مدگرایی، تقلید یا تنوع‌

[یاسی جون]

حجت‌الاسلام باقرپور می‌گوید: در اسلام تقلیدی پذیرفتنی است که وجه شرعی و دلیلی عقلی داشته باشد. اگر هر کس کاری را با انگیزه‌ای شروع کند یا عملی انجام دهد یا حرفی بزند که دلیل عقلی و منطقی برای آن عمل نداشته باشد، در اسلام تقبیح شده است و پذیرفتنی نیست

یک روز رنگ زرد، روز دیگر رنگ سبز، روز بعدش رنگ بنفش و... مد می‌شود و هر جا که نگاه می‌کنی، از کیف و کفش گرفته تا روسری و شال و... به همین رنگ است. دیروز لباس‌های تنگ و چسبان مد بود و امروز مدل موی خروسی، تیفوسی و فردا... . به عقیده جامعه‌شناسان، گاهی اوقات افراد یک جامعه برای نشان دادن روحیات و علایق خود به نمادهایی نیاز دارند که مد یکی از این نمادها است. مد پدیده اجتماعی است که بیشتر گریبان‌گیر نوجوانان و جوانان جامعه می‌شود.
این پدیده، گاهی اوقات به عنوان یک هنجار یا ارزش میان افراد جامعه رواج می‌یابد و در یک دوره زمانی خاص از رونق می‌افتد. با نگاهی کوتاه به وضعیت جامعه درمی‌یابیم که در حال حاضر به‌روز بودن در بین برخی افراد جامعه و به خصوص نوجوانان و جوانان اهمیت زیادی پیدا کرده است. «سارا-ن» ۲۰ ساله درباره مد می‌گوید: مد شامل مدل مو، لباس، کفش و چیزهای جدیدی است که وارد بازار می‌شود و من هم برای این‌که دوست دارم همیشه نو بپوشم، به سراغ جدیدترین پوشاکی که وارد بازار شده است، می‌روم و برایم مهم نیست که چه مبلغی برای تهیه‌اش باید بپردازم. «آرمان-ب» ۲۲ ساله نیز در این‌باره عنوان می‌کند: من به مد به عنوان یک سرگرمی نگاه می‌کنم و مدل موها، لباس و کفشم را از اینترنت انتخاب می‌کنم و غیر از این موارد همیشه به دنبال آخرین مدل تلفن همراه و رایانه و... هستم. یک شهروند هم بیان می‌کند: مدگرایی به معضلی در جامعه تبدیل شده است که به مصرف‌گرایی در جامعه و در نهایت بروز اختلافات طبقاتی به صورت ناعادلانه منجر می‌شود. یک کارشناس علوم اجتماعی در این‌باره می‌گوید: مد در لغت، واژه‌ای انگلیسی است و مترادف کلمه الگو است. مد تنها به نمادهای زندگی روزمره اشاره دارد و تنها بخشی از مقدمه الگوپذیری است که این الگوپذیری شامل رفتار و منش‌های اجتماعی و فردی در زندگی است و محدود به ظواهر زندگی مادی انسان نمی‌شود. بهزادی ادامه می‌دهد: مد یک پدیده اجتماعی است که گاه در شرایط سالم، آگاهانه و درست، گسترش پیدا می‌کند و گاه تحت تاثیر عوامل خارجی و غیرطبیعی، رشد می‌یابد.
وی بیان می‌کند: الگوهای رفتاری و گفتاری که در هر دوره زمانی رواج می‌یابد، در بعضی مواقع برخاسته از فرهنگ بومی است و مغایرتی با محتوای تاریخی، فرهنگی و مذهبی جامعه ندارد اما در بعضی مواقع منشا این الگوهای رفتاری بیرون از این جامعه است که در مدت طولانی، به الگوی افراد جامعه و به‌خصوص نوجوانان و جوانان تبدیل می‌شود که از آن به تهاجم فرهنگی هم تعبیر می‌شود. وی درخصوص مدگرایی عنوان می‌کند: مدگرایی صورت‌های مختلفی دارد که آرایش ظاهری، لباس‌های رنگارنگ، استفاده از خودروهای گران‌قیمت و... از انواع مدگرایی است. وی ادامه می‌دهد: مدگرایی موجب به وجود آمدن اختلافات طبقات جامعه به طور ناعادلانه می‌شود که خود این طبقه‌بندی باعث به حرکت در آمدن بیشتر جریان مدگرایی می‌شود. این کارشناس تصریح می‌کند: مد و پیروی از آن نه‌تنها هیچ سودی برای شخصی که از آن استفاده می‌کند، ندارد، بلکه گاهی مجبور است هزینه‌های گزافی در این خصوص بپردازد. پیروی از مد، متحمل هزینه‌هایی می‌شود. به گفته وی، مدسازان و مدپردازان بهره‌های مادی فراوانی کسب می‌کنند و از این طریق به اهداف خود که همان تغییر فرهنگ افراد، نوع تفکر افراد جامعه و تغییر ارزش‌ها و سنت‌ها است، می‌رسند

