دئودورانت‌ها ترکیب هایی هستند که برای کاهش بوی بدن به کار می‌روند. دلیل این بوی بد وجود باکتری‌ها در عرق بدن است. وقتی زیر بغل با استفاده از صابون‌هایی با pH خنثی شسته می‌شود، پوست، pH اسیدی خود که معادل 4.5 تا 6 است را از دست می‌دهد و pH آن به حالت خنثی درمی‌آید. باکتری‌ها هم که تمایل دارند در محیط با pH قلیایی یا خنثی فعالیت کنند، امکان رشد و کلونی بیشتر پیدا می‌کنند. باکتری‌های سوار شده روی عرق، از غدد آپوکرین و سلولهای مرده پوست و سلولهای مو تغذیه می‌کنند و باعث آزاد شدن ماده اسیدی‌ای می‌شوند که باعث بدبو شدن بدن خواهد شد.
موهای زیر بغل مانند یک فتیله رطوبت را از سطح پوست خارج می‌کند و پوست را خشک نگاه می‌دارد و در پیشگیری از تجمع باکتری‌ها موثر است، بنابراین باعث پیشگیری از بوی بد عرق می‌شود. البته اگر این موها بلند باشند، باکتری‌ها را در خود نگه می‌دارند، از بین بردن آنها به کم کردن بوی بد بدن کمک می‌کند اما بعضی از افراد بهتر است از مام استفاده نکنند. تحقیقات نشان می‌دهد نمک‌های آلومینیوم موجود در ضدعرق‌ها، آثار مخربی بر تعدادی از گونه‌های موش یا سگ داشته است. دریافت مقدار زیاد آلومینیوم باعث بروز آلزایمر می‌شود اگرچه این ارتباط به معنی علت بروز آن نیست. آلومینیوم یک نوروتوکسین است و عوارض جانبی‌ای روی سد خونی-مغزی دارد و باعث مستعد شدن فرد به آسیب DNA می‌شود. در موش‌هایی که روی پوست آنها آلومینیوم کلراید استفاده شد، افزایش واضح آلومینیوم در ادرار، سرم یا آلومینیوم کلی مغز یا مایعات جفت دیده شد.
محققان، ارتباط ضدعرق‌ها با سرطان پستان را نیز مورد بررسی قرار داده‌اند. البته طبق نظر انجمن بین‌المللی سرطان و جامعه سرطان آمریکا، این ارتباط هنوز مبنای علمی ندارد. دکتر فیلیپا، عضو رسمی این انجمن معتقد است مواد اختصاصی در دئودورانت‌ها به عنوان نگهدارنده وارد جریان خون می‌شوند یا در بافت پستان تجمع پیدا می‌کنند و با تحریک تولید استروژن، باعث رشد سلولهای سرطانی پستان می‌شوند، ولی این ارتباط علت و معلولی نیست و در مورد آن اختلاف‌نظر وجود دارد.
از طرفی سازمان غذا و داروی آمریکا اعلام کرده است افرادی که دچار اختلال کلیوی هستند، نباید از ترکیب‌های حاوی آلومینیوم استفاده کنند چون آنها را در معرض خطر پیشرفت اختلال فعالیت کلیوی قرار می‌دهد. آلومینیوم می‌تواند باعث بروز اختلالات التهابی مانند بیماری کرون شود، بنابراین اجتناب از تماس پوستی با آلومینیوم بسیار مهم است تا شانس بروز بیماری‌های مزمنی مانند آلزایمر در آینده کم شود. به هر حال با توجه به اینکه مطالعه‌های کافی در این زمینه انجام نگرفته، منطقی است که در استفاده مداوم از این ترکیب‌ها احتیاط یا از جایگزین‌های گیاهی استفاده کنید.
دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده، متخصص پوست و مو، رییس مرکز تحقیقات پوست و سلول های بنیادی
گردآوری: گروه سلامت سیمرغ