Mahdi Askari
مدير فنی
زمانی بود که وقتی به فروشگاه های بازی میرفتیم و میخواستیم بازی خریداری کنیم کسی به بازی های ایرانی توجه نمیکرد و بازی های ایرانی روی دست مغازه دار میماند و کسی هم نبود که از ان ها بخرد.زیرا همه عاشق گیمپلی روان،گرافیک زیبا و صداگذاری طبیعی هستند و کسی مایل به خرید بازی های ایرانی نبود.اما صنعت بازی سازی ایران رفته رفته پیشرفت کرد و از بازی هایی همچون شمشیر نادر،لطفعلی خان زند شروع شد.اما ایران نیاز به محرک قدرتمندتری داشت.
“کوهنورد” همان محرکی بود که چرخه ی بازی سازی ایران را به حرکت در اورد.این بازی که ساخت بازیساز خوش ذوق کشورمان آقای فرهود فرمند بود توانست قدرت ذهن خلاق ایرانیان رو در قالب بازی های رایانه ای نشان همگان بدهد.اما سال ۹۱ نیز سالی پربار برای صنعت بازی سازی ایران بود.سالی که همراه بود با بدست اوردن تجربه،ایده های نو،تلاش های بی وقفه بازیسازان و … که نتیجه ی قابل قبولی داشت.در ادامه به بررسی بازی های مهم ایرانی که در سال ۹۱ منتشر شده اند میپردازیم.
پس از موفقیت بازی “گرشاسپ:گرز ثریت” شرکت فن افزار شریف به فکر ساختن یک نسخه ی دیگر از این بازی افتاد.بازی که اشکالات نسخه ی قبلی را نداشته باشد و در سبک خودش خوب واقع شود.”گرشاسب:راز اژدها” دقیقا همان چیزی بود که سازندگان این بازی میخواستند.بازی در تاریخ ۱۴ مرداد سال ۹۱ منتشر شد و در ادامه به بررسی اجمالی این بازی میپردازیم.
داستان بازی درست قبل از نسخه ی قبلی بازی روایت میشود.گرشاسپ وارد جنگل اژدها شده و با بردارش به دنبال گرز ثریت میگردند.ان ها برای این که بتوانند تمام جنگل را بگردند تصمیم میگردند از هم جدا شوند و جنگل را کامل بگردند.اما در این بین اژدهای جنگل که این موضوع را متوجه میشود به دنبال برادر گرشاسپ میرود و اتفاقاتی برای گرشاسپ می افتد که شما را به چالش های مختلفی میکشد.
گیمپلی این نسخه با نسخه ی قبلی تفاوت چندانی نداشت فقط در چند موارد سازندگان اشکالات را برطرف کرده بودند.تعداد کومبو ها افزایش یافته بود.هوش مصنوعی دشمنان به طور خیلی طبیعی کار شده بود.باس فایت های بازی هر کدام دارای قابلیت خاصی بودند و به روش های مختلفی شما را به چالش میکشیدند.در کل میتوان گفت گیمپلی بازی نسبت به نسخه ی قبل کمی پیشرفت داشته است.
گرافیک بازی نیز نسبت به قبل پیشرفت چندانی نداشت.اما سازندگان بازی روی بافت های بازی کار کرده بودند و کیفیت بافت های بازی را افزایش داده بودند.طراحی شخصیت ها در بازی دارای تنوع خاصی بود;خصوصا طراحی دشمنان که باید به سازندگان این بازی یک افرین و خسته نباشید گفت.طراحی هنری بازی در حد قابل قبولی پیشرفت کرده بود و سازندگان بر روی این نکته توجه بسیاری داشتند.
مهم ترین تغییری که در این نسخه وجود داشت،صداگذاری بازی بود.گرشاسپ برعکس نسخه ی اول،در این نسخه لب به سخن گشود و در کات سین های بازی شروع به صحبت کردن میکرد.صدای زیبا و با ابهت گرشاسپ بسیار زیبا کار شده بود و سازندگان به این موضوع اهمیت داده بودند و سعی کرده بودند که کمترین اشتباه را در این قسمت داشته باشند.موسیقی تم بازی نیز حس حماسی را درون گیمران تزریق میکرد و باز هم باید از سازندگان بازی تشکر کرد.
در کل با این که این نسخه به عنوان یک DLC منتشر شد اما میتوان گفت که این بسته ی الحاقی خود یک نسخه ی مجزا به حساب می اید و واقعا ارزش بسیار بالایی در بین گیمران ایرانی دارد.این بازی از سایت بزرگ گیم اسپات نمره ی ۵ را گرفت که میتوان این نمره را به عنوان یک شروع موفقیت امیز دانست.
کال او دیوتی ایرانی!بله این دقیقاعنوانی بود که سایت های بزرگ خارجی به این بازی دادند.عنوانی که رسما اولین اکشن اول شخص ایرانی به حساب می اید.بازی که شاید بتوان از ان به عنوان بهترین بازی ایرانی در سال ۹۱ نام برد.بازی که تجربه ی ان را در بین بازی های ایرانی نداشتیم.عنوانی که کار بازیساز خلاق کشورمان اقای شاهین حقیقی میباشد.در ادامه به بررسی اجمالی این بازی میپردازیم.
داستان بازی مربوط به دزدان دریایی میباشد که از کشور سومالی به کشتی های تجاری ایران دستبرد میزنند و ادم های بی گناه داخل کشتی را زنده زنده میکشند و درون دریا می اندازند.یک روز که دزدان دریایی وارد کشتی میشوند،یکی از افراد کابین موقعیت اضطراری اعلام میکند و این جاست که نداجا (نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران) شروع به کار میکند و قصد دارد که دزدان دریایی را به هلاکت رسانده و گروهشان را منهدم سازد.
بازی شخصیت پردازی چندانی ندارد و ارتباطات در بازی نقشی ندارند و تنها در بازی شما شاهد گیمپلی نفس گیر خواهید بود.داستان بازی هم از ابتدا شما را درگیر جنگ و مبارزه میکند و وقتی برای ابراز احساسات در بازی وجود ندارد.