 

[یاسی جون]

وی می‌گوید: باید برای جلوگیری از آثار مخرب رواج مدگرایی در جامعه و تقلید کورکورانه برخی جوانان از فرهنگ غرب، نیاز جوانان را که همان تنوع‌طلبی است، بشناسیم و مطابق با نیازها و خواسته‌های آنها الگوهای مناسبی ارایه کنیم. این کارشناس علوم اجتماعی اظهار می‌کند: باید برای هویت‌جویی جوانان چاره‌اندیشی شود تا با پیروی از مدهای کشورهای دیگر دچار بحران هویت و بی‌هدفی در زندگی نشوند. دکتر فربد فدایی، آسیب‌شناس اجتماعی نیز در این‌باره عنوان می‌کند: برای بعضی از نوجوانان، پیروی از مد چه از نظر رفتار و چه از نظر گفتار، تلاش برای کسب هویتی است که نتوانسته‌اند آن را به طور بهنجار در خانه، مدرسه یا اجتماع به دست آورند. از این رو بعضی مواقع شیوه‌هایی در رفتار، گفتار، آرایش موی سر یا پوشاک میان گروهی از نوجوانان مد می‌شود. وی عقیده دارد: نوجوانان در این شرایط می‌خواهند ویژگی‌های گروه خاصی را تقلید کنند تا خود را بی‌هویت احساس نکنند. وی می‌افزاید: در بعضی مواقع بدآموزی‌های والدین، تحقیر و توهین به فرزند، بی‌توجهی یا سختگیری به فرزند و... .
روزنامه تحلیل روز

 

[یاسی جون]

[h=3]پدیده مدگرایی یا استعمار نو در جهان

انگیزه‏ى رقابت و چشم و همچشمی با دیگران، از دیگر عوامل پیروی از مد در بین جوانان و نوجوانان محسوب می شود. این انگیزه، در همه‏ى افراد وجود دارد و به گونه های مختلف بروز می کند​

مد (به فرانسوی Mode) اصطلاح کلی در حیطه هنر طراحی پوشاک است که تحت تاثیر اوضاع فرهنگی و اجتماعی جامعه در یک دوره زمانی مشخص انجام می‌پذیرد.
به گزارش پایگاه خبری « تازه »، برای تعریف مد ( Fashion ) دو تعریف دیگر نیز ارائه شده است: « شیوه رفتاری که به طور موقت توسط بخش مشخصی از اعضاء یک گروه اجتماعی اتخاذ می شود، به این دلیل که آن رفتار انتخابی را از نظر اجتماعی برای آن زمان و موقعیت مناسب تشخیص می دهند.» و «مد نوع لباسی است که اخیراً پذیرفته شده است ». اما واژه مد در لغت به معناى سلیقه، اسلوب، روش و شیوه به کار مى‏رود و در اصطلاح، عبارت است از روش و طریقه‌ی موقت که طبق ذوق و سلیقه اهل زمان طرز زندگی، لباس پوشیدن را تنظیم می‌کند. مدگرایى نیز آن است که فرد، سبک لباس پوشیدن و طرز زندگى و رفتار خود را طبق آخرین الگوها تنظیم کند و به محض آنکه الگوى جدیدى در جامعه رواج یافت، از آن پیروى نماید. بنابراین، مى‏توان گفت: مدگرایی به تغییر سلیقه ناگهانى و مکرر همه یا بعضى از افراد یک جامعه اطلاق مى‏شود و منجر به گرایش به انجام رفتارى خاص یا مصرف کالاى به خصوصى یا در پیش گرفتن سبکى خاص در زندگى مى‏شود

