دکتر آريا جنابي/فوق تخصص نفرولوژي/ استاديار دانشگاه علوم پزشکي تهران
کليه‌ها روزانه يک ليتر آب مي‌خواهند
افرادي كه كليه‌هايشان بدون هيچ نقصي فعاليت مي‌كند، بايد در طول روز به ميزان کافي آب و مايعات بنوشند. اين ميزان کافي، مصرف حداقل 1 تا 5/1 ليتر مايعات در روز است که مي‌تواند به شکل آب يا ساير مايعات باشد که از بين همه آنها آب خالص نسبت به نوشابه‌ها يا ساير نوشيدني‌هاي شيرين از اهميت بيشتري برخوردار است....
چون بيشتر نوشابه‌ها مي‌توانند قند خون را بالا ببرند و باعث ابتلا به ديابت و حتي در موارد شديدتر منجر به سنگ کليه شوند.
بنابراين از نظر تمامي کارشناسان علوم مختلف، آب هيچ‌گونه جايگزيني ندارد و بهترين نوشيدني براي ما محسوب مي‌شود. حال اگر فردي مشکل کليوي مانند سنگ کليه يا سابقه خانوادگي آن را داشته باشد، حتما نياز است که بيشتر از افراد عادي، آب مصرف کند. به‌عنوان نمونه در فصول سرد سال، بايد حداقل روزي 2 ليتر و در فصول گرم سال حداقل 5/2 تا 3 ليتر آب بنوشد. اما نکته مهمي که بايد گفته شود، اين است که بيماران کليوي يا حتي افراد سالم، نبايد تمام نياز روزانه‌شان به آب را يکجا تامين کنند و به‌عنوان نمونه2 ليتر آب را در يك زمان بنوشند، بلکه بايد مصرف اين ميزان آب را به صورت منظم و درست در طول روز تقسيم کنند، حتي به بيماران دچار سنگ کليه پيشنهاد مي‌شود که در طول شب، يک بار از خواب بيدار شوند و آب بنوشند تا كليه‌شان با کمبود آب روبه‌رو نشود.
شايد براي خيلي‌ها اين سوال پيش بيايد که اصلا نوشيدن آب براي سلامت کليه‌ها چه اهميتي دارد؟ پاسخ اين است که گردش خون به مصرف و ميزان آب بدن بستگي دارد. اگر مصرف مايعات ما کم باشد کليه‌ها مجبور مي‌شوند که آب را حفظ کنند و در نتيجه ادرار ما غليظ مي‌شود و اين غلظت ادرار خودش مي‌تواند جزو عواملي باشد که به تدريج به کليه‌ها آسيب رسانده و برخي از املاح را در کليه‌ها افزايش مي‌دهد و بيماري که حتي سنگ کليه ندارد و سابقه‌اي از سنگ‌سازي خانوادگي دارد، ممکن است در معرض تشکيل سنگ در کليه‌هايش قرار بگيرد.
بنابراين، افرادي که حتي کمي اختلال در عملکرد کليه‌شان دارند هم بايد مصرف آب را در طول روز فراموش نکنند تا مشکلي برايشان پيش نيايد. اما در بيماراني که دياليز مي‌شوند يا نارسايي کليه دارند، بايد مصرف آب و مايعات کم باشد، چون ميزان ادرار آنها به خاطر آسيبي که به کليه رسيده، پايين بوده و ممکن است اگر مصرف مايعات آنها به شکل آب‌درماني و... زياد باشد، حجم بيش از اندازه آب در فضاي ميان‌بافتي و ريه‌هاي آنها جمع شود که اين امر مي‌تواند مشکلاتي مانند سنگين کردن کار قلب را به دنبال داشته باشد. پس مي‌توان چنين نتيجه گرفت كه اولين نوشيدني براي پيشگيري از بيماري‌هاي كليوي آب است اما در صورتي كه فرد بيمار شده باشد بسته به نوع بيماري، نياز به آب مصرفي‌اش در روز كم يا زياد خواهد شد.
