبه و انجير تشكيل مي دهند. به علت وجود ايلات و عشاير متعدد در شهرستان گرمسار دام داري در اين منطقه رواج دارد. صنايع شهرستان گرمسار به دو دسته صنايع ماشيني و دستي تقسيم مي شوند. صنايع دستي اين شهرستان عبارتند از: قالی بافی، گليم بافی، جاجيم بافی، پارچه بافی، خورجين بافی و سفال گری. اين منطقه به دليل نزديكي به تهران و وجودامكانات زيربنايي مناسب و معادن غني نمك وسولفات سديم، جهت استقرار صنايع از موقعيت مناسبي جهت رشد وتوسعه صنعت ومعدن برخوردار است. بيش تر جاذبه هاي تاريخي شهرستان گرمسار را مكان هاي مذهبي تشكيل مي دهند. در كنار مكان هاي مذهبي برخي از عمارت هاي تاريخي نيزچون قصرهاي سياه كوه كه از چندين قصر قديمي تشكيل شده از مهم ترين ديدني هاي گرمساراست.

 

[neda_omid]

مکان های دیدنی و تاریخی

شهرستان گرمسار از جاذبه هاي طبيعي و تاريخي با ارزشي برخوردار است. كوه هاي متعدد منطقه همراه با رودخانه ها و چشمه هاي پرشمار كه هر يك از ويژه گي هاي خاصي برخوردارند همراه با پارك ملي كوير كه داراي آثار طبيعي و تاريخي با ارزشي است از جمله زيبايي هاي طبيعي منطقه گرمسار است. ديدني ترين جاذبه طبيعي اين شهرستان؛ كوير كهك در جنوب گرمسار است كه در آن درختچه هاي اسفناج وحشي به طور مصنوعي كشت شده اند. زندگي گياهي حاشيه كوير و استفاده از جاذبه هاي كوير از جمله ارزش هاي گردشگري اين منطقه است. بيش تر جاذبه هاي تاريخي شهرستان گرمسار را مكان هاي مذهبي تشكيل مي دهند. در كنار مكان هاي مذهبي برخي از عمارت هاي تاريخي نيزچون قصرهاي سياه كوه كه از چندين قصر قديمي تشكيل شده از مهم ترين ديدني هاي گرمساراست.

 

[neda_omid]

صنايع و معادن

صنايع شهرستان گرمسار به دو دسته صنايع ماشيني و دستي تقسيم مي شوند. صنايع دستي اين شهرستان عبارتند از: قالی بافی، گليم بافی، جاجيم بافی، پارچه بافی، خرجين بافی و سفال گری كه اطلاعات كامل تر آن در صنايع دستي شهرستان گرمسار آورده شده است. اين منطقه به دليل نزديكي به تهران و وجودامكانات زيربنايي مناسب شامل زمين،آب،برق، تلفن وگازوغناي معدني خوب؛ از جمله معادن غني نمك وسولفات سديم، جهت استقرار صنايع از موقعيت مناسبي جهت رشد وتوسعه صنعت ومعدن برخوردار است.
وجود شش شهرك ومنطقه صنعتي؛ به وسعت 1798هكتار شامل شهرك صنعتي ايوانكي(185هكتار)، منطقه صنعتي جنت آباد(400هكتار)، منطقه صنعتي فجر(300هكتار)، شهرك صنعتي گرمسار(763هكتار)، منطقه صنعتي حاجي آباد(50هكتار)و منطقه صنعتي سيد آباد(100هكتار) نشان غناي صنعتي منطقه است. شهرستان گرمسار به لحاظ غناي معدني از پتانسيل قابل توجهي بر خوردار بوده و حدود 70% نمك مورد نياز كشور جهت فرآوري و صادرات و حدود 30%سولفات سديم مورد نياز كشورجهت مصرف در واحدهاي توليدي وصادرات از معادن و واحدهاي صنعتي معدني اين شهرستان استخراج وتوليد مي شود.
اين شهرستان داراي 31 معدن نمك،19 معدن سولفات سديم،6 معدن گچ،14 معدن سنگ لاشه،2معدن سلستين و يك معدن باريت بوده كه ذخاير معادن فعال بالغ بر 30 ميليون تن و ذخيره ممكن معادن بالغ بر يك ميلياردتن بيش تر شامل، نمك، سولفات سديم، گچ، سولفات استرانسيوم، سنگ هاي لاشه ساختماني، باريت و سلستين است. اين شهرستان از لحاظ رشد صنعت در سطح استان بعد از شهرستان سمنان داراي مقام دوم است. عمده محصولات توليدي صادراتي اين شهرستان شامل نمك، سولفات سديم، رب گوجه فرنگي، ميخ پرچ، انواع پيچ، مواد شيميايي، روغن موتور، واسكازينو گريس، پارافين، انواع كنسرو ومحصولات غذايي، روغن, دي اكتيل فتالات ، پلي استايرين،سقف كاذب و... بوده كه بيش تر به كشورهاي روسيه، اوكراين، حوزه خليج فارس، كشورهاي آفريقايي، هندوستان، كره جنوبي ، تركيه وكشورهاي آسياي ميانه صادر شده است.

 

[neda_omid]

کشاورزی و دام داری

شهرستان گرمسار با وجود قرار گرفتن درمنطقه كويري از كشاورزي خوبي برخوردار است. آب كشاورزی اين شهرستان از چاه های ژرف، حبله رود و كاريزهاي سنتي تأمين می شود. محصولات عمده كشاورزی اين منطقه را گندم، جو، ‌تره بار، خربزه, ‌انار، ‌پنبه و انجير تشكيل مي دهند. با وجود ايلات و عشاير متعدد در شهرستان گرمسار دام داري در اين منطقه رواج دارد. دام داري در شهرستان گرمسار بيش تر به صورت سنتي بوده و واحد هاي صنعتي كم تري در اين قسمت وجود دارند.

