عمارت خسرو آباد
این بنای تاریخی به سال 1223 هجری قمری توسط امان الله خان اردلان والی حاکم شهیر کردستان و در مساحت 6000 متر مربع ساخته شد.نظریات گوناگونی در خصوص این بنای عظیم و مقر حکومتی کردستان وجود دارد.بطوریکه بعضی صاحبنظران قسمت شرقی بنا را که قصر نامیده می شود مربوط به دوران زندیه می دانند و توسعه و تکمیل آن را توسط امان الله خان اردلان می دانند.
باغ خسرو آباد نیز از اهمیت خاصی برخوردار بوده است این باغ که بوسیله 4 خیابان روبرو و اطراف عمارت خسرو آباد عملا به 4 باغ خسرو آباد تبدیل شده بود و اطراف آن بوسیله ی 4 خندق در طرفین باغ و کاخ خسرو آباد با انواع درختان مختلف احاطه شده جلوه خاصی را به این مجموعه داده بود.
طاق بزرگ سردرب اصلی باغ خسرو آباد که روبروی مقبره ی شرف الملک قرار داشت تخریب گردیده است درب اصلی بنا رو به حوض مرمری مربع شکل عمارت واقع گردیده و از 4 تکه ی بزرگ تنه ی درخت گردو و به سبک دروازه های قلعه های حکومتی ساخته شده است نمای شرقی بنا از آجر و گچبری های زیبا تزیین شده است.آب این مجموعه جاری و شرب و ازمجموعه قنات های تعبیه شده در روی کوه آبیدر نشات می گیرد.از دیگر بخشهای قابل توجه کاخ خسرو آباد وجود حوض و فواره با آب جاری در طبقه ی سوم قصر می باشد.
مراسم عروسی با شکوه حسن جهان خانم تنها دختر فتحعلی شاه قاجار با خسرو خان پسر امان الله خان اردلان در سال 1232 هجری قمری در این کاخ صورت پذیرفت.
هنگام ورود ناصرالدین شاه قاجار به کردستان در سال 1275 هجری قمری 1233 هجری شمسی در خسرو آباد برای وی خیمه و خرگاه دایر کردند. درسال 1317 قمری-1275 شمسی علی اکبر خان شرف الملک اردلان نوه امان الله خان اردلان والی و وارث باغ و کاخ خسرو آباد این مجموعه را به میرزا صادق خان اعزاز الملک فروخت و از آن تاریخ در اختیار خاندان وی (صادق وزیری) قرار گرفت.
عمارت خسرو آباد با شماره ی 1491 در فهرست آثار ملی کشور ثبت گردیده است
این بنای تاریخی به سال 1223 هجری قمری توسط امان الله خان اردلان والی حاکم شهیر کردستان و در مساحت 6000 متر مربع ساخته شد.نظریات گوناگونی در خصوص این بنای عظیم و مقر حکومتی کردستان وجود دارد.بطوریکه بعضی صاحبنظران قسمت شرقی بنا را که قصر نامیده می شود مربوط به دوران زندیه می دانند و توسعه و تکمیل آن را توسط امان الله خان اردلان می دانند.
باغ خسرو آباد نیز از اهمیت خاصی برخوردار بوده است این باغ که بوسیله 4 خیابان روبرو و اطراف عمارت خسرو آباد عملا به 4 باغ خسرو آباد تبدیل شده بود و اطراف آن بوسیله ی 4 خندق در طرفین باغ و کاخ خسرو آباد با انواع درختان مختلف احاطه شده جلوه خاصی را به این مجموعه داده بود.
طاق بزرگ سردرب اصلی باغ خسرو آباد که روبروی مقبره ی شرف الملک قرار داشت تخریب گردیده است درب اصلی بنا رو به حوض مرمری مربع شکل عمارت واقع گردیده و از 4 تکه ی بزرگ تنه ی درخت گردو و به سبک دروازه های قلعه های حکومتی ساخته شده است نمای شرقی بنا از آجر و گچبری های زیبا تزیین شده است.آب این مجموعه جاری و شرب و ازمجموعه قنات های تعبیه شده در روی کوه آبیدر نشات می گیرد.از دیگر بخشهای قابل توجه کاخ خسرو آباد وجود حوض و فواره با آب جاری در طبقه ی سوم قصر می باشد.
مراسم عروسی با شکوه حسن جهان خانم تنها دختر فتحعلی شاه قاجار با خسرو خان پسر امان الله خان اردلان در سال 1232 هجری قمری در این کاخ صورت پذیرفت.
هنگام ورود ناصرالدین شاه قاجار به کردستان در سال 1275 هجری قمری 1233 هجری شمسی در خسرو آباد برای وی خیمه و خرگاه دایر کردند. درسال 1317 قمری-1275 شمسی علی اکبر خان شرف الملک اردلان نوه امان الله خان اردلان والی و وارث باغ و کاخ خسرو آباد این مجموعه را به میرزا صادق خان اعزاز الملک فروخت و از آن تاریخ در اختیار خاندان وی (صادق وزیری) قرار گرفت.
عمارت خسرو آباد با شماره ی 1491 در فهرست آثار ملی کشور ثبت گردیده است