گیمپلی بازی نسبت به اکشن های دیگر که توسط سازندگان ایرانی ساخته شده تغییرات زیادی داشته.اسلحه های مختلف در بازی یکی از بزرگترین تغییرات در گیمپلی میباشد و شاید تنوع اسلحه ها را در بازی های قبلی ایران ندیده باشیم.هوش مصنوعی بازی تعریف چندانی ندارد و میتوان اشکالات هوش مصنوعی را در همان مراحل ابتدایی بازی دریافت.در گیمپلی بازی علاوه بر یک اکشن نفس گیر مراحل مخفی کاری نیز در ان گنجانده شده است که بزرگترین اشکالات هوش مصنوعی در همین مراحل قرار دارد.دستور کار بازی شباهت زیادی به بازی Call of Duty دارد.مثلا گاهی اوقات بالای سر فرمانده تان نوشته ای با عنوان “پشتیبانی” می اید که در ان زمان شما باید مراقب فرمانده تان باشید.در کل میتوان گیمپلی بازی را خوب دانست.
شاید بزرگترین فرق این بازی با بقیه ی بازی های ایرانی گرافیک این بازی باشد.برای اولین بار در بین بازی های ایرانی ما شاهد یک گرافیک قابل قبول هستیم و سازندگان تاکید زیادی بر گرافیک بازی داشته اند.بافت های بازی نسبت به بازی های دیگر با کیفیت تر میباشد و سازندگان به این نکته اهمیت زیادی داده اند.اما گاهی اوقات با بالا گرفتن درگیری و جنگ در بازی شاهد افت فریم هایی خواهیم بود که زیاد ازار دهنده نیستند.سایه ها در بازی با دقت زیادی کار شده اند و سعی کرده شده است که بسیار طبیعی ظاهر شوند.فیزیک و تخریپ پذیری در محیط تعریف چندانی ندارد اما میشود ان را تحمل کرد.افکت های دود و اتش در بازی کمی غیر طبیعی کار شده اند و خیلی سریع اثرشان میرود که اصلا برای یک FPS جال نمیباشد.اما در کل میتوان گرافیک این بازی را با مشکلات فراوانش نسبت به بازی های ایرانی دیگر بهتر دانست.
سازندگان سعی کرده اند که در بازی حس حماسی را بالا ببرند و به همین دلیل موسیقی هایی که در بازی پخش میشود حماسی میباشد و حس حماسی را در درون گیمر شکوفا میکند.صداگذاران بازی به خوبی جو حاکم بر بازی را درک کرده اند و سعی شان بر این بوده که با صداگذاری طبیعی تا حدی به صداگذاری های حرفه ای نزدیک شوند.همانطور که میدانید ارتش ایران حامی مالی این بازی بوده.بنابراین میتوانید فکرش را بکنید که صدای اسلحه های بازی از کجا ضبط شده است.بله،امیتیس بازی رایان با کمک ارتش ایران صدای اسلحه های مختلف بازی را ضبط و درون بازی قرار داده اند.
در کل میشود گفت این بازی یک بازی قابل قبول و قابل تحمل(!) میباشد و میتواند شما را سرگرم کند.اما برای مدت خیلی خیلی کوتاه.این بازی کمتر از ۱ ساعت گیمپلی دارد و شما را درگیر نمیکند و به بطن بازی نمیبرد.اما این بازی تجربه ی خوبی برای شرکت امیتیس بازی رایان بود و امیدواریم در اینده بازی های خوب دیگری از این شرکت ببینیم.
شاید شما هم یکی از طرفداران بازی های ریسینگ باشید.کسی که شاید جز بازی های فورتزا و نید فور اسپید ریسینگ های دیگری را قبول ندارید.اما اگر به اولین بازی ریسینگ ایرانی یعنی شتاب در شهر نگاهی بندازیم متوجه میشویم که اینده ی این سبک در ایران میتواند بسیار درخشان باشد.
این بازی توانست پیشرفت ایران در زمینه ی بازی سازی را به رخ همگان بکشد.بازی با محیطی باز(Open World) و گیمپلی روان که ریسینگ دوستان را به وجد اورد.مسابقه های بسیار زیبا و متنوع که با پیروزی در این مسابقات میتوانستید پول جمع کنید و در نهایت ماشین خود را پیشرفته تر از گذشته کنید.تنوع ماشین ها در بازی به خوبی احساس میشود و استفاده از ماشین ها پرسرعت در بازی یکی دیگر از مزایای بازی میباشد.
گرافیک در بازی سطح متوسطی دارد.به این صورت که بعضی از سایه ها در بازی به طور عجیب و غریبی کار شده اند و شاید اصلا به شی اصلی ربطی نداشته باشد.اما طراحی ماشین ها به مراتب بهتر کار شده است و کاملا معلوم است که تمرکز سازندگان کاملا بر روی این نکته بوده است.طراحی مردم و شهر نیز کمی خوب کار شده و میتوان ان را تحمل(!) کرد.
صداگذاری ماشین ها را میتوان نقطه ی قوت بازی دانست.مثل این که شرکت سازنده سعی کرده همه ی صداهای ماشین ها را از نمونه ی واقعی ان ها برداشته است.همچنین راوی بازی اقای منوچهر والی زاده میباشد که با صدای بسیار زیبایشان گیمر را کمک و هدایت میکنند و سعی دارند جهت راحتی کار گیمر هر قسمتی از بازی را توضیح دهند.
در کل میشود گفت این بازی در سبک متوسط رو به بالایی کار شده و سعی شده است که بهترین عنوان سال باشد و تا حدودی هم موفق بوده و میتوان اولین ریسینگ ایرانی را تحسین کرد.
شما چه فکر میکنید؟ایا نام بزرگ دیابلو باید برای این بازی استفاده میشد؟ایا صنعت ایران میتواند بازی همانند دیابلو بسازد؟ایا شرکت بازی سازی سورنا توانست این رویا را تحقیق ببخشد؟در ادامه شما را به نقد و بررسی اجمالی این بازی میپردازیم.
داستان بازی از شاهنامه ی فردوسی گرفته شده و برای حماسی تر شدنش سازندگان تغییر و تحولاتی در این بازی تدارک دیده اند.داستان بازی در مورد کیخسرو فرزند سیاووش میباشد که میخواهد انتقام پدرش را از افراسیاب پلید بگیرد.افراسیاب که پادشاه پر اوازه ی توران بود برای این که جلوی کیخسرو را بگیرد دست به دامن نیروهای اهرمنی میشود و ان ها را مجاب میکند که به کیخسرو یورش ببرند و ……….