 

[یاسی جون]

جامعه شناختی و روانشناختی مد و مدگرایی:
برخی از جامعه شناسان ریشه مد و مدسازی و مدگرایی را در نابرابری‌های اجتماعی می دانند. اسپنسر معتقد است مد بر عکس تشریفات موجب رقابت بین اشخاص طبقات بالاتر می‌شود و در واقع نوعی تقلید ناشی از رقابت است نه تقلید ناشی از پسند و ستایش. هومنز نیز دیر این زمینه می گوید؛ از میان اعمالی که شخص انجام می‌دهد، عملی که بیشتر به پاداش منجر شود احتمال تکرارش افزایش می‌یابد، لذا می‌توان گفت که اگر چه شخص ممکن است در پی مدگرایی با گروه خود درگیر شود، ولی در میان همسالان خود مورد تشویق و تأیید قرار می‌گیرد و نیز در ارتباط با جنس مخالف به موفقیت رسیده و ارزش و منزلت خود را بالاتر می‌برد و چون این موفقیت‌ها در راستای مدگرایی صورت گرفته‌اند در نتیجه این عمل (مدگرایی) بیشتر تکرار می‌شود.


همچنین از لحاظ روانشناختی نیز برای مدگرایی عوامل متعددی ذکر شده است. به بیان دیگر علاوه بر زیر ساخت های تاریخی و اجتماعی، مدگرایی در بین جوانان از یک سری اصول و سازه های روان شناختی نیز تبعیت می کند و با انگیزه ها و نیازهای چندی در ارتباط است.


1 - تنوع طلبی و نوگرایی:
استقلال طلبی، تنوّع دوستی، هیجان خواهی، نقد گذشته و نوگرایی از جمله ویژگی های دوران جوانی است که به شدّت، تمایل به امروزی شدن و نوگرایی به درجات مختلف در هر نوجوان وجود دارد و گواه نیاز وی به شکستن قالب های موجود، فاصله گرفتن از هنجارهای پیشین و رسیدن به هویتی متمایز از کسانی که پیش از او بوده اند و همچنین گرایش به فاصله گرفتن از والدین است. این نیاز، زمانی که نمود بیرونی به خود می گیرد و در رفتار جوان منعکس می شود، به صورت مدگرایی ظاهر می گردد.


2 - مدگرایی و همانند سازی:
همانند سازی در مکتب روان تحلیلگری به فرایندی ناهشیار اطلاق می شود که فرد، طی آن، ویژگی ها (نگرش ها و الگوهای رفتاری) فرد دیگری را برای خود سرمشق قرار می دهد و با تقلید از نگرش ها و ویژگی رفتاری وی احساس می کند که مقداری از قدرت و کفایت او را نیز به دست آورده است. منبع اصلی همانند سازی در دوران کودکی والدین هستند؛ زیرا کودک، اولین و بیشترین برخورد را در زندگی با والدین خود دارد؛ اما در دوران نوجوانی که فرد از والدینش فاصله می گیرد، الگوهایی را که خود را با آنها شبیه کرده است، از دست الگوهای دیگر، یعنی از طریق همانند سازی های جدید با دیگری، پر شود. به اعتقاد روانشناسان، همین خلأ و احساس ناامنی ناشی از آن باعث می شود که نوجوان در مسیر خود به راه حل هایی متوسّل شود که این راه حل ها از طریق همانند سازی با شخصیت هایی است که الگوی نوجوان قرار می گیرند. این شخصیت ها می توانند شخصیت های معروف گذشته، هنر پیشه های سینما، نوازندگان و آوازخوانان، و یا گروه های مختلفی مانند «هیپی»ها باشند و فرد، خود را از نظر ظاهری شبیه آنها ساخته، در شیوه‏ى لباس پوشیدن و طرز رفتار با آنان همانندسازی کند. به محض این که یک هنرمند یا ورزشکار لباسی را بپوشد و در صحنه ای ظاهر شود، جوانان با وی همانند سازی نموده، سعی می کنند به عنوان مد، آن را در جامعه طرح کنند.

