روزه فواید جسمی و روحی فراوانی برای انسان در بردارد و روزه داری، شفا بخش جسم و همچنین توان بخش، جان انسان است. تحقیقات ثابت می.کند روزه داری درست که با کاهش 20 تا 30 درصد مصرف غذا همراه است، نتایجی چون کم شدن چربی.های ذخیره، کم شدن میزان چربی خون و کلسترول و نیز فعال شدن سیستم ایمنی بدن را به دنبال دارد.
به گفته پزشکان، در مدت روزه داری، دستگاه گوارش برای چندین ساعت خالی می.ماند و در واقع این دستگاه و سایر دستگاه.هایی که به گونه.ای در هضم و جذب مواد غذایی دخالت دارند، استراحت کرده و پس از روزه داری به شیوه بهتری اعمال خود را انجام خواهند داد.
روزه در حقیقت باعث استراحت معده می.شود. در حالت روزه، اسید معده به جای غذا به وسیله صفرا، خنثی می.شود و زخم معده ایجاد نمی.شود. به همین دلیل افراد روزه دار باید بدانند که پرخوری، خود موجب زیان.های چشم گیری برای دستگاه هاضمه می.شود.
پیروی از یک برنامه غذایی صحیح در ایام ماه مبارک رمضان از اهمیت ویژه.ای برخوردار است تا هم بتوان عادات غذایی غلط را اصلاح کرد و هم از برکات معنوی این ماه بهره برد.
تأثیرات مثبت روزه برسلامت بدن/ فواید روزه برای دیابت و فشارخون
تأثیرات مثبت روزه برسلامت بدن/ فواید روزه برای دیابت و فشارخون
روزه گرفتن در ماه رمضان یکی از احکامی است که علاوه بر فواید معنوی، دارای فواید پزشکی و روانشناختی بیشماری برای بدن است که علم امروز تنها بخشی از آنها را مورد اشاره قرار داده است و تحقیقات درباره آثار مثبت آن همچنان ادامه دارد.
به گزارش خبرنگار مهر، به طور کلی روزه داری برای علل پزشکی در علم طب به کرات مورد استفاده قرار گرفته است که در آن میان می توان به مدیریت وزن بدن، کاهش چربی ها و استراحت دستگاه گوارش اشاره کرد. برای برخی روزه ها مضراتی هم شمرده شده است و بسیاری از آنها در زمره رژیمهای سختی دسته بندی می شوند که نه تنها برای بدن هیچ منفعتی در پی ندارد بلکه به آن صدماتی را وارد می کند و چه بسا که این صدمات جبران ناپذیر هم باشند.
این درحالی است که روزه در اسلام با چنین رژیمهای غذایی و چنین برنامه های روزه داری متفاوت است چرا که در ماه رمضان هیچ نوع سوء تغذیه یا عدم جذب کالریهای کافی وجود دارد. جذب کالری در زمان ماه رمضان به آرامی تحت راهبردهایی روزه داری ماه رمضان که هرساله توسط بسیاری از پزشکان توصیه می شوند صورت می گیرد.
علاوه بر این روزه داری در ماه رمضان از سوی هیچ پزشکی برای افرادی که دارای بیماریهای مختلف هستند توصیه نمی شود.
اگر درسهای رمضانی چه برحسب جذب و مصرف مواد غذایی و چه برحسب تقوا و پرهیزگاری پس از این ماه مبارک نیز ادامه یابد می تواند برای کل زندگی فرد موثر واقع شود. علاوه بر این نوع غذاهایی که فرد در طول ماه رمضان مصرف می کند هیچ کدام از معیارهای گزینشی رژیمهای سخت را چون مصرف صرف پروتئین یا مصرف صرف میوه ها را در پی ندارد. در ماه رمضان مصرف خوردنی ها در حد اعتدال بلامانع است. توصیه پزشکان به روزه داران
پزشکان و متخصصان معتقدند فواید روزه بر سلامت بدنی بهتر حاصل می شود که روزه دار امساک روز را با زیاده روی در فاصله زمانی افطار تا سحر تلافی نکند، چرا که پر خوری خود موجب زیانهای چشمگیری برای دستگاه گوارش می شود.
تنها تفاوت میان رمضان با سایر برنامه های غذایی مسئله زمان بدنی است ما در ماه رمضان با مصرف یک صبحانه زودهنگام، از خوردن وعده ناهار صرف نظر کرده و هنگام غروب افطار می کنیم.