گیمپلی بازی مانند دیابلو ایتم های زیادی دارد و سعی شده است که کمی متفاوت باشد.بازی بر پایه ی سحر و جادو بنا شده که در رابطه با این موضوع سازندگان اعلام کرده اند که از اثر بزرگ شرکت بلیزارد یعنی دیابلو الهام گرفته اند که حقیقتا هم منبع الهام بسیار خوبی را انتخاب کرده اند.همانطور که گفتم جادو و سحر حرف اول را در بازی میزند.مثلا شما میتوانید در بازی بدن خود را برای مدتی ضد ضربه کنید(رویین تن) یا میتوانید ضربه های بسیار سنگینی را بر بدن دشمنان وارد کنیدو ان ها را به اطراف پرت کنید یا ببر بنگال را ظاهرکنید(!).در بازی معماهای زیادی وجود دارد و هر کدام از ان ها تنوع خاصی دارد.
گرافیک بازی بسیار عالی میباشد.شاید این بازی بین رقبای خودش بهترین گرافیک را داشته باشد.گرافیک این با انجین “سورنا انجین” که توسط سازندگان بازی ساخته شده است طراحی شده و با جرات میتوان گفت یکی از بهترین گرافیک های موجود در بین بازی های ایرانی میباشد.همچنین بازی از Direct X 9.0 پشتیبانی میکند که برای یک بازی ایرانی امتیاز بسیار خوبی میباشد.طراحی شخصیت ها در بازی یکی از قویترین المان های بازی میباشد و شاید نمونه ی ان ها را در دیگر بازی های ایرانی ندیده باشیم مخصوصا طراحی باس فایت های بازی که با تمرکز بالایی ساخته شده است.همچنین بازی از دوربین ایزومتریک بهره میبرد که اهمیت سازندگان به این بازی را نمایش میدهد.
صداگذاری بازی سطح متوسطی دارد.نه میتوان گفت که خوب است و نه میتوان گفت که بد است.موسیقی بین بازی نیز جذابیت خاصی ندارد و موسیقی بازی گیمر را ترغیب به بازی کردن نمیکند.شاید موسیقی بازی تنها نقطه ضعف بازی باشد.
در کل میشود این بازی را بهترین بازی ایرانی شمرد و به عنوان خط شکنی در بازی های رایانه ای ایرانی.
شما هم بازی های بزرگ ادونچر و به سبک اشاره و کلیک را بازی کرده اید.بازی های که باید با کلیک و اشاره کردن سرنخ ها را جمع کنید تا به چیز خاصی دست یابید.بازی قتل در کوچه های تهران سعی دارد تا فکر شما را برای حل کردن معماهای مختلف و پیدا کردن اشیا و سرنخ های مختلف باز کند.
بوی قتل تمامی تهران را برگرفته است.دیگر کسی از خانه اش بیرون نمی اید.کوچه های تنگ و تاریک تهران محل قصاص کودکان بی گناه شده و دیگر کسی کودکش را از خانه بیرون نمیفرستد.حال شما باید در نقش کاراگاه افشار سرنخ ها و مدرک های مناسبی پیدا کرده تا قاتل را پیدا کنید و به این اشوب در تهران پایان ببخشید.
گیمپلی بازی روند خسته کننده ای دارد.طوری که گاهی اوقات از فرط خسته کنندگی بازی را قطع کرده و تا مدتی سراغ ان نمیروید.در بعضی از مراحل بازی به دنبال اشیائی باید بگردید که پیدا کردن انها تقریبا غیر ممکن است و باید چیز هایی بسازید که اگر یکی از اشیا را اشتباه قرار بدهید ان شی درست نمیشود و شما هم هزاران اشیا دارید.برای گذر از مرحله و رفتن به مرحله ی دیگر شما حتما باید تمامی اشیا و سرنخ ها را پیدا و لوازم مورد نظر خود را بسازید.علاوه بر کسل کننده بودن گیمپلی بازی دچار مشکلات و باگ هایی نیز میباشد.مثلا شما در قسمت هایی از بازی باید جدول سودوکو حل کنید و همانطور که میدانید بازی در سال ۱۳۱۲ اتفاق می افتد;یعنی چندین سال قبل از ابداع بازی جدول سودوکو. در کل میتوان گفت گیمپلی بازی روند جالبی را ندارد.
گرافیک بازی بهتر از گیمپلی میباشد.سایه زنی ها در بازی کمی غیر عادی هستند اما دیگر بخش های گیمپلی بهتر میباشند. طراحی نور خورشید به قدری زیبا میباشد که شاید در هیچ کدام از بازی های ایرانی به این قدر نور خورشید طراحی نشده بود. طراحی شخصیت های بازی نیز بسیار جالب میباشد.شخصیت بازی دارای بارانی و کلاه میباشد که به شخصیت پردازی این شخصیت نیز کمک بسیار میکند.طراحی محیط بازی و پردازش بافت ها نیز خیلی عالی کار شده اند و شاید نظیر ان ها را کم دیده باشیم.
صداگذاری بازی نقطه ی قوت این بازی میباشد.برای صداگذاری این شخصیت از صدای دلنشین اقای بهرام زند استفاده شده.این صداگذار بهترین انتخاب ممکن برای شخصیت کارگاه افشار بود زیرا از این صداگذار برای صداگذاری تمامی عناوین رابرت دنیرو استفاده شده و همچنین اقای بهرام راد در صداگذاری فیلم شرلوک هولمز و سریال ۲۴ نیز نقش موثری داشته است. موسیقی بازی نیز سطح متوسطی دارد و گیمر متوجه ان نمیشود و نقشی در روند بازی ندارد.
در کل میتوان عنوان قتل در کوچه های طهران را یک عنوان ضعیف رو به متوسط دانست و اگر سازندگان تمام تمرکز و هوش و حواس خود را روی این موضوع بگذارند میتوانند در اینده عنوان های بهتری را بسازند.
قتل در کوچه های طهران تنها عنوانی نبود که رسانا شکوه کویر در سبک ادونچر ان را منتشر کرد.گربه ی قجری نام بازی دیگر این شرکت بود که در سبک ماجرایی و طنزگونه ای منتشر شد و به مراتب خیلی بهتر از قتل در کوچه های طهران بود. این بازی با ترکیب طهران و تهران سعی کرده تا سرگرمی زیبایی برای علاقه مندان به این سری بازی ها و حتی کودکان ایجاد کند که بسیار موفق بوده و چه بسا در اینده ای نه چندان دور عنوان های اشاره و کلیک ما بتواند روزی مانند بازی هایی همچون Angry Birds یا Fruit Ninja پدیدار شود و ان روز خیلی دور نیست.