 

[یاسی جون]

3 _ رقابت و چشم و همچشمی با دیگران:
انگیزه‏ى رقابت و چشم و همچشمی با دیگران، از دیگر عوامل پیروی از مد در بین جوانان و نوجوانان محسوب می شود. این انگیزه، در همه‏ى افراد وجود دارد و به گونه های مختلف بروز می کند. رقابت اگر در زمینه های مثبت جهت داده شود، باعث پیشرفت و رشد و تکامل معنوی فردی می شود؛ اما اگر جهتگیری آن به سوی امور مادّی و مدپرستی باشد و فرد، سعی کند از لحاظ ظاهری (و مثلاً در سبک و شیوه‏ى لباس پوشیدن) از دیگران عقب نماند، سرانجام خوبی نخواهد داشت.


4 _ مدگرایی و التزام ناشی از دوستی :
یکی از عوامل پیروی از مد در بین جوانان و نوجوانان، ترس و نگرانی از مجازات های خصوصاً غیر رسمی از سوی دوستان است. لذا تحقیر و تمسخر، پوزخند زدن و متلک گفتن اطرافیان و ترس از آن، باعث می شود که جوانان و نوجوانان از مدهای رایج پیروی کنند.


5 _ مدگرایی و جلب توجه دیگران :
افرادی هستند که با تعویض و تغییر هر روزه‏ى لباس و آرایش خود و خریدن لباس های گران قیمت و مد روز، درصدد جلب توجه دیگران برمی آیند. استفاده از لباس های چسبناک و برّاق و رنگارنگ، جوراب هایی شبیه تور ماهیگری، کفش هایی با پاشنه های خیلی بلند، آرایش تندی با رنگ های غیر طبیعی و .. ( که بیش از همه در بین جوانان و بخصوص دختران رایج است )، باعث جلب توجه دیگران شده، نگاه هایی را به خود معطوف می دارد.


6 _ مدگرایی و تشخیص طلبی :
برتری جویی و تشخّص طلبی از دیگر عوامل پیدایش مد در بین جوانان است. افرادی که خود را برتر از دیگران و مربوط به قشر مرفّه جامعه می دانند، سعی می کنند این برتری را در گویش، لباس پوشیدن، محیط آرایی و سبک آرایش و زیور آلات خود نشان دهند و لذا مدهای جدید را مطرح می کنند. تورشتاین وبلن مد را وسیله ای برای این که افراد، نشان دهند ثروتمند و با شخصیت و یا دارای اندیشه ای خاص هستند، می داند؛ لذا به محض این که مدی در جامعه گسترده شد، اشراف زادگان و ثروتمندان به سراغ این مد جدید می روند؛ زیرا مد قدیمی دیگر آنها را از طبقات دیگر جامعه متمایز نمی کند.

مد و مدرنیسم :
مد و مدگرایی را می توان از جهتی مولود مدرنیسم دانست؛ زیرا مدرنیسم، نگاه نو به عالم و آدم است؛ نگاه و شناختی که برخاسته از زیستن در « اکنون » و گسستن از « گذشته » است و صریحاً با مفهوم سنّت ( tradition ) در تقابل می افتد. « مدرنیته » که شکل عینیت یافته‏ فرهنگ مدرن است همراه و همزاد با گذر از گذشته به حال، نوآوری، تجدّد و سلیقه و مد است. از این رو مدرنیته همواره خود را در ستیز و چالش با کهنگی، رکود، قدمت و سنت و پیروی از هنجارهای پایدار قرار می دهد و کشش و تمایل آن به سوی تجدد و نوآوری در فرهنگ و ارزش های اجتماعی است. بنابراین، مدگرایی و نوآوری در تفکر و رفتار (به معنای رایج آن) به عنوان نماد و اندیشه‏ى مدرنیسم قلمداد می شود و از آن جا که جوامع غربی موطن و مظهر مدرنیته و مدرنیسم بوده اند، فرایند مدرنیزاسیون (مدرن سازی) و اشاعه‏ى طرح ها و مدهای نو، در واقع با غربی سازی و غرب گرایی کاملاً هم افق و بلکه معادل خواهد بود، و این، خود می تواند از زاویه‏ى دیگر، رابطه‏ى مدگرایی و غرب گرایی را نشان دهد.