کليه‌ها روزانه يک ليتر آب مي‌خواهند
افرادي كه كليه‌هايشان بدون هيچ نقصي فعاليت مي‌كند، بايد در طول روز به ميزان کافي آب و مايعات بنوشند. اين ميزان کافي، مصرف حداقل 1 تا 5/1 ليتر مايعات در روز است که مي‌تواند به شکل آب يا ساير مايعات باشد که از بين همه آنها آب خالص نسبت به نوشابه‌ها يا ساير نوشيدني‌هاي شيرين از اهميت بيشتري برخوردار است....
چون بيشتر نوشابه‌ها مي‌توانند قند خون را بالا ببرند و باعث ابتلا به ديابت و حتي در موارد شديدتر منجر به سنگ کليه شوند.
بنابراين از نظر تمامي کارشناسان علوم مختلف، آب هيچ‌گونه جايگزيني ندارد و بهترين نوشيدني براي ما محسوب مي‌شود. حال اگر فردي مشکل کليوي مانند سنگ کليه يا سابقه خانوادگي آن را داشته باشد، حتما نياز است که بيشتر از افراد عادي، آب مصرف کند. به‌عنوان نمونه در فصول سرد سال، بايد حداقل روزي 2 ليتر و در فصول گرم سال حداقل 5/2 تا 3 ليتر آب بنوشد. اما نکته مهمي که بايد گفته شود، اين است که بيماران کليوي يا حتي افراد سالم، نبايد تمام نياز روزانه‌شان به آب را يکجا تامين کنند و به‌عنوان نمونه2 ليتر آب را در يك زمان بنوشند، بلکه بايد مصرف اين ميزان آب را به صورت منظم و درست در طول روز تقسيم کنند، حتي به بيماران دچار سنگ کليه پيشنهاد مي‌شود که در طول شب، يک بار از خواب بيدار شوند و آب بنوشند تا كليه‌شان با کمبود آب روبه‌رو نشود.
شايد براي خيلي‌ها اين سوال پيش بيايد که اصلا نوشيدن آب براي سلامت کليه‌ها چه اهميتي دارد؟ پاسخ اين است که گردش خون به مصرف و ميزان آب بدن بستگي دارد. اگر مصرف مايعات ما کم باشد کليه‌ها مجبور مي‌شوند که آب را حفظ کنند و در نتيجه ادرار ما غليظ مي‌شود و اين غلظت ادرار خودش مي‌تواند جزو عواملي باشد که به تدريج به کليه‌ها آسيب رسانده و برخي از املاح را در کليه‌ها افزايش مي‌دهد و بيماري که حتي سنگ کليه ندارد و سابقه‌اي از سنگ‌سازي خانوادگي دارد، ممکن است در معرض تشکيل سنگ در کليه‌هايش قرار بگيرد.
بنابراين، افرادي که حتي کمي اختلال در عملکرد کليه‌شان دارند هم بايد مصرف آب را در طول روز فراموش نکنند تا مشکلي برايشان پيش نيايد. اما در بيماراني که دياليز مي‌شوند يا نارسايي کليه دارند، بايد مصرف آب و مايعات کم باشد، چون ميزان ادرار آنها به خاطر آسيبي که به کليه رسيده، پايين بوده و ممکن است اگر مصرف مايعات آنها به شکل آب‌درماني و... زياد باشد، حجم بيش از اندازه آب در فضاي ميان‌بافتي و ريه‌هاي آنها جمع شود که اين امر مي‌تواند مشکلاتي مانند سنگين کردن کار قلب را به دنبال داشته باشد. پس مي‌توان چنين نتيجه گرفت كه اولين نوشيدني براي پيشگيري از بيماري‌هاي كليوي آب است اما در صورتي كه فرد بيمار شده باشد بسته به نوع بيماري، نياز به آب مصرفي‌اش در روز كم يا زياد خواهد شد.