داستان درباره ی یک گربه ی سیاهی به نام ببری خان میباشد.این گربه همراه بچه اش در کوچه های طهران گرسنه و اواره پرسه میزند.انها دیگر تاب و طاقت گرسنگی را نداشتند.تا این که بوی کباب طهرانی خوشمزه و خوشبو به مشامشان میخورد.ان ها بو را دنبال کرده و وارد کاخ سلطنتی قاجاریه میشوند.ان زمان ناصر الدین شاه به شدت بیمار و مریض بود و اطباء از زنده ماندن او قطع امید کردند.تا این که ببری خان پسرش را زیر تخت پادشاه میگذارد و به دنبال غذا میرود.طبق حکایات قدیمی اگر بچه گربه ای زیر تخت مریض و بیماری باشد ان شخص بهبود میابد که دقیقا همین اتفاق برای ناصر الدین شاه می افتد و ببری خان میشود سوگلی دربار و ناصر الدین شاه مثل چشمانش به او علاقه پیدا میکند.
گیمپلی بازی بسیار بهتر از قتل در کوچه های طهران میباشد و روند خسته کننده ندارد بلکه خیلی هم سرگرم کننده و عالی میباشد.در بازی شما باید به جاهای مختلفی سر بزنید و اشخاص زیادی را ببینید.همانطور که گفتم بازی بر پایه ی طنز بنا شده و همانطور که خودتان میدانید بازی در زمان ناصرالدین شاه اتفاق می افتد اما در بعضی اوقات انقدر تیم سازنده از ایده های طنزگونه کار گرفته اند که شاید پشت کامپیوترتان بلند بلند بخندید.در بعضی از جاهای بازی در طهران(!) کافی نت دیده میشود.اخه طهران و کافی نت؟یا مثلا در مرحله ای از ببری خان به خانه ی موش میرود و او را در حال بازی کردن GTA میبیند و برای این که موش بازی های خارجی را کنار بگذارد یک نسخه از بازی”علی مردان خان”را به او هدیه میدهد.اولین نکته ی جذاب این صحنه دوستی گربه و موش میباشد و میتوانید تصور کنید که تیم سازنده چقدر سعی کرده اند که محیط طنز را بر بازی حاکم کند.اما بعضی اوقات کار شما سخت میشود مثلا در مراحلی از بازی شما مجبورید که برای صحبت کردن با ناصرالدین شاه به زبان طوطی شاه حرف بزنید که ان موقع است که بازی روی سختش را به شما نشان میدهد.
گرافیک بازی بسیار هنری و عالی کار شده.طراحی سیاه و سفید محیط و استفاده از خطاطی ها و تابلو ها و لباس و …. مردم قدیم ایران به سنتی بودن بازی کمک کرده و شما را به تاریخ گذشته ی ایران میبرد.شاید پیش خودتون بگید که دیگه گرافیکش کجا بود؟اما نه اشتباه نکنید بازی گربه ی قجری دارای گرافیک هنری میباشد و بسیار هم سازندگان در طراحی اش موفق بوده اند.اما سازندگان برای این که گرافیک بازی روند تکراری نداشته باشد به بعضی از اجسام و اشیا بازی رنگ بخشیده اند.مانند زبان ببری خان یه ماهی و حوض که ان ها نیز جوری طراحی شده اند که در طراحی سیاه و سفید بازی به چشم ایند.
صداگذاری بازی کمی نسبت به بقیه ی المان ها ضعیف تر کار شده.اگر سازندگان بر روی صداگذاری بازی نیز کار میکردند و سعی میکردند شور و حال بیشتری در بازی ایجاد کنند میتوانستیم این عنوان را یک عنوان کامل ایرانی نام ببریم.اما صدای راوی بازی که به لهجه ی شیرین اذری سخن میگوید نیز به طنز بودن بازی کمک کرده.تکنیک صحبت کردن راوی بازی به گونه ای بوده که در هر موقعیتی هستید ان را با لهجه ی زیبایش به صورت طنزگونه وصف میکند.موسیقی بازی به مراتب از صداگذاری و صدای راوی بهتر است.در این بازی از موسیقی های سنتی ایرانی استفاده شده که حال و هوای ایران و طهران قدیم را برای شما به ارمغان می اورد.
در کل میتوان گفت که این عنوان هر چند بچه گونه به نظر میرسد اما میتواند شروعی باشد برای عنوان هایی که برای بچه ها ساخته میشود اما از بزرگ تا کوچک ان را بازی میکنند.(Angry Birds)
شاید وقتی این اسم را شنیدید ناخود اگاه یاد سری همسایه ی جهنمی(The Neighbor From Hell) افتادید.اما نه اشتباه نکنید علیمردان خان یک مردم ازار نیست.او یک اعصاب خورد کن است که با شکستن شیشه،شکستن ظروف،به هم ریختن وسایل کفر اعضای خانواده را در می اورد.
بازی داستان قوی ندارد و از حکایات ایرج میرزا نویسنده ی داستان های کوتاه شیطنت های علی مردان خان برگرفته شده است و مانند همیشه علی مردان خان دست گل هایی به اب میدهد و شما باید کمک کنید که این دست گل ها هر چه بهتر و زودتر به اب بروند.
گیمپلی بازی روند تکراری و تقریبا کسل کننده ای دارد.شما در نقش علیمردان خان باید با ترکیب ایتم ها های مختلف و استفاده از ان ها دست گل به اب دهید.کلا بازی برپایه ی دست گل به اب دادن ساخته شده و دست گل سازندگان را از همینجا به خاطر این بازی زیبا و خنده دار میبوسیم.
حالا بحث دسته گل رو میزاریم کنار.گرافیک بازی مانند دیگر بازی های اشاره و کلیک یا بهتره بگم پلتفرمر داری طراحی هنری میباشد و سازندگان با استفاده از رنگ ها و سایه زنی های خوب و متنوع توانسته اند گرافیک هنری خوبی را پدید بیاورند.
صداگذاری: (نویسنده نظر خاصی ندارد به دلیل نبودن صداگذار)
موسیقی:موسیقی بازی نیز انچنان چنگی به دل نمیزند و مانند بازی های بزرگی همچون پرندگان خشمگین موسیقی این بازی روی گیمپلی تاثیر چندانی نگذاشته است.