 

[یاسی جون]

تاریخچه مدگرایی در ایران:
با نگاهی به حیات اجتماعی بشر، روشن می‌شود که پدیده مد همیشه در تاریخ بشر بوده است و منحصر به دوره معاصر نیست، با نگاهى به تاریخ ایران، در عصر سلطنت فتحعلى شاه و ناصرالدین شاه که پاى ایرانیان به فرنگ باز شد، تا عصر رضا شاه، فصل متفاوتى در مدگرایى ایرانیان گشوده شد. از آن زمان که رضا شاه، نحوه و شکل لباس پوشیدن مردم ایران را تغییر داد، تاکنون، مدهاى مختلف در ایران رایج گردیده است.
در مورد نحوه ورود مد به ایران باید گفت که این مسئله به سال 1321 برمی‌گردد؛ زمانی که فردی به نام زینت جهانشاه همراه همسرش از سوئیس به ایران برگشت، درست یک سال بعد بود که این خانم خیاط‌خانه ای را در خیابان امیریه راه اندازی کرد و با همراهی پنج کارگر، هر آنچه در سفرها و اقامتش در فرنگ آموخته بود، به خانم‌های اشرافی عرضه کرد. جهانشاه برای این که مشتریان علاوه بر آشنایی با طرز کار او، برای نخستین بار مجموعه لباس و مد را بشناسند، خیاط خانه خود را با یک نمایش مد لباس افتتاح کرد. او در خیاط‌ خانه خود در تهران، طرح‌های خود را که مجموعه‌ای از ایده‌هایش بود در معرض فروش خریداران گذارد. همچنین از آنجا که فضای خیاط خانه کاملا زنانه بود، مانکن‌های زن از میان دوستان و آشنایان برای نمایش لباس‌ها برگزیده شدند و به نوعی تبدیل به نخسین برند غیررسمی ایران در تولید پوشش منحصر به فرد شد.

کارکردهای مد:
پیروی از مد و زیبایی‏ خواهی و تنوع ‏پسندی، ریشه در نهاد انسان دارد که نیازهایی چون تنوع، زیباخواهی و کمال‏ جویی فطری منشا اصلی آن محسوب می‏شود. اما صورت‏های افراطی رایج این گرایش (مدپرستی) در نتیجة جهل و ناآگاهی و ضعف ارزش‏های معنوی و تبلیغات وسیع کمپانی های تجاری و خودباختگی و تقلید کورکورانه از دیگران و یا آلوده شدن به رذایلی چون خودنمایی، فخرفروشی، احساس حقارت و خود کم‏بینی و ... پیش می‏آید. در همین زمینه برخی از روانشناسان اجتماعی معتقدند که؛ ایجاد نشاط و شادابی، بیرون آمدن از کسالت و یکنواختی و ارضای هیجان‌ها، از پیامدهای مثبت مد است و پیامدهای منفی مدگرایی نیز، متکی شدن شدید فرد به دیگران حتی در تعیین افکار و اعمال، تاثیرپذیری از گروه های مختلف و خدشه‌دار شدن هویت فردی خواهد بود. مد به دلیل اینکه نوعی نوآوری محسوب می شود پیامدهای مثبتی به دنبال دارد، اما زمانی که مد با هنجارهای رایج در جامعه و فرهنگ آن در تضاد باشد، تنش به دنبال خواهد داشت و تنش در نهایت به فروپاشی هنجارهای مسلط یا جایگزینی ارزش‌ها و هنجارهای جدید می‌انجامد.
منبع : tabnak.ir

 

[یاسی جون]

دختران جوان و پیروی ازمد

توجه نوجوانان و جوانان، بویژه دختران، نسبت به ظاهر و لباس و آرایش خویش، بیش از هر گروه دیگر است و بسیاری از دختران و زنان جوان تمایل دارند از مد روز پیروی كنند.

