کارشناسان میگویند یکی از مهمترین عوامل در حفظ سلامت انسان، نور خورشید است. علاوه بر سلامت جسمانی، علت بروز برخی اختلالات روانی مانند افسردگی نیز میتواند کمبود نور خورشید باشد.
تا پیش از تولید برق و اختراع لامپ، معماری ساختمانها طوری بود که از نور خورشید برای روشن کردن داخل آن نهایت استفاده را میبردند.
شاید بتوان از معابد عظیم کارناک که چهار هزار سال پیش در مصر ساخته شدهاند، از شاهکارهای تأمین روشنایی داخل آن با نور روز نام برد، به طوری که شاید با بهترین نورپردازیهای مصنوعی نیز نتوان چنین روشنایی مطلوبی در این معابد تأمین کرد.
کارشناسان میگویند یکی از مهمترین عوامل در حفظ سلامت انسان، نور خورشید است. علاوه بر سلامت جسمانی، علت بروز برخی اختلالات روانی مانند افسردگی نیز میتواند کمبود نور خورشید باشد.
در کشورهای سردسیر با زمستانهای طولانی، افسردگی از اختلالات شایع در میان مردم است. کمبود نورخورشید بهکاهش ویتامین D در بدن و نیز برخی هورمونها که با نور خورشید در ارتباط‌اند منجر خواهد شد.
تحقیقات بسیاری نشان داده است کسانی که برای ساعتهای طولانی از روشنایی طبیعی روز بی بهره هستند، دچار نوعی احساس ناآشنایی و بی‌خبری نسبت به محیط اطراف خود میشوند.
استفاده از نور طبیعی در خانه
خیلی از ما به نور مصنوعی عادت کرده‌ایم و به همین دلیل کمتر به سراغ پنجرهها میرویم و پردههای آن را کنار میزنیم تا نور روز وارد خانه شود.
اغلب ما زمانی به یاد پنجرههای خانه‌مان میافتیم که احساس میکنیم هوای داخل اتاق یا پذیرایی سنگین شده و یا بخواهیم بیرون را تماشا کنیم.
بیشتر مردم از اینکه داخل منزلشان به‌وسیله دیگران دیده شود، ناراحت میشوند که این امر، با توجه به فرهنگ و دیدگاههای مذهبی ما موضوعی طبیعی است. به همین دلیل کمتر پردههای اتاقها یا پذیرایی را کنار میزنند.
اما بهتر است به این مطلب اشاره شود که در هنگام روز اگر پرده تور و نازکی جلوی شیشهها قرار گرفته باشد، داخل خانه دیده نمی‌شود و با کنار زدن پردههای ضخیم و استفاده کردن از پرده نازک، نور بیشتری وارد محیط خانه میشود.
این نور علاوه بر تأمین مقدار زیادی روشنایی، میتواند موجب ضدعفونی کردن و خشک کردن رطوبت داخل خانه و به طور کلی سلامت بیشتر شما و خانواده‌تان شود.
شیشههای رفلکس، زیبا اما نامناسب
کاربرد شیشههای رفلکس در پنجره ساختمانهای مسکونی، یکی دیگر از اشتباهات معماری امروز است. این شیشهها که حتی کاربرد آن در ساختمانهای اداری اشتباه است، با اشتباهی بزرگ‌تر وارد ساختمانهای مسکونی نیز شده است.
در حقیقت، استفاده از این شیشهها برای پنجره مکانهایی که به روشنایی مطلوبی نیاز دارند، صحیح نیست. این شیشهها جلوی ورود مقدار زیادی از نور خورشید را می‌گیرند و مصرف آنها زمانی درست است که بخواهیم یک مکان در طول روز از بیرون دیده نشود، اما بتوان از داخل بیرون را تماشا کرد.
از روشنایی مصنوعی تا افسردگی
اجازه بدهید لامپها فقط شبها روشن باشند. شما با این کار، گذشته از صرفه جویی در مصرف برق و هزینههای مربوط به آن، به سلامت خود و افراد خانواده‌تان کمک زیادی میکنید.
به همین علت توصیه میشود کمتر زیر نورهای مصنوعی قرار بگیرید و به خصوص شبها هنگام خواب، چراغها را خاموش کنید و در روشنایی مصنوعی لامپ نخوابید.
لامپ‌های فلوئورسنت و میگرن
«انجمن اقدام علیه میگرن» در بریتانیا اعلام کرد، تعداد زیادی از بیماران عضو یا مراجعه‌کننده به این موسسه معتقدند که استفاده از لامپ‌های فلورسنت سبب افزایش سردردهای شدید و میگرنی آنان شده است.
این انجمن از دولت انگلستان خواسته است تا بر اساس گزارش تهیه شده از سوی این موسسه، تصمیم برای گسترش فروش لامپ‌های فلورسنت و ممنوعیت فروش لامپ‌های معمولی را به تاخیر اندازد.
پیش از این نیز برخی موسسات علمی و خیریه بیماری صرع در بریتانیا، از احتمال افزایش خطر ابتلا به این بیماری یا شدت گرفتن مشکل مبتلایان، در صورت قرار گرفتن در معرض تابش نور لامپ‌های کم مصرف فلورسنت خبر داده بودند.
پس به طور کلی می توان گفت، استفاده از نور طبیعی به جای نور لامپ (مصنوعی) در طی روز، در محیط کار و یا خانه فواید زیر را در بردارد:
1- کاهش مصرف انرژی
وابستگی کمتر به نوردهی مصنوعی می تواند به کاهش 10 درصدی استفاده از الکترسیته کمک کند.
2- کاهش عوامل میکروبی و قارچ های داخل ساختمان
بیشتر بیماری ها، بویژه مشکلات مزمن تنفسی اغلب با عوامل باکتریایی و قارچ ها که در بخش های مرطوب ساختمان از قبیل زیرزمین ها و حمام ها تشکیل می شوند، مرتبط هستند. نور طبیعی می تواند تولید این ارگانیسم های مضر را کاهش دهد و نور خورشید به عنوان یکی از بهترین ضد عفونی کننده ها در نظر گرفته می شود.
3- سلامتی ناشی از ویتامین D
مقدار فراوان نور خورشید می تواند از کمبود ویتامین های د و ب1 که ممکن است باعث ایجاد بیماری هایی از قبیل نرمی استخوان و بری بری شوند، جلوگیری کند.
4- بهبود کارایی افراد در محل کار
بسیاری از تحقیقات به این نتیجه رسیده اند که در محیط های کاری که از نور طبیعی استفاده شده است، بهبود قابل توجهی در کارآیی کارکنان دیده می شود.
5- افزایش جذابیت های بصری در طراحی داخلی
روشنایی طبیعی هنوز هم یکی از بهترین انواع سیستم های نوردهی می باشد که در طراحی داخلی استفاه می شود و می تواند چالش برانگیز و در عین حال، کاری رضایت بخش در ترکیب موفقیت آمیز آن با سازه یا ساختمان باشد.
روی هم رفته، نوردهی طبیعی گستره ای از مزایای بلندمدت را ارائه می دهد که بر کل سلامت دنیایی که در آن زندگی می کنیم تاثیر می گذارد.
فرآوری: نیره ولدخانی
بخش سلامت تبیان
منابع:
هفته نامه سلامت
سایت کانون انسان پاک، زمین پاک