در کل میتوان گفت که این بازی در سطح متوسطی قرار دارد.
سخن پایانی نویسنده:
سعی کردم در مقاله ام تمام بازی هایی که در سال ۹۱ منتشر شده اند را نقدی اجمالی کنم.هر چند بازی های دیگری همچون مردان کپسولی و شبان بودند که به دلیل عدم دسترسی به ان ها قسمت نشد ان ها را نیز نقد کنم.در کل باید گفت صنعت بازی سازی ایران در سال ۹۱ روند صعودی قابل قبولی را داشته و اگر بخواهد به همین صورت ادامه دهد تا دو سال دیگر باز یهای ایران با بازی های بزرگ خارجی رقابت میکنند و تریلر های بازی هایی همچون ارتش های فرازمینی و تب یخزده گواه حرفای من هستند.
همچنین میخواستم یه نکته ی کوچیکی رو اضافه کنم و اونم اینه که من ماد زمان جنگ رو قرار ندادم چون این نسخه یک ماد هست و بازی کامل به حساب نمیاد (زمان جنگ ۲ که درحال ساخت است ماد نیست و یک بازی کاملا مستقل است).با تشکر
“کوهنورد” همان محرکی بود که چرخه ی بازی سازی ایران را به حرکت در اورد.این بازی که ساخت بازیساز خوش ذوق کشورمان آقای فرهود فرمند بود توانست قدرت ذهن خلاق ایرانیان رو در قالب بازی های رایانه ای نشان همگان بدهد.اما سال ۹۱ نیز سالی پربار برای صنعت بازی سازی ایران بود.سالی که همراه بود با بدست اوردن تجربه،ایده های نو،تلاش های بی وقفه بازیسازان و … که نتیجه ی قابل قبولی داشت.در ادامه به بررسی بازی های مهم ایرانی که در سال ۹۱ منتشر شده اند میپردازیم.
گرشاسب:راز اژدها-GARSHASP:SECRET OF DRAGON
سازنده:فن افزار شریف
ناشر:لوح زرین نیکان
سبک:Action Advanture
پلتفرم
C
C
پس از موفقیت بازی “گرشاسپ:گرز ثریت” شرکت فن افزار شریف به فکر ساختن یک نسخه ی دیگر از این بازی افتاد.بازی که اشکالات نسخه ی قبلی را نداشته باشد و در سبک خودش خوب واقع شود.”گرشاسب:راز اژدها” دقیقا همان چیزی بود که سازندگان این بازی میخواستند.بازی در تاریخ ۱۴ مرداد سال ۹۱ منتشر شد و در ادامه به بررسی اجمالی این بازی میپردازیم.
داستان بازی درست قبل از نسخه ی قبلی بازی روایت میشود.گرشاسپ وارد جنگل اژدها شده و با بردارش به دنبال گرز ثریت میگردند.ان ها برای این که بتوانند تمام جنگل را بگردند تصمیم میگردند از هم جدا شوند و جنگل را کامل بگردند.اما در این بین اژدهای جنگل که این موضوع را متوجه میشود به دنبال برادر گرشاسپ میرود و اتفاقاتی برای گرشاسپ می افتد که شما را به چالش های مختلفی میکشد.
گیمپلی این نسخه با نسخه ی قبلی تفاوت چندانی نداشت فقط در چند موارد سازندگان اشکالات را برطرف کرده بودند.تعداد کومبو ها افزایش یافته بود.هوش مصنوعی دشمنان به طور خیلی طبیعی کار شده بود.باس فایت های بازی هر کدام دارای قابلیت خاصی بودند و به روش های مختلفی شما را به چالش میکشیدند.در کل میتوان گفت گیمپلی بازی نسبت به نسخه ی قبل کمی پیشرفت داشته است.
گرافیک بازی نیز نسبت به قبل پیشرفت چندانی نداشت.اما سازندگان بازی روی بافت های بازی کار کرده بودند و کیفیت بافت های بازی را افزایش داده بودند.طراحی شخصیت ها در بازی دارای تنوع خاصی بود;خصوصا طراحی دشمنان که باید به سازندگان این بازی یک افرین و خسته نباشید گفت.طراحی هنری بازی در حد قابل قبولی پیشرفت کرده بود و سازندگان بر روی این نکته توجه بسیاری داشتند.
مهم ترین تغییری که در این نسخه وجود داشت،صداگذاری بازی بود.گرشاسپ برعکس نسخه ی اول،در این نسخه لب به سخن گشود و در کات سین های بازی شروع به صحبت کردن میکرد.صدای زیبا و با ابهت گرشاسپ بسیار زیبا کار شده بود و سازندگان به این موضوع اهمیت داده بودند و سعی کرده بودند که کمترین اشتباه را در این قسمت داشته باشند.موسیقی تم بازی نیز حس حماسی را درون گیمران تزریق میکرد و باز هم باید از سازندگان بازی تشکر کرد.
در کل با این که این نسخه به عنوان یک DLC منتشر شد اما میتوان گفت که این بسته ی الحاقی خود یک نسخه ی مجزا به حساب می اید و واقعا ارزش بسیار بالایی در بین گیمران ایرانی دارد.این بازی از سایت بزرگ گیم اسپات نمره ی ۵ را گرفت که میتوان این نمره را به عنوان یک شروع موفقیت امیز دانست.
===================
مبارزه در خلیج عدن -FIGHT IN EDEN GULF
سازنده:امیتیس بازی رایان
ناشر:امیتیس بازی رایان
پلتفرم:PC
سبک:FPS
داستان بازی مربوط به دزدان دریایی میباشد که از کشور سومالی به کشتی های تجاری ایران دستبرد میزنند و ادم های بی گناه داخل کشتی را زنده زنده میکشند و درون دریا می اندازند.یک روز که دزدان دریایی وارد کشتی میشوند،یکی از افراد کابین موقعیت اضطراری اعلام میکند و این جاست که نداجا (نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران) شروع به کار میکند و قصد دارد که دزدان دریایی را به هلاکت رسانده و گروهشان را منهدم سازد.
بازی شخصیت پردازی چندانی ندارد و ارتباطات در بازی نقشی ندارند و تنها در بازی شما شاهد گیمپلی نفس گیر خواهید بود.داستان بازی هم از ابتدا شما را درگیر جنگ و مبارزه میکند و وقتی برای ابراز احساسات در بازی وجود ندارد.