صرفنظر از اینكه این امر خوب یا بد است ضرورت دارد به دلایل این موضوع بپردازیم. به نظر می رسد گاهی منافع اقتصادی تولید كنندگان بزرگ پارچه و پوشاك، بویژه در كشورهای صنعتی غرب ، باعث رواج مدهای نوین توسط عاملان آنان می شود. آنان برای كسب سود بیشتر، می خواهند تولیدات خود را به فروش برسانند و به همین منظور باید پوشاك قبلی را كه مردم خریده اند و كهنه هم نشده است از بازار خارج كنند. بنابراین با عرضه مدهای جدید پارچه و لباس و كیف و كفش و تعیین یك رنگ متفاوت به عنوان رنگ سال، مصرف كاذب به وجود می آورند.

این تولید كنندگان بزرگ و عوامل تبلیغاتی آنان به صورتی اقدام می كنند كه عدم پیروی از مد به معنای نداشتن سلیقه و فهم و آگاهی و شخصیت تلقی شود. در نتیجه می بینیم كه خرد و كلان و پیر و جوان و فقیر و غنی هر سال به رنگ و هیأت نوینی درآورده می شوند.
البته این تنها عامل رواج مدهای جدید نیست. دیده شده است كه حتی در قبایل بدوی نیز كه بحثی از سرمایه و سودطلبی نیست هم مدهای جدید آرایش و زینت آلات و پوشاك هرچندگاه رواج می یابد. بنابراین عوامل روانشناختی و فردی هم می تواند در پیروی از مدهای نو دخیل باشد.

آورده شد كه نوجوانان و جوانان بیش از گروه های سنی دیگر تابع مد هستند. دلیل این امر ، جست وجوی هویت در این دوران است. نوجوان با بحران شناخت هویت روبروست. او می خواهد دریابد كیست؟ در كجای جهان پهناور جای دارد؟ چه نوع فردی باید باشد؟ چه دوستانی را برگزیند؟ و به چه شغلی مشغول شود؟
فرایند كسب هویت باید از محیط صمیمی خانه آغاز شود كه در آن پدر، سرمشق پسر، و مادر سرمشق دختر قرار می گیرد. این روند سپس از طریق آموزگاران و دبیران شایسته و بزرگان جامعه باید ادامه یابد. اگردر هریك از این مراحل نقصی باشد ، یعنی پدر، مادر ، آموزگار و ... نتوانند سرمشق كودك و نوجوان برای همانندسازی قرار گیرند، آنگاه نوجوان دچار احساس بی هویتی می شود و برای حل این بحران می كوشد با تقلید از ظاهر افراد و گروههاخود را با آنان همانند و به این نحو كسب هویت نماید.

با این هویت قالبی، او به ظاهر بحران هویت را برای خود حل می كند. پس برای برخی نوجوانان ، پیروی از مد خاص چه از نظر پوشاك، چه از نظر رفتار و چه از نظر گفتار به معنی تلاش برای كسب هویتی است كه نتوانسته اند آن را به طور بهنجار در خانه، مدرسه، یا اجتماع به دست بیاورند. از این روست می بینیم كه شیوه ویژه رفتار یا گفتار یا آرایش موی سر، یا پوشاك بین گروهی از نوجوانان باب می شود. آنان می خواهند به این نحو ویژگیهای یك گروه خاص را تقلید كنند تا جزو آنان محسوب شوند و خود را تنها و بی هویت احساس نكنند.
گاهی تقلید از مدهای غریب و نابهنجار كه مورد مخالفت والدین و دیگر بزرگترها قرار می گیرد ، نماینده تمایل نوجوانان ـ چه پسر و چه دختر ـ برای لجاج با والدین است.

او می خواهد اعتراض و سركشی خود را علیه والدین به صورتی غیرمستقیم نشان دهد و به این ترتیب ارزشهای مورد احترام آنان را با ظاهر و رفتار خود نقض می كند. در این موارد بدون دست زدن به خشونت یا اقدام به نصیحت ، پدر و مادر باید علت طغیان فرزند را علیه خویش كشف كنند. عموماً در این موارد در نحوه پرورش كودك و در رفتار پدر و مادر نقصی وجود داشته است. بدین معنی كه نتوانسته اند با ابراز توجه و محبت واقعی كودك را به سوی خود و ارزشهای مورد احترام خودجلب كنند بلكه احیاناً با بی توجهی یا سختگیری یا توقع بیش از توان كودك و نوحوان، یا تحقیر و توهین به او روحیه عناد و دشمنی را در فرزند پرورده اند.

