Maryam
متخصص بخش ادبیات
این روزها اگر به دنبال یافتن یك منزل مسكونی با امكانات رفاهی نسبتا مناسب باشید، شاید به هیچ‌وجه زیر بار تایید آپارتمانی كه شومینه نداشته باشد، نمی‌روید.
حال هر چه می‌خواهند از ایمن‌نبودن این وسیله گرمایشی كه غالبا جنبه تزئینی هم دارد بگویند اما آیا واقا تجمل گرایی ارزش آن را دارد كه ایمنی و سلامت خود و خانواده را فدای آن كنیم؟!
آنها كه به حفظ سلامت خود و خانواده‌شان، بخصوص فرزندان كوچكشان علاقه‌مند هستند، باید بدانند كه شومینه یك وسیله غیرایمن گرمایشی است كه نه‌تنها مصرف بالا ، هزینه زیاد و گرمادهی اندكی دارد بلكه حتی اگر تمام نكات ایمنی در ساخت و استفاده از آن به كار گرفته شود نیز به دلیل باز بودن محوطه جلوی آن، مونوكسیدكربن منتشره از آن به طور كامل از طریق هواكش دفع نمی‌شود و به این دلیل در بهترین شرایط هم وسیله‌ای است كه میتواند سلامت اعضای خانواده را به خطر اندازد.
ظاهری زیبا با باطنی زشت
===============
دكتر فرهاد رضوانی، متخصص داخلی و رئیس اداره آموزش و پژوهش اورژانس كشور در گفت‌وگو با جام‌جم با تاكید بر خرید وسایل گرمایشی كه مهر استاندارد دارند، می‌گوید: استفاده از شومینه در میان وسایل گرمایشی به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود، چرا كه اگر در ساختمان‌ها سیستم خروجی هوا وجود نداشته باشد، یا این‌كه این سیستم به هر دلیلی درست كار نكند، گاز سوخته، اكسیژن می‌سوزاند و مونوكسیدكربن را پس می‌دهد. در چنین شرایطی، مونوكسیدكربن كه رنگ و بوی خاصی هم ندارد، به جای انتقال به بیرون از خانه، داخل آن پخش می‌شود و بلافاصله پس از استنشاق علائمی چون سردرد، تهوع، استفراغ و در صورت ادامه خواب‌آلودگی، كما و در نهایت، مرگ را برای شخص به همراه می‌آورد.
وی تاكید می‌كند: از آنجا كه جلوی شومینه باز است، حتی اگر این وسیله دارای دودكش هم باشد، باز هم مقادیری از گاز مونوكسیدكربن در داخل محیط خانه پخش می‌شود. بعلاوه در منازلی كه فرزند كوچك دارند، احتمال سوختگی و آتش‌سوزی نیز مطرح است. احتراق حاصل از این وسیله گرمایشی همچنین منجر به كثیف شدن سریع وسایل خانه می‌شود.
از بخاری‌های استاندارد استفاده كنید
=====================
دكتر رضوانی اضافه می‌كند: بهترین توصیه برای گرم‌كردن خانه‌ها در فصول سرد سال، استفاده از شوفاژ یا بخاری‌های استاندارد است. البته باید دقت كنید كه بخاری همیشه باید با شعله آبی بسوزد. همچنین از بازبودن خروجی یا دودكش بخاری هم باید اطمینان حاصل كنید. بر این اساس، لوله خروجی بخاری باید همیشه گرم باشد تا از خروج مونوكسید كربن اطمینان حاصل كنید.
شومینه‌های روشن را دوست دارید!
====================
حال اگر به هر دلیل مایلید كه از گرمای شومینه نیز در فصول سرد سال بهره ببرید، از نكاتی كه دكتر رضوانی بر آن تاكید می‌كند غافل نشوید: ابتدا باید به خروجی لوله دودكش شومینه دقت كنید. این خروجی‌ها باید همیشه باز باشند. برای اطمینان از این قضیه، یك كبریت را روشن و در مبدا خروجی قرار دهید. در چنین شرایطی كبریت باید به سرعت خاموش شود.حتی میتوانید رشته نخی را از پشت‌بام وارد خروجی كنید. این رشته باید تا پایین به داخل شومینه راه پیدا كند. فراموش نكنید كه به هر حال، وجود شومینه در منزل، برای فرزندان كوچك خطرآفرین است. برای كاهش این خطرات میتوانید جلوی شومینه از نرده‌های محافظی كه امكان واردكردن دست در آنها وجود ندارد، استفاده كرد.
وی تاكید می‌كند: بعلاوه در طولانی‌مدت، نباید از شومینه استفاده كرد و هنگام روشن بودن شومینه باید حتی‌المقدور گوشه یكی از پنجره‌ها را برای جریان پیدا كردن هوا باز گذاشت. فراموش نكنید كه شومینه را به هیچ‌وجه در شب‌ها نباید روشن گذاشت، چرا كه در صورت مسمومیت احتمالی با مونوكسیدكربن، به علت خواب‌بودن اطلاع نخواهید یافت كه این مساله خطر مرگ را به همراه خواهد داشت.
نشانه‌های گازگرفتگی را بشناسید
===================
دكتر رضوانی با اشاره به نشانه‌های مسمومیت با مونوكسیدكربن می‌گوید: قدرت اتصال مونوكسیدكربن با هموگلوبین خون حدود 200 برابر بیشتر از اتصال اكسیژن با هموگلوبین است و به این ترتیب با تركیب مونوكسیدكربن با خون، اكسیژن‌رسانی كافی به بدن صورت نمی‌‌گیرد. بر این اساس حتی مقادیر كم مونوكسیدكربن نیز میتواند بسیار خطرناك و كشنده باشد. از نشانه‌های اولیه مسمومیت با این گاز، سردرد، بی‌حالی و ضعف است كه نباید به هیچ‌وجه با بیماری‌های دیگری چون آنفلوآنزا كه در فصول سرد سال شایع است، اشتباه گرفته شود.در ادامه هم شخصی كه دچار مسمومیت شده دچار تهوع، استفراغ، تنگی نفس و خواب‌آلودگی می‌شود و اگر به خواب برود، احتمال به كما رفتن و مرگ او زیاد است.
وی تاكید می‌كند: ابتدا لازم است هركسی كه در فضای بسته مشكوك به آلودگی با مونوكسیدكربن قرار دارد، حتی افرادی كه ظاهرا علائمی ندارند، از آن مكان خارج‌شده و در فضای باز قرار گیرند. یقه پیراهن و لباس‌های تنگ افراد مسموم نیز لازم است باز شده و از ازدحام و شلوغی در اطراف این افراد خودداری شود. در شرایط بحرانی‌تر كه فرد بیهوش است، باید از تنفس دهان به دهان و در صورت امكان، دستگاه اكسیژن بهره گرفت. بعلاوه در كوتاه‌ترین زمان باید از طریق تماس با اورژانس 115 یا 125 وی را به مراكز درمانی رساند.
پونه شیرازی - گروه سلامت