براساس آنچه برخی محققان اعلام می کنند، پرهیز از نوشیدن آب در طول این ماه نه تنها مسئله منفی نیست بلکه در حقیقت موجب می شود که تمام مایعات بدن متمرکز شود و آب زدایی به آرامی صورت گیرد. بدن ما دارای مکانیسم حفاظت از آب است، تحقیقات علمی نشان داده است که در زندگی گیاهان آب زدایی آرام و حفاظت از آب می تواند بر طول عمر آنها تأثیرگذار باشد. تأثیرات فیزیولوژی روزه بر بدن
تأثیر فیزیولوژی و کارکرد بدن در زمان روزه داری دربرگیرنده کاهش قند خون، کاهش کلسترول و کاهش فشار سیستولی خون است. سیستول به فرآیند انقباض قلب گفته می شود. حقیقت امر این است که روزه داری توصیه ایده آل برای درمان دیابتهای خفیف، متوسط، ثابت و غیر انسولینی، چاقی و فشار خون بالا است. روزه داری وضعیت سلامتی بدن را به خطر نمی اندازد
در سال 1994 در نخستین کنگره " سلامتی و رمضان" که در کازابلانکا برگزار شد، 50 مقاله تحقیقاتی از سراسر دنیا از سوی محققان مسلمان و غیر مسلمانی ارائه شد که تحقیقات جامعی درباره ابعاد پزشکی روزه داری انجام داده بودند. در این مقالات علاوه بر اینکه بهبود شرایط پزشکی بسیاری برای بدن مورد استناد قرار گرفته بود این مسئله مورد تأکید قرار گرفته بود که روزهداری براساس سنت اسلامی به هیچ وجه وضعیت سلامتی هیچ بیماری را به خطر نیانداخته و شرایط پزشکی وی را تشدید نکرده است. اما از سوی دیگر توصیه شده است که بیمارانی که از بیماریهای شدیدی چون دیابت یا انسداد شرائین اکلیلى قلب، سنگ کلیه رنج می بردند، نباید روزه بگیرند.
کارشناسان بهداشت جسم و فعالیتهای ورزشی اعتقاد دارند که روزه تغییرات متابولیکی در بدن ایجاد می کند که این تغییرات از کربوهیدراتهای اضافی استفاده کرده و اتکا به چربی را به عنوان یک لایه برای تأمین انرژی افزایش می دهند. تأثیرات روانشناختی روزه داری
برای روزه داری همچنین تأثیرات روانشناختی را نیز برشمرده اند که درمیان فهرستی از این تأثیرات مثبت می توان به آرامش روزه داران، تقویت صبر در آنان، به حداقل رسیدن رویکردهای خصمانه در فرد و کاهش جرم و جنایت اشاره کرد. این تأثیرات مثبت روانشناسی را می توان به ثبات قند خون در زمان روزه داری نیز نسبت داد.
درنهایت این مسئله عادی است که در هفته اول ماه رمضان احساس خستگی می کنیم، این امر نشان می دهد که بدن برای انطباق خود با شرایط جدید به زمان نیاز دارد. پرهیز از فعالیت جسمانی شدید در ماه رمضان از جمله توصیه های صورت گرفته توسط پزشکان است که البته نباید در آن چون هررویکرد دیگری افراط کرد.
افزایش احساس خستگی ممکن است در نتیجه کمبود خواب یا اختلال در الگوهای عادی خواب باشد. رژیم غذایی مناسب و اصلاح وضعیت خواب و زمان بندی کاری می تواند هر تأثیری را بر عملکرد بدن به حداقل رسانده و حتی حذف کند. بنابراین به سادگی می توان استدلال کرد که روزه داری نه تنها به علمکرد بدن و شرایط جسمی صدمه نمی زند بلکه به سلامت جسم کمکهای شایانی خواهد داشت.
در تازهترین مقاله یک متخصص آفریقایی ۱۰ فایده باورنکردنی روزه تشریح شد یک متخصص آفریقایی در زمینه فواید روزه به ۱۰ نکته مهم و باور نکردنی اشاره کرده و بر آن تاکید میکند.
به گزارش خبرگزاری فارس، بسیاری از مردم روزه را به عنوان یک وظیفه دینی و شرعی خود میدانند، اما فقط تعداد کمی درباره فواید روزه بر سلامت آگاه هستند.
روزهداری اگر به درستی اجرا شود یک تمرین خوب است. روزه باعث حذف سموم بدن و کاهش قند و ذخایر چربی خون می شود.
روزه عادات غذا خوردن سالم را ترویج کرده و ایمنی بدن را نیز تقویت میکند. یک متخصص آفریقایی در این مقاله به 10 فایده بهداشتی روزه گرفتن اشاره می کند.
1. روزه سم زدایی میکند
غذاهای فرآوری شده حاوی مقدار زیادی از مواد افزودنی هستند. این مواد افزودنی ممکن است در بدن به مواد سمی تبدیل شوند. برخی از آنها تولید محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته را ترویج میکند.
بسیاری از این سموم به شکل چربی ذخیره میشوند. در زمان روزه گرفتن به ویژه زمانی که مدت آن طولانی تر شود، این چربیها میسوزند و سموم آزاد میشوند؛ کبد، کلیه و سایر ارگانها در بدن در سم زدایی نقش دارند.
2. روزه به دستگاه گوارش استراحت میدهد
در طول روزهداری، دستگاه گوارش استراحت میکند؛ عملکرد فیزیولوژیک طبیعی به ویژه در تولید ترشحات گوارشی ادامه مییابد اما میزان آن را کاهش میدهد.