 

[یاسی جون]

گاهی بدآموزی از سوی خود والدین ممكن است عامل پیروی نوجوانان از مدهای نامناسب باشد. اگر مادر شخصاً به طور مرتب از مدهای نامناسب تقلید كند و به عذر اینكه من بزرگ هستم و برایم عیبی ندارد، كار خویش را توجیه كند باید مطمئن باشد دخترش هم چون او رفتار خواهد كرد. گاهی رسانه های تصویری از جمله سینما و تلویزیون هم نقش مهمی در ترویج مدهای جدید و گاهی نامناسب دارند و عموماً این كار به صورت غیرمستقیم و نه تبلیغ مستقیم انجام می گیرد.

دیدگاه جامعه درباره دختران جوان نیز نقش مهمی در سوق دادن آنان به سوی مدهای جدید ایفا می كند. اگر جامعه مهمترین نقش یك دختر جوان را یافتن شوهر بداند،در آن صورت دختران جوان برای یافتن شوهر با یكدیگر به رقابت می پردازند و هر یك می كوشند با ظاهر آراسته تر و پرزرق و برق تر نظر خواستاران بالقوه را جلب كند. در واقع این دختران به صورت كالایی جلوه گر می شوند كه برای جلب خریدار باید بسته بندی جالبی هم داشته باشند و این البته برخلاف شأن انسانی زنان است.
در هر حال تمایل طبیعی نوجوانان وجوانان برای تازه جویی نیز باید مورد احترام قرار گیرد. مخالفت قاطع با این نیاز سبب شكستن روحیه نوجوان یا رشد عصیانگری در او خواهد شد.حتی در صورتی كه نوجوان به دنبال مدهای نابهنجار و نامناسب باشد، خشونت چاره كار نیست.

زیرا نوجوان تا زمانی كه ترس از تنبیه باشد عملی را انجام نمی دهد اما اگر زور به كنار رود آنگاه نوجوان هم كه در اصل برای ترك آن عمل مجاب نشده بود دیگر بار به سوی آن كار خواهد رفت.
راه چاره این است كه با ملایمت از او بخواهیم روش نابهنجار را كنار بگذارد و در همان حال روش درست و مد مناسب را هم به وی آموزش دهیم و دلایل خود را هم برای او توضیح دهیم. نوجوانی كه حس كند نه به دلیل فشار، بلكه به خواست خود این كار را انجام داده است حتی اگر فشاری هم در كار نباشد شیوه درست را رها نخواهد كرد.

دكتر فربد فدایی ـ روانپزشك
منبع: روزنامه ایران

 

[saghialatashi]

مدگرایی، تقلید است یا تنوع؟

یک روز رنگ زرد، روز دیگر رنگ سبز، روز بعدش رنگ بنفش و... مد می شود و هر جا که نگاه می کنی، از کیف و کفش گرفته تا روسری و شال و... به همین رنگ است.

سارا-ن 20 ساله درباره مد می گوید: مد شامل مدل مو، لباس، کفش و چیزهای جدیدی است که وارد بازار می شود و من هم برای این که دوست دارم همیشه نو بپوشم، به سراغ جدیدترین پوشاکی که وارد بازار شده است، می روم و برایم مهم نیست که چه مبلغی برای تهیه اش باید بپردازم. آرمان-ب 22 ساله نیز در این باره عنوان می کند: من به مد به عنوان یک سرگرمی نگاه می کنم و مدل موها، لباس و کفشم را از اینترنت انتخاب می کنم و غیر از این موارد همیشه به دنبال آخرین مدل تلفن همراه و رایانه و... هستم.

یک شهروند هم بیان می کند: مدگرایی به معضلی در جامعه تبدیل شده است که به مصرف گرایی در جامعه و در نهایت بروز اختلافات طبقاتی به صورت ناعادلانه منجر می شود.