گیمپلی بازی نسبت به اکشن های دیگر که توسط سازندگان ایرانی ساخته شده تغییرات زیادی داشته.اسلحه های مختلف در بازی یکی از بزرگترین تغییرات در گیمپلی میباشد و شاید تنوع اسلحه ها را در بازی های قبلی ایران ندیده باشیم.هوش مصنوعی بازی تعریف چندانی ندارد و میتوان اشکالات هوش مصنوعی را در همان مراحل ابتدایی بازی دریافت.در گیمپلی بازی علاوه بر یک اکشن نفس گیر مراحل مخفی کاری نیز در ان گنجانده شده است که بزرگترین اشکالات هوش مصنوعی در همین مراحل قرار دارد.دستور کار بازی شباهت زیادی به بازی Call of Duty دارد.مثلا گاهی اوقات بالای سر فرمانده تان نوشته ای با عنوان “پشتیبانی” می اید که در ان زمان شما باید مراقب فرمانده تان باشید.در کل میتوان گیمپلی بازی را خوب دانست.
شاید بزرگترین فرق این بازی با بقیه ی بازی های ایرانی گرافیک این بازی باشد.برای اولین بار در بین بازی های ایرانی ما شاهد یک گرافیک قابل قبول هستیم و سازندگان تاکید زیادی بر گرافیک بازی داشته اند.بافت های بازی نسبت به بازی های دیگر با کیفیت تر میباشد و سازندگان به این نکته اهمیت زیادی داده اند.اما گاهی اوقات با بالا گرفتن درگیری و جنگ در بازی شاهد افت فریم هایی خواهیم بود که زیاد ازار دهنده نیستند.سایه ها در بازی با دقت زیادی کار شده اند و سعی کرده شده است که بسیار طبیعی ظاهر شوند.فیزیک و تخریپ پذیری در محیط تعریف چندانی ندارد اما میشود ان را تحمل کرد.افکت های دود و اتش در بازی کمی غیر طبیعی کار شده اند و خیلی سریع اثرشان میرود که اصلا برای یک FPS جال نمیباشد.اما در کل میتوان گرافیک این بازی را با مشکلات فراوانش نسبت به بازی های ایرانی دیگر بهتر دانست.
سازندگان سعی کرده اند که در بازی حس حماسی را بالا ببرند و به همین دلیل موسیقی هایی که در بازی پخش میشود حماسی میباشد و حس حماسی را در درون گیمر شکوفا میکند.صداگذاران بازی به خوبی جو حاکم بر بازی را درک کرده اند و سعی شان بر این بوده که با صداگذاری طبیعی تا حدی به صداگذاری های حرفه ای نزدیک شوند.همانطور که میدانید ارتش ایران حامی مالی این بازی بوده.بنابراین میتوانید فکرش را بکنید که صدای اسلحه های بازی از کجا ضبط شده است.بله،امیتیس بازی رایان با کمک ارتش ایران صدای اسلحه های مختلف بازی را ضبط و درون بازی قرار داده اند.
در کل میشود گفت این بازی یک بازی قابل قبول و قابل تحمل(!) میباشد و میتواند شما را سرگرم کند.اما برای مدت خیلی خیلی کوتاه.این بازی کمتر از ۱ ساعت گیمپلی دارد و شما را درگیر نمیکند و به بطن بازی نمیبرد.اما این بازی تجربه ی خوبی برای شرکت امیتیس بازی رایان بود و امیدواریم در اینده بازی های خوب دیگری از این شرکت ببینیم.
===================
شتاب در شهر-Speed In City
سازنده:اروین تک
ناشر:سرزمین رایانه
سبک:Racing
پلتفرم:PC
این بازی توانست پیشرفت ایران در زمینه ی بازی سازی را به رخ همگان بکشد.بازی با محیطی باز(Open World) و گیمپلی روان که ریسینگ دوستان را به وجد اورد.مسابقه های بسیار زیبا و متنوع که با پیروزی در این مسابقات میتوانستید پول جمع کنید و در نهایت ماشین خود را پیشرفته تر از گذشته کنید.تنوع ماشین ها در بازی به خوبی احساس میشود و استفاده از ماشین ها پرسرعت در بازی یکی دیگر از مزایای بازی میباشد.
گرافیک در بازی سطح متوسطی دارد.به این صورت که بعضی از سایه ها در بازی به طور عجیب و غریبی کار شده اند و شاید اصلا به شی اصلی ربطی نداشته باشد.اما طراحی ماشین ها به مراتب بهتر کار شده است و کاملا معلوم است که تمرکز سازندگان کاملا بر روی این نکته بوده است.طراحی مردم و شهر نیز کمی خوب کار شده و میتوان ان را تحمل(!) کرد.
صداگذاری ماشین ها را میتوان نقطه ی قوت بازی دانست.مثل این که شرکت سازنده سعی کرده همه ی صداهای ماشین ها را از نمونه ی واقعی ان ها برداشته است.همچنین راوی بازی اقای منوچهر والی زاده میباشد که با صدای بسیار زیبایشان گیمر را کمک و هدایت میکنند و سعی دارند جهت راحتی کار گیمر هر قسمتی از بازی را توضیح دهند.
در کل میشود گفت این بازی در سبک متوسط رو به بالایی کار شده و سعی شده است که بهترین عنوان سال باشد و تا حدودی هم موفق بوده و میتوان اولین ریسینگ ایرانی را تحسین کرد.
===================
سیاووش- Siavosh
سازنده:Sorena Game Studio
ناشر:Sorena Entertament
سبک:RPG
پلتفرم:PC
داستان بازی از شاهنامه ی فردوسی گرفته شده و برای حماسی تر شدنش سازندگان تغییر و تحولاتی در این بازی تدارک دیده اند.داستان بازی در مورد کیخسرو فرزند سیاووش میباشد که میخواهد انتقام پدرش را از افراسیاب پلید بگیرد.افراسیاب که پادشاه پر اوازه ی توران بود برای این که جلوی کیخسرو را بگیرد دست به دامن نیروهای اهرمنی میشود و ان ها را مجاب میکند که به کیخسرو یورش ببرند و ……….