 

[neda_omid]

وجه تسميه و پيشينه تاريخي

نام گرمسار در زمان اشكانيان، «خواران» بوده است. چنان که سلوكی ها شهری به اسم «خاراكس» در اين ناحيه بنا نهادند و سمنانی ها نيز امروزه آن را «خواره» می گويند. از اين منطقه به نام «خاريس» نيز ياد كرده اند. اين نام در شاه نامه به صورت «خوار» بر وزن چار به معنی ذليل و حقير و ضعيف آمده است كه به معنی آسان و سهل نيز گفته اند. منطقه فعلي گرمسار در روزگار فرمان روايی مادها، حد فاصل بين ايالات ماد و پارت بود و اين دو سرزمين را از هم جدا می كرد.
هخامنشيان خوار را كه جزء ايالت پارت بود تصرف كردند. در دوره ساسانيان، خوار زمانی جزو قومس و زمانی جزو ری بود و اغلب، حكام طبرستان بر اين ناحيه فرمانروايی داشتند.
پس از اسلام، خوار يكی از بلاد معتبر ری به شمار می رفت. در سال 329 هجری قمری و در زمان سلطنت نصر بن احمد سامانی، ماكان كاكی عليه دولت سامانيان قيام كرد و چند شهر از ايالت قومس و نيز خوار، سمنان و سمنك و ری را تصرف كرد.
در زمان حكومت غزنويان و به ويژه سلطنت سلطان مسعود، خراسان و قومس و ری مورد تاخت و تاز طغرل بيك سلجوقی و تركان غز قرار گرفت و عده ای از اهالی سمنان، دامغان، ‌خوار و برخی ده های ری جان خود را از دست دادند. بعد از انقراض سلسله غزنويان، تمامی ولايات باختری ايران به تصرف سلجوقيان در آمد و شماری از قلعه های اردهان و گردكوه در قومس و گرمسار تسخير شد. به اين ترتيب ناحيه ای كه خوار نيز جزء آن بود تا آخر سلطنت سلطان سنجر عملا جزء متصرفات سلجوقيان محسوب می شد.
در زمان حمله مغول به ايران؛ در سال 616 هجری قمری، خوار توسط قشون چنگيز به تصرف مغول ها درآمد وهلاكوخان با تخريب و تصرف قلعه های فرقه اسماعيليه، طومار اين فرقه را درهم پيچيد. ايل خانان مدت ها بر اين نواحی حكومت كردند تا اين كه سر به داران با ظهور در خاور ايران علم مخالفت با مغولان را برافراشتند.
سربه داران شهرهای استرآباد، بسطام، شفاسفان، دامغان، ‌سمنان، خوار و طبران را تصرف كردند. مقارن سال 766 هجری قمری عده ای از صحرانشينان مغول با تصرف كرمان به نواحی بسطام، دامغان، سمنان، فيروزكوه و خوار تاختند واين مناطق را از قلمرو سر به داران خارج كردند.
در سال 909 هجری قمری حكومت فيروزكوه و خوار با حمله شاه اسماعيل مؤسس سلسله صفوی از بين رفت. پس از انقراض صفويه به دست افغان ها و با ظهور نادرشاه، حوادثی تازه در خوار به وقوع پيوست. آغا محمد خان قاجار پس از شكست لطفعلی خان زند و تأسيس دولت قاجاريه، مقر حكومت خود را به تهران منتقل كرد و برای ايجاد امنيت و حفظ پايتخت از تجاوز تركمانان، عده ای از افراد ايل اصانلو از محال خمسه زنجان را به خوار كوچاند و در دهات خالصه اين ناحيه مسكن داد. به اين ترتيب، منطقه خوار در دوره قاجاريه مورد توجه خاص حاكمان اين سلسله قرار گرفت. گرمسار هم اكنون يكي از مناطق آباد استان سمنان است كه در برگيرنده شهرهاو روستاهاي آباد بسياري است

 

[neda_omid]

مشخصات جغرافيايي

گرمسار يكی از شهرستان هاي استان سمنان، است كه از شمال به شهرستان دماوند، از جنوب به شهرستان های اردستان و كاشان، از خاور به شهرستان سمنان و از باختر به شهرستان های ورامين و قم محدود می شود. اين شهرستان از نظر جغرافيايی در 52 درجه و 20 دقيقه ی درازای خاوری و 35 درجه و 12 دقيقه ی پهنای شمالی واقع شده و از لحاظ پستی و بلندی، در دشت واقع شده و رشته كوه های كلرز – سرير – قاليباف و سردركه در اطراف آن كشيده شده است. قسمت جنوبی اين شهرستان، كويری و ناحيه شمالی آن را ارتفاعات جنوبی رشته كوه های البرز در بر گرفته است. طبق آخرين آمار جمعيتی در سال 1375 جمعيت اين شهرستان 67847 نفر بوده كه از اين رقم 29706 نفر جمعيت شهر گرمسار, مركز شهرستان است. مردم گرمسار آريايی نژاد بوده وبه زبان فارسی با گويش محلی سخن می گويند. گرمسار در 6 كيلومتری راه آهن تهران – مشهد و تهران – گرگان قرار گرفته است و در مسير راه اصلی تهران – مشهد در 105 كيلومتری تهران قرار دارد كه به وسيله اين مسير به نقاط ديگر مربوط می شود.