یک کارشناس علوم اجتماعی در این باره می گوید: مد در لغت، واژه ای انگلیسی است و مترادف کلمه الگو است. مد تنها به نمادهای زندگی روزمره اشاره دارد و تنها بخشی از مقدمه الگوپذیری است که این الگوپذیری شامل رفتار و منش های اجتماعی و فردی در زندگی است و محدود به ظواهر زندگی مادی انسان نمی شود. بهزادی ادامه می دهد: مد یک پدیده اجتماعی است که گاه در شرایط سالم، آگاهانه و درست، گسترش پیدا می کند و گاه تحت تاثیر عوامل خارجی و غیرطبیعی، رشد می یابد.

وی بیان می کند: الگوهای رفتاری و گفتاری که در هر دوره زمانی رواج می یابد، در بعضی مواقع برخاسته از فرهنگ بومی است و مغایرتی با محتوای تاریخی، فرهنگی و مذهبی جامعه ندارد اما در بعضی مواقع منشا این الگوهای رفتاری بیرون از این جامعه است که در مدت طولانی، به الگوی افراد جامعه و به خصوص نوجوانان و جوانان تبدیل می شود که از آن به تهاجم فرهنگی هم تعبیر می شود. وی درخصوص مدگرایی عنوان می کند: مدگرایی صورت های مختلفی دارد که آرایش ظاهری، لباس های رنگارنگ، استفاده از خودروهای گران قیمت و... از انواع مدگرایی است. وی ادامه می دهد: مدگرایی موجب به وجود آمدن اختلافات طبقات جامعه به طور ناعادلانه می شود که خود این طبقه بندی باعث به حرکت در آمدن بیشتر جریان مدگرایی می شود.

این کارشناس تصریح می کند: مد و پیروی از آن نه تنها هیچ سودی برای شخصی که از آن استفاده می کند، ندارد، بلکه گاهی مجبور است هزینه های گزافی در این خصوص بپردازد. پیروی از مد، متحمل هزینه هایی می شود. به گفته وی، مدسازان و مدپردازان بهره های مادی فراوانی کسب می کنند و از این طریق به اهداف خود که همان تغییر فرهنگ افراد، نوع تفکر افراد جامعه و تغییر ارزش ها و سنت ها است، می رسند.
وی می گوید:

باید برای جلوگیری از آثار مخرب رواج مدگرایی در جامعه و تقلید کورکورانه برخی جوانان از فرهنگ غرب،نیاز جوانان را که همان تنوع طلبی است، بشناسیم و مطابق با نیازها و خواسته های آنها الگوهای مناسبی ارایه کنیم. این کارشناس علوم اجتماعی اظهار می کند: باید برای هویت جویی جوانان چاره اندیشی شود تا با پیروی از مدهای کشورهای دیگر دچار بحران هویت و بی هدفی در زندگی نشوند.

دکتر فربد فدایی، آسیب شناس اجتماعی نیز در این باره عنوان می کند: برای بعضی از نوجوانان، پیروی از مد چه از نظر رفتار و چه از نظر گفتار، تلاش برای کسب هویتی است که نتوانسته اند آن را به طور بهنجار در خانه، مدرسه یا اجتماع به دست آورند. از این رو بعضی مواقع شیوه هایی در رفتار، گفتار، آرایش موی سر یا پوشاک میان گروهی از نوجوانان مد می شود. وی عقیده دارد: نوجوانان در این شرایط می خواهند ویژگی های گروه خاصی را تقلید کنند تا خود را بی هویت احساس نکنند. وی می افزاید: در بعضی مواقع بدآموزی های والدین، تحقیر و توهین به فرزند، بی توجهی یا سختگیری به فرزند و... دلیلی برای پیروی نوجوانان از مدهای نابهنجار می شود.
حجت الاسلام باقرپور می گوید: در اسلام تقلیدی پذیرفتنی است که وجه شرعی و دلیلی عقلی داشته باشد. اگر هر کس کاری را با انگیزه ای شروع کند یا عملی انجام دهد یا حرفی بزند که دلیل عقلی و منطقی برای آن عمل نداشته باشد، در اسلام تقبیح شده است و پذیرفتنی نیست.

---

شکست در نهضتی که برای خدا باشد نیست

 

[Sea Girl]

تاپیک از بخش بانوان به بخش مد _متفرقه منتقل شد :2: