غذاخوردن و بلع غذا کاری ساده است، اما گاهی همین کار ساده، با دشواری و سختی همراه می‌شود. دیسفاژی یا دشواری بلع، به این معناست که مدت زمان بیشتری طول می‌کشد تا غذا و مایعات با تلاش فرد بلعیده شوند.
این‌گونه اختلالات می‌توانند همراه با درد باشند یا حتی در مواردی ممکن است فرد نتواند غذا را ببلعد. البته چنانچه این اشکال تنها گاهی اوقات رخ دهد، جای هیچ‌گونه نگرانی نبوده و فقط می‌تواند به دلیل تند و باشتاب غذا خوردن یا خوب نجویدن آن ایجاد شود. اما هنگامی که این شرایط ادامه پیدا کند، ممکن است نشانه مشکلی جدی بوده و نیاز به درمان و رسیدگی داشته باشد.
خوب است این نکته را در نظر داشته باشید که این مشکل در هر سنی می‌تواند بروز کند، اما میان افراد مسن و سالمند شیوع بیشتری دارد. علل بروز این مشکل نیز متفاوت بوده و در نتیجه، درمان آن نیز با توجه به علت، متفاوت خواهد بود.
نشانه‌ها
احساس درد هنگام بلع غذا، ناتوانی در بلع غذا، احساس گیرکردن غذا در گلو یا سینه، گرفتن صدا، ترش کردن غذا، سوزش مکرر معده، کاهش وزن ناگهانی و سرفه هنگام بلع غذا، از جمله نشانه‌ها و علائمی هستند که ممکن است در اثر اختلال بلع ظاهر شوند.
در مورد نوزادان و کودکان نیز این مشکل ممکن است علائمی خاص داشته باشد؛ از جمله می‌توان به بی‌توجهی هنگام صرف غذا، خودداری از غذا خوردن، مدت زمان طولانی هنگام غذا خوردن (بیش از 30 دقیقه)، سرفه، احساس خفگی واستفراغ هنگام غذاخوردن اشاره کرد.
چنانچه در این شرایط، احساس گرفتگی گلو با تنفس طبیعی فرد تداخل پیدا کند، باید سریعا به پزشک مراجعه کرد و چنانچه فکر می‌کنید فرزندتان با این مشکل روبه‌روست، حتما با پزشک او مشورت کرده و از او کمک بخواهید
عوامل افزایش‌دهنده خطر
شاید هیچ وقت تصور نکنید که اختلال بلع غذا تا چه حد ناراحت‌کننده است. شما لقمه‌ای برداشته، می‌جوید و به راحتی می‌بلعید. اما این کار ساده، به همکاری چندین عضله و عصب متفاوت نیاز دارد تا به درستی انجام شود. بنابراین تا با مشکل مواجه نشوید، به آن توجهی نخواهید کرد.
اما چنانچه در هر یک از مراحل بلع، مشکلی وجود داشته باشد این کار به راحتی انجام نشده و موجب بروز اختلال خواهد شد.
افزایش سن یکی از دلایل بروز این مشکل است. با افزایش سن، قدرت عضلانی و هماهنگی عضلات کاهش یافته و در نتیجه ممکن است چنین حالاتی برای فرد ایجاد شود. اما توجه داشته باشید که این حالت، همیشه با افزایش سن ظاهر نمی‌شود، در نتیجه به محض مشاهده چنین حالاتی، به پزشک مراجعه کنید.
تولد زودرس نیز از دیگر عللی است که می‌تواند موجب بروز اختلال در بلع شود. در حقیقت کودکانی که تولد زودرس دارند، مستعد ابتلا به مشکلات سلامت از جمله اختلالات دستگاه گوارش هستند که می‌تواند منجر به بروز اختلال در بلع شود.
علاوه بر این موارد، شرایط پزشکی و برخی بیماری‌ها نیز می‌توانند سبب بروز مشکل شوند.
پیشگیری و درمان
اگرچه می‌توان با درمان علت اصلی اختلال بلع، علائم و نشانه‌های آن را هم برطرف کرد، اما خوب است بدانید که با به کارگیری شیوه‌هایی میتوانید احتمال بروز آن را کاهش دهید.
در این مورد بهتر است به خاطر داشته باشید که همیشه باید غذا را خوب جویده و آرام و آهسته غذا بخورید. با این کار از بروز چنین مشکلاتی نیز پیشگیری خواهید کرد.
همچنین تشخیص به موقع و درمان موثر سوزش معده و ترش کردن غذا نیز راهی موثر در کاهش احتمال ابتلا به اختلال بلع است.