گیمپلی بازی مانند دیابلو ایتم های زیادی دارد و سعی شده است که کمی متفاوت باشد.بازی بر پایه ی سحر و جادو بنا شده که در رابطه با این موضوع سازندگان اعلام کرده اند که از اثر بزرگ شرکت بلیزارد یعنی دیابلو الهام گرفته اند که حقیقتا هم منبع الهام بسیار خوبی را انتخاب کرده اند.همانطور که گفتم جادو و سحر حرف اول را در بازی میزند.مثلا شما میتوانید در بازی بدن خود را برای مدتی ضد ضربه کنید(رویین تن) یا میتوانید ضربه های بسیار سنگینی را بر بدن دشمنان وارد کنیدو ان ها را به اطراف پرت کنید یا ببر بنگال را ظاهرکنید(!).در بازی معماهای زیادی وجود دارد و هر کدام از ان ها تنوع خاصی دارد.
گرافیک بازی بسیار عالی میباشد.شاید این بازی بین رقبای خودش بهترین گرافیک را داشته باشد.گرافیک این با انجین “سورنا انجین” که توسط سازندگان بازی ساخته شده است طراحی شده و با جرات میتوان گفت یکی از بهترین گرافیک های موجود در بین بازی های ایرانی میباشد.همچنین بازی از Direct X 9.0 پشتیبانی میکند که برای یک بازی ایرانی امتیاز بسیار خوبی میباشد.طراحی شخصیت ها در بازی یکی از قویترین المان های بازی میباشد و شاید نمونه ی ان ها را در دیگر بازی های ایرانی ندیده باشیم مخصوصا طراحی باس فایت های بازی که با تمرکز بالایی ساخته شده است.همچنین بازی از دوربین ایزومتریک بهره میبرد که اهمیت سازندگان به این بازی را نمایش میدهد.
صداگذاری بازی سطح متوسطی دارد.نه میتوان گفت که خوب است و نه میتوان گفت که بد است.موسیقی بین بازی نیز جذابیت خاصی ندارد و موسیقی بازی گیمر را ترغیب به بازی کردن نمیکند.شاید موسیقی بازی تنها نقطه ضعف بازی باشد.
در کل میشود این بازی را بهترین بازی ایرانی شمرد و به عنوان خط شکنی در بازی های رایانه ای ایرانی.
===================
قتل در کوچه های طهران-The Murder In Alleys Of Tehran
سازنده:رسانا شکوه کویر
ناشر:رسانا شکوه کویر
سبک:Advanture
پلتفرمC
C
بوی قتل تمامی تهران را برگرفته است.دیگر کسی از خانه اش بیرون نمی اید.کوچه های تنگ و تاریک تهران محل قصاص کودکان بی گناه شده و دیگر کسی کودکش را از خانه بیرون نمیفرستد.حال شما باید در نقش کاراگاه افشار سرنخ ها و مدرک های مناسبی پیدا کرده تا قاتل را پیدا کنید و به این اشوب در تهران پایان ببخشید.
گیمپلی بازی روند خسته کننده ای دارد.طوری که گاهی اوقات از فرط خسته کنندگی بازی را قطع کرده و تا مدتی سراغ ان نمیروید.در بعضی از مراحل بازی به دنبال اشیائی باید بگردید که پیدا کردن انها تقریبا غیر ممکن است و باید چیز هایی بسازید که اگر یکی از اشیا را اشتباه قرار بدهید ان شی درست نمیشود و شما هم هزاران اشیا دارید.برای گذر از مرحله و رفتن به مرحله ی دیگر شما حتما باید تمامی اشیا و سرنخ ها را پیدا و لوازم مورد نظر خود را بسازید.علاوه بر کسل کننده بودن گیمپلی بازی دچار مشکلات و باگ هایی نیز میباشد.مثلا شما در قسمت هایی از بازی باید جدول سودوکو حل کنید و همانطور که میدانید بازی در سال ۱۳۱۲ اتفاق می افتد;یعنی چندین سال قبل از ابداع بازی جدول سودوکو. در کل میتوان گفت گیمپلی بازی روند جالبی را ندارد.
گرافیک بازی بهتر از گیمپلی میباشد.سایه زنی ها در بازی کمی غیر عادی هستند اما دیگر بخش های گیمپلی بهتر میباشند. طراحی نور خورشید به قدری زیبا میباشد که شاید در هیچ کدام از بازی های ایرانی به این قدر نور خورشید طراحی نشده بود. طراحی شخصیت های بازی نیز بسیار جالب میباشد.شخصیت بازی دارای بارانی و کلاه میباشد که به شخصیت پردازی این شخصیت نیز کمک بسیار میکند.طراحی محیط بازی و پردازش بافت ها نیز خیلی عالی کار شده اند و شاید نظیر ان ها را کم دیده باشیم.
صداگذاری بازی نقطه ی قوت این بازی میباشد.برای صداگذاری این شخصیت از صدای دلنشین اقای بهرام زند استفاده شده.این صداگذار بهترین انتخاب ممکن برای شخصیت کارگاه افشار بود زیرا از این صداگذار برای صداگذاری تمامی عناوین رابرت دنیرو استفاده شده و همچنین اقای بهرام راد در صداگذاری فیلم شرلوک هولمز و سریال ۲۴ نیز نقش موثری داشته است. موسیقی بازی نیز سطح متوسطی دارد و گیمر متوجه ان نمیشود و نقشی در روند بازی ندارد.
در کل میتوان عنوان قتل در کوچه های طهران را یک عنوان ضعیف رو به متوسط دانست و اگر سازندگان تمام تمرکز و هوش و حواس خود را روی این موضوع بگذارند میتوانند در اینده عنوان های بهتری را بسازند.
===================
گربه ی قجری - Ghajari,s Cat
سازنده: رسانا شکوه کویر
ناشر: رسانا شکوه کویر
سبک:Advanture
پلتفرم:PC
داستان درباره ی یک گربه ی سیاهی به نام ببری خان میباشد.این گربه همراه بچه اش در کوچه های طهران گرسنه و اواره پرسه میزند.انها دیگر تاب و طاقت گرسنگی را نداشتند.تا این که بوی کباب طهرانی خوشمزه و خوشبو به مشامشان میخورد.ان ها بو را دنبال کرده و وارد کاخ سلطنتی قاجاریه میشوند.ان زمان ناصر الدین شاه به شدت بیمار و مریض بود و اطباء از زنده ماندن او قطع امید کردند.تا این که ببری خان پسرش را زیر تخت پادشاه میگذارد و به دنبال غذا میرود.طبق حکایات قدیمی اگر بچه گربه ای زیر تخت مریض و بیماری باشد ان شخص بهبود میابد که دقیقا همین اتفاق برای ناصر الدین شاه می افتد و ببری خان میشود سوگلی دربار و ناصر الدین شاه مثل چشمانش به او علاقه پیدا میکند.