روزه گرفتن به حفظ تعادل مایعات در بدن کمک میکند؛ تفکیک مواد غذایی در نرخهای ثابت روی میدهد.
در پی این الگوی تدریجی آزادسازی انرژی دنبال میشود. با این حال روزه داری تولید اسید معده را متوقف نمیکند؛ به همین دلیل به بیماران مبتلا به زخم معده توصیه میشود با احتیاط روزه بگیرند، برخی از کارشناسان معتقدند که این افراد نباید روزه بگیرند.
3. روزه پاسخ التهابی را برطرف میکند
برخی از مطالعات نشان میدهد که روزه داری بیماری های التهابی و آلرژی را بر طرف میکند.
از نمونههای بیماریهای التهابی می توان به ورم مفاصل، ورم مفاصل و آرتریت روماتوئید و بیماریهای پوستی مانند پسوریازیس اشاره کرد.
برخی از کارشناسان بر این باورند که روزه گرفتن ممکن است بیماریهای التهابی روده مانند «کولیت اولسراتیو» را نیز بهبود بخشد.
(کولیت اولسراتیو نوعی بیماری التهابی مزمن است که در آن مخاط معقد و روده بزرگ دچار التهاب و زخم یا اولسرهای کوچک میشود.)
4. روزه قند خون را کاهش میدهد
روزه گلوکز را تجزیه میکند به طوری که بدن میتواند انرژی کسب کند؛ روزه تولید انسولین که از پانکراس ترشح میشود را همچنین کاهش میدهد.
«گلوکاگون» به منظور تسهیل در تجزیه گلوکز تولید میشود؛ در نتیجه روزه منجر به کاهش قند خون میشود.
(گلوکاگون هورمونی است که هنگام افت غلظت گلوگز در خون از سلولهای آلفای جزایر لانگرهانس لوزالمعده ترشح میشود؛ عملکرد گلوکاگون برعکس انسولین موجب افزایش قند خون میشود.)
5. روزه تجزیه چربیها را افزایش میدهد
اولین پاسخ بدن به روزه گرفتن، شکستن گلوکز است. وقتی ذخایر گلوکزها تمام شد، کتوزها آغاز میشوند. این شکستن چربیها به آزاد شدن انرژی منتهی میشود. چربیهای ذخیره شده در کلیه و ماهیچهها برای آزاد شدن انرژی شکسته میشوند.
6. روزه فشارخون بالا را تعدیل میکند
روزه گرفتن یکی از روشهای غیر دارویی برای کاهش فشار خون است؛ روزه کمک می کند تا خطر ابتلا به «آترواسکلروز» کاهش یابد.
آترواسکلروز گرفتگی عروق توسط ذرات چربی است؛ در زمان روزه گلوکز و بعد از آن، ذخایر چربی برای تولید انرژی استفاده می شود.
میزان سوخت و ساز در طول روزه داری کاهش می یابد؛ هورمون ترس مانند «آدرنالین» و «نورآدرنالین» را همچنین کاهش می دهد.
روزه متابولیک ثابت را در حد کم حفظ می کند که آن از مزایای کاهش فشار خون است.
7. روزه کاهش وزن را ترویج میکند
روزه داری باعث کاهش وزن سریع است؛ ذخایر چربی در بدن را کاهش می دهد. با این حال روزه یک استراتژی خوب برای از دست دادن وزن نیست.
کاهش مصرف چربی و قند، و افزایش میوه و بقیه اقدامات برای رسیدن به کاهش وزن بهتر است.
8. روزه رژیم غذایی سالم را ترویج میکند
مشاهده شده است که روزه میل به مصرف غذاهای فرآوری شده را کاهش می دهد.
روزه همچنین میل به غذاهای طبیعی، به ویژه آب و میوه را ترویج میکند در واقع در این روش روزه شیوه زندگی سالم را رواج میدهد.
9. روزه ایمنی بدن را افزایش می دهد
زمانی که افراد روزه می گیرند ایمنی بدن با این عمل افزایش می یابد به این گونه که روزه سموم بدن را از بین می برد و در کاهش ذخیره چربی به بدن کمک می کند.
هنگامی که افراد در زمان شکستن روزه میوه می خورند، آنها ذخایر ضروری بدن از ویتامین ها و مواد معدنی را افزایش می دهند.
ویتامین A و E آنتی اکسیدان های خوبی هستند که به آسانی در میوه ها یافت می شوند، آنها به تقویت ایمنی بدن کمک می کنند.
10. روزه گرفتن به ترک اعتیاد کمک می کند
برخی از محققان معتقدند که روزه داری می تواند به معتادان در کاهش اشتیاق خود به نیکوتین، کافئین و سایر سوء مصرف مواد کمک کند.
اگر چه رژیم های مورد نیاز دیگر برای حل و فصل اعتیاد وجود دارد اما روزه می تواند در این امر نقش مهمی را ایفا کند.
نویسنده مقاله: دکتر بیودون آوسوسی
مترجم: مریم قره داغی