گیمپلی بازی بسیار بهتر از قتل در کوچه های طهران میباشد و روند خسته کننده ندارد بلکه خیلی هم سرگرم کننده و عالی میباشد.در بازی شما باید به جاهای مختلفی سر بزنید و اشخاص زیادی را ببینید.همانطور که گفتم بازی بر پایه ی طنز بنا شده و همانطور که خودتان میدانید بازی در زمان ناصرالدین شاه اتفاق می افتد اما در بعضی اوقات انقدر تیم سازنده از ایده های طنزگونه کار گرفته اند که شاید پشت کامپیوترتان بلند بلند بخندید.در بعضی از جاهای بازی در طهران(!) کافی نت دیده میشود.اخه طهران و کافی نت؟یا مثلا در مرحله ای از ببری خان به خانه ی موش میرود و او را در حال بازی کردن GTA میبیند و برای این که موش بازی های خارجی را کنار بگذارد یک نسخه از بازی”علی مردان خان”را به او هدیه میدهد.اولین نکته ی جذاب این صحنه دوستی گربه و موش میباشد و میتوانید تصور کنید که تیم سازنده چقدر سعی کرده اند که محیط طنز را بر بازی حاکم کند.اما بعضی اوقات کار شما سخت میشود مثلا در مراحلی از بازی شما مجبورید که برای صحبت کردن با ناصرالدین شاه به زبان طوطی شاه حرف بزنید که ان موقع است که بازی روی سختش را به شما نشان میدهد.
گرافیک بازی بسیار هنری و عالی کار شده.طراحی سیاه و سفید محیط و استفاده از خطاطی ها و تابلو ها و لباس و …. مردم قدیم ایران به سنتی بودن بازی کمک کرده و شما را به تاریخ گذشته ی ایران میبرد.شاید پیش خودتون بگید که دیگه گرافیکش کجا بود؟اما نه اشتباه نکنید بازی گربه ی قجری دارای گرافیک هنری میباشد و بسیار هم سازندگان در طراحی اش موفق بوده اند.اما سازندگان برای این که گرافیک بازی روند تکراری نداشته باشد به بعضی از اجسام و اشیا بازی رنگ بخشیده اند.مانند زبان ببری خان یه ماهی و حوض که ان ها نیز جوری طراحی شده اند که در طراحی سیاه و سفید بازی به چشم ایند.
صداگذاری بازی کمی نسبت به بقیه ی المان ها ضعیف تر کار شده.اگر سازندگان بر روی صداگذاری بازی نیز کار میکردند و سعی میکردند شور و حال بیشتری در بازی ایجاد کنند میتوانستیم این عنوان را یک عنوان کامل ایرانی نام ببریم.اما صدای راوی بازی که به لهجه ی شیرین اذری سخن میگوید نیز به طنز بودن بازی کمک کرده.تکنیک صحبت کردن راوی بازی به گونه ای بوده که در هر موقعیتی هستید ان را با لهجه ی زیبایش به صورت طنزگونه وصف میکند.موسیقی بازی به مراتب از صداگذاری و صدای راوی بهتر است.در این بازی از موسیقی های سنتی ایرانی استفاده شده که حال و هوای ایران و طهران قدیم را برای شما به ارمغان می اورد.
در کل میتوان گفت که این عنوان هر چند بچه گونه به نظر میرسد اما میتواند شروعی باشد برای عنوان هایی که برای بچه ها ساخته میشود اما از بزرگ تا کوچک ان را بازی میکنند.(Angry Birds)
===================
شیطنت ها علیمردان خان-Of Alimardan KhanThe Naughty
سازنده:کهربای کویر
ناشر:کهربای کویر
سبک:پلتفرمر دو بعدی
پلتفرم:PC
بازی داستان قوی ندارد و از حکایات ایرج میرزا نویسنده ی داستان های کوتاه شیطنت های علی مردان خان برگرفته شده است و مانند همیشه علی مردان خان دست گل هایی به اب میدهد و شما باید کمک کنید که این دست گل ها هر چه بهتر و زودتر به اب بروند.
گیمپلی بازی روند تکراری و تقریبا کسل کننده ای دارد.شما در نقش علیمردان خان باید با ترکیب ایتم ها های مختلف و استفاده از ان ها دست گل به اب دهید.کلا بازی برپایه ی دست گل به اب دادن ساخته شده و دست گل سازندگان را از همینجا به خاطر این بازی زیبا و خنده دار میبوسیم.
حالا بحث دسته گل رو میزاریم کنار.گرافیک بازی مانند دیگر بازی های اشاره و کلیک یا بهتره بگم پلتفرمر داری طراحی هنری میباشد و سازندگان با استفاده از رنگ ها و سایه زنی های خوب و متنوع توانسته اند گرافیک هنری خوبی را پدید بیاورند.
صداگذاری: (نویسنده نظر خاصی ندارد به دلیل نبودن صداگذار)
موسیقی:موسیقی بازی نیز انچنان چنگی به دل نمیزند و مانند بازی های بزرگی همچون پرندگان خشمگین موسیقی این بازی روی گیمپلی تاثیر چندانی نگذاشته است.
در کل میتوان گفت که این بازی در سطح متوسطی قرار دارد.
سخن پایانی نویسنده:
سعی کردم در مقاله ام تمام بازی هایی که در سال ۹۱ منتشر شده اند را نقدی اجمالی کنم.هر چند بازی های دیگری همچون مردان کپسولی و شبان بودند که به دلیل عدم دسترسی به ان ها قسمت نشد ان ها را نیز نقد کنم.در کل باید گفت صنعت بازی سازی ایران در سال ۹۱ روند صعودی قابل قبولی را داشته و اگر بخواهد به همین صورت ادامه دهد تا دو سال دیگر باز یهای ایران با بازی های بزرگ خارجی رقابت میکنند و تریلر های بازی هایی همچون ارتش های فرازمینی و تب یخزده گواه حرفای من هستند.
همچنین میخواستم یه نکته ی کوچیکی رو اضافه کنم و اونم اینه که من ماد زمان جنگ رو قرار ندادم چون این نسخه یک ماد هست و بازی کامل به حساب نمیاد (زمان جنگ ۲ که درحال ساخت است ماد نیست و یک بازی کاملا مستقل است).با تشکر